Hellenic Train: Δείχνουν πάλι τον Ξιφαρά για το μπάζωμα στα Τέμπη

Τα μυστήρια των Τεμπών:

• Παραμένει άγνωστο πότε μπήκε το έγγραφο της Hellenic Train που αποκάλυψαν οι Data Journalists, στη δικογραφία.
• Γιατί στις δύο προηγούμενες καταθέσεις το στέλεχος της Hellenic Train δεν κατονόμασε τον κ. Ξιφαρά;
• Τι δήλωσε για τις κρίσιμες συσκέψεις με Αγοραστό και Τριαντόπουλο;

Του Άρη Χατζηγεωργίου

Τρεις ένορκες καταθέσεις μέσα σε εννέα μήνες και μια δημοσιογραφική αποκάλυψη από τους Data Journalists χρειάστηκαν, προκειμένου να ακουστεί επισήμως το όνομα του Γιάννη Ξιφαρά, πρώην Γενικού Γραμματέα του υπουργείου Μεταφορών, ως εντολέα του μπαζώματος, δηλαδή της εξαφάνισης πλήθους αποδεικτικών στοιχείων με την άμεση απομάκρυνση όλων των συντριμμιών από τον τόπο του εγκλήματος των Τεμπών.

Πριν έναν μήνα, οι Data Journalists αποκάλυψαν το εσωτερικό έγγραφο της Hellenic Train στο οποίο καταγράφονται οι ενέργειες των δικών της στελεχών μετά το δυστύχημα και, μεταξύ άλλων, ο κ. Ξιφαράς περιγράφεται ως εκείνος που ζήτησε την επίσπευση των εργασιών.

Ο κ. Ξιφαράς ήταν τότε Γενικός Γραμματέας Μεταφορών και παρέμεινε μετά τα Τέμπη έως και τον Σεπτέμβριο του 2024. Αντί όμως να κάνει τα πάντα για να γίνουν ασφαλέστερες οι μεταφορές μέσα από μια σωστή διερεύνηση με αναλυτική καταγραφή και συλλογή στοιχείων από το σημείο της σύγκρουσης, ζητούσε και πίεζε να σκουπιστούν τα συντρίμμια για να ανοίξει -δήθεν- η γραμμή ένα. Ωστόσο, πέρασε μήνας μέχρι να ξεκινήσουν και πάλι τα δρομολόγια.

Σήμερα, αποκαλύπτουμε ότι το ίδιο τότε στέλεχος της Hellenic Train που υπέγραψε το εσωτερικό έγγραφο, είχε ήδη καταθέσει δύο φορές ενόρκως στην Δικαιοσύνη χωρίς να κατονομάζει τον κ. Ξιφαρά ως εντολέα. Μετά την δημοσίευση, όμως, εκλήθη για τρίτη κατάθεση και εκεί απλώς επιβεβαίωσε το έγγραφο και το δημοσίευμα των Data Journalists. Ας βάλουμε όμως τα πράγματα σε μια σειρά.

Πρώτη κατάθεση – 6 Ιουνίου 2024

Η πρώτη κατάθεση δίνεται στις 6 Ιουνίου 2024, δηλαδή λίγες μέρες μετά από δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι η απόφαση για το μπάζωμα είχε ληφθεί σε σύσκεψη υπό τον Χρήστο Τριαντόπουλο στις 3/3/2023, παρουσία του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κ. Αγοραστού και του Γ. Ξιφαρά. Το στέλεχος της Hellenic Train παρουσιάζεται στην Εισαγγελέα Πρωτοδικών Λάρισας Αθανασία Υφαντή, προκειμένου να καταθέσει ενόρκως ως μάρτυρας, δηλώνοντας ως διεύθυνση κατοικίας το μηχανοστάσιο της εταιρείας στην Μενεμένη Θεσσαλονίκης.

Ο μάρτυρας ξεκινά περιγράφοντας το βράδυ της τραγωδίας των Τεμπών, την ενημέρωση για το ατύχημα από τον επιβλέποντα του Μηχανοστασίου Θεσσαλονίκης και το ταξίδι μέσα στην νύχτα για να φτάσουν πριν ξημερώσει στα Τέμπη. Η πρώτη ερώτηση που του έχει τεθεί είναι αρκετά γενική: «Ποια ήταν η εμπλοκή σας στη διαχείριση του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών».

Και στην απάντηση, ο μάρτυρας ξεκινά με «φάουλ»: «Γενικά ο ρόλος μας στα σιδηροδρομικά συμβάντα είναι η απομάκρυνση του τροχαίου υλικού από τις σιδηροδρομικές γραμμές ώστε να αποκατασταθούν οι ζημιές από τον ΟΣΕ και να επανέλθει η σιδηροδρομική κυκλοφορία». Καμία κουβέντα, δηλαδή, για την απαραίτητη διερεύνηση και την συλλογή των αποδεικτικών στοιχείων που πρέπει να γίνει στον «τόπο του εγκλήματος» ο οποίος θα έπρεπε να έχει «ιεροποιηθεί», όπως ανέφερε και το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ.

Και συνεχίζει: «Την πρώτη ημέρα, σε αναμονή και των ομάδων βοηθείας, κάναμε την αναγνώριση του χώρου για να γίνει μια αρχική εκτίμηση της κατάστασης, ώστε να απομακρυνθεί το τροχαίο υλικό με ασφάλεια».

«Γνωρίζετε ποιος έδωσε την εντολή απομάκρυνσης των χωμάτων και των λοιπών υλικών που εν συνεχεία μεταφέρθηκαν με ιδιωτικής χρήσεως φορτηγό σε ιδιόκτητο οικόπεδο;», έρχεται η ερώτηση του Εισαγγελέα. Η απάντηση του στελέχους της Hellenic Train δείχνει αβίαστη: «Δεν γνωρίζω ούτε άκουσα να δίνεται τέτοια εντολή, εξάλλου εμείς επιχειρούσαμε στο πάνω σημείο του δυστυχήματος, επί της Εθνικής Οδού…», ενώ αρνείται ότι είδε φορτηγά «να φορτώνουν χώματα και να φεύγουν». «Ποιος έδινε γενικά εντολές-οδηγίες στα φορτηγά;», «ποιος ζήτησε τη συνδρομή ΙΧ φορτηγών;», συνεχίζονται οι ερωτήσεις και το στέλεχος απαντά πως «δεν γνωρίζει». Κάπου εδώ, ο Εισαγγελέας επανέρχεται με δύο ερωτήσεις στο θέμα της άμεσης απομάκρυνσης του τροχαίου υλικού:

Ερ: «Διατυπώθηκε εκ μέρους της Hellenic Train οποιαδήποτε απαίτηση να απομακρυνθούν τα βαγόνια από το σημείο όσο το δυνατόν γρηγορότερα;».

Απ: «Όχι. Αυτό που μας απασχολούσε ήταν αποκλειστικά και μόνο τα τεχνικά προβλήματα, που όπως προείπα ήταν μεγάλα και η ασφάλεια του προσωπικού μας».

Ερ: «Διατυπώθηκε από κάποιον άλλο φορέα η απαίτηση γρήγορης απομάκρυνσης των βαγονιών και άμεσης αποκατάστασης της σιδηροδρομικής γραμμής και αν ναι από ποιον και τι συζητήθηκε σχετικά;».

Απ: «Αυτό που γνωρίζω είναι μετά και την τρίτη ημέρα (3-3-2023) ο ΟΣΕ διατύπωνε την αγωνία σχετικά με το πότε θα ολοκληρωθεί η απομάκρυνση των συντριμμιών από τις γραμμές, προκειμένου να μπορέσουν να εργαστούν για την αποκατάσταση της γραμμής.

Τέτοιες συζητήσεις σχετικά με το πότε θα μπορέσουμε εμείς να απομακρύνουμε τα συντρίμμια και αν θα μπορούσαμε να δώσουμε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, γίνονταν συχνά κατά τη συνεργασία μας με τους αρμόδιους φορείς που επιχειρούσαν στο σημείο του δυστυχήματος».

Υπενθυμίζεται ότι όλα αυτά τα τα λέει το ίδιο πρόσωπο που υπέγραψε το εσωτερικό έγγραφο της Hellenic Train όπου αναφερόταν ξεκάθαρα η εντολή για την τάχιστη απομάκρυνση των συντριμμιών από τον τότε Γενικό Γραμματέα Μεταφορών, Ιωάννη Ξιφαρά. Στην κατάθεση, όμως, της 6/6/2024, το όνομα του κ. Ξιφαρά εμφανίζεται λίγο παρακάτω με πολύ πιο «χαλαρό» περιεχόμενο:

Ερ: «Ήσασταν παρών σε άτυπη συνάντηση φορέων που φέρεται να πραγματοποιήθηκε στο σημείο του δυστυχήματος κατά τις απογευματινές προς βραδινές ώρες της 3-3-2023;».

Απ: «Αν εννοείτε τις άτυπες συζητήσεις που γίνονταν ως προς την πορεία των επιχειρήσεων στο σημείο, θυμάμαι ότι το απόγευμα της 3-3-2023 ήμασταν παρόντες εγώ με τον Διευθυντή Γραμμής του ΟΣΕ κ….. και τον Γενικό Γραμματέα του υπουργείου Μεταφορών κ. Ξιφαρά. Αντικείμενο της κουβέντας μας ήταν η πορεία της απομάκρυνσης των υλικών και η πιθανότητα επίσπευσής τους, έτσι ώστε να μπορέσει ο ΟΣΕ να ξεκινήσει τις εργασίες αποκατάστασης της γραμμής όσο το δυνατόν γρηγορότερα και αν θα μπορούσε αυτό να γίνει μέχρι την Κυριακή (5-3-2023) όπως προανέφερα στην προηγούμενη ερώτησή σας».

Η Εισαγγελέας δεν επιμένει για το αν αυτές οι άτυπες συζητήσεις εμπεριείχαν κάποια εντολή και η κατάθεση ολοκληρώνεται με μία ακόμη ερώτηση για την «άτυπη συνάντηση» και τους υπόλοιπους συμμετέχοντες:

Ερ: «Δεν συμμετείχατε σε άτυπη συνάντηση όπου ήταν επίσης παρόντες ο Υφυπουργός παρά των Πρωθυπουργώ, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, ο Αστυνομικός Διευθυντής Λάρισας και ο Επικεφαλής των Πυροσβεστικών Δυνάμεων;».

Απ: «Δεν ήμουν παρών σε κάποια τόσο ευρεία συνάντηση. Είχα επιμέρους συζητήσεις σε διαφορετικά χρονικά σημεία της ίδιας ημέρας με κάποια από τα πρόσωπα που μου αναφέρετε…». Και συνεχίζει χωρίς να αναφέρει τίποτα για τον κ.Τριαντόπουλο.

Δεύτερη κατάθεση – 13 Ιανουαρίου 2025

Η δεύτερη ένορκη κατάθεση του ίδιου προσώπου δίνεται έξι μήνες αργότερα, στις 13 Ιανουαρίου 2025, στην Ανακρίτρια Θεσσαλονίκης Μαγδαληνή Ηλιοπούλου και μετά από αίτημα δικαστικής συνδρομής του Εφέτη Ανακριτή Λάρισας. Ο μάρτυρας δηλώνει και πάλι εργαζόμενος στην Hellenic Train και οι πρώτες ερωτήσεις αφορούν γενικά στις αρμοδιότητες της εταιρείας στη συντήρηση του τροχαίου υλικού. Στη συνέχεια, δέχεται ερώτηση όχι για την παρουσία του στην «άτυπη συνάντηση» της 3ης Μαρτίου 2023 αλλά στα Συντονιστικά Όργανα Πολιτικής Προστασίας (ΣΟΠΠ) που συνεκλήθησαν εκτάκτως την πρώτη μέρα (1/3/2023) μετά την μετωπική σύγκρουση.

Ερ: «Ήσασταν παρών στα από 1-3-2023, 1ο και 2ο πρακτικά έκτακτου ΣΟΠΠ στη Λάρισα; Με ποια ιδιότητα βρισκόσασταν εκεί; Ποιος σας κάλεσε;».

Απ: «Δεν ήμουν σε κάποια σύσκεψη παρών που να ήταν όλοι μαζί οι φορείς, ήμουν επί τόπου στον χώρο του συμβάντος. Κάναμε επί μέρους συζητήσεις με τους επικεφαλής της αστυνομίας και της πυροσβεστικής για την πορεία των εργασιών, δηλαδή την απομάκρυνση των υλικών που βρισκόντουσαν πάνω στις γραμμές του ΟΣΕ…».

Ερ: «Με την παρουσία σας στο ΣΟΠΠ σε ποιο τομέα συνεισφέρατε; Τι ενέργειες έχετε κάνει;».

Απ: «Εγώ με την ομάδα της βοηθείας ασχοληθήκαμε με την απομάκρυνση των υλικών της εμπορικής αμαξοστοιχίας που βρισκόταν πάνω στις γραμμές του ΟΣΕ στην περιοχή Κουλούρι της Λάρισας αρχικά και στη συνέχεια, σε συνεργασία με τον εργολάβο που ασχολούνταν με τα συντρίμμια της επιβατικής, τη μεταφορά των βαγονιών της επιβατικής στο Κουλούρι». Η δεύτερη κατάθεση ολοκληρώνεται με ερωτήσεις, μάλλον διεκπεραιωτικού χαρακτήρα.

Τρίτη κατάθεση – 7 Μαρτίου 2025

Η εικόνα μιας διεκπεραίωσης διατηρείται και στα πρακτικά της τρίτης «συμπληρωματικής ένορκης εξέτασης» του ίδιου μάρτυρα, στις 7 Μαρτίου 2025, αφού έχει προηγηθεί η δημοσίευση των Data Journalists και η αναπαραγωγή του από πλήθος μέσων ενημέρωσης. Η τρίτη κατάθεση δίνεται στον ίδιο τον κ. Μπακαΐμη και εδώ ο μάρτυρας δεν δηλώνει εργαζόμενος της Hellenic Train (κατά πληροφορίες, έχει πάρει χρυσή μεταγραφή για την ιδιωτική εταιρεία που διαχειρίζεται το Μετρό Θεσσαλονίκης). Πάντως, ο Εφέτης Ανακριτής θέτει ευθέως την ερώτηση χωρίς όμως να αναφέρει την λέξη «εντολή»:

Ερ: «Επιβεβαιώνετε όσα αναφέρετε στο ημερολόγιο εργασιών ομάδων βοήθειας του συμβάντος, ότι δηλαδή το μεσημέρι της 3-3-2023 ο κ. Ξιφαράς σας ενημέρωσε ότι θα πρέπει να απομακρυνθούν το γρηγορότερο, μέσα στο Σαββατοκύριακο όλα τα εξαρτήματα του τροχαίου υλικού και να μπορεί να δοθεί τουλάχιστον η άνοδος από τον ΟΣΕ για την Δευτέρα το πρωί;».

Απ: «Ναι, το επιβεβαιώνω».

Ερ: «Τι απαντήσατε;».

Απ: «Του απάντησα ότι θα γίνει προσπάθεια να γίνει η αποκομιδή (σ.σ. σαν να επρόκειτο για σκουπίδια) όσο πιο γρήγορα. Σημειώνω ότι αυτό που με ενδιέφερε ήταν να γίνει όλη η προσπάθεια με ασφάλεια για το εμπλεκόμενο προσωπικό».

Ερ: «Αμέσως μετά από αυτόν τον διάλογο, ο κ. Ξιφαράς σας ζήτησε κάτι επιπρόσθετο πέραν των παραπάνω;».

Απ: «Από ό,τι θυμάμαι, όχι».

Με τις επόμενες απαντήσεις του το πρώην στέλεχος της Hellenic Train αρνείται ότι συμμετείχε σε σύσκεψη με Τριαντόπουλο, Αγοραστό, Ξιφαρά και ο Εφέτης Ανακριτής τον ρωτά ακόμη δύο φορές για τον Χρήστο Τριαντόπουλο και μία για τον Γιάννη Ξιφαρά:

Ερ: «Όσο διάστημα ήσασταν στον χώρο είχατε κάποια συνομιλία με τον κ.Τριαντόπουλο;».

Απ: «Όχι, δεν είχα κάποια συνομιλία με τον κ. Τριαντόπουλο, δεν θυμάμαι κάτι τέτοιο».

Ερ: «Συμμετείχατε σε κάποια σύσκεψη με τον κ. Τριαντόπουλο;».

Απ: «Όχι».

Ερ: «Πέραν από την συνομιλία που είχατε στις 3-3-2023 με τον κ. Ξιφαρά, κάποια από τις επόμενες μέρες είχατε άλλη συνομιλία;»

Απ: «Όχι, από ό,τι θυμάμαι με ρώτησε κάποια στιγμή για την πρόοδο των εργασιών στο σημείο».

Η κατάθεση κλείνει με μια ερώτηση σχετικά με την Ομάδα Βοηθείας της Hellenic Train, με δεδομένο ότι το εσωτερικό έγγραφο που δημοσίευσαν οι Data Journalists ήταν το «Ημερολόγιο Εργασιών» αυτής της ομάδας.

Ερ: «Η ομάδα βοηθείας από την εταιρεία σας, με ποιανού εντολή ή οδηγία ενεπλάκη στο πεδίο; Περιγράψτε μας τις ενέργειές τους σε χρονική σειρά».

Απ: «Οι ενέργειες της ομάδας περιγράφονται αναλυτικά στο ημερολόγιο εργασιών που υπάρχει στη δικογραφία και δεν έχω να διευκρινίσω κάτι άλλο. Η ομάδα αυτή προβλέπεται για τη διαχείριση των σιδηροδρομικών συμβάντων. Υπεύθυνος για την διαχείριση των σιδηροδρομικών συμβάντων είναι ο ΟΣΕ, ο διαχειριστής υποδομής… Η ομάδα βοηθείας ενεργοποιήθηκε με εντολή του ΟΣΕ, σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική για την αντιμετώπιση σιδηροδρομικών συμβάντων όπου εμπλέκεται τροχαίο υλικό…».

Τα μυστήρια των Τεμπών

Καμία κουβέντα, δηλαδή, για τις ευρωπαϊκές οδηγίες που επιβάλλουν διερεύνηση από ανεξάρτητο φορέα, δηλαδή τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ που είχε ψηφίσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη και όχι τον ΟΣΕ που είναι εμπλεκόμενος και ελεγχόμενος για το έγκλημα.

Καμία διευκρίνιση τέλος και για το πότε μπήκε το έγγραφο της Hellenic Train στην δικογραφία. Μόνο ίσως εκείνη η παλιά και ξεχασμένη δημοσιογραφική ρήση: «Η δημοσίευση είναι η ψυχή της Δικαιοσύνης»…

datajournalists.co.uk