Η διπλή όψη της ακρίβειας: «Μοιράζει» πόνο στα νοικοκυριά και χαμόγελα στην κυβέρνηση

Συντονισμένα και στοχευόμενα ξεκίνησε η φθινοπωρινή επίθεση στα εισοδήματα προκείμενου να βγουν… πλεονάσματα και υπερκέρδη. Καθώς, όχι σπάνια, ακόμη και η ακρίβεια είναι σύμμαχος του οικονομικού επιτελείου. Με τεράστιες απώλειες στο διαθέσιμο εισόδημα…

Αν και η κυβέρνηση φέρεται να «σκίζει» τα ιμάτιά της για την ακρίβεια, μοιάζει όμως να την… απολαμβάνει. Αφενός γιατί θα μπορούσε να την ελέγξει ή, έστω να περιορίσει τις έμμεσες επιβαρύνσεις (ΦΠΑ), αφετέρου δε γιατί την συμφέρει: την χρησιμοποιεί προκειμένου να επιτύχει τα δημοσιονομικά πλεονάσματα (από την κατανάλωση και την μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος αφού εισπράττει περισσότερους φόρους).

Σε κάθε περίπτωση οι έμμεσοι και κεφαλικοί φόροι, ότι πιο άδικο στην επιβάρυνση των πολιτών, υπεραποδίδουν. Ενόσω η προοδευτική φορολογία, με βάση το ύψος του εισοδήματος του καθενός, υποχωρεί. Όπως συμβαίνει με τα διανεμόμενα –και μη επενδυόμενα-κέρδη (μερίσματα), στα οποία προβλέπεται φόρος μόλις 5%.

Και αυτές οι επιδόσεις, είτε πρόκειται γiα φόρους (δημόσιο) είτε για κέρδη (τράπεζες), επιτυγχάνονται άκοπα. Με αυτοματοποιημένο τρόπο. Μέσω της κατανάλωσης, των συναφθέντων δάνειων ή τις παρκαρισμένες καταθέσεις.

Το τραγικό είναι ότι ορισμένοι θεωρητικοί και… κυβερνητικοί υποστηρίζουν τα «καλά» της ακρίβειας: Το δημοσιονομικό πλεόνασμα φέρνει επενδυτική βαθμίδα για το ελληνικό αξιόχρεο (ομόλογα), άρα οι επιχειρήσεις θα δανείζονται πιο φτηνά, θα πέσουν τα κρατικά επιτόκια. Ενώ τα υπερκέρδη των επιχειρήσεων θα φέρουν επενδύσεις, ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίες…

Ωστόσο, η κατάσταση στην αγορά είναι σκληρή:

1.Η ακρίβεια, για παράδειγμα, είναι δραματική για τα οικονομικά της οικογένειας και κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι επιχαίρει η κυβέρνηση. Η πολιτική κριτική αφορά στην απροθυμία διενέργειας ελέγχων στην αγορά ή για την γιγάντωση των ολιγοπωλίων.

Ωστόσο, είναι αξιοπρόσεκτα τα οφέλη του οικονομικοί επιτελείου. Από το 2022 στο 2023 τα έσοδα από ΦΠΑ θα είναι αυξημένα κατά 3 δις ευρώ (και από το 2021 στο 2022 συν άλλα 5 δις, αλλά σε μεγάλο βαθμό αυτά οφειλόταν στην έκρηξη της καταναλωτικής δαπάνης μετά την πανδημία).

Η αύξηση των τιμών στην αγορά συνεπάγεται και περισσότερα έσοδα από έμμεσους φόρους. Π.χ. ο ΦΠΑ, που αφορά τα 2 στα 3 ευρώ των κρατικών εσόδων, υπολογίζεται πλέον επί σημαντικά υψηλότερων αρχικών τιμών…

Πιθανότατα δηλαδή, κάποιοι γραφειοκράτες να τρίβουν τα χέρια τους στη Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Γιατί, άνευ προσπάθειας και χωρίς μεταρρυθμίσεις (που θα οδηγούσαν σε περισσότερους φόρους στους έχοντες), άκοπα δηλαδή και υπερφορολογώντας τους καταναλωτές, διογκώνουν τα έσοδα. Πιάνοντας έτσι τους στόχους των πλεονασμάτων (άνω του 2,1% του ΑΕΠ το 2024 και κατά τα επόμενα χρόνια).

2.Οι αγρότες θα λάβουν φέτος 171 εκ. ευρώ λιγότερα ως κοινοτικές ενισχύσεις, εν σχέσει με το 2022. Αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης με τις Βρυξέλλες.

3. Ενώ η φοροδιαφυγή κάνει πάρτι, η κυβέρνηση επέλεξε τον κεφαλικό φόρο των 1.590 ευρώ ανά ελεύθερο επαγγελματία (1.102 ευρώ ελάχιστο φόρο επί τεκμαρτού εισοδήματος 10.920 ευρώ και 488 τέλος επιτηδεύματος) προκειμένου να εισπράξεις 874 εκ. ευρώ από 473.000 επαγγελματίες. Για να επιστρέψει 171 εκ. με την μορφή του μειωμένου τέλους. επιτηδεύματος.

Δηλαδή, από τους σχεδόν 800.000 ελεύθερους επαγγελματίες, εκ των οποίων μόνο οι 36.000 είναι επιλέξιμοι τραπεζικά (δανειοδοτούμενοι), επιβάλλει στους υπολοίπους -πιο αδυνάτους- οριζόντια φορο-χρέωση με βάση την επαγγελματική ιδιότητα και όχι τον κύκλο εργασιών.

4.Στα 5 δις ευρώ υπολογίζονται τα φετινά κέρδη των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Προέρχονται από τους κατέθετες (στους οποίους δίνουν μηδενικά επιτόκια) και τους, παλαιούς συνήθως, δανειολήπτες (δεν υπάρχουν νέοι), των οποίων η τοκοχρεωλυτική δόση αυξήθηκε αυτόματα λόγω της αύξησης των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

5. Η επιδότηση στο ρεύμα αφορά σε όσους απαρνηθούν την επιδότηση πετρελαίου (δημοσιονομικά ουδέτερο αποτέλεσμα, αλλά επικοινωνιακά επωφελές…)

6. Το market pass καταργείται. Καίτοι ο πληθωρισμός, μόνο ένα μήνα, τον Οκτώβριο, σημείωσε άλμα 3,9% (2,9 στην Ευρώπη) από 2,4 στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο και συν 30% στα τρόφιμα από το 2021.

7.Έστω γα επικοινωνιακούς λόγους και υπό τις πιέσεις των καταναλωτών, η κυβέρνηση έβαλε πρόστιμα σε δύο εισαγωγικές εταιρείες. Ωστόσο:

α/Δεν γνωρίζουμε σε ποιά προϊόντα (δεν κατονομάζονται), αφορά η αισχροκέρδεια προκείμενου οι πολίτες να κάνουν, ενδεχομένως, «μποϋκοτάζ».

β/Είναι άγνωστο ποιο ποσό, από τα 2 δις ευρώ, και πότε θα πληρώσουν τελικά οι εν λόγω εταιρείες μετά από τις αλλεπάλληλες προσφυγές και τις αιτήσεις ακύρωσης.

γ/Η κυβέρνηση δεν μπορεί να βάλει και νέο πρόστιμο στην (αναμενόμενη;) περίπτωση μη συμμόρφωσης των ολιγοπωλίων (περιορισμό της αισχροκέρδειας).

δ/Οι συγκεκριμένες εταιρείες μπορούν τώρα να μειώσουν τις τιμές κατά 5% και να τεθούν αυτομάτως στην «πράσινη»-ενάρετη λίστα του υπουργείου Ανάπτυξης σαν οι εταιρείες-παράδειγμα που δεσμεύονται σε χαμηλές τιμές για 6 μήνες….

Χρήστος Μέγας

ieidiseis.gr