Η ελληνική διαδρομή της εταιρείας του spyware – (VIDEO)

Ένα από τα συμπεράσματα στα οποία οδηγεί η πολύμηνη έρευνά μας για τις παρακολουθήσεις είναι πως η Intellexa, η εταιρεία που εμπορεύεται το spyware παρακολούθησης Predator, δεν είναι στην Ελλάδα μία εταιρεία-φάντασμα, ή όπως λέμε «του ραφιού» – όπως για παράδειγμα πολλές κυπριακές εταιρείες, που δημιουργούνται εδώ απλά για φορολογικούς λόγους. Αντιθέτως νοικιάζει επαγγελματικό χώρο, εκπαιδεύει –σύμφωνα με στοιχεία που έχει στην κατοχή του το inside story– ξένους αστυνομικούς στη χρήση του spyware, προσλαμβάνει προσωπικό ακόμα και μετά τις αποκαλύψεις για την παρακολούθηση του κινητού του Θανάση Κουκάκη και βάζει διαφημιστικά κείμενα σε επαρχιακές εφημερίδες. Ακόμα και η μίσθωση του κτιρίου της, όπως θα δείξουμε, γίνεται με έναν πολύπλοκο τρόπο, μέσω οντοτήτων που σχετίζονται και με άλλες κυβερνητικές δραστηριότητες. Είναι μία πραγματική εταιρεία με πραγματική δραστηριότητα.

Το 2018 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ συζητούσε το ενδεχόμενο να εισαγάγει το «σπάσιμο» της κρυπτογράφησης, προκειμένου να έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τηλεφωνικές συνομιλίες που γίνονταν μέσα από εφαρμογές – κάτι που γινόταν και στην υπόλοιπη Ευρώπη. «Θα συμπληρώναμε τον νόμο», λέει μια πηγή που δεν θέλει να κατονομαστεί και πρόσκειται στην τότε κυβέρνηση, «αν αποφασίζαμε να το κάνουμε». Ταυτόχρονα η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα κατάργησε τον «εξωτερικό» εισαγγελέαΑπάντηση του Γ. Οικονόμου στην ερώτηση του Μ. Κωνσταντίνου κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών της 18/4/2022 που έλεγχε τον εισαγγελέα της ΕΥΠ για τις πράξεις άρσης του απορρήτου. Στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη πάντως δεν γνώριζαν μια τέτοια συζήτηση, ενώ στο περιβάλλον του τότε πρωθυπουργού και την ΕΥΠ είναι λιγότερο κατηγορηματικοί. Η ΕΥΠ και η υπηρεσία πληροφοριών της αστυνομίας εκείνη την περίοδο συχνά παρακολουθούσαν τους ίδιους «στόχους» και είχαν «ανταγωνισμό» μεταξύ τους – κάτι που δεν εξηγείται από την κοινή υποτίθεται κρατική αποστολή.

Όπως και να έχει το πράγμα, παρά το γεγονός ότι δύο ισραηλινές εταιρείες –όχι η Intellexa– ενδιαφέρονταν να πουλήσουν τα προγράμματά τους, η κυβέρνηση δεν προχώρησε, είτε διότι κάποιοι από τους μεσολαβητές προτιμούσαν να το κάνουν με την κυβέρνηση της ΝΔ, είτε επειδή κάποιοι δεν εμπιστεύονταν τους συνομιλητές τους στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως μετά τον Ιούλιο του 2019 τα πράγματα «έτρεξαν».

Το φθινόπωρο του 2019 ο Ταλ Ντίλιαν μπλέκει με τις αρχές τις Κύπρου, μετά την προβολή του επίμαχου βίντεο στο Forbes, στο οποίο «διαφήμιζε» το κατασκοπευτικό του βαν, που έκοβε ανενόχλητο βόλτες στους κυπριακούς δρόμους. Από τις αρχές του 2020, ο Ντίλιαν αναζητά νέα ευρωπαϊκή στέγη. Του την προσφέρει η Αθήνα, όπου ιδρύει τις εταιρείες του τον Μάρτιο του 2020, τον μήνα της παρ’ ολίγον σύγκρουσηςΤι συμβαίνει πραγματικά στον Έβρο; Ελλάδας-Τουρκίας για το μεταναστευτικό, όταν ο Έρντογαν καλούσε τις ορδές των απελπισμένων να εγκαταλείψουν τη χώρα του.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του inside story, ρόλο σε αυτήν την πρωτοβουλία εγκατάστασης στην Ελλάδα διαδραμάτισε η μητρική εταιρεία της Intellexa στην Ιρλανδία με την επωνυμία Thalestris LTD και άλλη μία εταιρεία, η οποία ιδρύθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2019 στην Κύπρο, με σκοπό να παρέχει υπηρεσίες στον τομέα της πληροφορικής. H κυπριακή εταιρεία ιδρύθηκε με κεφάλαιο 1.000 ευρώ αμέσως μετά τις εκλογές του Ιουλίου του 2019, με μοναδικό μέτοχο τον Φέλιξ Μπίτζιο, ο οποίος το ίδιο καλοκαίρι έχει εγκαταλείψει τον όμιλο Λογοθέτη και βρίσκεται σε δικαστική αντιδικία μαζί του στην Ελλάδα και την Κύπρο. Το αντικείμενο της κυπριακής εταιρείας μοιάζει πιο πολύ με δραστηριότητες που αναπτύσσει ένα κράτος. Σύμφωνα με το ιδρυτικό της κείμενο, ασχολείται μεταξύ άλλων με την ανάπτυξη λογισμικού και ολοκλήρωση συστημάτων για εφαρμογές στους τομείς C4I (common tactical operation picture solution, defence simulation, command centers – sensor integration), χωρικών (spatial) πληροφοριακών συστημάτων και γεωπληροφορικής.

Τον Οκτώβριο του 2020 και ενώ σύμφωνα με την έρευνα του inside story έχουν δημιουργηθεί τα περισσότερα ψευδεπίγραφα σάιτ για τη μόλυνση μέσω phishing (όπως έγινε στην περίπτωση του Θ. Κουκάκη) των τηλεφώνων στην Ελλάδα με τη βοήθεια συνεργάτη της Intellexa στην Τσεχία, αυτή αποφασίζει να εγκατασταθεί για τα καλά στην Ελλάδα, νοικιάζοντας ένα μεγάλο κτίριο τριών ορόφων και δύο υπογείων στα νότια προάστια. Η εκπρόσωπος της Intellexa, Σάρα Χάμου, υπογράφει με μία εταιρεία του ομίλου Φάις μισθωτήριο για το ακίνητο του Ελληνικού, από το οποίο η ισραηλινή εταιρεία λειτουργεί έως σήμερα. Επειδή η Χάμου είναι πρόσωπο άγνωστο στις φορολογικές αρχές χωρίς περιουσιακά στοιχεία στην Ελλάδα, ο ιδιοκτήτης ζητάει εγγυήσεις. Τις προσφέρει μία ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία (ΙΚΕ), η RAFNAR HELLASΑναζήτηση με τον αριθμό Γ.Ε.ΜΗ της εταιρείας, με κύρια δραστηριότητα τη ναυπήγηση φουσκωτών σκαφών για αναψυχή ή αθλητισμό, που έναν χρόνο νωρίτερα έχει πάρει τη δουλειά της κατασκευής δέκα σκαφών του λιμενικού από δωρεά της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών.

Πηγές κοντά στην Ένωση επιμένουν ότι η επιλογή της εταιρείας έγινε από τους εφοπλιστές και όχι από την κυβέρνηση (σ.σ.: τη δωρεά είχε ζητήσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης). Η εταιρεία δεν είναι άγνωστη στο «παζάρι» των όπλων, καθώς έχει σχέση με τον όμιλο ΚΕΣΤΡΕΛ (μοιράζονται τα ίδια γραφεία και σταθερό τηλέφωνο). Ο πατριάρχης του ομίλου είναι ένας άνθρωπος πασίγνωστος και σεβάσμιος στο ελληνικό «παζάρι των όπλων», αλλά και στα δικαστήρια, από τη δεκαετία του 80. Αναζητήσαμε έναν εκπρόσωπο της RAFNAR HELLAS (ένας εκ των ιδρυτών της είναι συγγενής του ιδρυτή της ΚΕΣΤΡΕΛ), και όταν τον βρήκαμε έδειξε έκπληκτος που του θέσαμε το ζήτημα της εγγύησης για την ενοικίαση του ακινήτου, σε συνομιλία μας στο εργοστάσιο της εταιρείας στην Κερατέα. Αργότερα του υποβάλαμε γραπτές ερωτήσεις για τη φύση των σχέσεων με την Intellexa, αλλά μέχρι τη δημοσίευση αυτού του ρεπορτάζ δεν είχαμε λάβει απαντήσεις.

Ένα ακόμα ερώτημα που προκύπτει από την έρευνά μας είναι γιατί το μισθωτήριο συμβόλαιο γίνεται επ’ ονόματι της Σάρας Χάμου, της εκπροσώπου της ισραηλινής εταιρείας και όχι επ’ ονόματι του νομικού προσώπου, της Intellexa ΑΕ δηλαδή, που χρησιμοποιεί το ακίνητο για λογαριασμό της. Σε κάθε περίπτωση ο δικηγόρος Στράτος Παραδιάς, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων, είπε στο inside story ότι το να ζητάει ο ιδιοκτήτης εγγυήσεις «ειδικά όταν δεν υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία του ενοικιαστή, είναι απολύτως θεμιτή πρακτική που ακολουθείται δεκαετίες και έχει επεκταθεί, καθώς νέες εταιρικές μορφές εμφανίσθηκαν τα τελευταία χρόνια, οι οποίες επίσης δεν φαίνεται να έχουν περιουσιακά στοιχεία».

Στις 16 Δεκεμβρίου 2021 το εργαστήριο του Πανεπιστημίου του Τορόντο Citizen Lab, που ασχολείται με τις ψηφιακές απειλές κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιοποίησε μία μακροσκελή έρευνα για ένα μέχρι τότε άγνωστο λογισμικό κατασκοπίας (spyware) ονόματι «Αρπακτικό» (Predator), με πελάτες πιθανώς (και) στη χώρα μας. Το Citizen Lab ήταν αυτό που πιστοποίησε και τη μόλυνση του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη με το συγκεκριμένο spyware, το οποίο αναπτύσσει η εταιρεία Cytrox και εμπορεύεται η Intellexa. Ένα σημαντικό στοιχείο στην υπόθεση είναι ότι, όπως αποκάλυψε το Reporters United, ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος παρακολουθούνταν σε προηγούμενο χρόνο της μόλυνσης του κινητού του από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, η οποία είχε προχωρήσει σε νόμιμη άρση του απορρήτου των επικοινωνιών του δημοσιογράφου για «λόγους εθνικής ασφαλείας».

Ξεχωριστή έρευνα της Meta (Facebook) για τη βιομηχανία των κυβερνομισθοφόρων που δημοσιεύθηκε την ίδια ημέρα με αυτή του Citizen Lab, κατέληξε σε παρόμοιο συμπέρασμα με κάπως μεγαλύτερη σιγουριά. «Η έρευνά μας εντόπισε πελάτες στην Αίγυπτο, την Αρμενία, την Ελλάδα, τη Σαουδική Αραβία, το Ομάν, την Κολομβία, την Ακτή Ελεφαντοστού, το Βιετνάμ, τις Φιλιππίνες και τη Γερμανία. Στους στόχους της Cytrox και των πελατών της περιλαμβάνονται πολιτικοί και δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο […]».

Η είδηση πέρασε σχεδόν απαρατήρητη από τα ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, παρότι είχε και εγχώριο ενδιαφέρον. Έτσι στις 7 Ιανουαρίου 2022 το inside story άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι, εστιάζοντας στην παρουσία της Intellexa και των άλλων εταιρειών συμφερόντων Ταλ Ντίλιαν στην Ελλάδα.

Αμέσως μετά τη δημοσίευση της έκθεσης της Meta από το inside storyTo νέο λογισμικό κατασκοπίας Predator και οι δουλειές στην Ελλάδα τον Ιανουάριο του 2022, εμφανίζονται στον ελληνικό επαρχιακό τύπο δημοσιεύματα για τον Ταλ Ντίλιαν, τον ιδρυτή της Intellexa, και την κοινωνική του προσφορά. Δύο από αυτά εμφανίζονταιΣήμερα στο λινκ για το δημοσίευμα βγαίνει ειδοποίηση Error 404 στην ιστορική εφημερίδα «Δημοκρατική» της Ρόδου στις 27/1Κυβερνοεπιθέσεις: προειδοποιήσεις από τον ειδικό Tal Dilian | Δημοκρατική | archive.ph και 9/3/2022Ο αντίκτυπος της εκπαίδευσης στη ζωή του Κυβερνο-επιχειρηματία Tal Dilian | Δημοκρατική | archive.ph. Το πρώτο άρθρο για τις δυνατότητες του παράνομου λογισμικού ανέβηκε 20 μέρες μετά το πρώτο άρθρο του inside story. Τα δύο άρθρα, που είχαν «τοποθετηθεί» δίκην advertorial (πληρωμένης δημοσίευσης) και «κατέβηκαν» από την εφημερίδα μετά τις πρόσφατες αποκαλύψεις για τον ρόλο της Intellexa, έδωσαν μεταξύ άλλων τη δυνατότητα στην ισραηλινή εταιρεία να μην εμφανίζεται μόνο με την αρχική αρνητική αναφορά του ρεπορτάζ του inside story στη μηχανή αναζήτησης της Google. Πριν δηλαδή από τα δημοσιεύματα στον επαρχιακό τύπο, κατά την αναζήτηση εμφανιζόταν μόνο το ρεπορτάζ της Ελίζας Τριανταφύλλου για την Intellexa. Μετά την τοποθέτηση των advertorials, εμφανίζονται και αυτά τα θετικά «ρεπορτάζ», που απλά είναι διαφημίσεις.

Σύμφωνα με την έρευνα του Citizen Lab, το spyware Predator που επί της ουσίας μετατρέπει το κινητό του στόχου σε κοριό (ανοιγοκλείνει κάμερα και μικρόφωνο), μπορεί να παρακολουθεί οτιδήποτε λέει και γράφει ακόμη και μέσω κρυπτογραφημένων εφαρμογών και είναι αυτό που χρησιμοποιήθηκε και στην υπόθεση Κουκάκη –την πρώτη επιβεβαιωμένη χρήση Predator κατά πολίτη της ΕΕ– αναπτύχθηκε από μία μικρή startup στα Σκόπια, ονόματι Cytrox, που ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2017 από έξι ξένους επιχειρηματίες – πέντε από το Ισραήλ και έναν από την Ουγγαρία. Η ουγγρική μητρική της Cytrox Σκοπίων, η Cytrox Holdings, το 2018 πέρασε στα χέρια εταιρείας συμφερόντων Ταλ Ντίλιαν (και άλλων) έναντι 50.000 ευρώ. Ο Ντίλιαν ήταν πρώην διοικητής της Unit 81, μιας επίλεκτης μονάδας τεχνολογίας που υπάγεται στις μυστικές υπηρεσίες του ισραηλινού στρατού. Στον δαιδαλώδη όμιλο εταιρειών συμφερόντων Ταλ Ντίλιαν ανήκει και η ιρλανδική Thalestris LTD, που στην Ελλάδα έχει τις INTELLEXA ΑΕΑναζήτηση με τον αριθμό Γ.Ε.ΜΗ της εταιρείας, HERMES TECHNOLOGIESΑναζήτηση με τον αριθμό Γ.Ε.ΜΗ της εταιρείας ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕ και APOLLO TECHNOLOGIESΑναζήτηση με τον αριθμό Γ.Ε.ΜΗ της εταιρείας ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕ, που ιδρύθηκαν στις 11 Μαρτίου 2020, με αντικείμενο τις Υπηρεσίες Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Τεχνολογιών της Πληροφορίας για Εφαρμογές. Στην Αθήνα υπάρχει και ένα υποκατάστημα κυπριακής θυγατρικής της Thalestris, η FEROVENO LIMITEDΑναζήτηση με τον αριθμό Γ.Ε.ΜΗ της εταιρείας, που εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα στις 15/10/2020. Στις INTELLEXA, APOLLO TECHNOLOGIES και HERMES TECHNOLOGIES αναπληρωματικός σύμβουλος και διαχειριστής από τις 31 Μαρτίου 2020 έως 23 Ιουνίου 2021 είχε οριστεί ο Φέλιξ Μπίτζιος (ήταν και νόμιμος εκπρόσωπος του υποκαταστήματος της FEROVENO έως τις 15/11/2021), το άλλοτε «πρόσωπο» του ομίλου Libra (συμφερόντων οικογένειας Λογοθέτη) στην Ελλάδα. [Ο όμιλος Libra έχει κινηθεί νομικά εναντίον του Μπίτζιου και συνεργατών (συμπεριλαμβανομένου του Ηλία Κυριακίδη, δηλαδή του λογιστή που έστησε τις εταιρείες συμφερόντων Ντίλιαν στην Ελλάδα) από το 2020 για ανεξάρτητα ζητήματα.].

«Βοηθάμε τις αρχές επιβολής του νόμου και τις υπηρεσίες πληροφοριών σε όλο τον κόσμο να καλύψουν το ψηφιακό χάσμα με πολλαπλές και διαφορετικές λύσεις […] Οι τεχνολογικές πλατφόρμες αιχμής μας θα σας βοηθήσουν να προστατεύσετε τις κοινότητές σας από εγκληματικές δραστηριότητες, κάνοντάς τες να αισθάνονται πιο προστατευμένες και ασφαλείς. Προσφέρουμε μια ολιστική προσέγγιση για τη διασφάλιση ολοκληρωμένων λύσεων που επιτρέπουν τη λειτουργική επιτυχία για τους πελάτες μας» διαβάζουμε στην ιστοσελίδα της Intellexa, ο ιδρυτής της οποίας διαβεβαίωνε σε συνέντευξή του στο Forbes ότι πελάτες τους είναι μόνο κρατικές υπηρεσίες ανά τον κόσμο.

Πριν κάποιο διάστημα, οι υπηρεσίες που προσέφερε η εταιρεία ήταν πιο ξεκάθαρα διατυπωμένες από ό,τι σήμερα. Σε μία παλαιότερη εκδοχή του site τον Οκτώβριο του 2021 διαβάζαμε ότι στο χαρτοφυλάκιο προϊόντων και υπηρεσιών της Intellexa περιλαμβάνονται ακόμη και οι υποκλοπέςIntelligence Solutions – Intellexa | web.archive.org με βαν, βαλιτσάκι και άλλους τεχνολογικά προηγμένους τρόπους. «Η Intellexa είναι μια συμμαχία παρόχων συστημάτων πληροφοριών, που προσφέρει μια ολοκληρωμένη λύση για τις αρχές επιβολής του νόμου και τις υπηρεσίες πληροφοριών. Η Intellexa παρέχει ένα ολοκληρωμένο χαρτοφυλάκιο από premium, κορυφαία προϊόντα […]. Από τη συλλογή μαζικών στόχων σε όλη τη χώρα έως τις στοχευμένες επιχειρήσεις, η Intellexa παρέχει μια τεχνολογική λύση για τον εντοπισμό, τη συλλογή και την ανάλυση πληροφοριών».

Οι ελληνικές INTELLEXA, APOLLO TECHNOLOGIES και HERMES TECHNOLOGIES για την χρήση 2020 (τελευταία δημοσιευμένη χρονιά στο ΓΕΜΗ) κατέγραψαν αθροιστικά τζίρο της τάξης των €1.512.125. Η κυπριακή FEROVENO (που έχει υποκατάστημα στην Ελλάδα) το 2020 είχε κύκλο εργασιών €565.618.

Η μητρική Thalestris σύμφωνα με τις δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις της, όπως αυτές έχουν αναρτηθεί στο ιρλανδικό μητρώο επιχειρήσεων, κατέγραψε για την χρήση του 2020 κύκλο εργασιών €20.814.079. Εξ αυτών τα €18.859.851 προήλθαν από πώληση προϊόντων λογισμικού και τα υπόλοιπα από υπηρεσίες εξωτερικής ανάθεσης λογισμικού και υποστηρικτικές υπηρεσίες. Γεωγραφικά ο τζίρος της ιρλανδικής Thalestris κατανέμεται ως εξής:

Ο πίνακας αποκαλύπτει μία ενδιαφέρουσα πληροφορία: τα 3/4 του τζίρου της εταιρείας εμφανίζονται στη Μέση Ανατολή. Μία ισραηλινή εταιρεία δεν θα μπορούσε να πουλήσει τόσο εύκολα στις χώρες της Μέσης Ανατολής – σε μερικές δεν θα μπορούσε να πουλήσει καθόλου. Αντιθέτως, μία ευρωπαϊκή εταιρεία έχει ευκολότερη πρόσβαση σε αυτές τις χώρες. Συγκρίνοντας τη δραστηριότητα των «ελληνικών» εταιρειών του ομίλου με την Thalestris, βλέπουμε ότι η σχέση είναι 1:8 ή 1:9, παρόλα αυτά υπάρχει τζίρος στην Ελλάδα, όπου απαγορεύεται η χρήση του λογισμικού από ιδιώτες και από τον ισραηλινό και από τον ελληνικό νόμο. Η ελληνική κυβέρνηση δια στόματος του εκπροσώπου της Γιάννη Οικονόμου, όταν αποκαλύφθηκε η υπόθεση της παρακολούθησης του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη, είχε σπεύσει να δηλώσει ότι πρόκειται για έργο ιδιώτη. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έχει τονίσει επανειλημμένα ότι «οι ελληνικές υπηρεσίες ασφαλείας ούτε έχουν αγοράσει, ούτε χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο λογισμικό παρακολούθησης». Μία από τις φορές που το ανέφερε ήταν σχολιάζοντας την έκθεση της Google, την τρίτη στη σειρά μετά από αυτές της Μeta (facebook) και του Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο, που «είδε» πιθανά κρατικά υποστηριζόμενους πελάτες του Predator και στην Ελλάδα.

Γιάννης Οικονόμου

@joikonomou

Έχουμε τονίσει από την πρώτη στιγμή, ότι οι ελληνικές υπηρεσίες ασφαλείας, ούτε έχουν αγοράσει, ούτε χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο λογισμικό παρακολούθησης. https://bit.ly/3LzfdCO

4:47 μ.μ. · 20 Μαΐ 2022

Παρά τις βαρύγδουπες δηλώσεις, δύο μήνες μετά τις αποκαλύψειςΠοιος παρακολουθούσε το κινητό του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη; σχετικά με την παρακολούθηση του τηλεφώνου του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη με το Predator, κι ενώ έχει αποδειχθεί πως η Intellexa εμπορεύεται αυτό το λογισμικό, που η ίδια η κυβέρνηση θεωρεί παράνομο και αρνείται κάθε σχέση με αυτό, η εταιρεία εξακολουθεί να λειτουργεί ανενόχλητη στη χώρα μας, ασκώντας τη δραστηριότητά της. Φαίνεται πως δεν απασχολεί τις αρχές για λογαριασμό τίνος ασκεί αυτήν τη δραστηριότητα.