Η νέα γερμανική ηγεσία διώχνει τους πρόσφυγες και δυναμιτίζει την ΕΕ!

Η άνοδος του Φρίντριχ Μερτς στην καγκελαρία της Γερμανίας σηματοδοτεί όχι απλώς μια πολιτική μετατόπιση προς τον συντηρητισμό, αλλά μια θεσμική εκτροπή που απειλεί να επανιδρύσει τη Γερμανία ως ένα κράτος φρούριο, με διαρρήξεις στο δίκαιο ασύλου, στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και στον ίδιο τον κορμό της ευρωπαϊκής έννομης τάξης. Το αφήγημα της «εθνικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης» λειτουργεί ως νομιμοποιητικό φύλλο συκής για μια προμελετημένη αποδόμηση των εγγυήσεων του κράτους δικαίου, ειδικά για τους πιο ευάλωτους – τους πρόσφυγες.

Κατάργηση του δικαιώματος ασύλου

Η πρόθεση του Μερτς να επιβάλει μόνιμους συνοριακούς ελέγχους και να ενεργοποιήσει το άρθρο 72 της ΣΛΕΕ (Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης) αποτελεί ευθεία επίθεση κατά του ευρωπαϊκού δικαίου. Δεν πρόκειται για μια απλή πολιτική επιλογή στο πεδίο της μετανάστευσης – πρόκειται για ιδεολογική σταυροφορία ενάντια στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, την αρχή της μη επαναπροώθησης και το σύστημα δικαιωμάτων που θεμελιώθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο για να αποτραπούν ακριβώς τέτοιες αυταρχικές διολισθήσεις. Κι η ειρωνία: Ανακοινώθηκε στην επέτειο των 80 ετών από την νίκη του τέρατος του ναζισμού από τις συμμαχικές δυνάμεις (ΗΠΑ, ΕΣΣΔ, Ηνωμένο Βασίλειο, με την υποστήριξη μικρότερων χωρών και φυσικά τους αντάρτες – ή μαχητές – της ελευθερίας).

Η νέα κυβέρνηση, μέσω του υπουργού Εσωτερικών Αλεξάντερ Ντόμπριντ, δεν περίμενε ούτε 24 ώρες. Με μια ψυχρή γραφειοκρατική επιστολή, ο Ντόμπριντ διέταξε την απόρριψη αιτούντων άσυλο στα σύνορα, επικαλούμενος την «αρχή της ασφαλούς τρίτης χώρας». Πλέον, κάθε μετανάστης που διασχίζει μια γειτονική χώρα –Αυστρία, Ελβετία, Πολωνία– λογίζεται a priori ως “μη δικαιούχος προστασίας”. Η θεμελιώδης αρχή της ατομικής εξέτασης κάθε αιτήματος ασύλου τίθεται ουσιαστικά εκτός εφαρμογής.

Το άρθρο 72 διαλύει την ΕΕ

Η πρόβλεψη εξαιρέσεων για «ευάλωτα άτομα», όπως οι έγκυες, είναι κυνική και ενδεικτική του βαθμού τεχνοκρατικής απανθρωπιάς της νέας πολιτικής. Όταν η ευαλωτότητα δεν συνδέεται με την προσωπική ιστορία διωγμού, αλλά με την κατάσταση της μήτρας ενός ανθρώπου, το κράτος καταλύει κάθε έννοια προσφυγικού δικαίου και αντικαθιστά το ανθρωπιστικό κριτήριο με βιοπολιτικό έλεγχο του σώματος.

Οι πρόσφυγες θα εγκλωβίζονται σε χώρες πρώτης εισόδου –όπως η Ελλάδα– και ο χάρτης της ΕΕ θα μετατραπεί σε λαβύρινθο απαγορεύσεων, φρακτών και επιχειρήσεων αποτροπής.

Η επίκληση του άρθρου 72 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της ΕΕ –που προβλέπει δυνατότητα αναστολής των κοινοτικών κανόνων «για λόγους δημόσιας τάξης και εσωτερικής ασφάλειας»– χρησιμοποιείται από την κυβέρνηση Μερτς όχι ως εργαλείο έσχατης ανάγκης, αλλά ως κλειδί για θεσμική αποσταθεροποίηση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Αν η Γερμανία μπορεί μονομερώς να παγώσει τον Κανονισμό του Δουβλίνου, τότε κάθε άλλο κράτος-μέλος μπορεί να πράξει το ίδιο, μετατρέποντας την ΕΕ σε μια χαλαρή συνομοσπονδία εθνικών εγωισμών και όχι αξιών.

Η Ευρώπη στον καθρέφτη

Η εξέλιξη αυτή, αν δεν αναχαιτιστεί, απειλεί να συμπαρασύρει ολόκληρη την Ευρώπη σε μια νέα εποχή μεταναστευτικής παράνοιας, όπου τα κράτη θα αλληλοκατηγορούνται για “ασφαλή ή μη ασφαλή χώρα”, οι πρόσφυγες θα εγκλωβίζονται σε χώρες πρώτης εισόδου –όπως η Ελλάδα– και ο χάρτης της ΕΕ θα μετατραπεί σε λαβύρινθο απαγορεύσεων, φρακτών και επιχειρήσεων αποτροπής.

Η πολιτική του Μερτς δεν είναι ούτε αθώα, ούτε συγκυριακή. Είναι το αποτέλεσμα της σταδιακής μετατόπισης της μεταπολεμικής Γερμανίας από τον ανθρωπιστικό φιλελευθερισμό στον δεξιό λαϊκισμό με ευρωπαϊκή προβιά.

Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση επιτρέψει αυτή την τακτική, αν δεν κινηθεί νομικά, αν δεν ενεργοποιήσει διαδικασίες επί παραβάσει ή έστω δημόσιας επίπληξης, τότε θα έχει εκχωρήσει την ηγεμονία του δικαίου στον φόβο και την εθνική ιδιοτέλεια. Θα έχει αποδεχτεί ότι οι αρχές πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η μεταπολεμική Ευρώπη –η αξιοπρέπεια, η αλληλεγγύη, η προστασία του διωκόμενου– είναι πλέον προαιρετικές, ανάλογα με τις εκλογικές ανάγκες του κάθε κυβερνώντος.

Αυτό που συμβαίνει στη Γερμανία δεν είναι απλώς μια στροφή στο μεταναστευτικό. Είναι μια μετατόπιση του ηθικού και πολιτικού κέντρου της Ευρώπης προς τη σκλήρυνση, τον αυταρχισμό και τον θεσμικό κυνισμό. Και όσο πιο σιωπηλά την παρακολουθούμε, τόσο πιο κοντά έρχεται αυτή η Ευρώπη στην κατάρρευση των ίδιων των αξιών της.

Του Ζαφείρη Χατζηδήμου

neostrategy.gr