Η συσκότιση της ενημέρωσης στην Ελλάδα και η «δημοσιογραφία του αφεντικού»

«Αν η κυβέρνηση θέλει να το μάθεις, πιθανότατα δεν είναι αλήθεια»
Craig Murray, 1958-
Βρετανός ιστορικός…

Ο αναγνώστης διαβάζει με ενδιαφέρον τα άρθρα της -φιλοκυβερνητικής-εφημερίδας του, που περνούν γενεές δεκατέσσερις τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά όσο διαβάζει τόσο δεν μπορεί να καταλάβεις προς τι οι επικρίσεις.

Δεν θυμάται να έχει διαβάσει κάτι σχετικό τις προηγούμενες μέρες στην ίδια εφημερίδα. Αλλά ούτε και να το άκουσε στο δελτίο ειδήσεων του – επίσης φιλοκυβερνητικού- καναλιού που παρακολουθεί.

Προφανώς δεν είναι και ευτυχέστερος αναγνώστης ή τηλεθεατής στην Ευρώπη. Του πιπιλίζουν το μυαλό για κάτι άσχημο που έκανε η αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά δεν του έχουν πει περί τίνος ακριβώς πρόκειται.

Πχ δεν του είπαν για τη παρακολούθηση Φλώρου και Χατζηδάκη, αλλά κατηγορούν την αντιπολίτευση για <εκμετάλλευση> σ αυτό το θέμα και προβάλουν τη σχετική δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου.

Για να καταλάβει τι συνέβη πρέπει να αλλάξει κανάλι και να αγοράσει και δεύτερη εφημερίδα.

Η πλήρης λογοκρισία της αντιπολίτευσης, είναι η ακραία έκφραση του ελέγχου της ενημέρωσης από την κυβέρνηση Μητσοτάκη στην Ελλάδα. Κάποια ΜΜΕ προβάλουν μόνο τις κυβερνητικές θέσεις και απόψεις και δεν επικρίνουν απλώς την αντιπολίτευση- όπως θα ήταν εύλογο αν αυτή είναι η εκδοτική πολιτική τους. Την εξαφανίζουν. Σα να μην υπάρχει. Αλλά την κατηγορούν.

Είναι η νέα φάση της δημοσιογραφίας στην Ελλάδα. Σε κάποια μέσα έντυπης και ηλεκτρονικής ενημέρωσης, για την πληροφορία που θα δημοσιευθεί για την είδηση που θα προβληθεί δεν αποφασίζει ο δημοσιογράφος ,η ο αρχισυντάκτης αλλά ο εργοδότης.

Σε εφημερίδες και τηλεοπτικούς σταθμούς, γράφονται και μεταδίδονται μόνο ότι θέλει ο ιδιοκτήτης τους. Συχνά το φροντίζει ο ίδιος αυτοπροσώπως. Υπάρχουν δημοσιογράφοι που δεν έχουν πρόβλημα. Ότι τους υπαγορεύουν κάνουν. Από ανάγκη ή από φιλοκυβερνητική διάθεση.

Αλλά υπάρχουν και άλλοι , με στοιχειώδες φρόνημα ανεξαρτησίας, που έχουν σημαντικές πληροφορίες, αλλά δεν έχουν που να τις εκφωνήσουν ή να τις γράψουν. Αν γιατί δεν ευχαριστούν την κυβέρνηση, «κόβονται».

Η ύλη έχει προκαθοριστεί αυστηρά με αυτό το κριτήριο και το μόνο που δεν λαμβάνεται υπόψη είναι το ειδησεογραφικό βάρος της δημοσιογραφικής εργασίας.

Η δημοσιογραφία του αφεντικού, είναι το ανώτατο στάδιο της μεταφοράς των ΜΜΕ από τους παραδοσιακούς εκδότες σε επιχειρηματίες που έχουν την ενημέρωση ως πάρεργο. Για την ακρίβεια, για να εξυπηρετούν άλλες δραστηριότητες τους . Εργολάβοι, προμηθευτές του δημοσίου, εφοπλιστές , αποκτούν ένα μέσο ενημέρωσης για να πιέσουν την κυβέρνηση και να εξασφαλίσουν πρόσβαση στο κρατικό , το κοινοτικό και το τραπεζικό ταμείο.

Δεν δίνουν μία για την ενημέρωση, τον αναγνώστη, ή τον θεατή, τον δημοσιογράφο, την είδηση. Εξαφανίζουν την πληροφορία– συχνά και ολόκληρα γεγονότα,-αν έτσι διευκολύνουν την κυβέρνηση με τον οποίο διαπλέκονται. Τη χρησιμοποιούν όμως για να επιτίθενται στον αντίπαλό της.

Είναι νέα πρακτική. Όσοι θυμούνται την «Ακρόπολη» ή την «Απογευματινή» σε παλιότερες δεκαετίες, – σκληρές εφημερίδες της Δεξιάς και οι δυο, με τον ίδιο εκδότη έκαναν σκληρή κριτική στο ΠΑΣΟΚ και την Αριστερά, προωθώντας τις θέσεις της Δεξιάς.

Αλλά πάντα στο τέλος των άρθρων τους, υπήρχαν οι ανακοινώσεις του ΠΑΣΟΚ και όποια πληροφορία το αφορούσε. Δεν υπήρχε το σημερινό φαινόμενο: να κάνει συγκέντρωση ο Τσίπρας στο Περιστέρι και την επόμενη στην πρώτη σελίδα να μην υπάρχει ούτε λέξη. Εστω «φιάσκο η συγκέντρωση». Απόλυτη διαγραφή.

Αυτή είναι η ορατή πλευρά της κατάσταση που έχει καταδικάσει την Ελλάδα στην 108η θέση, στην παγκόσμια κατάσταση για την ενημέρωση. Δεν είναι ότι δεν κυκλοφορούν αντιπολιτευόμενες εφημερίδες, όπως λέει παραπλανητικά ο Μητσοτάκης. Ούτε ότι δεν μπορούν να γράφουν ότι θέλουν, η να τον βρίζουν, όπως ισχυρίζεται υποκριτικά για να πλασάρει ως …προσφορά την ελευθεροτυπία.

Το πρόβλημα είναι η αθέατη, αλλά ενεργή πλευρά του ελέγχου των ΜΜΕ. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν τηρεί τις προϋποθέσεις πραγματικής ελευθερίας στην ενημέρωση, για την αξιολόγηση της οποίας, από διεθνείς φορείς, τα κριτήρια συγκεκριμένα-και οδηγούν την Ελλάδα στον πάτο.

Είναι ο βαθμός υποστήριξης και σεβασμού της αυτονομίας των μέσων ενημέρωσης- χωρίς πολιτική πίεση από το κράτος ή από άλλους παράγοντες . Η ν υποστήριξη του ρόλους του, ειδικά όταν ζητούν από τους πολιτικούς και την κυβέρνηση να λογοδοτούν για το δημόσιο συμφέρον .

Είναι ότι η σημερινή κυβέρνηση δεν διασφαλίζει τη δυνατότητα πρόσβασης σε πληροφορίες χωρίς διακρίσεις μεταξύ δημοσιογράφων, ούτε τη προστασίας των πηγών τους. Αντίθετα έχει επιβάλει ατιμωρησία για τους υπεύθυνους για πράξεις βίας κατά δημοσιογράφων. Ακόμη και αν πρόκειται για δολοφονία..

Επίσης, μετράνε στην αξιολόγηση οι οικονομικοί περιορισμοί που συνδέονται με κυβερνητικές πολιτικές και η δυσκολία δημιουργίας και επιβίωσης ενός ειδησεογραφικού μέσου, λόγω της ευνοιοκρατίας στην κατανομή κρατικών ενισχύσεων- αλλά και ιδιωτικών, όπου μπορεί να ασκήσει πίεση η κυβέρνηση.

Υπάρχουν περιορισμοί – ενίοτε και εκβιασμοί- και άσκηση, πίεσης στους δημοσιογράφους να μην «ενοχλούν» τους φορείς της εξουσίας. Να μην καλύπτουν ορισμένα θέματα που την ενοχλούν, με πρόσχημα συχνά την αναφορά στην εθνική ασφάλεια, τη θρησκεία ή την «κοινωνική ειρήνη».

Με κανένα τρόπο η σημερινή κυβέρνηση δεν εγγυάται την ασφάλεια των δημοσιογράφων, και τους αφήνει εκτεθειμένους σε κίνδυνους σωματικής βλάβης, απειλών, συλλήψεων ή αποκλεισμών. Αντίθετα σε πολλά από αυτά πρωτοστατεί η ίδια.

Επί Μητσοτάκη κορυφώνονται ο εκφοβισμός, η ψυχολογική ή συναισθηματική παρενόχληση, οι κακόβουλες επιθέσεις από κρατικούς αξιωματούχους, η κατασυκοφάντηση της δουλειάς τους και η παραπομπή δεν δίκες, χωρίς λόγο.

Σ’ αυτό προστίθεται πλέον και το δίχως προηγούμενο καταγγελλόμενο κύμα των παρακολουθήσεων δημοσιογράφων η λίστα των οποίων διαρκώς αυξάνεται και διασύρει την Ελλάδα διεθνώς.

Σ’ αυτές τις συνθήκες το κλίμα σε πολλά μέσα ενημέρωσης, δεν απέχει πολύ από το να είναι ζοφερό. Να μην λειτουργεί η κλασσική και κακιωμένη παγκοσμίως διαδικασία αναζήτησης της αληθείας, χωρίς επηρεασμούς και ο σεβασμός στην πληροφορία όποιον και αν θίγει.
Αντίθετα ΜΜΕ και διατεταγμένοι δημοσιογράφοι – πολλοί από τους οποίους δουλεύουν φανερά η συγκαλυμμένα για την κυβέρνηση- παίρνουν μέρος σε επιχειρήσεις συσκότισης. Ακόμη και σε πογκρόμ διώξεων που οργανώσει η κυβέρνηση εναντίον άλλων δημοσιογράφων ή ΜΜΕ, καθώς και των ακέραιων δικαστικών λειτουργών που ήταν παραδοσιακά σύμμαχοι της δημοσιογραφίας στην αναζήτηση της αλήθειας.
Ευρωπαϊκό κεκτημένο δεν το λες.

Δεν τρελάθηκαν έγκυρα διεθνή μέσα ενημέρωσης, δημοσιογραφικές οργανώσεις και οργανισμοί προάσπισης της ελεύθερης έκφανσης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμπεριλαμβανομένου, που βάζουν την Ελλάδα σε μαύρη λίστα και ζητούν διαρκώς εξηγήσεις από την κυβέρνηση για την παρεμπόδιση της ενημέρωσης.

Γιώργος Λακόπουλος

ieidiseis.gr