Ηλεκτρονικές εκλογές στα σωματεία: Απειλείται με κατάρρευση το αφήγημα Χατζηδάκη

Οταν ψηφίστηκε ο Νόμος 4808 του 2021 με τον οποίο καθιερωνόταν η ηλεκτρονική ψηφοφορία στα συνδικαλιστικά σωματεία, ο αρμόδιος Υπουργός,Κωστής Χατζηδάκης, κατά την προσφιλή του τακτική, πανηγύρισε. Παράλληλα, τόνισε ότι το νομοθέτημά του φέρνει την ηλεκτρονική δημοκρατία στο συνδικαλισμό και δίνει τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να εκφράζονται ελεύθερα δια της ηλεκτρονικής ψήφου.

Ομως, αυτό που δεν είπαν ποτέ τόσο ο κ. Χατζηδάκης όσο και ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης (που έδωσε προς χρήση το σύστημα Ζεύς της ΕΔΥΤΕ για τις ηλεκτρονικές εκλογές) είναι ότι ο κανονισμός περί προσωπικών δεδομένων αγνοήθηκε παντελώς με συνέπεια να βρίσκεται υπό αμφισβήτηση η ασφάλεια της διαδικασίας, η προστασία των δεδομένων των συμμετεχόντων, ακόμα και η ίδια η μυστικότητα της ψήφου.

Για τους παραπάνω λόγους λοιπόν η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Μηχανικών Δημόσιων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών (ΕΜΔΥΔΑΣ) κατέθεσε αναφορά στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα αξιώνοντας την παρέμβασή της και συγκεκριμένα να:

• Διερευνήσει κατά πόσο η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που αναφέρεται στις ψηφισθείσες διατάξεις στο πλαίσιο της ηλεκτρονικής εξ αποστάσεως συμμετοχής σε Γενική Συνέλευση και στο πλαίσιο της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας είναι νόμιμες και πληρούν τις προδιαγραφές.
• Να εκδώσει προσωρινή διαταγή με αίτημα την απαγόρευση διενέργειας ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για την ανάδειξη των συνδικαλιστικών οργάνων των Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων μελών των Πρωτοβάθμιων Ενώσεων της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, ώστε οι εκλογές να γίνουν δια ζώσης και με ασφάλεια, με τα ισχύοντα κάθε φορά υγειονομικά πρωτόκολλα.

Πέρα όμως από την ΕΜΔΥΔΑΣ, τη συγκεκριμένη αναφορά δήλωσε ότι υποστηρίζει, μετά από σχετική απόφαση του Διοικητικού της Συμβουλίου, και η ΟΛΜΕ των 75.000 και πλέον μελών! Και αυτό είναι πραγματικά ανησυχητικό νέο για το νόμο διότι η ΟΛΜΕ δεν είναι ένα ακόμη σωματείο, είναι ένας από τους πιο μαζικούς συνδικαλιστικούς φορείς της χώρας (με πρόεδρο, μάλιστα, που πρόσκειται στο κυβερνών κόμμα).

Η ΟΛΜΕ μάλιστα ήδη αντιμετωπίζει πολύ συγκεκριμένα προβλήματα αφού ΕΛΜΕ που προχώρησαν σε δια ζώσης εκλογές (και όχι ηλεκτρονικές όπως απαιτεί ο νόμος) είδαν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς να μπλοκάρονται χωρίς καμία άλλη προειδοποίηση!

Σαν να μην υπάρχει ο GDPR για το νόμο Χατζηδάκη

Η … πρεμούρα της κυβέρνησης να καθιερώσει την ηλεκτρονική ψηφοφορία αποδεικνύεται από το γεγονός ότι όπως τονίσαμε και παραπάνω ο κανονισμός περί προσωπικών δεδομένων αγνοήθηκε. Σύμφωνα με αυτόν, ο εκτελών την επεξεργασία των δεδομένων, στην περίπτωσή μας τα σωματεία, καθορίζει και τα μέσα της επεξεργασίας. Ομως, στην προκειμένη περίπτωση δεν έγινε κάτι τέτοιο. Δεν δόθηκε καν, όπως απαιτεί ο κανονισμός, η δυνατότητα για εκτίμηση αντικτύπου έτσι ώστε να εντοπιστούν οι κίνδυνοι και να παρθούν τα ανάλογα μέτρα.

Επιπλέον, το σύστημα ΖΕΥΣ της ΕΔΥΤΕ, που δόθηκε προς χρήση, παρουσιάζει πολύ συγκεκριμένα προβλήματα (όπως και το λογιστικό Helios πάνω στο οποίο “πάτησαν” αυτοί που σχεδίασαν το ΖΕΥΣ). Δεν εγγυάται 100% την ανωνυμία της ψήφου αφού υποστηρίζει ότι είναι δύσκολο αλλά όχι αδύνατο να γίνει ταυτοποιήση χρήστη ενώ δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να ψηφίζουν πολλές φορές (εφόσον επιθυμούν να αλλάξουν την ψήφο του, κάτι προδήλως προβληματικό, όπως αντιλαμβάνεται κανείς).

Ας το διατυπώσουμε πιο απλά για να γίνει περισσότερο κατανοητό: Οταν ψηφίζουμε σε εκλογές δια ζώσης, το κάνουμε σε παραβάν, εντελώς μόνοι μας. Η ψήφος είναι εγγυημένα μυστική και δεν υπάρχει τρόπος να γίνει ταυτοποίηση του φυσικού προσώπου.

Αντίθετα, στην (οποιαδήποτε) ηλεκτρονική ψηφοφορία, ψηφίζουμε από υπολογιστή χρησιμοποιώντας κωδικούς. Η ψήφος αυτομάτως μετατρέπεται σε προσωπικό δεδομένο και η όλη διαδικασία πρέπει να διέπεται από τη νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένω. Ο 4808/2021 αυτό δεν το έκανε ποτέ, γι’ αυτό άλλωστε και κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα.

Τη Δευτέρα σε διαδικτυακή επαφή που θα έχουν με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, τα μέλη της ΟΛΜΕ και της ΕΜΔΥΔΑΣ θα επιχειρήσουν να πείσουν να υπάρξει συγκεκριμένη παρέμβαση προς ακύρωση του μέτρου της διεξαγωγής ηλεκτρονικών εκλογών.

Εκτός από το νόμο, τα δύο σωματεία έχουν να επικαλεστούν και την ευρωπαϊκή πρακτική. Η αντίστοιχη Αρχή της Γαλλίας έχει λάβει σχετική απόφαση ήδη από το 2002 (!) και δεν επιτρέπει τις ηλεκτρονικές ψηφοφορίες σε εθνικές, τοπικές ή συνδικαλιστικές εκλογές γιατί ακριβώς δεν γίνεται να διασφαλιστεί η μυστικότητα της ψήφου, η στοιχειώδης, δηλαδή, δημοκρατική αρχή.