Λιβύη: Το φιάσκο μιας αποστολής χωρίς σχέδιο

Μόλις επτά μήνες μετά την τραγωδία των Τεμπών, το ελληνικό κράτος επαναλαμβάνει τα ίδια εγκληματικά λάθη—αυτή τη φορά εκτός συνόρων και μάλιστα στον πλέον ευαίσθητο θεσμό: τις Ένοπλες Δυνάμεις. Η αποστολή-φιάσκο στη Λιβύη, που κόστισε τη ζωή σε πέντε ανθρώπους, αποκαλύπτεται μέσα από τις καταθέσεις στρατιωτικών στην Ένορκη Διοικητική Εξέταση του ΓΕΕΘΑ, με στοιχεία που σοκάρουν.

Παρά τις σαφείς εκτιμήσεις κινδύνου ότι «τα οδικά ταξίδια στη Λιβύη είναι εξαιρετικά επικίνδυνα», το ΓΕΕΘΑ και η Διεύθυνση Ειδικού Πολέμου αγνόησαν τις προειδοποιήσεις. Επιπλέον, δεν αξιολόγησαν σωστά τη μεταβολή του αεροδρομίου προσγείωσης, με αποτέλεσμα η αποστολή να διανύσει 290 αντί για 72 χλμ. σε μια επικίνδυνη διαδρομή.

Προχειρότητα και επικοινωνιακά παιχνίδια

Τα SMS που δημοσιοποιήθηκαν δείχνουν έναν πανικόβλητο σχεδιασμό την τελευταία στιγμή, με στρατιωτικούς να προσπαθούν να συγκεντρώσουν διαβατήρια και ιατροφαρμακευτικό υλικό. Η ίδια η αποστολή, σύμφωνα με στρατιωτικές καταθέσεις, ήταν πρωτίστως μια επικοινωνιακή κίνηση του πρωθυπουργού, χωρίς ουσιαστική προετοιμασία και με πλήρη ασάφεια στους στόχους.

Οι συμμετέχοντες κατέθεσαν ότι δεν είχαν καμία προστασία, ενώ κάποιοι αναγκάστηκαν να αφαιρέσουν σταυρούς και σημαίες για να μην στοχοποιηθούν. Ο Αντιστράτηγος της ΔΕΠ, όπως καταγγέλλεται, τους ενημέρωσε ότι «δεν ξέρουμε ακριβώς πού πάμε, ούτε τι θα κάνουμε».

Η αποστολή δεν συνοδεύτηκε από έγγραφη διαταγή, ενώ η υπογραφή του τότε Α/ΓΕΕΘΑ Κ. Φλώρου δεν υπάρχει πουθενά. Παρόλα αυτά, το πόρισμα του ΓΕΕΘΑ κατέληξε ότι όλα έγιναν σωστά και κανείς δεν φέρει ευθύνη.

Πέντε νεκροί και όμως κανείς δεν παραιτήθηκε, κανείς δεν απομακρύνθηκε, κανείς δεν τιμωρήθηκε. Για το ελληνικό κράτος, όλα έγιναν «όπως έπρεπε».

 

To ΥΠΕΘΑ τον χαβά του

Όπως ανέφερε ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, στη Βουλή (17/2/2025), οι έρευνες της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης βρίσκονται σε εξέλιξη. Στις 3/1/2024 και 4/3/2024 υποβλήθηκαν εγκλήσεις από παθόντες, με στόχο να διακριβωθεί αν υπάρχουν ευθύνες στρατιωτικών που μπορούν να οδηγήσουν σε ποινικές διώξεις.

Οι προκαταρκτικές εξετάσεις που διέταξε η Εισαγγελία Στρατοδικείου Αθηνών έχουν ολοκληρωθεί και οι σχετικές δικογραφίες βρίσκονται σε εισαγγελικό λειτουργό για περαιτέρω ποινικό χειρισμό.

Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας διαβεβαιώνει ότι θα σεβαστεί τις δικαστικές αποφάσεις και θα πράξει τα δέοντα για την απόδοση δικαιοσύνης. Ωστόσο, επισημαίνει ότι η κριτική πρέπει να ασκείται με όρους στοιχειώδους ορθολογικής επάρκειας—μια τοποθέτηση που εγείρει ερωτήματα για το αν επιχειρείται εκ των προτέρων αποσιώπηση ευθυνών.

Data Journalists