Μύθοι και αλήθειες γύρω από το αφήγημα της… ανύπαρκτης αντιπολίτευσης

«Αν υπήρχε αντιπολίτευση ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα είχε ήδη πέσει», «με έναν δυναμικό αρχηγό στην αντιπολίτευση η κυβέρνηση δεν θα τολμούσε να περάσει αυτόν τον νόμο», «αν υπήρχε αντιπολίτευση το Σύνταγμα θα είχε γεμίσει από κόσμο», «αν υπήρχε αντιπολίτευση το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ θα είχε οδηγήσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη σε παραίτηση». Αυτές είναι μονάχα λίγες από τις εκφάνσεις του αφηγήματος της… ανύπαρκτης αντιπολίτευσης που καθημερινά κερδίζει έδαφος τόσο στον δημόσιο διάλογο όσο όμως και στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις ανάμεσα στους απογοητευμενους ψηφοφόρους της Νέας Δημοκρατίας αλλά και των κεντροαριστερών ψηφοφόρων που βλέπουν την ψαλίδα κυβέρνησης και αντιπολίτευσης να μεγαλώνει αντί να μικραίνει.

Το αφήγημα της… ανύπαρκτης αντιπολίτευσης φαίνεται να έχει κυριαρχήσει στις καρδιές και τα μυαλά μιας μεγάλης μερίδας του εκλογικού σώματος κάνοντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη ή την παντοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας να μοιάζει ως αδιαμφισβήτητο γεγονός. Η αίσθηση αυτή δηλαδή είναι που πυροδοτεί αλαζονεία στην κυβέρνηση και ματαιότητα στην αντιπολίτευση. Είναι όμως  τα πράγματα έτσι; Είναι η αντιπολίτευση ανύπαρκτη όπως πολλοί υποστηρίζουν ή το αφήγημα της ανύπαρκτης αντιπολίτευσης είναι ένα ακόμα δημιούργημα του προπαγανδιστικού μηχανισμού της Νέας Δημοκρατίας;

Οι μύθοι της… ανύπαρκτης αντιπολίτευσης

Σε όλα τα μεγάλα ζητήματα που έχουν προκύψει από το 2023 και έπειτα, η αντιπολίτευση έχει σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Οι βουλευτές «σηκώνουν» ζητήματα που προκύπτουν από την κοινωνία, βομβαρδίζουν τους υπουργούς με ερωτήσεις, ενώ τα κόμματα δεν αφήνουν σε χλωρό κλαρί την κυβέρνηση φωτίζοντας τα -ομολογουμένως πολλά- κακώς κείμενα. Η δουλειά που γίνεται τόσο από τα δύο πρώην κυβερνητικά κόμματα, το ΠΑ.ΣΟ.Κ και τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α, όσο όμως και από τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι σημαντική. Όπως και η παρουσία κεντρικών στελεχών που σηκώνουν στις πλάτες τους την σύγκρουση με την κυβέρνηση.

Τα παραδείγματα είναι πολλά και τα στελέχη που έχουν αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια σημαντικά. Με κάποιους εξ αυτών να είναι βέβαιο ότι σε οποιαδήποτε άλλη χρονική περίοδο, θα είχαν μετατραπεί σε πρωτοπόρους στην μάχη για την πτώση της κυβέρνησης.

Σήμερα όμως φαίνεται πως και αυτοί χάνονται μέσα στα θολά νερά μιας αντιπολίτευσης που ναι μεν κινείται αλλά ο βηματισμός της δεν καταλήγει σε απτά αποτελέσματα. Ακόμα και η διγλωσσία που πολλές φορές έχει επισημανθεί ως παράγοντας αδυναμίας της αντιπολίτευσης μοιάζει ως αδύναμο επιχείρημα. Πολλές φορές στο παρελθόν, εντός των κομμάτων, ακούγονταν διαμετρικά αντίθετες απόψεις και φωνές ενώ και οι εσωτερικές συγκρούσεις ήταν παραπάνω από σκληρές. Ωστόσο, ποτέ το αποτέλεσμα αυτών των διεργασιών δεν ήταν η εμπέδωση του αφηγήματος περί ανύπαρκτης αντιπολίτευσης.

Οι αλήθειες της… ανύπαρκτης αντιπολίτευσης

Πέραν όμως των μύθων υπάρχουν και στοιχεία αλήθειας στο αφήγημα της… ανύπαρκτης αντιπολίτευσης. Το πρώτο έχει να κάνει με την αστάθεια των δυο «μεγάλων» κομμάτων.

Από τις εκλογές του 2023, το ΠΑΣΟΚ μπήκε σε εσωκομματικές εκλογές μετά από αμφισβήτηση που δέχθηκε ο Νίκος Ανδρουλάκης, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε τον ιστορικό του ηγέτη, βίωσε την εποχή Κασσελάκη και εν τέλει διασπάστηκε δυο φόρες. Την πρώτη με την Νέα Αριστερά και την δεύτερη με το Κίνημα Δημοκρατίας.

Το δεύτερο στοιχείο έχει να κάνει με την δυναμική των ηγετών της. Ούτε ο Νίκος Ανδρουλάκης, ούτε ο Σωκράτης Φάμελλος ούτε ο Αλέξης Χαρίτσης έχουν προσωπική δυναμική που να ξεπερνάει αυτή των κομμάτων τους, συμπαρασύροντας τα έτσι σε καλύτερα ποσοστά.

Αντίθετα σε πολλές δημοσκοπήσεις η δημοφιλία των αρχηγών είναι μικρότερη των κομμάτων που ηγούνται. Ένα τρίτο στοιχείο έχει να κάνει με την σύνδεση των κομμάτων με την κοινωνία. Τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο όμως και ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και η Νέα Αριστερά είναι κόμματα που δεν έχουν οργανική σύνδεση με την κοινωνία, αδυνατούν να κινητοποιήσουν τις μάζες και εν τέλει καταλήγουν να μιλούν σε ένα ακροατήριο το οποίο δεν μπορούν να προσεγγίσουν.

Η κρίση εκπροσώπησης στον χώρο της κεντροαριστεράς και ο μηχανισμός προπαγάνδας της ΝΔ

Οι δυο παράγοντες που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τα συμπεράσματα και τις παραδοχές για την αντιπολίτευση στη χώρα είναι πρώτον η κρίση εκπροσώπησης στον χώρο της κεντροαριστεράς, αλλά και ο επαγγελματικός προπαγανδιστικός μηχανισμός της Νέας Δημοκρατίας.

Ο χώρος της κεντροαριστεράς εμφανίζεται σύμφωνα με πολλούς αναλυτές να «πληρώνει» ετεροχρονισμένα τις συνέπειες των μνημονίων και των προγραμμάτων λιτότητας που εφάρμοσε. Αποτέλεσμα είναι πρώτον η ψύχρανση στις σχέσεις των προοδευτικών κομμάτων και της κοινωνικής πλειοψηφίας, αλλά κυρίως η υποχώρηση των αριστερών ή προοδευτικών ιδεών που εμφανίζονται είτε ως ανεφάρμοστες είτε ως ουτοπικές.

H κατάσταση αυτή γιγαντώνεται ακόμα περισσότερο όμως από τον προπαγανδιστικό μηχανισμό της Νέας Δημοκρατίας που έχει διδακτορικό στην αρνητική διαφήμιση. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Πως η αντιπολίτευση βρίσκεται υπό τον στενό κλοιό επιτήρησης, ελέγχου και προπαγάνδας μιας κυβέρνησης που διαθέτει σε αυτό το κομμάτι υπεροπλία.

Αντί επιλόγου

Όλα τα παραπάνω συνηγορούν στο συμπέρασμα πως το αφήγημα της… ανύπαρκτης αντιπολίτευσης εδράζεται στην σκληρή πραγματικότητα που βιώνει η κεντροαριστερά όμως ταυτόχρονα διογκώνεται, μεγεθύνεται και εν τέλει ευνοεί την κυβέρνηση.

in.gr