Νάντια Γιαννακοπούλου: Αναγκαίες οι οριζόντιες πολιτικές για την ισότητα των φύλων

 

Στην Ολομέλεια της Βουλής, στη συζήτηση επί της επίκαιρης ερώτησης προς το  Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με θέμα  «Αδικαιολόγητη η μετακίνηση της ΓΓΙΦ προς το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων», τοποθετήθηκε η βουλευτής Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας του Κινήματος Αλλαγής, κα Νάντια Γιαννακοπούλου, τονίζοντας:

 

«Η μετονομασία της Γενικής Γραμματείας Ισότητας σε Γενική Γραμματεία Δημογραφικού, Οικογένειας και Ισότητας και η μεταφορά αρμοδιοτήτων της από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Υπουργείο Εργασίας, και με τον νέο ανασχηματισμό, από το Υπουργείο Εργασίας στην αρμοδιότητα σας ως Υφυπουργού για τη δημογραφική πολιτική και για την οικογένεια γεννά εύλογα ερωτήματα και αγωνίες. Όχι απλά σε μας, αλλά όπως είστε ενήμερη, και από τα κείμενα διαμαρτυρίας που δημοσιοποιήθηκαν, σε όλες τις προηγούμενες Γενικές Γραμματείς Ισότητας, σε όλες τις γυναικείες οργανώσεις, στο Δίκτυο Επιτροπής Ισότητας των Φύλων στα ΑΕΙ, αλλά και του ίδιου του Συλλόγου Εργαζομένων της ΓΓΙΦ.»

 

«Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό απ’ όλους μας ότι οι πολιτικές ισότητας πρέπει να είναι οριζόντιες πολιτικές, που θα πηγαίνουν, θα «κουμπώνουν» στις πολιτικές όλων των Υπουργείων. Αυτό, λοιπόν, θεωρούμε ότι με την παρούσα ανακατάταξη αρμοδιοτήτων δε θα μπορεί να επιτευχθεί τόσο αποτελεσματικά όσο όπως πριν στο Υπουργείο Εσωτερικών, μέσα από κεντρικές και ευρύτερες δομές.

Η ισότητα των φύλων δεν μπορεί ούτε να συγχωνευθεί, ούτε να τεμαχιστεί, ούτε να μπει σαν μία τελεία ανάμεσα στο δημογραφικό και την οικογένεια, όπως έχει μπει αυτή τη στιγμή. Δεν μπορεί να περιορίζουμε τον ρόλο της γυναίκας σήμερα, εν έτει 2021, απλά και μόνο στον αναπαραγωγικό της ρόλο -όσον αφορά το δημογραφικό εννοώ- ή στη φροντίδα της οικογένειας. Και αυτή την αίσθηση δίνετε.»

 

Η βουλευτής, εξήγησε ότι η απόφαση αυτή δεν ήταν εύστοχη αφενός επειδή συνδέει μονοσήμαντα τις γυναίκες με την οικογένεια και διαιωνίζει συντηρητικά στερεότυπα για τον ρόλο των γυναικών και αφετέρου επειδή, η σύζευξη της οικογενειακής πολιτικής και της ισότητας των φύλων δεν απέκτησε κάποια συγκεκριμένη αρμοδιότητα, που να συνάδει με την οικογενειακή πολιτική αλλά και επειδή, δεν έχει προωθηθεί κάποιο είδος πολιτικής στα θέματα της έμφυλης ισότητας στην εργασία.

 

Στην ομιλία της η βουλευτής τόνισε ότι η Ελλάδα είναι τελευταία στην Ε.Ε στην κατάταξη του δείκτη ισότητας των φύλων. Επίσης, η χώρα μας βρίσκεται στην ενενηκοστή ένατη θέση σε παγκόσμια κατάταξη, με ποσοστό 21,7%, όσον αφορά τη συμμετοχή των γυναικών στα εθνικά κοινοβούλια. Στην ενενηκοστή ένατη θέση!

 

Η κα Γιαννακοπούλου ολοκλήρωσε την ομιλία της ρωτώντας την Υφυπουργό για το τι προτίθεται να κάνει ώστε να αναβαθμιστεί ο ρόλος και η αποτελεσματικότητα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας Φύλων, για το αν σκοπεύουν να επαναφέρουν την αρχική ονομασία και θέση πίσω στο Υπουργείο Εσωτερικών τόσο τη Γενική Γραμματεία, όσο και το ΚΕΘΙ για την ανάπτυξη οριζόντιων πολιτικών, και τέλος αν είναι στον προγραμματισμό η ένταξη της Ισότητας στο Ταμείο Ανάκαμψης για την Πανδημία, για περαιτέρω κατοχύρωση κονδυλίων. 

 

Η Υφυπουργός ενημέρωσε και δεσμεύθηκε ότι όσον αφορά στο πώς θα είναι η Ισότητα μέσα στο καινούργιο οργανόγραμμα του Υπουργείου, θα είναι διακριτή, θα είναι διευρυμένη και, σαφώς, θα συνεχίσουν οι οριζόντιες πολιτικές, όπως υπήρξαν και το τελευταίο δεκαοκτάμηνο.

 

Στη δευτερολογία της, η κα Γιαννακοπούλου δεσμεύτηκε ότι: «Εμείς ως Κίνημα Αλλαγής με γόνιμο τρόπο, με υπεύθυνες και συγκροτημένες προτάσεις έχουμε έρθει σε διάλογο μαζί σας και θα συνεχίσουμε στην κατεύθυνση αυτή.»

 

Τέλος, εξέφρασε στην Υφυπουργό την ανάγκη για πραγματικά ουσιαστικες πολιτικές όσον αφορά στην αποτελεσματική επίτευξη της ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής και για την αναβάθμιση του ρόλου και της λειτουργίας της Γενικής Γραμματείας ισότητας.

 

 

Ολόκληρη η τοποθέτηση:

Επιτρέψτε μου, ξεκινώντας, να αναφερθώ στον χθεσινό απρόσμενο χαμό του Σήφη Βαλυράκη, ενός ανθρώπου-συμβόλου, συμβόλου αγώνα, συμβόλου αντίστασης κατά της Χούντας, ενός ανθρώπου-συμβόλου για την προσφορά του στη Δημοκρατία. Θα ήθελα να εκφράσω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του, στη γυναίκα του Μίνα, στα δύο του παιδιά. Θα τον θυμόμαστε για πάντα.

 

Κυρία Υπουργέ,

 

Κατ’ αρχάς, να σας ευχηθώ σιδεροκέφαλη και καλή δουλειά στο έργο σας.

 

Σήμερα συζητάμε για το ζήτημα της συνέχισης των αδικαιολόγητων μετακινήσεων-μεταφορών αρμοδιοτήτων της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, κατ’ αρχάς, από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Υπουργείο Εργασίας, όπως έγινε πριν από κάποιους μήνες, όταν ανέλαβε η Κυβέρνηση. Πλέον, με τον νέο ανασχηματισμό, από το Υπουργείο Εργασίας το αναλάβατε εσείς. Είναι στην αρμοδιότητα της Υφυπουργού για τη δημογραφική πολιτική και για την οικογένεια.

 

Όλα αυτά, κυρία Υπουργέ, λαμβάνουν χώρα όχι εν κενώ, αλλά μέσα σε ένα πάρα πολύ συγκεκριμένο περιβάλλον, σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό περιβάλλον, εν μέσω καταγγελιών από την Σοφία Μπεκατώρου για σεξουαλική κακοποίηση, καταγγελίες οι οποίες έχουν συγκλονίσει όλους μας, έχουν συγκλονίσει την κοινή γνώμη και φέρνουν στην επιφάνεια αυτό το απόστημα που υπήρχε στον χώρο του αθλητισμού, αλλά και της κοινωνίας γενικότερα. Η Σοφία Μπεκατώρου με το σπάσιμο της σιωπής της, ουσιαστικά έδωσε δύναμη σε άλλα κορίτσια, σε άλλες γυναίκες που βιώνουν αντίστοιχες καταστάσεις, να βρουν το κουράγιο, να βγουν και να το πουν, να λύσουν τη σιωπή, να σπάσουμε το απόστημα. Και κακοποίηση -και πρέπει να το βροντοφωνάξουμε όλοι, κυρία Υπουργέ- δεν είναι απλά και μόνο η σωματική βία απέναντι σε μια γυναίκα. Είναι η προσφυγή σε μεθόδους χειραγώγησης, η χρήση της εξουσίας που συχνά έχει ο δράστης απέναντι στο θύμα του.

 

Καταλαβαίνετε λοιπόν -και ολοκληρώνω, κυρία Πρόεδρε-, ότι εξελίξεις όπως η μεταφορά αρμοδιότητας πλέον και η μετονομασία της Γενικής Γραμματείας Ισότητας σε Γενική Γραμματεία Δημογραφικού, Οικογένειας και Ισότητας γεννά εύλογα ερωτήματα και αγωνίες και όχι απλά σε μας ως Κίνημα Αλλαγής ή σε μένα προσωπικά. Είστε ενήμερη φαντάζομαι των κειμένων όλων των προηγούμενων Γενικών Γραμματέων -όπως ήσασταν και εσείς πριν από λίγο καιρό Ισότητας-, όλων των γυναικείων οργανώσεων, του Δικτύου Επιτροπής Ισότητας των Φύλων στα ΑΕΙ, αλλά και του ίδιου του Συλλόγου Εργαζομένων Ισότητας.

 

Θα ήθελα να γίνει αντιληπτό -και κλείνω, κυρία Πρόεδρε-, γιατί οι Έλληνες πολίτες που μας ακούν μπορεί να λένε «και τι ακριβώς σημαίνει η μεταφορά μιας αρμοδιότητας από ένα Υπουργείο σε ένα άλλο; Για ποιον λόγο αυτό αποτελεί υποβάθμιση;».

 

Θα σας απαντήσω πολύ ξεκάθαρα γιατί αποτελεί υποβάθμιση και γιατί απέτυχε.

 

Καταρχάς, γιατί συνδέει μονοσήμαντα τις γυναίκες με την οικογένεια και διαιωνίζει συντηρητικά, απολύτως συντηρητικά στερεότυπα για τον ρόλο των γυναικών.

 

Επίσης, επειδή έπειτα από δεκαοχτώ μήνες μετά τη σύστασή της, η σύζευξη της οικογενειακής πολιτικής και της ισότητας των φύλων δεν απέκτησε κάποια συγκεκριμένη αρμοδιότητα που να τη συνάδει με την οικογενειακή πολιτική.

 

Επίσης, δεν έχει προωθηθεί κάποιο είδος πολιτικής στα θέματα της έμφυλης ισότητας στην εργασία. Ξέρετε πολύ καλύτερα κι από εμένα και από όλους, επειδή υπηρετήσατε στη θέση της Γενικής Γραμματέως Ισότητας, ότι η ισότητα των φύλων αφορά όλους τους τομείς της ζωής μας. Δεν είναι ούτε μόνο η οικογένεια -που βεβαίως και είναι-, δεν είναι ούτε μόνο η εργασία –που βεβαίως και είναι-, δεν είναι απλά και μόνο η εξισορρόπηση της θέσης των φύλων στην οικογενειακή και εργασιακή ζωή, αλλά είναι και η βία κατά των γυναικών και ξέρετε πάρα πολύ καλά πόση έξαρση της έμφυλης βίας υπήρξε, ιδιαίτερα εν μέσω της καραντίνας. Είναι πάρα πολλά ακόμη προβλήματα.

 

Ερωτώ, κυρία Υπουργέ,

• Τι σκοπεύετε να κάνετε για να αναβαθμίσετε τον ρόλο, την αποτελεσματικότητα και τις πολιτικές της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, αντί να δίνετε την εντύπωση ότι ακριβώς με αυτές τις κινήσεις την υποβαθμίζετε και υποβαθμίζετε τον ρόλο της.
• Σκοπεύετε να επαναφέρετε την αρχική της ονομασία και την επιστροφή της μαζί με το ΚΕΘΙ στο Υπουργείο Εσωτερικών, προκειμένου να αναπτυχθούν οριζόντιες πολιτικές και όχι απλά πολιτικές που έχουν σχέση μόνο με την οικογένεια ή μόνο με το δημογραφικό;
• Και βεβαίως είναι πάρα πολύ σημαντικό και το τρίτο ερώτημα που θα σας θέσω, αν σκοπεύετε να εντάξετε την ισότητα στο Ταμείο Ανάκαμψης για την πανδημία και να κατοχυρώσετε κονδύλια στους προϋπολογισμούς όλων των Υπουργείων για τις απαραίτητες δαπάνες για πολιτικές ισότητας.

 

Ευχαριστώ πολύ.

 

Ολόκληρη η δευτερολογία:

Κυρία Υπουργέ,

 

Το θέμα της ισότητας των φύλων είναι ένα θέμα στο οποίο οφείλει το πολιτικό σύστημα να βρίσκει ευρύτερες συναινέσεις, να συνεννοείται μεταξύ του. Σε καμία περίπτωση δεν είναι ένα ζήτημα στο οποίο ο καθένας μπορεί να λέει ό,τι θέλει ή να μην προσπαθεί να βρίσκει συναινέσεις. Είναι ναι, αναμφίβολα, βασικό ανθρώπινο δικαίωμα συνταγματικά κατοχυρωμένο.

 

Εμείς ως Κίνημα Αλλαγής έτσι ακριβώς αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο μας και γι’ αυτό με γόνιμο τρόπο, με υπεύθυνες και συγκροτημένες προτάσεις έχουμε έρθει σε διάλογο μαζί σας. Ιδιαίτερα για τα ζητήματα της ενδοοικογενειακής βίας η ίδια η Πρόεδρός μας είχε τοποθετηθεί συγκεκριμένα, με συγκεκριμένες προτάσεις. Το Κίνημα Αλλαγής συντονισμένα έβαλε πλάτη και ομολογουμένως υπήρξε ένα σοβαρό έργο από τη μεριά σας το προηγούμενο διάστημα όσον αφορά την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας.

 

Οφείλω, όμως, να ομολογήσω ότι στο συγκεκριμένο ζήτημα, για το οποίο συζητούμε σήμερα εδώ πέρα, δεν πείθομαι, κυρία Υπουργέ και φοβάμαι. Φοβάμαι πάρα πολύ ότι ο κίνδυνος για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτή η μεταφορά αρμοδιοτήτων -και δεν είναι τυπολατρία, είναι ουσία- θα φανεί σύντομα.

 

Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό απ’ όλους μας -το είπατε και εσείς η ίδια- ότι οι πολιτικές ισότητας πρέπει να είναι οριζόντιες πολιτικές, που θα πηγαίνουν, θα «κουμπώνουν», όπως είπατε χαρακτηριστικά, στις πολιτικές όλων των Υπουργείων. Αυτό, λοιπόν, θεωρούμε ότι μόνο το Υπουργείο Εσωτερικών, και μέσα από κεντρικές και ευρύτερες δομές, θα μπορούσε να το κάνει.

 

Κυρία Υπουργέ, κυρία Συρεγγέλα,

 

Η ισότητα των φύλων δεν μπορεί ούτε να συγχωνευθεί, ούτε να τεμαχιστεί, ούτε να μπει σαν μία τελεία ανάμεσα στο δημογραφικό και την οικογένεια, όπως έχει μπει αυτή τη στιγμή. Αυτό είναι ο φόβος μας και αυτό ακριβώς ερχόμαστε και σας λέμε αυτή τη στιγμή.

Δεν μπορεί να περιορίζουμε τον ρόλο της γυναίκας σήμερα, εν έτει 2021, απλά και μόνο στον αναπαραγωγικό της ρόλο -όσον αφορά το δημογραφικό εννοώ- ή στη φροντίδα της οικογένειας. Και αυτή την αίσθηση δίνετε.

 

Άρα, λοιπόν, αρνούμαστε αυτόν τον μονοσήμαντο ρόλο. Ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι με βάση έρευνες η Ελλάδα είναι τελευταία όσον αφορά τα βήματα και τις πολιτικές ισότητας. Είμαστε τελευταίοι στην κατάταξη στον δείκτη ισότητας των φύλων. Καταθέτω για τα Πρακτικά, για του λόγου το αληθές.

Μία απλή ερώτηση θα σας κάνω. Ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι, επίσης, η χώρα μας βρίσκεται στην ενενηκοστή ένατη θέση σε παγκόσμια κατάταξη, με ποσοστό 21,7%, όσον αφορά τη συμμετοχή των γυναικών στα εθνικά κοινοβούλια. Στην ενενηκοστή ένατη θέση!

 

Έτσι όπως είναι τοποθετημένη πλέον τώρα η Γραμματεία Ισότητας πώς ακριβώς θα ασχοληθεί με το συγκεκριμένο ζήτημα; Αυτό είναι ένα θέμα δημογραφικό; Είναι ένα θέμα οικογένειας;

 

Είναι τόσο απλό το ερώτημα που σας θέτω. Καταλαβαίνετε πόσο πολύ περιορίζει την ουσιαστική έννοια της πραγματικής ισότητας αυτό το οποίο έχετε αποφασίσει;  Όχι εσείς, ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνηση, έτσι όπως λειτουργεί.

 

Επειδή, λοιπόν, δεν είναι θέμα τυπολατρίας, αλλά ουσίας, εμείς ζητούμε να υπάρξει άμεσα αποκατάσταση του θεσμού της Γενικής Γραμματείας σε αυτοτελή, διακριτή κρατική δομή, με απαραίτητα κονδύλια για την αποτελεσματική λειτουργία και εποπτεία του ΚΕΘΙ.

 

Επίσης, ζητούμε την επαναφορά της Γενικής Γραμματείας στο Υπουργείο Εσωτερικών -όχι απλά γι’ αυτόν τον λόγο- με αναβαθμισμένο ρόλο, προκειμένου να μπορεί να ενσωματώνει πολιτικές ισότητας σε όλες τις πτυχές της καθημερινής ζωής και σε όλες τις πολιτικές όλων των Υπουργείων, για να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε την ενδοοικογενειακή βία, για να μπορέσουμε να σπάσουμε το «απόστημα» της σεξουαλικής κακοποίησης, για να μπορέσουμε να θωρακίσουμε τις γυναίκες απέναντι σε όλους τους τομείς και όχι απλά και μόνο στο δημογραφικό και την οικογένεια.

 

Ζητούμε, λοιπόν, να δεσμευτείτε για πραγματικές πολιτικές, για επίτευξη ουσιαστικής και πραγματικής ισότητας, όπως χρειάζεται και αρμόζει για τη χώρα μας, για τις γυναίκες, για τους άνδρες, για τα παιδιά μας, για όλους τους Έλληνες πολίτες.