«Να δώσει προτεραιότητα στους εργαζόμενους, στην επιβίωση τους από την κρίση της πανδημίας και στην αναβάθμιση τους για να μπορούν να συμμετάσχουν στις αλλαγές της νέας εποχής και όχι να απειλούνται,», καλεί την κυβέρνηση ο Νίκος Χριστοδουλάκης.

«Μην ξεχνάμε ποτέ ότι οι επιχειρήσεις μπορούν να παθαίνουν ζημιά αλλά ξαναφτιάχνονται γιατί αυτή είναι η φύση και το ρίσκο του καπιταλισμού. Όμως οι πολίτες πρέπει να διασωθούν ως εργαζόμενοι με αξιοπρέπεια γιατί αν καταστραφούν δεν συνέρχονται και θα χρεοκοπήσει η κοινωνία», επισημαίνει ο καθηγητής και πρώην υπουργός Οικονομικών με συνέντευξη που παραχωρεί στο iEidiseis.

Ο Νίκος Χριστοδουλάκης χαρακτηρίζει ως το μεγαλύτερο πρόβλημα για την οικονομία την κοινωνία το 2022 την αβεβαιότητα, προειδοποιεί για την αναγκαιότητα να μην υπάρχουν δημοσιονομικοί περιορισμοί από τους θεσμούς και τη νέα χρονιά, μιλάει για τον τρόπο που πρέπει να αξιοποιηθεί το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ τοποθετείται και για το ιδιωτικό χρέος και το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών.

Πώς εκτιμάτε ότι θα πορευτεί φέτος η ελληνική οικονομία κ. Χριστοδουλάκη; Μάλλον θα πρέπει να ξεχάσουμε ακόμα και τις αισιόδοξες προβλέψεις των αρμοδίων παραγόντων που γινόταν από την προηγούμενη χρονιά…

Βρίσκεται ήδη σε μια μεταβατική κατάσταση χωρίς να ξέρουμε ακόμα ούτε την κατεύθυνση ούτε την κατάληξη που θα έχει. Η πανδημία δεν έχει ακόμα τεθεί υπό οριστικό έλεγχο και κάθε τόσο παραμονεύει με νέα έξαρση. Άρα είναι επισφαλές να μιλάμε για προσχεδιασμένη επάνοδο στην κανονικότητα. Πολλές από τις επιχειρήσεις που επλήγησαν δεν θα καταφέρουν να επανέλθουν στην προτέρα κατάσταση. Άρα δεν μπορούμε να ξέρουμε το επιχειρηματικό δυναμικό που θα αναλάβει την έξοδο από την ύφεση. Χρειάζεται να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο άνοιγμα της κοινωνίας και αυτό φυσικά δημιουργεί ένα κλίμα χαμηλής ταχύτητας στην οικονομία, το οποίο δυστυχώς θα παραμείνει και πέραν της φετινής χρονιάς σε κάποιο βαθμό.

Πολλές από τις επιχειρήσεις που επλήγησαν δεν θα καταφέρουν να επανέλθουν στην προτέρα κατάσταση. Άρα δεν μπορούμε να ξέρουμε το επιχειρηματικό δυναμικό που θα αναλάβει την έξοδο από την ύφεση

Ποια θεωρείτε τα μεγαλύτερα προβλήματα που θα προκύψουν το 2021 για την οικονομία και την κοινωνία;

Μα φυσικά την αβεβαιότητα για το 2022. Αν υπήρχε πεποίθηση ότι φέτος θα ήταν η τελευταία χρονιά υγειονομικής αβεβαιότητας, πολλά πράγματα θα ξεκινούσαν να προετοιμάζονται για του χρόνου και αυτή η προοπτική θα ήταν επαρκής να ξαναφέρει την αισιοδοξία. Αλλά ακόμα δεν … Η ύφεση έρχεται όταν φανερωθεί ότι κάτι στραβό συμβαίνει στην οικονομία, στρογγυλοκάθεται όμως για πολύ περισσότερο όταν κανείς δεν μπορεί να δει με σιγουριά πώς θα το ξεπεράσουμε. Τώρα ζούμε ακόμα και τις συνέπειες από το πλήγμα των θανάτων και των λοκντάουν, αλλά και από την άγνοια για το πώς θα είναι τα πράγματα σε ένα χρόνο.

Αν υπήρχε πεποίθηση ότι φέτος θα ήταν η τελευταία χρονιά υγειονομικής αβεβαιότητας, πολλά πράγματα θα ξεκινούσαν να προετοιμάζονται για του χρόνου και αυτή η προοπτική θα ήταν επαρκής να ξαναφέρει την αισιοδοξία. Αλλά ακόμα δεν …

Μπορεί να υπάρχουν δημοσιονομικοί περιορισμοί το 2022 από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς;

Θα ήταν σαν ένα πλοίο να πήγαινε φουλαριστό στα βράχια και το Λιμεναρχείο να του έλεγε να δέσει το τιμόνι. Αν όμως θέλει να σωθεί, πρέπει να το αφήσει να πορευτεί με ευελιξία και όταν επικρατήσει νηνεμία θα κάνουμε τον λογαριασμό. Αν κάτι τροφοδοτεί σήμερα κάποια ελπίδα στην Ευρώπη και την Ελλάδα είναι το Ταμείο Ανάκαμψης που πέρυσι κανείς από τον Βορρά δεν το ήθελε, αλλά τελικά ευτυχώς το ψήφισαν. Όποιος θέλει να έχει προοπτική η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να προετοιμαστεί και για άλλα τέτοια πακέτα που θα χρειαστούν οσονούπω. Όταν περάσει το κύμα της πανδημίας και των επιπτώσεων, θα επανεξετάσουμε τα δημοσιονομικά μας, ελπίζω αυτή την φορά σαν μια πραγματική Ένωση που στέκεται αλληλέγγυα προς τα πιο αδύνατα μέλη της.

Όποιος θέλει να έχει προοπτική η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να προετοιμαστεί και για άλλα τέτοια πακέτα (σαν το Ταμείο Ανάκαμψης) που θα χρειαστούν οσονούπω.

Με το ιδιωτικό χρέος τι πρέπει να γίνει; Συμφωνείτε με το κούρεμα χρεών που δημιουργήθηκαν την περίοδο του κορονοϊού;

Ήδη έχουν ληφθεί πολλά μέτρα παράτασης, διευκόλυνσης και ελάφρυνσης υποχρεώσεων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Το θέμα με αυτή την πολιτική είναι ότι βρίσκουν καταφύγιο όχι μόνο όσοι δεν έχουν να πληρώσουν επειδή επλήγησαν και έχασαν, αλλά και όσοι έχουν και δεν θέλουν να πληρώσουν επειδή έτσι συνήθισαν στο παρελθόν. Η διάκριση είναι δύσκολη και πιθανόν να έχει πολιτικό κόστος γιατί οι τζαμπατζήδες εύκολα συνασπίζονται και καταψηφίζουν όσους δεν υποκύπτουν στα σχέδια τους. Ένα απλό κριτήριο είναι να θεωρείται προϋπόθεση ευνοϊκής μεταχείρισης για τα χρέη του κορoνοϊού, η εύρυθμη εξυπηρέτηση των δανείων επί δύο χρόνια πριν την πανδημία. Έτσι βοηθάς τα θύματα της συγκυρίας και όχι τους επαγγελματίες της διαχρονικής κομπίνας.

Ένα απλό κριτήριο είναι να θεωρείται προϋπόθεση ευνοϊκής μεταχείρισης για τα χρέη του κορoνοϊού, η εύρυθμη εξυπηρέτηση των δανείων επί δύο χρόνια πριν την πανδημία. Έτσι βοηθάς τα θύματα της συγκυρίας και όχι τους επαγγελματίες της διαχρονικής κομπίνας

Η κυβέρνηση τι μέτρα πρέπει να λάβει, ώστε να κρατήσει όρθια την κοινωνία όσο απαιτηθεί;

Να δώσει προτεραιότητα στους εργαζόμενους, στην επιβίωση τους από την κρίση της πανδημίας και στην αναβάθμιση τους για να μπορούν να συμμετάσχουν στις αλλαγές της νέας εποχής και όχι να απειλούνται. Μην ξεχνάμε ποτέ ότι οι επιχειρήσεις μπορούν να παθαίνουν ζημιά αλλά ξαναφτιάχνονται γιατί αυτή είναι η φύση και το ρίσκο του καπιταλισμού. Όμως οι πολίτες πρέπει να διασωθούν ως εργαζόμενοι με αξιοπρέπεια γιατί αν καταστραφούν δεν συνέρχονται και θα χρεοκοπήσει η κοινωνία.

Μην ξεχνάμε ποτέ ότι οι επιχειρήσεις μπορούν να παθαίνουν ζημιά αλλά ξαναφτιάχνονται γιατί αυτή είναι η φύση και το ρίσκο του καπιταλισμού. Όμως οι πολίτες πρέπει να διασωθούν ως εργαζόμενοι με αξιοπρέπεια γιατί αν καταστραφούν δεν συνέρχονται και θα χρεοκοπήσει η κοινωνία

Μέρος του Ταμείου Ανάκαμψης μπορεί κατά τη γνώμη σας να χρησιμοποιηθεί ώστε να μείνουν όρθιες βιώσιμες επιχειρήσεις, αλλά και να σταθεί όρθια η κοινωνία;

Προβλέπεται ήδη ένα μέρος να πάει για αποζημιώσεις και να στηρίξει την επιστροφή τους στην κανονική λειτουργία. Με την προϋπόθεση βέβαια το πρόβλημα τους να οφείλεται στην συγκυρία της πανδημίας και μετά την παρέλευση της να είναι βιώσιμες.

Πολλές όμως επιχειρήσεις ήταν ήδη προβληματικές και χρεωκοπημένες πριν την πανδημία και τώρα βρήκαν ευκαιρία να πάρουν και άλλα κεφάλαια εμφανιζόμενες ως θύματα του κορονοϊού. Το τραπεζικό σύστημα καλείται να αξιολογήσει ποια επιχείρηση έχει μέλλον για να ενισχυθεί και ποια έχει διαγράψει τον κύκλο της και πρέπει να δώσει την θέση της σε νέες προσπάθειες. Το μεγάλο μέρος του Ταμείου Ανάκαμψης οφείλει να κατευθυνθεί σε νέες δυναμικές επενδύσεις στην εγχώρια παραγωγή, όχι στην τεχνητή διατήρηση των ξεπερασμένων σχημάτων.

Το μεγάλο μέρος του Ταμείου Ανάκαμψης οφείλει να κατευθυνθεί σε νέες δυναμικές επενδύσεις στην εγχώρια παραγωγή, όχι στην τεχνητή διατήρηση των ξεπερασμένων σχημάτων

Τελευταία εντείνονται τα σενάρια περί πρόωρων εκλογών, πιθανότατα το φθινόπωρο. Μια τέτοια επιλογή αποτελεί ορθή λύση;

Όλοι οι διεθνείς επενδυτικοί οργανισμοί που ασχολούνται με την Ελλάδα επισημαίνουν ότι ανά πάσα στιγμή τα πολιτικά δεδομένα μπορεί να αλλάξουν επειδή οι εκλογές προκηρύσσονται με ασυνήθιστη ευκολία και με εκλογικά συστήματα που επινοούνται για να δυσκολέψουν τον αντίπαλο και όχι να ενισχύσουν την σταθερότητα της χώρας. Μια τέτοια περίπτωση έχουμε σήμερα με την απλή αναλογική, που έγινε από τον ΣΥΡΙΖΑ για να δυσκολέψει την ΝΔ να μην έχει πλειοψηφία και τώρα η κυβέρνηση θέλει εκλογές για να δυσκολέψει τον ΣΥΡΙΖΑ και μετά να ξανακάνει για να έχει άνετη πλειοψηφία, όπως προσδοκά. Το ό,τι έτσι αμφότεροι δυσκολεύουν την χώρα σε μια περίοδο μέγιστης ανασφάλειας δεν τους περνά από το μυαλό.

Η καλύτερη λύση για την χώρα θα ήταν τα βασικά κόμματα να συμφωνήσουν τώρα σε ένα εκλογικό σύστημα που θα ισχύσει επί εικοσαετία και η διάρκεια της θητείας να μην υποτάσσεται σε πρόσκαιρες σκοπιμότητες

Η καλύτερη λύση για την χώρα θα ήταν τα βασικά κόμματα να συμφωνήσουν τώρα σε ένα εκλογικό σύστημα που θα ισχύσει επί εικοσαετία και η διάρκεια της θητείας να μην υποτάσσεται σε πρόσκαιρες σκοπιμότητες. Αλλά ποιος έχασε την αξιοπιστία των θεσμών και την μακροχρόνια στρατηγική για να την βρούμε εμείς;

Βασίλης Σκουρής 

ieidiseis.gr