Ο άγνωστος πόλεμος των μισθοφόρων στην Ουκρανία

Τα μισθοφορικά τάγματα που φύτρωσαν σε Συρία και Λιβύη την τελευταία πενταετία και θέριεψαν με το «λίπασμα» που τους έριχνε η Άγκυρα και η Μόσχα και τα οποία δρούσαν σε ειδικές αποστολές στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Αφρικανικής Ηπείρου κατά των τζιχαντιστών και των Αδελφών Μουσουλμάνων, τώρα μετατοπίζουν μέρος της δράσης τους και στην Ουκρανία για να αντιπαρατεθούν τα φασιστικά τάγματα που μάχονται κατά των ρωσικών στρατευμάτων.

Η γνωστοποίηση της Μόσχας ότι είναι «καλοδεχούμενοι» όσοι νέοι από την Μέση Ανατολή επιθυμούν να πολεμήσουν στην Ουκρανικά με τα ρωσικά στρατεύματα, ερμηνεύτηκε από τη Δύση ως «φωτογραφία» για εμπλοκή των μισθοφόρων του χρησιμοποιεί η Ρωσία στα πεδία των μαχών στην Συρία και την Λιβύη αλλά και σε άλλες αποστολές στην Αφρική.

Την επομένη της παραπάνω ανακοίνωσης οι Times του Λονδίνου, έγραφαν ότι ο Γεβγκένι Πριγκοζίν, ένας πρώην κατάδικος που έκανε περιουσία στον τομέα της εστίασης, τώρα διευθύνει την ομάδα «Βάγκνερ», μια ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία, οι μισθοφόροι της οποίας προκαλούν χτυπήματα σε όλο τον κόσμο.

Στην Ουκρανία, όπως ανέφεραν οι Times του Λονδίνου την περασμένη εβδομάδα, είχαν αναλάβει να δολοφονήσουν τον πρόεδρο Ζελένσκι και τον δημάρχο του Κιέβου.

Οι μισθοφόροι της ομάδας «Βάγκνερ» δρουν στην Ουκρανία από το 2014, προσπαθώντας να δημιουργήσουν ρωσικούς αυτονομιστικούς θύλακες «λαϊκών δημοκρατιών», υπέρ του Πούτιν.

Οι Ρώσοι μισθοφόροι εμφανίζονται από την Δύση ως άνθρωποι του υπόκοσμου και της νύχτας και ως κοινοί εγκληματίες που δεν λογοδοτούν και δρουν ατιμώρητοι.

Ο Πριγκοζίν, έχει βρεθεί στο επίκεντρο του αμερικανικού ενδιαφέροντος. Του έχουν απαγγελθεί κατηγορίες στις ΗΠΑ για την διεξαγωγή «διαδικτυακού πολέμου» από ένα «εργοστάσιο με τρολ» και κατασκευασμένες πληροφορίες στην Αγία Πετρούπολη με στόχο την διατάραξη των αμερικανικών προεδρικών εκλογών του 2016.

Τρεις Ρώσοι δημοσιογράφοι δολοφονήθηκαν καθώς ερευνούσαν τις δραστηριότητες της ομάδας «Βάγκνερ» στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία το 2018.

Σύμφωνα με τον Δυτικό μύθο η μεγάλη ευκαιρία ανέλιξης για τον Πριγκοζίν ήρθε το 2001, όταν ο Πούτιν άρχισε να τρώει στο πολυτελές εστιατόριό του στην Αγία Πετρούπολη, το New Island. Ο πρώην πωλητής χοτ ντογκ βρισκόταν στο αγαπημένο τραπέζι του Πούτιν, ως ένας καλός οικοδεσπότης.

Παρά τα «σκιώδη» συμφέροντά του που κυμαίνονται από τη Λιβύη έως το Σουδάν, ο Πριγκοζίν εξακολουθεί να εμπλέκεται με την προετοιμασία φαγητού του Ρώσου προέδρου.

Όταν ο Πριγκοζίν πετάει με τα ιδιωτικά του τζετ, η ηγεσία του ιδιωτικού στρατού του Κρεμλίνου (Wagner) περνάει αυτόματα στον Ντμίτρι Ούτκιν, ένα πρώην μέλος των ρωσικών ειδικών δυνάμεων Σπέτσναζ, του οποίου το διακριτικό κλήσης ήταν «W» από το Wagner, τον Βίλχελμ Ρίχαρντ Βάγκνερ, πρωτοποριακό Γερμανό ρομαντικό συνθέτη, ποιητή και μουσικολόγο του 19ου αιώνα που θαύμαζε ο Χιτλερ συνθέτη που θαύμαζε ο Αδόλφος Χίτλερ.

Η ομάδα Βάγκνερ «W» έχει δράσει στην Αφρική και την Μέση Ανατολή. Στο διαδίκτυο έχουν κυκλοφορήσει βίντεο με έξι ρωσόφωνους άνδρες να σπάνε τα χέρια και τα πόδια ενός Σύρου αποστάτη του στρατού με σφυρί, προτού τον αποκεφαλίσουν και τον διαμελίσουν και κάψουν το πτώμα του το 2017.

Η ρωσική εφημερίδα, Novaya Gazeta, αναγνώρισε έναν από τους δράστες ως μέλος της «W». Όμως οι δολοφόνοι δεν έχουν ποτέ παραπεμφθεί σε δίκη λόγω ειδικού καθεστώτος που τελούν οι μισθοφόροι της «W». Ωστόσο Πούτιν επιμένει ότι οι μισθοφόροι δεν έχουν καμία σχέση με το ρωσικό κράτος.

Ο Κιρ Τζάιλς στρατιωτικός εμπειρογνώμονας επί των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων υποστηρίζει ότι τα μέλη της «W» εκπαιδεύονται με τον ρωσικό στρατό, συνεργάζονται στενά μαζί του και λαμβάνουν ρωσικά στρατιωτικά παράσημα.

Ο πόλεμος της Ουκρανίας δείχνει ότι οι Ρώσοι είναι αδιάφοροι για τους θανάτους στρατιωτών τους και ακόμη περισσότερο για τους μισθοφόρους.

Ορισμένοι στις τάξεις των μισθοφόρων είναι πρώην κατάδικοι και άλλοι είναι αξιωματικοί της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών GRU. Πρόκειται για την ίδια ομάδα πράκτορες της οποίας κατηγορήθηκαν από την Βρετανία ότι προσπάθησαν να δολοφονήσουν τον Σεργκέι Σκριπάλ, έναν αποστάτη της GRU, με τον θανατηφόρο νευροπαραλυτικό παράγοντα novichok στο Σάλσμπερι το 2018. Οι Ρώσοι έχουν αρνηθεί οποιαδήποτε εμπλοκή στο περιστατικό. Η εκπαίδευση λέγεται ότι πραγματοποιείται σε στρατιωτική βάση στην περιοχή του Κρασνοντάρ, κοντά στην περιοχή όπου σταθμεύει η 10η Ταξιαρχία Ειδικών Επιχειρήσεων της GRU. Ορισμένοι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι η μισθοφορική δύναμη υπάγεται στην GRU. Οι μαχητές της «W» είναι εξοπλισμένοι με υπερσύγχρονα όπλα, συμπεριλαμβανομένων μαχητικών ελικοπτέρων Mi-24, μαχητικών αεροσκαφών, μεταγωγικών αεροσκαφών και αντιαεροπορικών πυραυλικών συστημάτων. Ωστόσο, έχει αποδειχτεί ότι δεν είναι ”άτρωτοι” στο πεδίο της μάχης. Σε μια αποστολή στη Μοζαμβίκη το 2019, όταν 200 μισθοφόροι του Βάγκνερ προσλήφθηκαν για να αναμετρηθούν με ισλαμιστές αντάρτες με αντάλλαγμα τη ρωσική πρόσβαση σε φυσικούς πόρους, υπέστησαν βαριές απώλειες σε διάφορες ενέδρες και αποχώρησαν τον επόμενο χρόνο. Προφανώς οι τζιχαντιστές γνώριζαν καλύτερα το έδαφος, ενώ οι Ρώσοι μισθοφόροι ήταν η πρώτη φορά που επιχειρούσαν σε συνθήκες ζούγκλας.

Οι μισθοφόροι της «W» είχαν επίσης υποστεί απώλειες στη Συρία, με δεκάδες θύματα σε μια τετράωρη μάχη με αμερικανικά στρατεύματα το 2018. Οι Ρώσοι διοικητές επέμειναν ότι οι άνδρες της δεν είχαν καμία σχέση μαζί τους, όταν οι Αμερικανοί αξιωματικοί τους προέτρεψαν μέσω ασυρμάτου να σταμτήσουν την επίθεση.

Οι μισθοφόροι δρούσαν επίσης στο Σουδάν, εκπαιδεύοντας τα στρατεύματα ενός πολέμαρχου με αντάλλαγμα την πρόσβαση σε χρυσωρυχεία.

Η Δύση παραδέχεται ότι η «W» είναι πραγματικά καλή στον εντοπισμό κενών και στη δημιουργία ανοιγμάτων για το Κρεμλίνο, ιδίως στην Αφρική. Στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, εκτός από την παροχή στρατιωτικής δύναμης για την καταπολέμηση των ανταρτών και την προστασία του προέδρου, ο Πριγκοζίν προσπάθησε να δημιουργήσει και φιλίες για το Κρεμλίνο. Υπήρξε χορηγός ενός τουρνουά ποδοσφαίρου και ενός διαγωνισμού ομορφιάς.

Το πιο εντυπωσιακό κομμάτι προπαγάνδας της «W», ωστόσο, ήταν το Tourist, μια πολεμική ταινία που εξυμνούσε τους άνδρες της «W» , όπως είναι γνωστοί στην περιοχή. Μεταγλωττισμένη στη γλώσσα Σάνγκο, προβλήθηκε σε ένα κατάμεστο στάδιο στο Μπανγκί, την πρωτεύουσα, πέρυσι.

Έκτοτε, οι προσπάθειες δημοσίων σχέσεων του Πριγκοζίν έχουν αλλάξει από τις ταινίες στα αγάλματα. Ένα από αυτά εμφανίστηκε κοντά στο στάδιο του Μπανγκί και δείχνει Ρώσους στρατιώτες να υπερασπίζονται γυναίκες και παιδιά. Μνημεία για τους μισθοφόρους έχουν επίσης εμφανιστεί στη Συρία και την Ουκρανία.

Πότε πρωτοεμφανίστηκαν

Ωστόσο η Δύση καταγράφει το διαχρονικό πρόβλημα της άνθισης της Ακροδεξιάς στην Ουκρανία το οποίο -όπως παραδέχονται ανεξάρτητοι οργανισμοί- ενθαρρύνεται απο την Ουάσιγκτον.

Οι εξτρεμιστικές, εθνικιστικές οργανώσεις με ιδεολογική κατεύθυνση τον εθνικοσοσιαλισμό πρωτοεμφανίστηκαν στην Ουκρανία μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Παρ´ ότι το 2015, η Ουκρανία υιοθέτησε νόμο που καταδικάζει τα κομμουνιστικά και εθνικοσοσιαλιστικά (ναζιστικά) ολοκληρωτικά καθεστώτα, τα ακροδεξιά κόμματα «κατέλαβαν μια από τις κεντρικές θέσεις στην ουκρανική πολιτική.

Κατά κανόνα, στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, εκπρόσωποι της εργατικής τάξης γίνονται υποστηρικτές των ακροδεξιών κινημάτων. Το κίνητρο για μια τέτοια πολιτική επιλογή είναι συχνά το μίσος για τους νεόπλουτους και διάφορες μειονότητες που είτε εμπλέκονται σε ποινικά εγκλήματα . Οι εθνικές μειονοτικές ομάδες (Εβραίοι, Τσιγγάνοι ) αποτελούν μέρος όλων των ανατολικοευρωπαϊκών κρατών και είναι βολικά «αντικείμενα» για να καλλιεργηθεί η ξενοφοβία και ο παρανοϊκός φόβος.

Ωστόσο, ορισμένοι μετασοβιετικοί λαοί της Ανατολικής Ευρώπης – Τσέχοι, Πολωνοί, Σλοβάκοι, Ούγγροι – δείχνουν πολύ πιο θετική στάση απέναντι στη δημοκρατική διάταξη της κοινωνίας από ό,τι, για παράδειγμα, οι Ουκρανοί.

Λόγω ειδικών συνθηκών, το ακροδεξιό περιβάλλον στην Ουκρανία εξελίχθηκε σε δύο διαφορετικές κατευθύνσεις: Ως επίσημα πολιτικά κόμματα και ως ένα σύνολο ριζοσπαστικών ομάδων και παραστρατιωτικών σχηματισμών, που αποτελούνταν από εθελοντές με δεξιές ριζοσπαστικές απόψεις. Το φάσμα της δεξιάς πτέρυγας του ουκρανικού εθνικισμού έχει πολύ ετερογενή σύνθεση, αλλά σε αυτό ξεχωρίζουν αρκετές βασικές οργανώσεις. Πρώτα απ ‘όλα, αυτή είναι η Ουκρανική Εθνοσυνέλευση – η Ουκρανική Λαϊκή Αυτοάμυνα, η οποία οδεύει προς την οικοδόμηση ενός φιλοδυτικού ενιαίου εθνικιστικού κράτους. Αυτή η οργάνωση συμμετείχε σε στρατιωτικές συγκρούσεις από την πλευρά της Γεωργίας εναντίον της Αμπχαζίας το 1993 και από την πλευρά των Τσετσένων αυτονομιστών εναντίον των ρωσικών στρατευμάτων. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, το επίπεδο του σοβινισμού και του εξτρεμισμού της αυξήθηκε απότομα και το 1994 ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αποκτήσει την εξουσία με εξωκοινοβουλευτικά μέσα.

Εκτός από το UNA-UNSO, το λαϊκιστικό κόμμα Svoboda και η οργάνωση Sovereign Independence of Ukraine, που επιδιώκει να δημιουργήσει μια εθνικά ομοιογενή Ουκρανία και υποσχέθηκε να δημιουργήσει στρατόπεδα εγκλεισμού για τους Ρώσους ! Αυτό το κόμμα αρνήθηκε να αφήσει κανέναν άλλο εκτός από Ουκρανούς στις τάξεις του, επιτέθηκε σε κομμουνιστές και φιλοδημοκρατικούς εθνικιστές, αντιτάχθηκε στους επιγαμικούς γάμους και στη μετανάστευση στη χώρα εκπροσώπων άλλων εθνικοτήτων και επίσης ζήτησε την απέλαση από την Ουκρανία των Εβραίων, τσιγγάνων και Αρμενίων που δεν ήταν μόνιμοι κάτοικοί του. Σήμερα το κόμμα αυτό δεν υπάρχει, ωστόσο διατηρούνται οι ιδέες του και εκφράζονται από διάφορες νεοναζιστικές ομάδες.

Ένωση «Δεξιός Τομέας»

Το 2013, εμφανίστηκε η Ένωση «Δεξιός Τομέας», η οποία δρούσε ως «πολιτοφυλακή» που αντιτάχθηκε στη Ρωσία και αρχικά αναπτύχθηκε ως σχηματισμός για έναν ριζοσπαστικό μη πολιτικό αγώνα. Περιλάμβανε μαχητές από τις ακροδεξιές
Οργανώσεις: Trizub, Patriot of Ukraine, UNA-UNSO , Bely Molot και αρκετών άλλων μικρότερων. Ταυτόχρονα, η καθένα μια απ αυτές τις οργανώσεις είχε υπερεθνικιστικές απόψεις, διαθέτουν παραστρατιωτική Δομή και δεν εκπροσωπούνται στην πολιτική ζωή της Ουκρανίας.

Στο Euromaidan συμμετείχαν και εκπρόσωποι δεξιών κομμάτων. Παρά τον σχετικά μικρό αριθμό τους, επέδειξαν υψηλό επίπεδο δραστηριότητας και έγιναν ορατή μειοψηφία στο σύνολο των διαδηλωτών. Η ικανότητα των δεξιών εξτρεμιστών να κινητοποιούν γρήγορα το δίκτυο των υποστηρικτών τους έγινε κρίσιμος παράγοντας στη βίαιη αντιπαράθεση, αλλά απέτυχαν να τη χρησιμοποιήσουν στην εκλογική διαδικασία, για παράδειγμα, στις εκλογές του Μαΐου 2014.

Μετά το 2014 χρησιμοποιήθηκαν ευρέως τα σύμβολα της Οργάνωσης Ουκρανών Εθνικιστών και του αρχηγού της Στέπαν Μπαντέρα. Ορισμένα σύμβολα Ουκρανών ριζοσπαστών αποτελούν προφανή κληρονομιά ναζιστικών εμβλημάτων και συνθημάτων, όπως, για παράδειγμα, το «Wolfsangel» από το έμβλημα της γερμανικής μεραρχίας SS «Ράιχ». Αυτό το σήμα χρησιμοποιείται από το Σοσιαλ-Εθνικιστικό Κόμμα της Ουκρανίας, στη συνέχεια από την ένωση Svoboda, καθώς και από έναν αριθμό ουκρανικών και ευρωπαϊκών νεοναζιστικών σχηματισμών.

Σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό Freedom House, πολλές και καλά οργανωμένες ριζοσπαστικές ακροδεξιές ομάδες εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στην Ουκρανία. Σχεδόν όλα τα εθνικιστικά κόμματα στην Ουκρανία υιοθέτησαν τις ιδέες του ουκρανικού εθνοτικού εθνικισμού, του κοινωνικού συντηρητισμού, του αντικομμουνισμού και της αντιμεταναστευτικής ρητορικής. Ο λευκός ρατσισμός εκδηλώνεται ξεκάθαρα ή ανοιχτά στις θέσεις των κομμάτων UNA-UNSO, Svoboda και New Force, κάτι που γίνεται πιο εμφανές στο πλαίσιο των αντιμεταναστευτικών ομιλιών τους.

Η στάση των νεοναζί είναι ότι χρησιμοποιούν την βία για την …αναδιοργάνωση της δημόσιας ζωής. Επιπλέον, εξτρεμιστικές ομάδες χρησιμοποιούν συστηματικά σωματική βία κατά των πολιτικών τους αντιπάλων, προωθούν το επιθετικό μίσος, εξυμνούν ιστορικά παραδείγματα τρόμου και εθνοκάθαρσης.

Στις εξτρεμιστικές οργανώσεις συμπεριλαμβάνονται : Η παν-ουκρανική ένωση «Svoboda», το κόμμα «Εθνικό Σώμα» και η ένωση «Δεξιός Τομέας». Εκτός από αυτές, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός μικρότερων εξτρεμιστικών ομάδων, καθεμία από τις οποίες έχει από πολλές δεκάδες έως αρκετές εκατοντάδες μέλη, όπως ο Εθελοντής Rukh, η Αδελφότητα, η C14, η Karpatskaya Sich και μια σειρά από άλλες.

Ο παραδοσιακός ουκρανικός εθνικισμός

Οι βασικές ιδέες των ριζοσπαστικών δεξιών ομάδων βασίζονται στον παραδοσιακό ουκρανικό εθνικισμό και είναι στενά συνυφασμένες με αυτόν, αλλά αυτά τα φαινόμενα δεν πρέπει να συγχέονται.

Ο ουκρανικός εθνικισμός απέκτησε μια ιδιαίτερα ισχυρή θέση μόνο στη Δυτική Ουκρανία. Εκεί ήταν που στα χρόνια του Μεσοπολέμου, σε αντίθεση με τις σκληρές καταστολές των πολωνικών αρχών, ο ουκρανοκεντρισμός εδραιώθηκε σταθερά ως αντίδραση στην αποτυχία μετά από όλες τις προσπάθειες για ανεξαρτησία την περίοδο 1917-1920. Η περαιτέρω ιστορική κληρονομιά τέτοιων υπερεθνικιστικών οργανώσεων όπως το OUN και το UPA πέρασε από την περίοδο της μυθοποίησης και του ρομαντισμού της μετασοβιετικής περιόδου. Πολλά πρώην μέλη αυτών των οργανώσεων εγκαταστάθηκαν στις δυτικές χώρες μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και, σύμφωνα με τον Σουηδό ιστορικό Per Rudling, ανέπτυξαν τη δική τους ιστορική μυθολογία για αυτοεξυπηρέτηση, η οποία δόξασε τους μαχητές του OUN-UPA και αγνόησε τα εγκλήματα πολέμου τους. Όλα τα εθνικιστικά ρεύματα στην Ουκρανία δήλωσαν νόμιμοι κληρονόμοι της ιδεολογίας OUN-UPA και υπογράμμισαν με κάθε τρόπο τη σύνδεσή τους μαζί τους.

Επί του παρόντος, οι Ουκρανοί ριζοσπάστες αλληλεπιδρούν ενεργά με τα δεξιά κόμματα σε άλλες χώρες.

Για παράδειγμα, η Ουκρανική Εθνοσυνέλευση συνεργάζεται με το ακροδεξιό Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας και το κόμμα Svoboda είναι μέλος της Συμμαχίας Ευρωπαϊκών Εθνικών Κινημάτων. Ο Αμερικανός καθηγητής Στίβεν Κοέν στις σελίδες του περιοδικού The Nation εξέφρασε την αντίθεση του για το γεγονός ότι οι Ουκρανοί νεοναζί λαμβάνουν την πλήρη υποστήριξη της κυβέρνησης της Ουάσιγκτον! Όπως γράφει ο Κοέν, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι Ουκρανοί ριζοσπάστες συμμετείχαν στην εμφάνιση ελεύθερων σκοπευτών στο Maidan Nezalezhnosti, στα αιματηρά γεγονότα στην Οδησσό τον Μάιο του 2014, στη δημιουργία φιλοναζιστικών σχηματισμών όπως το σύνταγμα Azov και στη συνεχή επιθέσεις «stormtroopers» του δρόμου σε γκέι, Εβραίους και Ρώσους.

Σύμφωνα με το Freedom House, το 2018 οι Ουκρανοί δεξιοί ριζοσπάστες αποτελούσαν σοβαρή απειλή για τη δημοκρατική ανάπτυξη των δημόσιων θεσμών. Αν κατά τα πρώτα 20 χρόνια της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας ήταν ξεκάθαρα παρίες στον πολιτικό τομέα, τότε μετά το Euromaidan, σε σχέση με τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, οι απόψεις τους άρχισαν να αποκτούν σημαντικό βάρος στα ευρύτερα στρώματα της ουκρανικής κοινωνίας. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα ριζοσπαστικά κόμματα δεν έχουν μεγάλες πιθανότητες σε βουλευτικές και προεδρικές εκλογές. Ωστόσο, πολλές από αυτές τις ομάδες έχουν εκτενή εμπειρία μάχης, παραστρατιωτική οργάνωση, ακόμη και πρόσβαση σε όπλα. Οι εξτρεμιστικές απόψεις τους δεν είναι ακόμη πολύ δημοφιλείς στους απλούς ψηφοφόρους, αλλά αυτές οι ομάδες μπόρεσαν να ριζώσουν στην κοινωνία, έδειξαν την ικανότητα να οργανώνουν πράξεις βίας και εδραίωσαν σταθερά την παρουσία τους σε πολλές περιοχές της Ουκρανίας. Σε σχέση με την ένοπλη σύγκρουση, προέκυψε ένας αριθμός παραστρατιωτικών εθελοντικών σχηματισμών, οι οποίοι περιλάμβαναν, μεταξύ άλλων, μέλη του Δεξιού Τομέα, του Svoboda, της Κοινωνικής-Εθνοσυνέλευσης και συναφών οργανώσεων. Οι νεοναζί συνεχίζουν να παραμένουν στην ηγεσία του Αζοφικού Συντάγματος και η ξενοφοβία δεν έχει εξαφανιστεί από τις δραστηριότητές του, η οποία φαίνεται στα χαρτιά ως πατριωτισμός και κοινωνική δραστηριότητα.

Η άνοδος του πατριωτικού αισθήματος σε σχέση με την ανάπτυξη της ένοπλης σύγκρουσης στα ανατολικά της Ουκρανίας συνέπεσε με μια προφανή αύξηση του επιπέδου μίσους στον δημόσιο λόγο και του επιπέδου βίας που απευθύνεται σε ευάλωτα μέρη της ουκρανικής κοινωνίας (για παράδειγμα, LGBT κοινότητα). Τα συμπεράσματα αυτών των παρατηρήσεων έχουν υποστηριχθεί από πρόσφατα αποτελέσματα έρευνας του Συμβουλίου της Ευρώπης:
Σύμβολα του συντάγματος του Αζόφ και τα ναζιστικά σημάδια.

Τα πογκρόμ

Όπως αναφέρει το αμερικανικό περιοδικό The Nation[en], τα πογκρόμ τσιγγάνων, τα αντισημιτικά περιστατικά, οι επιθέσεις σε φεμινίστριες υποστηρικτές και ακτιβιστές ΛΟΑΤ κοινοτήτων μπορούν να θεωρηθούν ζωηρές εκδηλώσεις της νεοζαστικής τάσης που εκδηλώνεται στην Ουκρανία τα τελευταία χρόνια. Ο επείγων χαρακτήρας αυτού του προβλήματος αντικατοπτρίζεται στις δημοσιεύσεις του Παγκόσμιου Εβραϊκού Συνεδρίου, του Κέντρου Simon Wiesenthal, της Human Rights Watch, της Διεθνούς Αμνηστίας και του Freedom House.
Από το 2012 ουκρανικές μη κυβερνητικές οργανώσεις εφιστούν την προσοχή στην παγκόσμια κοινότητα ότι μιά ακροδεξια νεοναζιστική δραστηριότητα θέτει σε κίνδυνο τη διεξαγωγή εγκεκριμένων συγκεντρώσεων και δημόσιων συναντήσεων όπως αντιπολεμικές διαδηλώσεις και υπέρ των δικαιωμάτων του κινήματος LGBT κ.λπ.

Επιπλέον, η βία με τη συμβολική μορφή βανδαλισμού στοχεύει σε δημόσια ιδρύματα και χώρους μνήμης που σχετίζονται με εθνικές μειονότητες: Το πολωνικό στρατιωτικό νεκροταφείο στο Volyn, μνημεία των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, μνημεία της ουγγρικής εθνικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και εκκλησίες που ανήκουν στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας. Μια σειρά βίαιων επιθέσεων σε πολλές ουκρανικές πόλεις ταυτόχρονα κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων τον Μάρτιο του 2018 ανάγκασε τη Διεθνή Αμνηστία να εκδώσει μια ασυνήθιστα σκληρή δήλωση ότι η ουκρανική κυβέρνηση χάνει γρήγορα το μονοπώλιό της στη βία.

Τρεις τέτοιες μονάδες εμφανίστηκαν ταυτόχρονα στο Κίεβο και τουλάχιστον 21 σε άλλες πόλεις της Ουκρανίας. Επιπλέον, η ουκρανική κυβέρνηση διορίζει αμφίβολες προσωπικότητες σε κυβερνητικές θέσεις. Για παράδειγμα, ο Andrei Biletsky, γνωστός για τις ρατσιστικές του δηλώσεις, έλαβε τον βαθμό του αντισυνταγματάρχη της αστυνομίας. Σύμφωνα με τον Ουκρανό αναλυτή Mikhail Pogrebinsky, η ουκρανική κυβέρνηση νομιμοποιεί σκόπιμα ριζοσπαστικές ρωσοφοβικές οργανώσεις ενσωματώνοντας τους ακτιβιστές τους στις υπηρεσίες επιβολής του νόμου.

Η ρωσική υπηρεσία του BBC σημειώνει ότι αν και υπάρχουν ξεχωριστές παραστρατιωτικές νεοναζιστικές ομάδες όπως το σύνταγμα Αζόφ στην Ουκρανία, δεν υπάρχει ευρεία υποστήριξη για την ακροδεξιά ιδεολογία ούτε στην κυβέρνηση, ούτε στο στρατό, ούτε στις εκλογές: Για παράδειγμα, κατά τα έτη των κοινοβουλευτικών εκλογών του 2019, τα ακροδεξιά εθνικιστικά κόμματα δεν κατάφεραν να κερδίσουν ούτε μία έδρα στο Verkhovna Rada των 450 εδρών.

Αυτό άλλωστε προκύπτει και από ένα άλλο στοιχείο. Ο ρωσόφωνος Εβραίος Ζελένσκι κέρδισε τις προεδρικές εκλογές του 2019 με μεγάλη διαφορά, ενώ ο αντίπαλός του ήταν «καθαρόαιμος» Ουκρανός.

Αδιευκρίνιστο παραμένει πως θα δράσει η Τουρκία στον άγνωστο πόλεμο των μισθοφόρων στο Ουκρανικό μέτωπο. Θα ενισχύει τους Ρώσους ή τους Ουκρανούς ή και τους δυο; Στον σκοτεινό κόσμο της μαφίας και της νύχτας όλα μπορούν να συμβούν.

Δήμος Βερύκιος

ieidiseis.gr