Ο “θεός” της αγοράς τιμωρεί όσους τον λατρεύουν…

Η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη ήρθε στην εξουσία ομνύοντας στην «ελεύθερη αγορά» και κατηγορώντας τον απελθόντα ΣΥΡΙΖΑ για «κρατισμό». Η πανδημία επέφερε το πρώτο πλήγμα σ’ αυτό το ιδεολόγημα, καθώς τα δημόσια νοσοκομεία σήκωσαν όλο το βάρος της αντιμετώπισής της. Και ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί του, την ανάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενοι, υποχρεώθηκαν να «χειροκροτούν» τους ανθρώπους του ΕΣΥ.

Αυτές τις μέρες ζούμε τη σχεδόν ολοκληρωτική κατάρρευση των «φιλελεύθερων» ιδεολογημάτων περί «αγορών που αυτορυθμίζονται». Ο πρωθυπουργός υποχρεώθηκε να παραδεχτεί ότι οι εκρηκτικές αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας είναι αδικαιολόγητες, οφείλονται σε κερδοσκοπία ζήτησε την επιβολή ενός είδους πλαφόν στις τιμές.

Πράγματι, αυτό που συμβαίνει με τις αυξήσεις στις τιμές του φυσικού αερίου, του πετρελαίου και του ηλεκτρικού ρεύματος είναι πρωτοφανές:

Πρώτον, δεν οφείλεται στον πόλεμο, διότι η άνοδος έχει αρχίσει πριν από μήνες.

Δεύτερον, δεν οφείλεται σε ελλείψεις. Η ροή του φυσικού αερίου και του πετρελαίου της Ρωσίας προς την Ευρώπη συνεχίζεται κανονικά, αφού οι εξαρτημένες ευρωπαϊκές χώρες δεν τολμούν να ακολουθήσουν τις ΗΠΑ στην επιβολή εμπάργκο, διότι τότε οι επιπτώσεις θα είναι ανεξέλεγκτες.

Τρίτον, οφείλεται καθαρά σε κερδοσκοπικά (χρηματιστηριακά) παιχνίδια, τα οποία παραδέχεται και ο κ. Μητσοτάκης στις προτάσεις που έκανε προς την έκτακτη σύνοδο κορυφής των ευρωπαίων ηγετών.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το διαρκώς ογκούμενο πρόβλημα. Όταν είχαν ήδη αρχίσει οι μεγάλες αυξήσεις, έλεγε ότι ήταν «παροδικό φαινόμενο». Το υποτίμησε εξαρχής.

Αλλά δεν έχει και όπλα για να το κάνει. Η ΔΕΗ τύποις μόνο διατηρεί στον τίτλο της τη λέξη «Δημόσια». Είναι πλέον ιδιωτική. Ετσι, το κράτος δεν μπορεί να παρέμβει ώστε να συγκρατηθούν οι τιμές του ρεύματος.

Στην περίπτωση του φυσικού αερίου, τα πράγματα είναι ίδια ή και χειρότερα. Μέσα στην κρίση και τη στιγμή που η κυβέρνηση μιλάει για ενεργειακή «απεξάρτηση» από τη Ρωσία, έχει αυξήσει τη συμμετοχή του φυσικού αερίου στην παραγωγή ρεύματος. Και αυτό το κάνει χωρίς να έχει φροντίσει να συναφθούν μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας από τη ρωσική GAΖPROΜ , ώστε να πετύχει καλύτερες τιμές, όπως κάνει, για παράδειγμα, η Γερμανία. Ηδη από τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν είχαν αρχίσει οι αυξήσεις αλλά όχι με τους σημερινούς ρυθμούς, ο στενός συνεργάτης του Πούτιν Ντμίτρι Πεσκόφ είχε προτρέψει την ελληνική κυβέρνηση να συνάψει μακροχρόνιες συμβάσεις, ώστε να πετύχει χαμηλότερες και σταθερές τιμές.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έκανε εξαρχής ένα μεγάλο λάθος. Επιχείρησε τη βίαιη απολιγνιτοποίηση. Μέχρι το τέλος του 2023 έχει ανακοινώσει ότι θα έχουν κλείσει τα περισσότερα ορυχεία και σταθμοί στη Δυτική Μακεδονία. Και η πλήρης απολιγνιτοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής θα γίνει, σύμφωνα με το σχεδιασμό, μέχρι το 2028. Για να το κρίνουμε, αρκεί να πούμε ότι η Γερμανία θα το κάνει δέκα χρόνια αργότερα(2038).

Όμως, οι τελευταίες εξελίξεις την υποχρέωσαν να θέσει ξανά σε λειτουργία τις λιγνιτικές μονάδες. Αν πιστέψουμε τη δήλωση του πρωθυπουργού στη Βουλή ότι, ακόμα και με τις σημερινές τιμές του φυσικού αερίου, ο λιγνίτης δεν είναι ανταγωνιστικό καύσιμο, τότε φαίνεται ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε σύγχυση ή και πανικό. Αφού δεν υπάρχει πρόβλημα στην επάρκεια, ποιος ο λόγος να χρησιμοποιούμε ξανά ένα ρυπογόνο και κοστοβόρο καύσιμο;

Ετσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα, η κυβέρνηση έχει βρεθεί προ αδιεξόδου.

Το ιδεολόγημά της ότι οι αγορές δίνουν τις λύσεις αυτορυθμιζόμενες διαψεύδεται παταγωδώς, για άλλη μια φορά. Το μόνο που επιβεβαιώνεται είναι ότι κερδοσκοπούν ασυστόλως, όταν αφήνονται ασύδοτες.

Οι ενισχύσεις, που έχει δώσει έως τώρα για την αντιμετώπιση των αυξήσεων στο ρεύμα, έχουν ήδη εξανεμιστεί. Και δεν μπορεί να μειώσει φόρους στα καύσιμα, διότι κινδυνεύει ο Προϋπολογισμός.

Και δεν έχουμε δει ακόμα το τέλος. Αν η κρίση στην Ουκρανία τραβήξει, τότε θα συμβεί αυτό που λέει η ρήση του Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ: «Τα πράγματα ποτέ δεν είναι τόσο άσχημα ώστε να μη μπορούν να χειροτερέψουν».

Γιώργος Καρελιάς

news247.gr