Ο Τραμπ παρακάμπτει επανειλημμένα τον Νετανιάχου, προκαλώντας απογοήτευση στους Ισραηλινούς – «Οι MAGA δεν είμαστε οπαδοί του Μπίμπι»

Κατά τη διάρκεια του πρώτου μεγάλου ταξιδιού του στο εξωτερικό αυτή την εβδομάδα, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πρόκειται να επισκεφθεί τρεις χώρες στη Μέση Ανατολή – τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – χωρίς να σταματήσει στην Ιερουσαλήμ.

Δεν είναι η πρώτη φορά που παρακάμπτει το Ισραήλ – ή τον Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου

Από την έναρξη πυρηνικών συνομιλιών με το Ιράν έως την απόπειρα συνομιλιών ομήρων με τη Χαμάς εν αγνοία του Ισραήλ, ο Τραμπ έχει παραγκωνίσει όλο και περισσότερο τον Νετανιάχου, πυροδοτώντας ανησυχίες σε μια χώρα που έχει συνηθίσει εδώ και καιρό να έχει στενές σχέσεις με διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ, σύμφωνα με δημοσίευμα της Washington Post.

Την περασμένη εβδομάδα, οι Ισραηλινοί είδαν να εμφανίζονται περισσότερες ρωγμές μεταξύ του προέδρου του “America First” και του Ισραήλ, αφού ο Τραμπ δήλωσε ότι είχε συνάψει εκεχειρία με τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης που περιόρισε τις επιθέσεις της ομάδας σε αμερικανικά πλοία – αλλά δεν κάλυπτε το Ισραήλ. Μέρες αργότερα, εμφανίστηκαν αναφορές ότι ο Τραμπ εξέταζε το ενδεχόμενο να προσφέρει στη Σαουδική Αραβία πρόσβαση σε πολιτική πυρηνική τεχνολογία χωρίς να απαιτήσει από το βασίλειο να ομαλοποιήσει τις σχέσεις με το Ισραήλ, μια προϋπόθεση που είχε θέσει ο πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.

Την Κυριακή, ο ανώτερος ηγέτης της Χαμάς, Χαλίλ αλ-Χάγια, δήλωσε ότι η ομάδα θα απελευθερώσει τον Ισραηλινό-Αμερικανό όμηρο Ένταν Αλεξάντερ μετά από άμεσες συνομιλίες με Αμερικανούς αξιωματούχους.

Τώρα, πολλοί Ισραηλινοί αναρωτιούνται αν το Ισραήλ είναι ο επόμενος σύμμαχος των ΗΠΑ που θα μείνει πίσω από έναν πρόεδρο που θεωρούσαν, πριν από λίγους μήνες, τον πιο φιλοϊσραηλινό στην ιστορία.

«Είναι ανησυχητικό», δήλωσε ο Μάικλ Όρεν, πρώην πρέσβης του Ισραήλ στην Ουάσινγκτον.

«Είναι απόλυτος πανικός», δήλωσε ο Σάλομ Λίπνερ, πρώην βοηθός του Νετανιάχου και μέλος του Ατλαντικού Συμβουλίου, περιγράφοντας την ατμόσφαιρα στην Ιερουσαλήμ.

Οι ισραηλινές ανησυχίες για τις διαπραγματεύσεις του Τραμπ με το Ιράν και άλλες απειλές κατά του Ισραήλ «δεν λαμβάνονται υπόψη ή, αν λαμβάνονται υπόψη, απορρίπτονται», δήλωσε ο Ντένις Ρος, πρώην ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που διετέλεσε απεσταλμένος στη Μέση Ανατολή υπό Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους προέδρους.

Οι φωνές στην κυβέρνηση Τραμπ που υποστηρίζουν λιγότερες στρατιωτικές εμπλοκές των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή βρίσκονται σε άνοδο, σημείωσε ο Ρος, ενώ ο Τραμπ είναι πιθανό να δώσει ύψιστη προτεραιότητα στην προσέλκυση επενδύσεων δισεκατομμυρίων δολαρίων από πλούσιες μοναρχίες του Περσικού Κόλπου στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του.

«Αυτό που βλέπετε είναι ότι ο Πρόεδρος Τραμπ έχει μια ιδέα για το τι είναι προς το συμφέρον μας, και αυτό έρχεται πρώτο», είπε ο Ρος. «Ορίζει τη φύση των συμφερόντων μας στο εξωτερικό όχι μέσω ενός γεωπολιτικού ή ασφαλιστικού πλαισίου, αλλά ενός οικονομικού, χρηματοπιστωτικού και εμπορικού πλαισίου. Νομίζω ότι ο Πρόεδρος Τραμπ μπορεί να έχει την άποψη ότι “Τους δίνουμε 4 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε στρατιωτική βοήθεια. Κάνω πολλά για να υποστηρίξω τους Ισραηλινούς”».

Σε μια συνέντευξη που μεταδόθηκε την Πέμπτη, ο νέος πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Ισραήλ, Μάικ Χάκαμπι, αντέκρουσε τον ισχυρισμό ότι η κυβέρνηση αγνοούσε τις ισραηλινές ανησυχίες και δήλωσε σε ισραηλινό τηλεοπτικό κανάλι ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν υποχρεούνται να λάβουν άδεια από το Ισραήλ» για να καταλήξουν σε εκεχειρία με τους Χούθι. Μια μέρα αργότερα, ο Χάκαμπι κατήγγειλε στον λογαριασμό του στο X αυτό που χαρακτήρισε ως «απερίσκεπτα και ανεύθυνα» δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης που υποδήλωναν ότι ο Τραμπ και ο Νετανιάχου «δεν τα πήγαιναν καλά».

Στο Ισραήλ σήμερα, η αυξανόμενη ανησυχία σηματοδοτεί μια απότομη αντιστροφή από τον Νοέμβριο, όταν πολλοί γιόρτασαν την εκλογή του Τραμπ. Ο Νετανιάχου την χαιρέτισε ως «τη μεγαλύτερη επιστροφή στην ιστορία». Οι υπουργοί στο ακροδεξιό υπουργικό του συμβούλιο είδαν το πράσινο φως για τον επεκτατισμό και ζήτησαν αμέσως την προσάρτηση της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, μαζί με τον απεριόριστο πόλεμο και τους νέους εβραϊκούς οικισμούς στη Γάζα.

Αλλά η διάθεση άρχισε να αλλάζει ακόμη και πριν από την ορκωμοσία του Τραμπ. Κατ’ ιδίαν, ορισμένοι σύμμαχοι του Νετανιάχου παραπονέθηκαν για τον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ στη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, που πίεζε τον Νετανιάχου για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τη Χαμάς και ισχυρίστηκαν ότι ο Γουίτκοφ επηρεάστηκε από προσωπικούς επιχειρηματικούς δεσμούς με το Κατάρ. Άλλοι άρχισαν να φοβούνται ότι η προτίμηση του Τραμπ για τη σύναψη συμφωνιών θα απέκλειε μια στρατιωτική επίθεση στο Ιράν ή θα οδηγούσε σε μια πυρηνική συμφωνία που θα επέτρεπε στο Ιράν να διατηρήσει ορισμένες δυνατότητες εμπλουτισμού ουρανίου.

Στο Οβάλ Γραφείο τον Απρίλιο, ο Τραμπ ανακοίνωσε ενώπιον του Νετανιάχου και του συγκεντρωμένου Τύπου ότι οι ΗΠΑ θα πραγματοποιούσαν άμεσες συνομιλίες με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, ο οποίος έχει πιέσει τους ηγέτες των ΗΠΑ για περισσότερο από μια δεκαετία να χρησιμοποιήσουν στρατιωτική βία για να διαλύσουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, έστρεψε το βλέμμα του αλλού, εμφανιζόμενος εμφανώς έκπληκτος.

Ένας σύμβουλος του Τραμπ, ο οποίος περιέγραψε την αντιμετώπιση του Νετανιάχου από τον Τραμπ ως «μία βαθμίδα πιο πάνω» από την ταραγμένη συνάντησή του στον Λευκό Οίκο με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι πριν από τρεις μήνες, δήλωσε ότι ισχυρές φωνές της MAGA εργάστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της άνοιξης για να αντισταθούν στις προσπάθειες φιλοϊσραηλινών ομάδων πίεσης και νεοσυντηρητικών Ρεπουμπλικανών να τοποθετήσουν γεράκια του Ιράν και άλλους που θεωρούνται υπερβολικά συμπαθείς προς τον Νετανιάχου σε βασικές θέσεις εθνικής ασφάλειας.

Ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μάικλ Γουόλτς απομακρύνθηκε από τη θέση του αφού φάνηκε να έχει εμπλακεί σε έντονο συντονισμό με τον Νετανιάχου σχετικά με στρατιωτικές επιλογές κατά του Ιράν, κάτι που εξόργισε τον Τραμπ, ανέφερε η Washington Post αυτόν τον μήνα.

«Στους MAGA, δεν είμαστε οπαδοί του Μπίμπι», είπε ο σύμβουλος του Τραμπ, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο του Νετανιάχου. «Ο Τραμπ είναι ανένδοτος: Θέλει οι άνθρωποι να αφήσουν κάτω τα όπλα». Ο σύμβουλος, όπως αρκετοί άλλοι που αναφέρονται σε αυτό το άρθρο, μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας για να μιλήσει ειλικρινά για τις σχέσεις μεταξύ των δύο ηγετών.

Η άνοδος μιας σκεπτικιστικής απέναντι στο Ισραήλ πτέρυγας στην Ουάσινγκτον, ιδιαίτερα εντός ενός Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που παραδοσιακά θεωρείται κοντά στο Ισραήλ, θέτει μια νέα πρόκληση, λένε Ισραηλινοί αξιωματούχοι και αναλυτές.

Για δεκαετίες, όταν Αμερικανοί πρόεδροι, από τον Ρεπουμπλικάνο Τζορτζ Μπους τον πρεσβύτερο μέχρι τον Δημοκρατικό Μπαράκ Ομπάμα, συγκρούονταν με το Ισραήλ σε θέματα που κυμαίνονταν από την πολιτική εποικισμού στη Δυτική Όχθη μέχρι τη στρατηγική απέναντι στο Ιράν, το Ισραήλ βασιζόταν στους υποστηρικτές του στο Κογκρέσο για να αντιδράσει. Κι όμως, ακόμη και αφού ο Νετανιάχου και ορισμένοι από τους υποστηρικτές του Ισραήλ στήριξαν τον Τραμπ, αρκετοί Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες που συμμάχησαν με τον Τραμπ, όπως η βουλευτής Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν (Ρεπουμπλικανή από την Τζόρτζια), απομακρύνονται όλο και περισσότερο από το Ισραήλ, αφήνοντάς το χωρίς πρόσβαση στο Κογκρέσο.

«Υπάρχει όλο και μεγαλύτερη κριτική, με τους ανθρώπους να λένε: Βάλαμε όλα τα αυγά μας σε ένα καλάθι και τώρα είμαστε με άδεια χέρια», δήλωσε ο Αμίτ Σεγκάλ, ένας εξέχων Ισραηλινός πολιτικός αναλυτής. «Τι θα κάνει τώρα το Ισραήλ; Να καλέσει την [Βουλευτή] Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ; Είναι πρόβλημα».

Από την πλευρά τους, οι σύμμαχοι του Νετανιάχου έχουν υποβαθμίσει οποιαδήποτε ρήξη μεταξύ των ηγετών των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Ένα μέλος του κόμματος Λικούντ του Νετανιάχου είπε ότι οι ανησυχίες στο Ισραήλ οφείλονταν απλώς σε αναντιστοιχίες προσδοκιών.

«Πολλοί άνθρωποι ήταν τόσο χαρούμενοι που δεν ήταν η Καμάλα Χάρις που πίστευαν ότι ο Τραμπ θα ήταν ένας Αμερικανός πρόεδρος από το κόμμα Λικούντ που θα έκανε ό,τι ήθελε το Ισραήλ», είπε αυτός ο σύμμαχος. «Αλλά αυτές οι προσδοκίες δεν ήταν ποτέ ρεαλιστικές και νομίζω ότι ο πρωθυπουργός το καταλάβαινε πάντα».

Ένας άλλος Ισραηλινός αξιωματούχος επαίνεσε τον Τραμπ για την παροχή βαρέων πυρομαχικών στον ισραηλινό στρατό και είπε ότι ενώ αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν είχαν πιέσει συχνά το Ισραήλ να επιτρέψει περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, ο Τραμπ δεν υπέβαλε τέτοια αιτήματα κατά τους πρώτους μήνες της θητείας του.

Ωστόσο, ακόμη και η αντίληψη ότι ο Νετανιάχου χάνει την εύνοια του Τραμπ θα μπορούσε να πλήξει έναν βετεράνο Ισραηλινό πρωθυπουργό, ο οποίος έχει στοιχηματίσει στη δημόσια εικόνα του στο ότι είναι σε θέση να διαχειριστεί – και να επηρεάσει – την αμερικανική πολιτική καλύτερα από οποιονδήποτε από τους εγχώριους αντιπάλους του.

Κατά τη διάρκεια των σκληρών βουλευτικών εκλογών του 2019, ο Νετανιάχου τοποθέτησε μια τεράστια πινακίδα κατά μήκος του κεντρικού αυτοκινητόδρομου του Τελ Αβίβ, στην οποία έδειχνε να σφίγγει τα χέρια με τον Τραμπ, πάνω από το σλόγκαν: «Ο Νετανιάχου, σε διαφορετικό επίπεδο». Ένα βίντεο της προεκλογικής εκστρατείας που κυκλοφόρησε το Λικούντ έδειχνε τον Νετανιάχου να δεσμεύεται να μεταφέρει την πρεσβεία των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην ιστορικά αμφισβητούμενη Ιερουσαλήμ – και στη συνέχεια να μεταβαίνει στην ανακοίνωση του Τραμπ που έκανε ακριβώς αυτό.

Αλλά ένα χρόνο αργότερα, ο Νετανιάχου εξόργισε τον Τραμπ ανακοινώνοντας ότι θα προσαρτήσει τμήματα της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, συμβάλλοντας στην κατάρρευση ενός ειρηνευτικού σχεδίου για τη Μέση Ανατολή, το οποίο ο Τραμπ είχε διαφημίσει ως τη «συμφωνία του αιώνα». Ο Νετανιάχου εξόργισε περαιτέρω τον Τραμπ συγχαίροντας τον Μπάιντεν για την εκλογική του νίκη, ενώ ο Τραμπ αμφισβητούσε τα αποτελέσματα, όπως αφηγήθηκε ο πρόεδρος σε συνεντεύξεις του με το Axios το 2021.

Τις τελευταίες ημέρες, οι αντίπαλοι του Νετανιάχου άδραξαν την ευκαιρία για να αμφισβητήσουν τον χειρισμό των σχέσεων με τις ΗΠΑ. Ο Γιαΐρ Λαπίντ, ο κεντρώος ηγέτης της αντιπολίτευσης, χαρακτήρισε τις άμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Χαμάς για τους ομήρους «επαίσχυντη διπλωματική αποτυχία» του Νετανιάχου και δήλωσε ότι «η ευθύνη για την επιστροφή τους βαρύνει την κυβέρνηση».

Ο Γιαΐρ Γκολάν, ηγέτης ενός αριστερού κόμματος, δήλωσε: «Οι Αμερικανοί προχωρούν σε μια συμφωνία με τους Σαουδάραβες, προχωρούν σε μια συμφωνία με το Ιράν, προχωρούν σε ένα νέο περιφερειακό σχέδιο πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά αγνοούν τον Νετανιάχου και το Ισραήλ».

Ο Όρεν, ο πρώην Ισραηλινός πρέσβης, είπε ότι πολλοί στο Ισραήλ ξεχνούν ότι ο Τραμπ «δεν είναι οπαδός των οικισμών. Ήταν κατά της προσάρτησης της Δυτικής Όχθης και υιοθέτησε ένα σχέδιο δύο κρατών» κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας.

Κάποιες πολύ ισχυρές φιλοϊσραηλινές φωνές δεν υπάρχουν πλέον στον Λευκό Οίκο, πρόσθεσε ο Όρεν. «Ας είμαστε ρεαλιστές».

topontiki.gr