Οδηγός για την εξωδικαστική ρύθμιση χρεών σε τράπεζες και Δημόσιο

Δυνατότητα τόσο σε επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες όσο και σε νοικοκυριά να ρυθμίσουν τις οφειλές είτε προς τις τράπεζες είτε προς το Δημόσιο δίνει η δυνατότητα εξωδικαστικής ρύθμισης χρεών που τίθεται σε εφαρμογή από την 1η Ιουνίου.

Στη διαδικασία θα μπορούν να ενταχθούν και οφειλές που δεν είναι ακόμη σε καθυστέρηση, εφόσον οι οφειλέτες δυσκολεύονται αποδεδειγμένα να τις εξοφλήσουν και υπό την προϋπόθεση ότι έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους κατά 20% τουλάχιστον. Προϋπόθεση είναι επίσης οι οφειλές αυτές να υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε έναν και μόνο φορέα κατά 90%.

Η διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρώνεται το ανώτερο σε δύο μήνες από την υποβολή της αίτησης στην πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους και η λύση θα δίνεται αυτοματοποιημένα βάσει ενός αλγορίθμου που θα υπολογίζει την ικανότητα αποπληρωμής των χρεών που θα έχει η επιχείρηση ή το φυσικό πρόσωπο με βάση τα εισοδήματα και τις υποχρεώσεις τους προς το σύνολο των πιστωτών.

Το NEWS 24/7 συγκέντρωσε τα βασικά ερωτήματα και τις απαντήσεις για τη νέα διαδικασία

1. Τι είναι ο εξωδικαστικός μηχανισμός;

Ο εξωδικαστικός μηχανισμός είναι μια διαδικασία στο πλαίσιο του νόμου για τη ρύθμιση οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας, δηλαδή του νέου πτωχευτικού κώδικα που επιτρέπει τη ρύθμιση οφειλών φυσικών και νομικών προσώπων πριν αυτά οδηγηθούν στην πτώχευση. Πρόκειται, δηλαδή, για διαδικασία που αποσκοπεί στην αποτροπή της πτώχευσης.

2. Που πάω / σε ποιο site για να συμμετέχω στον εξωδικαστικό μηχανισμό; Ποιος έφτιαξε την πλατφόρμα;

Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να υποβάλει ηλεκτρονικά την αίτησή του στην πλατφόρμα, μέσω της ιστοσελίδας της ΕΓΔΙΧ www.keyd.gov.gr καθώς και στην ιστοσελίδα της ενιαίας πύλης του δημοσίου www.gov.gr ή μέσω του απευθείας συνδέσμου ofeiles.gov.gr.

Ο εξωδικαστικός μηχανισμός υλοποιείται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ηλεκτρονικής υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων, που αναπτύσσεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) του Υπουργείου Οικονομικών.

3. Που βρίσκω οδηγίες; Στην πλατφόρμα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, θα υπάρχει helpdesk; Πώς βρίσκω το helpdesk;

Οι χρήστες θα πρέπει πρώτα να απευθύνονται στην ιστοσελίδα της ΕΓΔΙΧ (www.keyd.gov.gr) και να ανατρέχει στις οδηγίες και λοιπό ενημερωτικό υλικό (π.χ. συχνές ερωτήσεις – απαντήσεις), έτσι ώστε να βρίσκει άμεσα τις βασικές πληροφορίες που χρειάζεται.

Επιπλέον, υπάρχει γραμμή υποστήριξης χρηστών (δηλ. helpdesk), που διαχειρίζεται η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, προκειμένου να διευκολύνονται οι πολίτες και οι λοιποί συμμετέχοντες στη διαδικασία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού. Τα ερωτήματα των οφειλετών υποβάλλονται στη γραμμή υποστήριξης, μέσω της πλατφόρμας, στην ειδική φόρμα με τίτλο «Βοήθεια» (και όχι με email ή επιστολές), έτσι ώστε να διερευνάται το κάθε ζήτημα συνολικά (νομικά, οικονομικά, τεχνικά) και να δίδεται η ανάλογη απάντηση και επίλυση του εκάστοτε προβλήματος.

4. Κατά τη διαδικασία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού ο νέος Νόμος υποχρεώνει τις τράπεζες και τα funds να ρυθμίσουν τα χρέη; Ποιοι είναι οι κανόνες που υποχρεούνται να τηρούν; Πως διασφαλίζεται ότι τους τηρούν και δεν κάνουν καταχρήσεις;

Όχι, στη διαδικασία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών δεν υπάρχει υποχρέωση των πιστωτικών ιδρυμάτων ή των διαχειριστών δανείων (που εκπροσωπούν τα funds) να προβούν σε ρύθμιση των χρεών των οφειλετών.

Ωστόσο, εάν κάποιος οφειλέτης έχει χρέη προς πολλαπλούς πιστωτές και συμφωνήσει σε μια ρύθμιση με την πλειοψηφία των τραπεζών – διαχειριστών δανείων, τότε η ρύθμιση αυτή επιβάλλεται υποχρεωτικά και στους υπολοίπους.

Επιπλέον, ο Νόμος θέτει σε τράπεζες και διαχειριστές δανείων συγκεκριμένους κανόνες ρύθμισης οφειλών, όπως:

• η ικανότητα αποπληρωμής, δηλ. ότι ο οφειλέτης πρέπει να πληρώνει βάσει των εισοδημάτων του καθώς και αυτών των εγγυητών του
• η αρχή της μη χειροτέρευσης θέσης πιστωτή, δηλ. ότι κανένας πιστωτής δεν δύναται να λάβει λιγότερα χρήματα από όσα θα λάμβανε σε περίπτωση ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη και των εγγυητών του
• η σύμμετρη ικανοποίηση πιστωτών, δηλ. ότι τα χρήματα του οφειλέτη πρέπει να μοιραστούν αναλογικά, έτσι ώστε να καλύψουν όλους τους πιστωτές (δημοσίου και χρηματοπιστωτικού τομέα).

Η τήρηση των ανωτέρω κανόνων διασφαλίζεται μέσω ενός ηλεκτρονικού αλγόριθμου, βάσει του οποίου παράγεται μια πρόταση ρύθμισης, την οποία οι χρηματοπιστωτικοί φορείς και ο οφειλέτης μπορούν να αποδεχθούν, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία αναδιάρθρωσης, εντός 2 μηνών.

5. Ποια θεωρείται «πλειοψηφία συμμετεχόντων πιστωτών» στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού;

Ως «πλειοψηφία συμμετεχόντων πιστωτών» νοείται το ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) επί του συνόλου των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων, οι οποίοι συμμετέχουν ως πιστωτές. Με άλλα λόγια πλειοψηφία υπάρχει όταν από τις τράπεζες προς τις οποίες οφείλει ο ενδιαφερόμενος συμμετέχουν αυτές προς τις οποίες οι οφειλές καλύπτουν το 60% του συνόλου.

6. Πως προκύπτει ο αριθμός των δόσεων του εξωδικαστικού μηχανισμού; Τον επιλέγει ο οφειλέτης;

Όχι, δεν τον επιλέγει ο οφειλέτης. Προκύπτει από ειδικό αλγόριθμο (δηλ. αυτόματο υπολογιστικό εργαλείο), που αξιολογεί την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη (δηλ. έσοδα – εισοδήματα και περιουσία).

7. Οι τράπεζες έχουν όριο 240 δόσεων στον εξωδικαστικό μηχανισμό;

Όχι, για τα πιστωτικά ιδρύματα δεν τίθεται τέτοιο όριο. Συνεπώς δύνανται να παρέχουν και περισσότερες δόσεις. Ωστόσο ο αριθμός των δόσεων της πρότασης ρύθμισης οφειλών των τραπεζών και διαχειριστών δανείων προκύπτει από ειδικές παραμέτρους, όπως η ηλικία, η ικανότητα αποπληρωμής και η περιουσία του, τόσο του οφειλέτη όσο και των εγγυητών του.

8. Στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ο αλγόριθμος θα λαμβάνει υπ’ όψη την συνολική περιουσία οφειλέτη, συνοφειλετών και εγγυητών;

Όχι, δεν καλείται να συμμετέχει ο εγγυητής ή τυχόν άλλοι συνοφειλέτες. Άρα δεν λαμβάνεται υπόψη η περιουσία του εγγυητή ή των λοιπών συνοφειλετών. Ωστόσο, οι τράπεζες – διαχειριστές δανείων δύνανται να προσκαλέσουν τους συνοφειλέτες και εγγυητές, έτσι ώστε να παρέχουν μια ρύθμιση στον οφειλέτη.

9. Στον εξωδικαστικό προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το δημόσιο; Διαγραφή οφειλών προς τράπεζες;

Ναι, προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το δημόσιο, τις τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων, εφόσον πληρούνται συγκεκριμένοι κανόνες (π.χ. αρχή μη χειροτέρευσης πιστωτών). Η διαγραφή γίνεται υπό την προϋπόθεση της πλήρους αποπληρωμής του ποσού που θα προκύψει από τη ρύθμιση οφειλών. Όσον αφορά στη διαγραφή οφειλών του δημοσίου, αυτή γίνεται κατά σειρά παλαιότητας, από την παλαιότερη οφειλή προς τη νεότερη, με κριτήριο το χρόνο καταχώρισης της οφειλής στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων.

Σημείωση: απαγορεύεται η διαγραφή βασικής οφειλής (δηλ. του κεφαλαίου) των παρακρατουμένων φόρων, επιρριπτομένων φόρων προς το Δημόσιο και ασφαλιστικών εισφορών.

10. Αν ο οφειλέτης οφείλει μόνο σε μία τράπεζα, θα μπορεί να υπαχθεί στην διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης;

Όχι. Αν κάποιος οφείλει μόνο σε μία τράπεζα, τότε θα πρέπει να απευθυνθεί σε αυτήν και να ρυθμίσει τα χρέη του απευθείας, σύμφωνα με το Νόμο 4224/2013 περί Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών.

11. Έχω ήδη ρυθμίσει τα δάνεια μου με μια τράπεζα. Μπορώ να μπω στον εξωδικαστικό μηχανισμό και να ρυθμίσω μόνο την άλλη τράπεζα στην οποία οφείλω;

Όχι. Η αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρυθμίζει όλα τα χρέη, προς όλες τις τράπεζες, διαχειριστές δανείων και δημόσιους πιστωτές.

12. Αν ο οφειλέτης οφείλει μόνο προς το δημόσιο, θα μπορεί να υπαχθεί στην διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης;

Αν χρωστάει μόνο σε έναν πιστωτή (π.χ. μόνο προς την ΑΑΔΕ ή μόνο προς τον ΕΦΚΑ / ΚΕΑΟ ή μόνο προς ΟΤΑ), τότε δεν μπορεί να υπαχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να απευθυνθεί σε αυτόν τον έναν πιστωτή του και να ρυθμίσει τα χρέη του απευθείας, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις περί ρυθμίσεων (π.χ. πάγια ρύθμιση σε 24-48 δόσεις). Ωστόσο αν χρωστάει σε 2 πιστωτές (π.χ. προς ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ / ΚΕΑΟ), τότε μπορεί να υπαχθεί στη διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης.

13. Ποιες οφειλές νοούνται ως οφειλές προς το Δημόσιο;

Ως οφειλές προς το Δημόσιο νοούνται φόροι, τέλη, εισφορές, πρόστιμα κλπ, που εκδίδονται / βεβαιώνονται από δημόσιους φορείς. Ειδικότερα όλες οι οφειλές που βεβαιώνονται με βάση τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, τον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα και τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. Επιπλέον, με βάση το νόμο, ρυθμίζονται και οι οφειλές υπέρ τρίτων, που βεβαιώνονται και εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση με βάση τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.

14. Στον εξωδικαστικό μηχανισμό μπορεί να ρυθμίσει ο πολίτης μόνο με το Δημόσιο και όχι με τις Τράπεζες; Ή είναι υποχρεωτικό να ρυθμίσει και με τις τράπεζες;

Δεν είναι εφικτή η ρύθμιση μόνο κάποιων από τις συνολικές οφειλές. Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών παρέχει τη δυνατότητα για συνολική αναδιάρθρωση όλων των οφειλών προς χρηματοδοτικούς φορείς, Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Ο οφειλέτης υποβάλλει αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό και εφόσον η πλειοψηφία των πιστωτών συμφωνήσει σε μια λύση ρύθμισης οφειλών, τότε ρυθμίζονται όλα τα χρέη προς τράπεζες, διαχειριστές δανείων, ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ.

15. Τι ισχύει στον εξωδικαστικό μηχανισμό αναφορικά με τη δυνατότητα πρώην εταίρων / Διευθυνόντων Συμβούλων να ρυθμίσουν οφειλές Νομικών Προσώπων που βεβαιώθηκαν στο προσωπικό τους ΑΦΜ;

Πρώην Διευθύνων σύμβουλος εταιρείας μπορεί να ρυθμίσει τα χρέη, που εμφανίζονται στο ΑΦΜ του. Δεν επηρεάζει το γεγονός ότι έχει αποχωρήσει από την εταιρεία.

16. Μετά την υποβολή της αίτησης στον εξωδικαστικό μηχανισμό μπορεί η τράπεζα να καταγγείλει τη σύμβαση και να κάνει κατάσχεση;

Η υποβολή αίτησης στον εξωδικαστικό μηχανισμό δεν αποτελεί λόγο καταγγελίας μιας σύμβασης. Ωστόσο, ενδεχόμενη καταγγελία σύμβασης, δεν μπορεί να αποκλειστεί, καθώς δεν απαγορεύεται από την προβλεπόμενη αναστολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης που παρέχει ο Νόμος.

Σημειώνεται ότι αποκλείεται η επιβολή κατάσχεσης λογαριασμού ή πλειστηριασμού ακινήτου, καθώς από την υποβολή της αίτησης και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, αναστέλλονται τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης.

Εξαίρεση: Η αναστολή δεν καταλαμβάνει την διενέργεια πλειστηριασμού, ο οποίος έχει προγραμματισθεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια πλειστηριασμού από ενέγγυο πιστωτή (περιλαμβανομένης και της κατάσχεσης).

17. Σε ότι αφορά την αναστολή αναγκαστικών μέτρων, μπορώ να κάνω αίτηση και θα προχωρεί παράλληλα και ο πλειστηριασμός;

Από την υποβολή της αίτησης και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, αναστέλλονται οι κατασχέσεις λογαριασμών και οι πλειστηριασμοί, δηλ. τα αναγκαστικά μέτρα και οι πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης.

Η αναστολή αυτή δεν καταλαμβάνει την διενέργεια πλειστηριασμού, ο οποίος έχει προγραμματισθεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια προπαρασκευαστική της διενέργειας πλειστηριασμού από ενέγγυο πιστωτή (περιλαμβανομένης και της κατάσχεσης).

18. Στον εξωδικαστικό μηχανισμό υπάρχει γραφειοκρατία; Θα πρέπει να προσκομίσουμε έγγραφα; Ποια έγγραφα αντλούνται αυτόματα;

Ο εξωδικαστικός μηχανισμός περιέχει κατά βάση ηλεκτρονικές διαδικασίες που δεν απαιτούν την υποβολή εγγράφων, αφού η πλατφόρμα αντλεί αυτόματα όλα τα στοιχεία που υφίστανται ήδη διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή, όπως:

• έγγραφα και πληροφορίες που τηρούνται από τη Φορολογική Διοίκηση (ΑΑΔΕ – TAXIS)
• έγγραφα και πληροφορίες που τηρούνται από τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ – ΚΕΑΟ)
• έγγραφα και πληροφορίες που τηρούνται από τους ιδιώτες πιστωτές (τράπεζες – διαχειριστές δανείων).

Σε επόμενη φάση και μόλις καταστούν ηλεκτρονικά διαθέσιμα θα αντλούνται και τα ακόλουθα στοιχεία από την πλατφόρμα:

• αντίγραφο ποινικού μητρώου δικαστικής χρήσης του οφειλέτη ή του πρόεδρου του διοικητικού συμβουλίου και του διευθύνοντος συμβούλου για ανώνυμες εταιρείες, του διαχειριστή για εταιρείες περιορισμένης ευθύνης και ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, των ομόρρυθμων εταίρων και των διαχειριστών για προσωπικές εταιρείες και των φυσικών προσώπων που είναι αλληλέγγυα με τον οφειλέτη εκ του νόμου για την παράλειψη καταβολής οφειλών
• πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης και πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης πτώχευσης
• κάθε άλλο στοιχείο που αφορά στον οφειλέτη και καταχωρείται στο ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας
• πιστοποιητικό περί μη λύσης της εταιρείας από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.), εφόσον ο οφειλέτης είναι νομικό πρόσωπο.

19. Σε ότι αφορά την επιδότηση καταβολής δόσεων, τι γίνεται αν δεν υπάρχει υποθήκη στο δάνειο;

Μία από τις προϋποθέσεις που τίθενται από το νόμο για την Κρατική επιδότηση καταβολής δόσεων είναι η ύπαρξη εμπράγματης εξασφάλισης στην κύρια κατοικία του οφειλέτη. Αυτό είναι εύλογο, καθώς ο σκοπός της ρύθμισης είναι η προστασία της βεβαρυμμένης κύριας κατοικίας.

20. Υπάρχει στον εξωδικαστικό μηχανισμό ο ρόλος του συντονιστή;

Όχι, δεν προβλέπεται ο ρόλος του συντονιστή στο νόμο 4738/2020. Ωστόσο προβλέπεται ο ρόλος του πιστοποιημένου διαμεσολαβητή (βλέπε εν9ότητα διαμεσολάβησης).

news247.gr