Οι πανηγυρισμοί της κυβέρνησης για την ανάπτυξη κρύβουν την αλήθεια

Στην ελληνική κυβέρνηση πανηγυρίζουν για το γεγονός ότι η οικονομία αναπτύχθηκε με υψηλούς ρυθμούς το 2ο τρίμηνο του 2024, ρυθμούς που την κατατάσσουν στη 2η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ όσον αφορά το ύψος θετικής μεταβολής του ΑΕΠ.

Ωστόσο, δεν λαμβάνονται υπόψη δύο βασικοί παράγοντες οι οποίοι συνέβαλαν στο γεγονός ότι η Ελλάδα φαίνεται να ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης.

Ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι ότι η Ελλάδα πέρασε σχεδόν μία δεκαετία πίεσης εξαιτίας των μνημονίων και της εσωτερικής υποτίμησης του νομίσματος, ενώ η υπόλοιπη Ευρώπη γνώρισε μία πρωτόγνωρη ανάπτυξη κατά την περίοδο 2010-2019. Αυτή τη δεκαετία, η Ελλάδα την έχασε, καταγράφοντας σημαντική υστέρηση στους ρυθμούς ανάπτυξης και βιώνοντας μία πρωτοφανή ύφεση, ειδικά στα πρώτα χρόνια των μνημονίων. Ακόμη και στη συνέχεια, ενώ η Ευρώπη σημείωνε ανάπτυξη, η Ελλάδα παρέμενε στάσιμη.

Μέσα σε αυτό το διάστημα, υπήρξε μεγάλη πτώση στις τιμές των ακινήτων και μείωση της κατανάλωσης. Η συνεχής πίεση λειτούργησε σαν ελατήριο, φέρνοντας βιώσιμη άνοδο το 2019, την πρώτη χρονιά κανονικότητας μετά τα μνημόνια, με αλλαγή στη διακυβέρνηση της χώρας και αυξημένες προσδοκίες. Στη συνέχεια, ήρθε η πανδημία, με τα γνωστά αποτελέσματα όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη και τον κόσμο.

Η συνέχεια ήταν εντυπωσιακή, αλλά έφερε στην επιφάνεια όλες τις παθογένειες της ελληνικής οικονομίας, τις οποίες τα αλλεπάλληλα μνημόνια δεν κατάφεραν να βελτιώσουν. Ένα από τα κύρια προβλήματα είναι η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, που δεν βελτιώθηκε ποτέ. Το εμπορικό έλλειμμα συνεχίζει να αυξάνεται, φέρνοντας μνήμες από το παρελθόν που κανείς δεν θέλει να θυμάται.

Ένα στοιχείο που προκαλεί εντύπωση είναι ότι μέρος της ανάπτυξης στηρίζεται στις εξαγωγές. Ωστόσο, το τελευταίο 12μηνο, η τάση των εξαγωγών είναι αρνητική και εμφανίζεται θετική μόνο λόγω των εξαγωγών πετρελαιοειδών. Επειδή όμως η πρώτη ύλη (πετρέλαιο) είναι εισαγόμενη, αυτό δημιουργεί μία εικονική πραγματικότητα, που έχει ελάχιστη σχέση με την πραγματική οικονομία.

Η τραγική ειρωνεία είναι ότι την ημέρα που ανακοινώθηκε η αύξηση του ΑΕΠ, ανακοινώθηκαν επίσης τα στοιχεία για την πορεία των εμπορευματικών συναλλαγών. Σύμφωνα με αυτά, το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε το 7μηνο του 2024 κατά σχεδόν 10%, φτάνοντας στα 19,4 δις ευρώ, έναντι 17,7 δις το ίδιο διάστημα του 2023, δηλαδή αύξηση 1,7 δις ευρώ.

Ο δεύτερος πυλώνας ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι οι επενδύσεις, οι οποίες αυξήθηκαν ετησίως κατά σχεδόν 4%. Ωστόσο, πολλές από αυτές είναι μη παραγωγικές, όπως αγορά ακινήτων ή μετοχών σε υφιστάμενες επιχειρήσεις, κάτι που σημαίνει ότι δεν δημιουργείται υπεραξία ή καλύτερες θέσεις εργασίας.

Αναφορικά με τα ακίνητα, υπάρχουν ήδη προειδοποιητικά σημάδια. Όλοι οι αναλυτές βλέπουν σημάδια κόπωσης, που αναμένεται να εμφανιστούν στην αγορά από το 2025 ή το αργότερο το 2026, όπως συμβαίνει ήδη στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Τέλος, στο κομμάτι του τουρισμού, που αποτελεί τη σανίδα σωτηρίας της οικονομίας, τα σημάδια φέτος δείχνουν προβλήματα. Από τη μία πλευρά, η επιβράδυνση σε δημοφιλείς προορισμούς όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, και από την άλλη η μείωση της κατά κεφαλήν δαπάνης και η επιβράδυνση της αμερικανικής αγοράς, δείχνουν σημάδια κόπωσης και αλλαγής της τάσης, όχι απαραίτητα από φέτος, αλλά ενδεχομένως από το επόμενο έτος.

topontiki.gr