Οι παρενέργειες του Ozempic «κέρας της Αμάλθειας» για τις πολυεθνικές

Η βιομηχανία συμπληρωμάτων έχει μια μακρά και περιπλεγμένη ιστορία με τον κόσμο των προϊόντων απώλειας βάρους. Πριν από την εποχή του Ozempic, πολλά από τα πιο δημοφιλή βοηθήματα διατροφής ήταν συμπληρώματα, όχι συνταγογραφούμενα φάρμακα: εκχύλισμα πράσινου τσαγιού, χάπια καφεΐνης, εφεδρίνη.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ, περισσότερο από το 15 τοις εκατό των ενήλικων Αμερικανών έχουν δοκιμάσει ένα συμπλήρωμα απώλειας βάρους. Τώρα, η βιομηχανία συμπληρωμάτων εκμεταλλεύεται την άνοδο του GLP-1. Δεν μπορούν να πουλήσουν το Ozempic – αλλά συνδέονται στενά με αυτό, δημιουργώντας ολόκληρες επιχειρήσεις βασισμένες στη ζήτηση για αυτό το επιτυχημένο φάρμακο ή κάτι παρόμοιο.

Δύο διαφορετικοί τύποι συμπληρωμάτων συνδέονται με τη δημοτικότητα των φαρμάκων αγωνιστών GLP-1, όπως η σεμαγλουτίδη και η τιρζεπατίδη, τα οποία μιμούνται μια φυσική ορμόνη που καταστέλλει την όρεξη και ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα, γνωστή ως πεπτίδιο-1 που μοιάζει με τη γλυκαγόνη. (Το Ozempic είναι ένα από τα πιο γνωστά εμπορικά ονόματα της σεμαγλουτίδης.)
Κατ’ αρχήν, υπάρχει μια άνοδος στις προσπάθειες προώθησης συμπληρωμάτων ως συμπληρωματικά στα φάρμακα GLP-1. Τα διαδικτυακά καταστήματα μεγάλων λιανοπωλητών συμπληρωμάτων όπως η Vitamin Shoppe και η GNC τώρα προσφέρουν ξεχωριστές ενότητες αφιερωμένες στην πώληση προϊόντων που λαμβάνονται σε συνδυασμό με συνταγογραφούμενα φάρμακα.
“Παρενέργειες GLP-1; Αποκτήστε Υποστήριξη για το Ταξίδι σας,” δηλώνει ο ιστότοπος της GNC. Η Vitamin Shoppe προσφέρει πραγματικά φάρμακα GLP-1 μέσω μιας συνεργασίας για την ίδρυση μιας εταιρείας τηλεϊατρικής, καθώς και πιο παραδοσιακά συμπληρώματα που τα προωθεί ως “υποστήριξη θρεπτικών ουσιών,” όπως προβιοτικά, ίνες και πολυβιταμίνες.

Ο Brian Tanzer, διευθυντής επιστημονικών και κανονιστικών υποθέσεων της Vitamin Shoppe, δηλώνει ότι η εταιρεία προσφέρει προϊόντα που θα αντισταθμίσουν τις θρεπτικές ελλείψεις που μπορεί να προκύψουν όταν τα άτομα που λαμβάνουν φάρμακα GLP-1. “Τα τρέχοντα δεδομένα δείχνουν ότι ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού δεν καλύπτει τις ημερήσιες απαιτήσεις του για αρκετές θρεπτικές ουσίες, και αυτό μπορεί να επιδεινωθεί από τη δραστική μείωση της πρόσληψης θερμίδων λόγω της χρήσης φαρμάκων GLP-1,” λέει.

Ο γίγαντας των τροφίμων και των συμπληρωμάτων Nestlé συμμετέχει επίσης στη νέα αναπτυσσόμενη ραγδαία αγορά. Εκτός από την εκκίνηση μιας σειράς τροφίμων που απευθύνεται ειδικά σε άτομα που λαμβάνουν φάρμακα GLP-1, η εταιρεία λανσάρισε επίσης έναν ιστότοπο, που πουλάει διάφορα συμπληρώματα για να “συμπληρώσουν το ταξίδι σας με το GLP-1.”
“Είμαστε η πρώτη μεγάλη εταιρεία τροφίμων που εισέρχεται σε αυτόν τον χώρο,” δήλωσε η Dana Stambaugh, επικεφαλής επικοινωνίας με ξένα ΜΜΕ της Nestlé, στην ιστοσελίδα WIRED.

Εν τω μεταξύ, πέρα από τις μεγάλες εταιρίες και τις πολυεθνικές, οι υπηρεσίες παράδοσης γευμάτων έχουν επίσης αρχίσει να στοχεύουν ασθενείς που λαμβάνουν φάρμακα GLP-1. Η Daily Harvest προσφέρει ένα πακέτο γευμάτων “GLP-1 Support” που έχει σχεδιαστεί για να προσελκύσει άτομα που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα, ενώ μια μικρότερη υπηρεσία που ονομάζεται BistroMD προσφέρει παρόμοια γεύματα.

Δεν είναι μόνο οι θερμίδες…

Ενώ τα φάρμακα GLP-1 είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά, συχνά προκαλούν επίσης παρενέργειες όπως γαστρεντερική δυσφορία και απώλεια μυϊκής μάζας. Οι παρενέργειες μπορεί να είναι τόσο σοβαρές που οι άνθρωποι σταματούν να λαμβάνουν τα εν λόγω φάρμακα. Μια πρόσφατη μελέτη της Blue Cross Blue Shield Association γνωστοποίησε ότι πάνω από τους μισούς ανθρώπους που τους είχαν συνταγογραφηθεί αυτά τα φάρμακα για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας την τελευταία δεκαετία, σταμάτησαν να τα λαμβάνουν μέσα σε τρεις μήνες.

Η ιατρός που ειδικεύεται σε θέματα παχυσαρκίας  Alexandra Sowa πρόσφατα λανσάρισε μια σειρά συμπληρωμάτων που στοχεύουν σε άτομα που λαμβάνουν φάρμακα GLP-1. “Συγκέντρωνα ό,τι μπορούσα να βρω στην αγορά για να καλύψω τις ανάγκες των ασθενών μου,” λέει. “Τίποτα δεν έχει φτιαχτεί αποκλειστικά για τον χρήστη του GLP-1.”

Η Sowa, η οποία εξακολουθεί να κάνει την πρακτική της στη Νέα Υόρκη, λέει ότι ο στόχος είναι να διατηρηθούν οι ασθενείς που παίρνουν το GLP-1 στη καλύτερη δυνατή φόρμα, βοηθώντας τους στην ανακούφιση των παρενεργειών. Το σύστημά της πωλεί τρία συμπληρώματα σε σκόνη (ηλεκτρολύτες, πρωτεΐνη και ίνες) που μπορούν να αγοραστούν μαζί ή χωριστά.

Ο άλλος τύπος συμπληρωμάτων που σχετίζεται με το Ozempic και η αγορά του αυξάνεται επίσης ραγδαία, τοποθετείται όχι ως βοήθημα στις φαρμακευτικές προσφορές, αλλά ως εναλλακτική λύση.
Αυτά τα προϊόντα συχνά περιλαμβάνουν “GLP-1” στο όνομά τους, «στέλνοντας σήμα» στους πιθανούς πελάτες που γνωρίζουν τα συνταγογραφούμενα φάρμακα ότι προσφέρουν κάτι στην ίδια κατηγορία.
Μια μάρκα για παράδειγμα, που ονομάζεται Supergut, προωθεί τα προβιοτικά ως “η φύση του Ozempic” στη διαφήμισή της και ισχυρίζεται ότι τα προϊόντα της “ενεργοποιούν φυσικά την ορμόνη GLP-1 που καταστέλλει την πείνα του σώματος σας.”
Αλλη μάρκα συμπληρωμάτων, η  Pendulum, προσφέρει ένα “GLP-1 Probiotic,” το οποίο επίσης ισχυρίζεται ότι βοηθά στην αύξηση της παραγωγής GLP-1 “με φυσικό τρόπο.”
Άλλες σειρές, όπως η Codeage, προσφέρουν μίγματα όπως το “GLP Advantage+,” το οποίο περιέχει L-ταυρίνη, εκχύλισμα φύλλων πράσινου τσαγιού χωρίς καφεΐνη, βόριο, πρεβιοτικά και διάφορα άλλα συστατικά, συμπεριλαμβανομένης της βερβερίνης, ενός συστατικού που μοιάζει με αντιβιοτικό και είναι δημοφιλές στους influencers ευεξίας στο TikTok που προωθούν διάφορες τεχνικές ή συμπληρώματα για την καταστολή της όρεξης.

Αυτά τα προϊόντα και οι εταιρείες που τα πωλούν ήδη βλέπουν αυξανόμενα κέρδη από το ενδιαφέρον για την άνοδο του GLP-1. Η Vitamin Shoppe ανέφερε αύξηση στις κατηγορίες συμπληρωμάτων “ελέγχου ζάχαρης,” ιδιαίτερα στην βερβερίνη—οι πωλήσεις αυξήθηκαν σχεδόν 40% το 2023 σε όλη την κατηγορία, και οι πωλήσεις βερβερίνης αυξήθηκαν κατά 50%. Οι πωλήσεις της εταιρείας το 2024 ήταν τρεις έως τέσσερις φορές υψηλότερες σε σχέση με προηγούμενα χρόνια λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος για μη φαρμακευτικούς τρόπους αύξησης της παραγωγής GLP-1.

Ο ιατρικός κόσμος ανησυχεί

Ειδικοί υγείας πάντως αμφισβητούν αν αυτές οι προσφορές αξίζουν. “Και οι δύο αυτές κατηγορίες συμπληρωμάτων εκμεταλλεύονται πολύ ευκαιριακά τους χαλαρούς νόμους γύρω από τα συμπληρώματα για να εισέλθουν και να προσπαθήσουν να κερδίσουν από μια ομάδα φαρμάκων που είναι πραγματικά αποτελεσματικά,” λέει ο Pieter Cohen, αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στην ιατρική σχολή του Χάρβαρντ που μελετά τα συμπληρώματα.
Σε σύγκριση με τα συμβατικά φάρμακα, η ρύθμιση των συμπληρωμάτων – και η επιβολή αυτών των κανονισμών – είναι εξαιρετικά χαλαρή. Ενώ τα φάρμακα απαιτούν έγκριση από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) πριν κυκλοφορήσουν στην αγορά, τα συμπληρώματα δεν απαιτούν κάτι τέτοιο. Στην πραγματικότητα, ο FDA δεν μπορεί να αναγκάσει τους κατασκευαστές συμπληρωμάτων να διεξάγουν προαγοραστικές δοκιμές για να αποδείξουν ότι τα προϊόντα τους περιέχουν αυτά που δηλώνουν.
Το ρυθμιστικό περιβάλλον στα συμπληρώματα διατροφής συχνά περιγράφεται ως Άγρια Δύση.

Όταν ερωτώνται άμεσα, πολλοί προμηθευτές συμπληρωμάτων που συνοδεύουν θεραπείες με φάρμακα, αναγνωρίζουν ότι οι αποδείξεις είναι περιορισμένες. “Αυτή τη στιγμή, ελεγχόμενες μελέτες σε ανθρώπους για τα οφέλη της υποστήριξης με συμπληρώματα για τους χρήστες GLP-1 δεν είναι διαθέσιμες,” λέει ο Tanzer της Vitamin Shoppe.

Τα εναλλακτικά συμπληρώματα GLP-1 επίσης αντιμετωπίζονται με σκεπτικισμό σχετικά με όσα υπόσχονται. Η Molly Natchipolsky, εκπρόσωπος του Εθνικού Κέντρου για την Συμπληρωματική και Εναλλακτική Υγεία (NCCIH), είπε ότι η ερευνητική ομάδα της NCCIH που μελετά τα φυσικά προϊόντα “δεν είναι ενήμερη για κανένα συμπλήρωμα που να μπορεί να έχει παρόμοιες επιδράσεις ή μηχανισμούς με τους τρέχοντες αγωνιστές GLP-1.”

Ένας λόγος για τον οποίο τα φάρμακα GLP-1 λειτουργούν τόσο καλά είναι επειδή αυξάνουν την παρουσία της ορμόνης στο σώμα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Ενώ υπάρχουν ουσίες που είναι γνωστό ότι αυξάνουν φυσικά το GLP-1 στο σώμα, μπορούν να το κάνουν μόνο για σύντομο χρονικό διάστημα. “Όση ποσότητα GLP-1 και αν καταφέρετε να παράγουν τα έντερά σας, δεν θα είναι ποτέ τόσο αποτελεσματική όσο το Ozempic που λαμβάνετε,” λέει ο Frank Duca, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα που μελετά τις μεταβολικές νόσους.
Ένα συμπλήρωμα με ίνες ή προβιοτικά μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα GLP-1, λέει, “αλλά δεν θα λειτουργήσει όπως το Ozempic.”

Παραδοχή παραπλάνησης

Πάντως, μερικοί από τους ίδιους προμηθευτές εναλλακτικών συμπληρωμάτων συμφωνούν ότι στην πραγματικότητα το Ozempic και τα συμπληρώματα δεν είναι πραγματικά συγκρίσιμα. “Αν μιλάτε μόνο για τον απόλυτο αντίκτυπο, δεν υπάρχει κανένα συμπλήρωμα, τρόφιμο ή ποτό ή, ειλικρινά, άλλες μορφές φαρμάκων που να πλησιάζουν την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων GLP-1 στην απώλεια βάρους,” λέει ο Washington της Supergut, παρά την έντονη διαφήμιση του “η φύση του Ozempic” που χρησιμοποιεί η εταιρεία του.

Ωστόσο, ο Washington πιστεύει ότι τα προϊόντα του προσφέρουν μικρότερης κλίμακας οφέλη για άτομα που θέλουν βελτιωμένη υγεία του πεπτικού συστήματος, αλλά δεν θέλουν, ή δεν πληρούν τα ιατρικά κριτήρια για συνταγογραφούμενα φάρμακα. “Επιλέξαμε συγκεκριμένα μοναδικά προβιοτικά που έχουν κλινικά στοιχεία σχετικά με τον έλεγχο της όρεξης, τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα και το GLP-1.” Πράγματι, εκτός από τη στήριξη σε άλλες μελέτες για τις ίνες προβιοτικών, η Supergut πραγματοποίησε τη δική της κλινική δοκιμή διπλής τυφλής, με εικονικό φάρμακο, κάτι που δεν είναι ακόμα κοινό σε αυτόν τον τομέα της βιομηχανίας. Βρήκε ότι η λήψη των πρεβιοτικών υρών παρασκευασμάτων της Supergut βοήθησε στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα καλύτερα από τα εικονικά φάρμακα στους συμμετέχοντες στη μελέτη. “Πολλοί άνθρωποι θα το αποκαλούσαν αυτό μια κλινική μελέτη χρυσού προτύπου.”

Όχι όλοι, όμως —ακόμη και μια τέτοια μελέτη υπόκειται σε έλεγχο από κάποιους ειδικούς. Ο Gregory Lopez, επικεφαλής της έρευνας στη βάση δεδομένων συμπληρωμάτων και διατροφής Examine.com, θεωρεί ότι η μελέτη της Supergut είναι “κάπως αδύναμη” στον τρόπο που σχεδιάστηκε. Συνολικά, τη βρίσκει “ενδεικτική, αλλά όχι οριστική.” (Ο Washington της Supergut υπερασπίζεται τη μελέτη του ως αυστηρή: “Ήταν αρκετά σημαντική και πειστική για να περάσει από έλεγχο και δημοσίευση σε ένα κορυφαίο ιατρικό περιοδικό,” λέει στην WIRED.)

Ο Lopez υιοθετεί μια σκεπτικιστική στάση απέναντι σε αυτή τη νέα κατηγορία συμπληρωμάτων που πωλούνται με τη σήμανση “GLP-1” —και, πράγματι, στα συμπληρώματα που πωλούνται για απώλεια βάρους και διαχείριση βάρους γενικότερα. “Δεν εμπιστεύομαι τα συμπληρώματα απώλειας βάρους,” λέει. “Ίσως λειτουργήσουν λίγο αλλά όχι πολύ. Δεν θα είναι καταλυτικά στη ζωή σας σε σύγκριση με τα πράγματα που γνωρίζουμε ότι λειτουργούν πραγματικά.”

Είτε είναι καταλυτικά είτε όχι, όσο η ζήτηση για τα φάρμακα GLP-1 παραμένει υψηλή, η βιομηχανία συμπληρωμάτων είναι απίθανο να περιορίσει την όρεξή της για συναφή προϊόντα και φυσικά για πολλά-πολλά κέρδη…

neostrategy.gr