“Οι υποκλοπές στην Ελλάδα δεν έχουν την προβολή που θα έπρεπε”

Μολονότι οι εργασίες της εξεταστικής επιτροπής για τις υποκλοπές ολοκληρώθηκαν με κυβερνητική πλειοψηφία και… φούρια, μετά και την κατάθεση του Νίκου Ανδρουλάκη την περασμένη Παρασκευή, το ζήτημα παραμένει στα “ραντάρ” του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τόσο σε πολιτικό όσο και σε θεσμικό επίπεδο.

Υπενθυμίζεται, άλλωστε, πως στις 2 Νοεμβρίου αναμένεται στη χώρα μας η αρμόδια επιτροπή “PEGA”, η οποία θα πραγματοποιήσει διερευνητική αποστολή μετά τις καταγγελίες για παράνομη χρήση λογισμικών παρακολούθησης κατά πολιτικών και δημοσιογράφων.

Τη σοβαρότητα του ζητήματος, ωστόσο, προδίδουν και τα λόγια ενός μέλους της PEGA, ο οποίος παράλληλα εκτελεί και χρέη προέδρου της Επιτροπής Κοινωνικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Ο λόγος για τον Χουάν Φερνάντο Λόπεζ Αγκιλάρ, Ευρωβουλευτή των Σοσιαλδημοκρατών του ΕΚ (S&D), της πολιτικής ομάδας δηλαδή στην οποία ανήκει και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ο οποίος κατήγγειλε πως έπεσε θύμα παρακολούθησης.

Ο Ισπανός Ευρωβουλευτής, με πολιτική δράση σε μία ευρεία ατζέντα σοβαρών ζητημάτων όπως πολιτικών ελευθεριών, μεταναστευτικού και ελευθερίας του Τύπου (για την οποία συζήτησε πρόσφατα και με ομάδα Ελλήνων δημοσιογράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα, εστιάζοντας και στο Media Freedom Act) μίλησε στο NEWS 24/7 για ένα θέμα που όπως είπε “δεν είχε και δεν έχει την προβολή που θα έπρεπε”.

Ο ίδιος ανέφερε ότι “θα πρέπει να δείξουμε μεγάλη προσοχή σε αυτό το θέμα”, καθώς “είναι αδιανόητο να πιστέψουμε ότι ένα μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ανήκει στο S&D, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο ΕΚ, μπορεί να αποτέλεσε απειλή για την ασφάλεια οποιουδήποτε κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης”.

Απόλυτα απαράδεκτη και ασύμβατη με τις ευρωπαϊκές αρχές η παρακολούθηση Ανδρουλάκη

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής LIBE και μέλος της PEGA σημείωσε παράλληλα πως “κάθε λογισμικό κατασκοπείας που έχει υποκλέψει τις προσωπικές συνομιλίες ενός μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα έπρεπε να θεωρείται απαράδεκτο. Πλήρως απαράδεκτο και ασύμβατο με τον νόμο και με τις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, ενώ ξεκαθάρισε και την ειδοποιό διαφορά ανάμεσα στη χρήση λογισμικών με στόχο την παρακολούθηση για λόγους εθνικής ασφάλειας και στην περίπτωση παρακολούθησης του Νίκου Ανδρουλάκη:

“Μπορεί να θεωρηθεί πως η χρήση του Pegasus λογισμικού απέναντι σε μία πραγματική ενδεχόμενη απειλή για την ασφάλεια ενός κράτους, όποια κι αν είναι η φύση της απειλής, θα μπορούσε να είναι νόμιμη. Και έχει συμβεί. Έχει συμβεί το Pegasus να χρησιμοποιηθεί με βάση τον νόμο. Με δικαστική άδεια και υπό τον έλεγχο του Κοινοβουλίου.

Αλλά η χρήση ενός λογισμικού κατασκοπείας κατά ενός μέλους του Ευρωκοινοβουλίου; Κατά ενός βασικού κόμματος της αντιπολίτευσης του ελληνικού κοινοβουλίου; Είναι απόλυτα απαράδεκτη και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει κατανοητή, ούτε και να θεωρηθεί συμβατή με τις ευρωπαϊκές αρχές, που είναι οι υψηλότερες στον κόσμο”.

Να φέρουμε νέα νομοθεσία, όπως με τους whistleblowers

Εν συνεχεία, ο κ. Αγκιλάρ κλήθηκε να σχολιάσει και την άφιξη της Επιτροπής PEGA στην Ελλάδα στις αρχές Νοεμβρίου ώστε να διερευνήσει το ζήτημα, όπου, ερωτηθείς σχετικά με το τι μπορεί να προκύψει από την εν λόγω αποστολή, απάντησε:

“Αποτελέσματα. Και συμπεράσματα. Η ευρωπαϊκή νομοθετική διαδικασία θα πρέπει να καταλήξει στην θέσπιση ενός νέου νόμου. Να υιοθετηθούν νέες νομοθετικές πράξεις, οι οποίες να είναι αποτελεσματικές και δεσμευτικές για τα κράτη-μέλη και να αποτελέσουν σημείο αρχής για αναγνώριση νέων δικαιωμάτων στους Ευρωπαίους πολίτες. Πρέπει να κάνουμε τη διαφορά και όχι απλά να διαφωνούμε”.

Τόνισε, δε, πως “είμαι μέλος της επιτροπής διερεύνησης του Pegasus που εξακολουθεί να ερευνά το θέμα και που πρέπει να καταλήξει σε συμπεράσματα, έχω την εμπειρία σε αντίστοιχες έρευνες, ενώ είχα την εμπειρία κι από αντίστοιχη περίπτωση στην Ισπανία. Πρέπει να φέρουμε νέα νομοθεσία, όπως για παράδειγμα με την οδηγία για την προστασία των πληροφοριοδοτών. Αυτών που δίνουν πληροφορίες από παράνομες δραστηριότητες κάθε είδους. Αυτή η οδηγία θα πρέπει να εφαρμόζεται σε κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε. Αυτό το μονοπάτι θα πρέπει να ακολουθήσουμε και στο συγκεκριμένο θέμα. Και κατά τη γνώμη μου, τα συμπεράσματα πρέπει να καταλήξουν πως τέτοια παράνομα λογισμικά κατασκοπείας είναι ασύμβατα με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης“.

Θα μπορούσαν να υπάρξουν ποινικές ευθύνες ακόμη και για πολιτικούς

Σχετικά με τα αρχεία που αγνοούνται αλλά και τις ευθύνες που θα μπορούσαν να προκύψουν από τη διερεύνηση της υπόθεσης, ο Ισπανός Ευρωβουλευτής τόνισε: “Θα έπρεπε να έχουμε στοιχεία για τη συγκεκριμένη υπόθεση. Το να υποκλέπτουμε την ιδιωτική επικοινωνία κάθε Ευρωπαίου πολίτη -δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι μέλος Κοινοβουλίου ή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου- είναι κάτι που δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτό. Η παράνομη υποκλοπή χωρίς τις απαραίτητες νομικές διαδικασίες, χωρίς την προβλεπόμενη νομική διαδικασία, χωρίς δικαστική άδεια πρέπει να θεωρείται ποινικό αδίκημα στον ποινικό κώδικα κάθε κράτους μέλους της Ε.Ε”.

Σε ερώτηση μάλιστα για το αν θα μπορούσαν να προκύψουν και ποινικές ευθύνες από το “ελληνικό Watergate”, όπως πολλά διεθνή Μέσα έχουν χαρακτηρίσει το σκάνδαλο των υποκλοπών, ξεκαθάρισε: “Φυσικά. Η παραβίαση του νόμου μπορεί να έχει ποινικές συνέπειες. Ακόμα και για πολιτικούς. Ασφαλώς. Για οποιονδήποτε. Είναι θέμα νομικής αξιολόγησης. Αντιμετωπίσαμε μία σοβαρή πρόκληση και στην Ισπανία, όπου παραβιάστηκαν οι νόμοι του Συντάγματος. Αυτό έχει ποινικές ευθύνες. Και πρέπει να αντιμετωπίζεις ποινικές συνέπειες όταν πράττεις με αυτόν τον τρόπο. Αυτό έγινε στην Ισπανία. Γιατί, λοιπόν, να μην γίνει το ίδιο και στην Ελλάδα; Δεν λέω ότι θα έχει ποινικές ευθύνες. Λέω, όμως, ότι θα μπορούσε να έχει. Είναι θέμα της νομικής διαδικασίας και αξιολόγησης στην Ελλάδα, είναι θέμα του δικαστικού συστήματος το οποίο υποτίθεται πως είναι ανεξάρτητο”.

Η συνάντηση και οι “κοινές ανησυχίες” με τον Αλέξη Τσίπρα

Την περασμένη εβδομάδα, ο Πρόεδρος της Επιτροπής LIBE, μαζί με την Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις Αξίες και την Διαφάνεια, Βιέρα Γιούροβα είχαν συνάντηση με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξη Τσίπρα στις Βρυξέλλες.

Σχετικά με το περιεχόμενο της συζήτησής τους, ο κ. Αγκιλάρ σημείωσε: “Ήταν ο πρωθυπουργός της Ελλάδας και είναι ο πρόεδρος του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος της χώρας. Γιατί να μην του επιτρέπεται ή να μη δικαιούται να ζητά συζητήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ή σε κάθε επίπεδο, είτε είναι η Κομισιόν είτε το Ευρωπαϊκό Κοινοβουλίου; Όποιος θέλει μία συνάντηση με τον επικεφαλής της Επιτροπής LIBE την έχει. Ανέφερε μία σειρά από ανησυχίες του για το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων μερικών ζητημάτων όπως το μεταναστευτικό, την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας και φυσικά τις παρακολουθήσεις. Έθεσε τις απόψεις του και φυσικά μοιράστηκα μαζί του τις δικές μου ανησυχίες, για τις οποίες έχω μιλήσει και δημόσια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την παρακολούθηση του Νίκου Ανδρουλάκη, λέγοντας ότι δεν υπάρχει καμία λογική στους υπαινιγμούς ότι αποτελεί απειλή για την εθνική ασφάλεια της χώρας του. Συνεπώς χρειάζεται έρευνα και απαντήσεις για το θέμα. Είχαμε, λοιπόν, μία συζήτηση σε θεσμικό επίπεδο”.

Το μεταναστευτικό και το νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο

Ο Χουάν Φερνάντο Λόπεζ Αγκιλάρ, τον Νοέμβριο του 2021 είχε βρεθεί στην Ελλάδα, τονίζοντας μεταξύ άλλων, την ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης στο θέμα των μετεγκαταστάσεων προσφύγων και των ελέγχων για την τήρηση των νόμιμων διαδικασιών στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο. Το περασμένο καλοκαίρι επίσης, με επιστολή του στην Κομισιόν, εξέφραζε τις έντονες ανησυχίες του σχετικά με τις αναφορές για περιστατικά επαναπροωθήσεων στην Ελλάδα.

Μιλώντας στο NEWS 24/7, κλήθηκε να σχολιάσει το μεταναστευτικό ζήτημα λέγοντας: “Ως πρόεδρος του LIBE μπορώ να σας πω ότι ασφαλώς και μας ενδιαφέρουν πάρα πολύ αυτά τα ζητήματα. Έχουμε αντιμετωπίσει με μεγάλη προσοχή όλες τις αναφορές περιστατικών στα σύνορα της ΕΕ, ανεξάρτητα από το σημείο, είτε στην Ισπανία, είτε στην Ιταλία, είτε στη Μάλτα, είτε στην Ελλάδα. Υπάρχει ένας δεσμευτικός νόμος, ένα δεσμευτικό πλαίσιο που καθιστά παράνομες τις επαναπροωθήσεις. Είναι θέμα αρχών. Το διεθνές δίκαιο έχει μια αρχή, ότι όποιος έχει νόμιμο δικαίωμα να αναζητήσει προστασία θα πρέπει να έχει μια δίκαιη ευκαιρία να το κάνει. Επιπλέον, φροντίσαμε να θέσουμε σε εφαρμογή ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για κεντρική διάσωση ώστε να σταματήσουμε την τραγωδία των ανθρώπων που δεν τα καταφέρνουν και που ρισκάρουν τη ζωή τους ή που χάνουν τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να καταφύγουν σε όλα τα ευρωπαϊκά νησιά είτε είναι στην Ελλάδα, είτε γενικά στη Νότια Ευρώπη, είτε στα Κανάρια Νησιά. Τρίτον, ενδιαφερθήκαμε ώστε να υπάρχουν ανθρωπιστικές συνθήκες υποδοχής”.

Τέλος, υποστήριξε: “Έχουμε υιοθετήσει ψηφίσματα που να καθιστούν σαφείς τις ευρωπαϊκές αρχές γύρω από την κατάσταση στην Ελλάδα. Φυσικά σεβόμαστε βαθιά κάθε ελληνική κυβέρνηση και τις προσπάθειες της χώρας να σεβαστεί το δίκαιο της ΕΕ. Τιμώ προσωπικά και πολιτικά την ελληνική συμμετοχή στο αίτημα για δεσμευτική αλληλεγγύη και κοινή ευθύνη όσον αφορά στην πολιτική μετανάστευσης και ασύλου. Χειριζόμαστε το λεγόμενο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και μια μεγάλη πρόκληση είναι να επιτύχουμε την ισορροπία μεταξύ της ασφάλειας αλλά και της κοινής ευθύνης και της αλληλεγγύης”.