Οσμή σκανδάλου με τους ασύρματους διάσωσης για τους πιλότους των μαχητικών – Καθυστερεί 21 χρόνια η παραλαβή τους

Όπως λέει και η διαφήμιση: «Ο καθένας στο είδος του και ο Λουμίδης στους καφέδες». Βασική αρχή της αγοράς που όποιος παρεκκλίνει απ’ αυτή, έχει κακά ξεμπερδέματα και κοινώς τρώει τα μούτρα του.

Τα επικίνδυνα ρεσάλτα συνήθως έχουν κόστος. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, επί μισό και πλέον αιώνα να είσαι μετρ στην αγορά αυτοκινήτου, ή στην επιλογή έργων τέχνης ως αξιόπιστος συλλέκτης, να βάζεις τη σφραγίδα σου στην πολιτιστική ταυτότητα του τόπου σου και ξαφνικά να επιχειρείς να δραστηριοποιηθείς και στην εμπορία αμυντικών/οπλικών συστημάτων. Με μαθηματική ακρίβεια οδήγησε στα βράχια και μαζί μ’ εσένα και εκείνοι που σε εμπιστεύτηκαν και σου έδωσαν τη δουλειά.

Αυτό συνέβη με την προμήθεια ασυρμάτων διάσωσης της Πολεμικής Αεροπορίας που επί είκοσι χρόνια (2003) καρκινοβατεί και δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί με αποτέλεσμα να είμαστε η μοναδική Πολεμική Αεροπορία που δεν διαθέτει συστήματα για τον εντοπισμό πιλότων αεροσκαφών που έχουν πέσει και χρήζουν διασώσεως.

Και επειδή ο προμηθευτής είναι γόνος της καλής κοινωνίας το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, όλα αυτά τα χρόνια αδρανεί ως προς τον καταλογισμό ευθυνών και ρητρών στην εταιρεία που είχε αναλάβει το έργο της προμήθειάς τους και η οποία αποδείχθηκε ανακόλουθη ως προς την τήρηση των συμβατικών της υποχρεώσεων.

Πρόκειται για την εταιρεία TEOTEC ΑΕ, η οποία είχε κερδίσει τον διαγωνισμό για την προμήθεια συστημάτων AIGS της Rockwell Collins, προκειμένου να εφοδιασθούν οι πιλότοι με πομπούς και τα ελικόπτερα έρευνας και διάσωσης μάχης (CSAR) Super Puma της Πολεμικής Αεροπορίας με τους αντίστοιχους δέκτες.

Η έλλειψη ενός τέτοιου συστήματος φάνηκε ξεκάθαρα, όταν πρόσφατα έπεσε μαχητικό αεροσκάφος κατά τη διάρκεια ασκήσεως και τα σωστικά ελικόπτερα έκαναν ώρες να εντοπίσουν τον πιλότο. Αν τα ελικόπτερα διάσωσης διέθεταν ένα σύστημα εντοπισμού, μέσα σε ελάχιστα λεπτά να είχε εντοπιστεί ο πιλότος.

– Τι φταίει όμως έχει συμβεί και, ενώ έχουν περάσει περισσότερα από 20 χρόνια, από την κατακύρωση της σχετικής προμήθειας, ακόμη η Αεροπορία δεν έχει παραλάβει τα συστήματα αυτά;

Η εταιρεία αποδείχθηκε ανακόλουθη στις υποχρεώσεις, καθώς προέκυψαν τέσσερα συγκεκριμένα προβλήματα:

• 1. Οι διαστάσεις των πομπών ήταν μεγαλύτερες από τις προβλεπόμενες με αποτέλεσμα να φέρονται δύσκολα, ενώ δημιουργείτο και κίνδυνος τραυματισμού του πιλότου κατά την εκτίναξη του καθίσματός του.
• 2. Τα εκ των προτέρων προγραμματισμένα μηνύματα που μπορούσε να στείλει ο πομπός, ήταν λιγότερα από αυτά που απαιτούνταν.
• 3. Το βεληνεκές επικοινωνίας ήταν μόλις 80 ναυτικά μίλια, αντί των 125 που προβλεπόταν από τη σύμβαση.
• 4. Η διάρκεια ζωής της μπαταρίας ανά φόρτιση ήταν μικρότερη από τη συμβατικά προβλεπόμενη.

Και δεν φτάνει που το υλικό ήταν ακατάλληλο, αφού η Αεροπορία αρνήθηκε να παραλάβει τα πρώτα 50 AIGS, η προμηθεύτρια εταιρία TEOTEC προσέφυγε στη διαιτησία, απαιτώντας και αποζημίωση από το ελληνικό δημόσιο!

Η εταιρία πάτησε στην έλλειψη του ισχύοντος τότε πλαισίου των προμηθειών (ΠΔ 284/1989), που προέβλεπε ότι αν τα υλικά δεν ήταν πλήρως ακατάλληλα, αλλά μόνον μειωμένων επιδόσεων, το υπουργείο ήταν υποχρεωμένο να τα παραλάβει, διεκδικώντας μόνο μια μείωση τιμής την οποία θα καθόριζε η διαιτησία.

Η μη παραλαβή των πομπών από την Αεροπορία προκάλεσε τριβές και εντός της προμηθεύτριας εταιρείας, καθώς στελέχη της οποίας επέμειναν ότι ήταν επιβεβλημένο να γίνει «φιλικός διακανονισμός» με το υπουργείο, προκειμένου να μην διαρραγούν οι σχέσεις τους και να υπάρχουν προοπτικές μελλοντικών συνεργασιών.

Στο μεταξύ, το 2015 η κατασκευάστρια εταιρία Rockwell Collins γνωστοποίησε ότι παύει την παραγωγή του πομπού AIGS. Τότε προτάθηκε από στέλεχος της εταιρείας η κατάργηση της εκκρεμούσας σύμβασης και να προσφερθεί στην Αεροπορία του πλέον συγχρόνου συστήματος Quick Draw II της General Dynamics, με σημαντικά χαμηλότερο κόστος. Επιπροσθέτως, το σύστημα αυτό είναι πλήρως φορητό και δεν απαιτείται ειδική εργασία εγκαταστάσεως του δέκτη στα ελικόπτερα CSAR.

Από εκεί και πέρα τα πράγματα περιεπλάκησαν μέσα στην προμηθεύτρια εταιρεία, όπου ξέσπασε δικαστική διαμάχη ανάμεσα στον βασικό μέτοχο και τα στελέχη που διαπραγματεύθηκαν την νέα προσφορά. Ωστόσο, το ζητούμενο είναι γιατί κωλυσιεργεί το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και δεν κηρύσσει έκπτωτη την εταιρεία, ήδη από το 2018 που ολοκληρώθηκε η νέα διαπραγμάτευση και η TEOTEC δεν ανταποκρίθηκε. Τη στιγμή μάλιστα που η Επιτροπή Διαπραγματεύσεων του υπουργείου Άμυνας, είχε αναφέρει ότι οι ανάγκες της Π.Α. είναι πολύ μεγάλες και οι ασύρματοι διάσωσης σε συνδυασμό με τα συστήματα Quick Draw ΙΙ είναι απολύτως απαραίτητοι.

Όμως, παρά το γεγονός ότι το υλικό κρίνεται «απολύτως απαραίτητο», παρά το γεγονός ότι η νομική υπηρεσία του ΥΠΕΘΑ είναι ενήμερη και για την δικαστική διαμάχη στο εσωτερικό της TEOTEC, καθώς της κοινοποιούνται οι σχετικές αγωγές αδρανεί επί έξι χρόνια.

– Για ποιον λόγο άραγε; Παρεμβαίνει κανείς και αναστέλλει τη διαδικασία ακύρωσης της σύμβασης, ώστε να αναζητηθεί άλλη πηγή προμήθεια για ασυρμάτους διάσωσης;

Α.O.

ieidiseis.gr

ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ/EUROKINISSI