Παναγιώτης Ιωακειμίδης: Φιλοτουρκικό παραλήρημα από τον σύμβουλο του Σημίτη

Από τα χέρια του καθηγητή πανεπιστημίου Παναγιώτη Ιωακειμίδη έχουν περάσει και εκπαιδευτεί φουρνιές Ελλήνων φοιτητών. Για πάνω από 25 χρόνια θεωρήθηκε κατάλληλος για πρεσβευτής ή σύμβουλος στο Υπουργείο Εξωτερικών. Όλη την οχταετία διακυβέρνησης Σημίτη ο τότε πρωθυπουργός τον είχε πάντα δίπλα του ως σύμβουλο.

• Από τον Βασίλη Γαλούπη

Κι όμως, όσοι παρακολούθησαν τον Ιωακειμίδη προχθές στην εκπομπή της Αναστασίας Γιάμαλη στο Kontra δεν άκουσαν να επιχειρηματολογεί ένας «ειδικός» που να δικαιώνει όση εμπιστοσύνη τού έδειξαν επί δεκαετίες η ελληνική Πολιτεία και οι ελληνικές κυβερνήσεις. Δικαίωσε εν τέλει μόνο τη συμμετοχή του στο… ΕΛΙΑΜΕΠ.

Μόλις λίγες ώρες πριν από την άφιξη του Τούρκου προέδρου στην Αθήνα, ο Παναγιώτης Ιωακειμίδης είπε όσα δεν τόλμησε ούτε καν ο Ερντογάν να εκθέσει ή να υπονοήσει χθες στη συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Στο «σουπεράκι» κάτω από το πρόσωπό του στην τηλεοπτική εκπομπή υπήρχε ο τίτλος «Ομότιμος καθηγητής ΕΚΠΑ». Οι παρεμβάσεις ειδικών καθηγητών πανεπιστημίου έχουν πάντα μια ξεχωριστή αίγλη, γιατί κάθε φορά που μοιράζονται μια πληροφορία, θεωρείται ότι το κάνουν με έγκυρο τρόπο.

Ο τίτλος του καθηγητή πανεπιστημίου και, μάλιστα, ομότιμου δίπλα στο όνομα του ομιλητή πρακτικά εμπνέει στον κόσμο εμπιστοσύνη. Επειδή εκφράζει, υποτίθεται, μια τεκμηριωμένη επιστημονική γνώση. Μόνο που ο Ιωακειμίδης δεν κατάφερε να υπερασπιστεί τον τίτλο του. Εκτέθηκε ως… ειδικός, αλλά εξέθεσε κι όσους κατά καιρούς τού εμπιστεύτηκαν «βαριά» πόστα, όπως ο Σημίτης το ΥΠΕΞ ή η ΕΛΙΑ του Βενιζέλου όταν τον είχε κάνει υποψήφιο ευρωβουλευτή.

Είναι αδιανόητο για έναν ακαδημαϊκό που έχει θητεύσει για χρόνια σε καίρια πόστα για την εξωτερική μας πολιτική, όπως στο Υπουργείο Εξωτερικών, και σε τόσες σημαντικές διαπραγματεύσεις για τη χώρα, να κάνει τοποθετήσεις που το ίδιο το ΥΠΕΞ έχει κατατάξει -εμμέσως, πλην σαφώς- στις «αιρετικές», αν όχι «φιλοτουρκικές».

Με τόσα «γαλόνια» στην καριέρα του και με τέτοια συμμετοχή στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας, είναι αφελές να θεωρεί ο Ιωακειμίδης ότι απλά εκφράζει κάποιες προσωπικές του απόψεις. Διότι έτσι αυτοαναιρεί και ακυρώνει το ίδιο του το βιογραφικό, αλλά και το γεγονός ότι εμφανίζεται ως παράγοντας επιρροής.

Το μόνο που δεν είπε χθες ο ομότιμος καθηγητής είναι να μοιραστούμε το Αιγαίο με την Τουρκία. Μερικά απ’ όσα δήλωσε ήταν:

• «Η διαφορά μας με την Τουρκία δεν είναι μόνο μία και συγκεκριμένη. Με άλλα λόγια, η διαφορά μας δεν είναι μόνο η υφαλοκρηπίδα και η ΑΟΖ, δηλαδή η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ».
• «Επομένως υπάρχει μια ενδιάμεση, αν θέλετε, προσέγγιση, που λέει ότι υπάρχει ένα πακέτο που συγκροτείται γύρω από τις θαλάσσιες ζώνες. Και τονίζω θαλάσσιες ζώνες, γιατί, ως γνωστόν, ο όρος περιλαμβάνει κάτι περισσότερο από την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ».
• «Επομένως, μπορούμε να πάμε στο δικαστήριο (…). Προφανώς, δεν μπορούμε να συζητήσουμε και δεν μπορούμε να πάμε με όλη την ατζέντα. Αλλά μπορούμε να πάμε με τις θαλάσσιες ζώνες στο δικαστήριο και τα συναφή θέματα, που ενδεχομένως δεν μπορούνε να επιλυθούν στη διαπραγμάτευση».
• «Τα επιλύσιμα θέματα, όπως είναι το εύρος των χωρικών υδάτων, το εύρος του εναέριου χώρου, η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, η οριοθέτηση της ΑΟΖ, όλα αυτά μπορούν να επιλυθούν είτε μέσω διαπραγμάτευσης είτε μέσω της προσφυγής στη διεθνή Δικαιοσύνη, δηλαδή στο Διεθνές Δικαστήριο».

Αλήθεια, όταν ο Ιωακειμίδης ήταν στο ΥΠΕΞ, έλεγε και τότε με την ίδια έπαρση ότι «η διαφορά μας δεν είναι μόνο η υφαλοκρηπίδα και η ΑΟΖ»; Διότι στην ιστοσελίδα του, το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας, διευκρινίζει με κάθε επισημότητα ότι «η Ελλάδα επιδιώκει να επιλύσει τη μόνη διαφορά που υφίσταται μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, δηλαδή την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και, ειδικότερα, το Δίκαιο της Θάλασσας».

«Επιλύσιμα θέματα»

Επίσης, από ποια ακριβώς επιστημονική γνώση και ποιες συνθήκες πηγάζει η θέση του ομότιμου καθηγητή και συμβούλου του Σημίτη των Ιμίων, ότι είναι στα «επιλύσιμα θέματα» το εύρος των χωρικών υδάτων και το εύρος του εναέριου χώρου;

Οσα ο Ιωακειμίδης μάς προτρέπει στο παραλήρημά του να βάλουμε στο τραπέζι της μοιρασιάς αποτελούν ουσιαστικά την καρδιά της ελληνικής κυριαρχίας. «Της δυνητικής κυριαρχίας», όπως έσπευσε να προσθέσει τεχνικά ο καθηγητής, μια που η Ελλάδα, ως γνωστόν, ακόμη δεν έχει αποφασίσει να εξασκήσει κανονικά την κυριαρχία της.

Μόνο που τα χωρικά ύδατα ανήκουν στον πυρήνα της εθνικής κυριαρχίας κάθε κράτους και γι’ αυτόν τον λόγο το Διεθνές Δίκαιο προβλέπει ότι για την επέκταση της αιγιαλίτιδος ζώνης δεν χρειάζεται οποιαδήποτε συμφωνία με τρίτο μέρος, αλλά αρκεί η μονομερής δήλωση ανακήρυξης από τη χώρα που το επιθυμεί.

Ακόμα και στο προχθεσινό πάνελ υπήρξε αντίδραση για όσα είπε. Δεν είναι, όμως, η πρώτη φορά που ο καθηγητής εκφράζει τέτοιες θέσεις. Μιλάει σαν να βρίσκεται σε μια διαρκή καμπάνια πειθούς της κοινής γνώμης ότι πρέπει να γίνουμε ένα failed state, παραβλέποντας τις κολοσσιαίες βλάβες που θα επιφέρει η παράδοση κυριαρχίας -οικονομικά, κοινωνικά, υπαρξιακά- για τη χώρα.

Αν είναι έτσι, γιατί να διαλέξουμε να ακούμε τον καθηγητή και όχι το πρωτότυπο, τον Ερντογάν; Αυτός τουλάχιστον μας υποσχέθηκε ότι, αν δεν αντιδράσουμε και κάνουμε ότι κοιμόμαστε, θα είναι «στοργικός».

Βιογραφικό

Ομότιμος καθηγητής ΕΚΠΑ, μέλος Συμβουλευτικής Επιτροπής ΕΛΙΑΜΕΠ

Γεννήθηκε στη Λέσβο και σπούδασε σε Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πάντειο, LSE, Μάντσεστερ και Αμστερνταμ. Ηταν καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1990-2013) και σύμβουλος του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη για ευρωπαϊκά θέματα (1996-2004). Είναι μέλος του ΕΛΙΑΜΕΠ και του ΟΠΕΚ, ενώ μεταξύ άλλων έχει χρηματίσει πρόεδρος και γενικός διευθυντής του Ελληνικού Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών (ΕΚΕΜ). Ως πρεσβευτής-σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών (1978-2004) έχει συμμετάσχει σε όλες τις σημαντικές διαπραγματεύσεις της Ε.Ε. Συμμετείχε επίσης στις διαπραγματεύσεις για τη διεύρυνση και την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. Εχει διδάξει στο Κέντρο Διπλωματικών Σπουδών του ΥΠΕΞ, ενώ είναι τακτικός αρθρογράφος των εφημερίδων «ΤΑ ΝΕΑ» και «Βήμα». Το 2016 τιμήθηκε με το βραβείο «Γιάννος Κρανιδιώτης» για τη συμβολή του στην ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ηταν υποψήφιος ευρωβουλευτής με την ΕΛΙΑ το 2014.