Πλουτίζει το κράτος φτωχαίνουν οι πολίτες

Της Ιωάννας Αναστασίου

Δύο από τις ειδήσεις του οικονομικού ρεπορτάζ για την οικονομική ανάκαμψη έφεραν μεγάλη χαρά στα κυβερνητικά στελέχη που φρόντισαν να τροφοδοτήσουν την αγορά της επικοινωνίας για να χαρούν και οι ψηφοφόροι της. Η ελληνική κοινωνία όμως ζει στον αστερισμό της “υλικής και κοινωνικής υστέρησης”όπως λέει και η Eurostat, ενώ η κυβέρνηση Μητσοτάκη ζεί στη φούσκα της υπέρβασης των φορολογικών εσόδων, της αύξησης με επιπλέον δισεκ. στο Πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, στις “θετικές προοπτικές” της Moody’s.

Το κράτος πλουτίζει και πλουτίζει πολύ τους τελευταίους μήνες, υπέρβαση σχεδόν 2 δισ. ευρώ στα φορολογικά έσοδα ανακοινώθηκαν για το οκτάμηνο του 2024. Οι φίλοι και σύμμαχοι επιχειρηματίες της κυβέρνησης Μητσοτάκη λαμβάνουν θέση στο πλουσιοπάροχο τραπέζι των επερχόμενων επενδύσεων με ενισχύσεις δημοσίου χρήματος- 900 εκατ. επιπλέον θα δοθούν στο Πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων- και η κοινωνία στριμώχνεται στους δείκτες φτώχειας και στενάζει καθημερινά σε διαδρόμους σούπερ μάρκετ.

Το φαινόμενο όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται είναι απόλυτα εξηγήσιμο. Η κυβέρνηση της Ν.Δ δεν λαμβάνει ουσιαστικα μέτρα για να αντιμετωπίσει την ακρίβεια και τον πληθωρισμό γιατί και μέσω των έμμεσων φόρων γεμίζει τα ταμεία του κράτους. Για αυτό και δεν μειώνεται ο ΦΠΑ όσο κι αν δίκαια φωνάζουν ακόμη και οι επιχειρηματίες ολόκληρων κλάδων, για αυτό δεν παρεμβαίνει με πλαφόν σε ανώτατες τιμές. Όσο υπάρχουν ανατιμήσεις στα ράφια, τόσο περισσότερα έσοδα έχει για τις “δικές της” ανάγκες. Ένα πολύ μικρό μερίδιο από τα υπερβάλλοντα έσοδα κατευθύνεται και στην κοινωνία με τις “επιταγές ακρίβειας”, τα 100αρια ευρώ στους χαμηλοσυνταξιούχους, τα “καλάθια των νοικοκυριών”. Βέβαια το Μαξίμου δεν διστάζει να παρουσιάσει μισές αλήθειες ή παραποιημένα στοιχεία διεθνών οίκων για να στηρίξει το κυρίαρχο αφήγημα της, ότι η χώρα οδεύει στα ολάνθιστα λιβάδια της οικονομικής ανάπτυξης. Αυτο έπραξε με την πρόσφατη ανακοίνωση της Moody’s η οποία ναι μεν έκρινε “θετικές” τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας από “σταθερές” που ίσχυε αλλά δεν αναβάθμισε τη χώρα. Ε, αυτές τις θετικές προοπτικές στα non paper που διένεμε το Μαξίμου μέσω των κρατικών καναλιών πληροφόρησης, ΕΡΤ, ΑΠΕ και τα απολύτως ελεγχόμενα media στην αυλή του, τις ονομάτισε “αναβάθμιση”. Κι ας γράφουν τα ρεπορτάζ σε έγκριτες οικονομικές στήλες μεγάλων εφημερίδων πως η “Μoody’s δεν αναβάθμισε την ελληνική οικονομία” και υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι για αυτό. Ένας εξ΄αυτών η διαφθορά.

Και φτωχοί και ανήσυχοι 

Στην πρόσφατη έρευνα της MRB για λογαριασμό του Open καταγράφηκε για μια ακόμη φορά η απόγνωση των πολιτών για την ακρίβεια, αλλά και η δυσαρέσκεια για τα μέτρα της κυβέρνησης όπως ανακοινώθηκαν από τον Κ. Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. Το μεγαλύτερο πρόβλημα για την επιβίωση είναι το κόστος ενέργειας και τα τρόφιμα. Συγκεκριμένα το κόστος ενέργειας για το σπίτι βρίσκεται στην πρώτη θέση και ακολουθεί η ακρίβεια στα τρόφιμα με 74,2%. Στην τρίτη θέση είναι τα “ιατρικά έξοδα” με 37,5%, δείγμα ότι οι πρόσφατες υπέρογκες αυξήσεις στα φάρμακα έχουν ήδη επιπτώσεις στην τσέπη των πολιτών.

Η σοβαρότερη ωστόσο επίπτωση της ακρίβειας είναι το συμπέρασμα της Eurostat στους δείκτες της “υλικής και κοινωνικής υστέρησης”. Στην έκθεση της για το 2023 στον εν λόγω δείκτη η χώρα μας είναι και πάλι πρωταθλήτρια λαμβάνοντας το χάλκινο μετάλλιο. Ένας στους επτά Έλληνες, λέει η Eurostat βιώνει σοβαρή υλική και κοινωνική υστέρηση, ποσοστό 13,5%. Το χρυσό της υστέρησης για το 2023 έλαβε στους πίνακες η Ρουμανία με 19,8%, το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το αργυρό έλαβε η Βουλγαρία με ποσοστό 18%. Στην πρώτη πεντάδα βρίσκονται ακόμη η Ουγγαρία με 10,4% και η Ισπανία με 9,0%. Η υλική και κοινωνική υστέρηση ακτινογραφείται με βάση τις ικανότητες σε ένα νοικοκυριό για “αντιμετώπιση απροσδόκητων δαπανών, μιας εβδομάδα ετήσιων διακοπών, έγκαιρης πληρωμής δαπανών, θέρμανση, πρόσβαση σε αυτοκίνητο, γεύματα με κρέας, κοτόπουλο ή ψάρι κάθε δεύτερη μέρα”. Ακόμη τη δυνατότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο, αγορά ρούχων, έξοδα αναψυχής, διασκέδαση για την οικογένεια. Η αδυναμία ανταπόκρισης σε 7 από τους 13 δείκτες καθορίζουν και τη θέση φτώχειας στην Ευρώπη. Η Ελλάδα μαζί με την Ρουμανία και τη Βουλγαρία έσπασαν το κοντέρ σε όλους τους δείκτες.

Πανηγυρισμοί για την υπέρβαση εσόδων, προσγείωση από Moody’s

Ακριβώς τις ημέρες που η Eurostat απένειμε το χάλκινο της φτώχειας στη χώρα μας, το Μαξίμου πανηγύριζε για το πρωτογενές πλεόνασμα που διαμορφώθηκε το 8μηνο του 2024 σε 7,571 δισ. ευρώ έναντι του στόχου των 3,316. Η υπέρβαση είναι πράγματι εκρηκτική, στα δε φορολογικά φτάνει σχεδόν 2 δισεκατομμύρια. Τα φορολογικά έσοδα ανήλθαν σε 43,092 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,989 εκατ. ευρώ ή 4,8% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Τα οικονομικά ρεπορτάζ το γράφουν με σαφήνεια, η υπέρβαση οφείλεται “και στην ακρίβεια”. Η κυβέρνηση βέβαια κομπάζει για την επιτυχία των μέτρων για τη φοροδιαφυγή, γεγονός όμως είναι πως οι έμμεσοι φόροι γεμίζουν το ταμείο του κράτους. H “κότα με τα χρυσά αυγά”, δηλαδή ο ΦΠΑ, εξασφαλίζει βρέξει-χιονίσει σταθερή ροή εσόδων, τέτοια που η κυβέρνηση να μπορεί να διαχειρίζεται και τις πληρωμές του υψηλού χρέους. Το παραδέχεται εξάλλου και το οικονομικό επιτελείο όταν απαντά πως η μη μείωση του ΦΠΑ οφείλεται στη “δημοσιονομική κατάσταση της χώρας”. Ουσιαστικά η ακρίβεια τροφοδοτεί την αύξηση των εσόδων ΦΠΑ, μπορεί να φτωχαίνει περισσότερο τα ελληνικά νοικοκυριά αλλά δίνει “ανάσα” στο κρατικό ταμείο που φέτος έχει πολύ υψηλό στόχο, να παρουσιάσει πρωτογενή πλεονάσματα στα 4,991 δισ. ευρώ.

Το χρέος στο μεταξύ αναφέρεται ρητά στην έκθεση του οίκου αξιολόγησης Moody’s που δόθηκε πριν λίγες ημέρες και δεν έδωσε την επενδυτική βαθμίδα στην ελληνική οικονομία, που τόσο προσδοκούσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Η έκθεση ωστόσο αναβάθμισε τις προοπτικές από “σταθερές” σε “θετικές”,καταγράφοντας τους δείκτες της οικονομικής επιτυχίας. Ωστόσο αν διαβάσει κάποιος προσεκτικά τα ψιλά γράμματα των θετικών δεικτών, διαπιστώνει πως η Moody’s εντοπίζει τις παθογένειες της οικονομικής κατάστασης στη χώρα μας. Επισημαίνει για παράδειγμα το μέτριο οικονομικό μέγεθος της Ελλάδας και ένα οικονομικό μοντέλο που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην κατανάλωση και τις υπηρεσίες. Αναφέρει τα “δυσμενή δημογραφικά μεγέθη” και στέκεται κυρίως στο χρέος ως προς το ΑΕΠ που παραμένει και θα παραμένει πάνω από το 120% μέχρι και τη δεκαετία του 2030. Στα αρνητικά της έκθεσης λογίζονται και οι παρατηρήσεις για “την ισχύ των θεσμών της διακυβέρνησης”. Σε αυτό τον τομέα αν και καταγράφεται “απτή πρόοδος σε τομείς όπως η φορολογική διοίκηση και η συμμόρφωση” τονίζεται η αναποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος και ο έλεγχος της διαφθοράςπου παραμένουν “δύσκολοι τομείς με δυνητικά αρνητικές επιπτώσεις στο επιχειρηματικό και επενδυτικό περιβάλλον”.

neostrategy.gr