Ποδαρικό αμηχανίας για ΝΔ και ΠΑΣΟΚ

Με ποια λέξη θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε την κατάσταση της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ με την έναρξη της νέας χρονιάς: Η αμηχανία φαίνεται μοιάζει να είναι αυτή η λέξη. Μετά την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ που ταρακούνησε τα πράγματα, ο κομματικός συσχετισμός τείνει να σταθεροποιηθεί. Η νέα ισορροπία δεν ικανοποιεί απόλυτα καμία πλευρά, ενώ οι σχεδιασμοί που ακολούθησαν τα κόμματα το προηγούμενο διάστημα έχουν φτάσει στα όριά τους. Τα νέα ερωτήματα που τίθενται, απαιτούν διαφορετικές απαντήσεις οι οποίες προς το παρόν δεν δίνονται.

Αρκεί η σταθερότητα;

Η Νέα Δημοκρατία παραμένει το αδιαμφισβήτητο πρώτο κόμμα, διατηρώντας μεγάλη απόσταση από το ΠΑΣΟΚ. Αυτή η υπεροχή στον πέμπτο χρόνο διακυβέρνησης δεν είναι συνηθισμένη. Ωστόσο, η αυτοδυναμία είναι πια άπιαστο όνειρο. Είναι τόσο μεγάλη η απόστασή της ΝΔ από το όριο της αυτοδυναμίας που εύλογα αναρωτιέται κανείς αν θα ακουστούν πειστικά τα πολωτικά διλήμματα που αναπόφευκτα θα τεθούν στο δρόμο προς τις κάλπες.

Επιπλέον, η διατήρηση της σταθερότητας που αποτελεί το βασικό επιχείρημα στη ρητορείας Μητσοτάκη, ενδεχομένως να μην είναι τόσο λειτουργική πολιτικά όσο στο παρελθόν. Σίγουρα δεν κινητοποίησε σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων της ΝΔ στις ευρωεκλογές. Ανάλογη αδιαφορία για τη «σταθερότητα» βλέπουμε και σε τμήματα των ψηφοφόρων άλλες χώρες της ΕΕ. Ένα μέρος των ευρωπαϊκών κοινωνιών (της ελληνικής συμπεριλαμβανομένης) δεν πείθεται ότι όντως απειλείται η σταθερότητα. Την ίδια στιγμή, για εκείνους του πολίτες που βλέπουν το βιοτικό επίπεδό τους να υποβαθμίζεται, η σταθερότητα δεν λέει και πολλά πράγματα.

Γενικά, η Νέα Δημοκρατία μοιάζει πολιτικά αμήχανη μετά την επικράτησή της επί του ΣΥΡΙΖΑ. Έχοντας επί χρόνια εμφανιστεί ως η πολιτική εκπροσώπηση του «αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου», μετά την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει να μην έχει πια πολιτικό αφήγημα. Θα χρειαστεί χρόνος για να βγάλουμε οριστικά συμπεράσματα, αλλά ενδέχεται να δούμε και με τον Μητσοτάκη κάτι που έχει συμβεί αρκετές φορές στο παρελθόν: Είναι πολύ πιο εύκολο να διαμορφώσεις μια συμμαχία ενάντια σε κάποιον κοινό αντίπαλο από ό,τι να πετύχεις μια ηγεμονική πολιτική συσπείρωση στη βάση μιας θετικής προοπτικής.

Το ΠΑΣΟΚ

Υπό μία έννοια, το ΠΑΣΟΚ αντιμετωπίζει ένα ανάλογο πρόβλημα με τη Νέα Δημοκρατία. Ο Ανδρουλάκης κατάφερε να εκπληρώσει τον κύριο στόχο του ΠΑΣΟΚ τα τελευταία 12 χρόνια: πέρασε μπροστά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Το επίτευγμα είναι αξιοσημείωτο αλλά σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην αυτοκαταστροφή του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως και να έχει, το ΠΑΣΟΚ είναι το αδιαφιλονίκητο δεύτερο κόμμα, τυπικά και ουσιαστικά η αξιωματική αντιπολίτευση.

Ωστόσο, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν έχει δυναμική για να απειλήσει την Νέα Δημοκρατία. Ο Ανδρουλάκης έπεισε ότι ως αντιπολίτευση είναι πιο σοβαρός από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν πείθει ότι ως κυβέρνηση θα είναι καλύτερος από τον Μητσοτάκη. Βεβαίως αυτό το «καλύτερος» νοηματοδοτείται με διαφορετικό τρόπο. Για άλλους σημαίνει «αποτελεσματικός» για άλλους «διαφορετικός» και για κάποιους τρίτους και τα δύο μαζί. Ο ίδιος ο Ανδρουλάκης φαίνεται να επιλέγει να στηρίξει την επιχειρηματολογία του στην «κυβερνητική αποτελεσματικότητα», κρατώντας ήπιους τόνους. Πέρα από το ότι οι συντηρητικοί ψηφοφόροι δεν φαίνεται να πείθονται ότι όντως ο Ανδρουλάκης θα είναι πιο αποτελεσματικός από τον Μητσοτάκη, το ίδιο το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται αμήχανο όταν του τίθεται το μείζον ερώτημα της προοδευτικής διακυβέρνησης: Με μια ενδεχόμενη κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ τι ακριβώς θα αλλάξει για τα λαϊκά στρώματα που βλέπουν το βιοτικό επίπεδο τους να υποβαθμίζεται σε μια περίοδο οικονομικής ανάπτυξης;

Η προοπτική

Δεν θα ήταν υπερβολικός ο ισχυρισμός ότι η αμηχανία ΝΔ και ΠΑΣΟΚ απορρέει από τη συνολική αδυναμία της πολιτικής ελίτ να χαράξει μια μακρόπνοη στρατηγική για τη χώρα. Το πολιτικό προσωπικό ενώ τα πηγαίνει καλά στην υπηρέτηση των επιμέρους τακτικών στόχων του, δεν έχει συνεκτικό στρατηγικό σχέδιο για το αύριο της χώρας και δεν μπορεί να αφουγκραστεί τις αγωνίες των πολιτών. Κατά συνέπεια, εγκλωβίζεται στον τακτικισμό, εμφανίζοντας σοβαρό έλλειμμα στην πραγματική πολιτική, δηλαδή στην οργανωμένη συλλογική προσπάθεια για τη βελτίωση της κοινωνικής ζωής.

Γιάννης Αλμπάνης

dnews.gr