Πόλεμος στην Ουκρανία: Ενίσχυση του ουκρανικού στρατού και ανάπτυξη ευρωπαϊκής αποστολής, στις εγγυήσεις ασφαλείας

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, σε συντονισμό με Ευρωπαίους συμμάχους τους, έχουν καταρτίσει σχέδιο εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία, το οποίο προβλέπει δραστική ενίσχυση των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων, ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων στη χώρα και ενεργή χρήση αμερικανικών δυνατοτήτων πληροφοριών.

Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, που επικαλείται αξιωματούχους με γνώση των προσχεδίων, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι διπλωμάτες κατέληξαν σε γενικές γραμμές σε δύο βασικά έγγραφα που περιγράφουν το πλαίσιο μελλοντικών εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία. Οι συζητήσεις πραγματοποιήθηκαν στο Βερολίνο, στο πλαίσιο διήμερων διαβουλεύσεων με την ουκρανική ηγεσία.

Τα δύο έγγραφα προορίζονται να αποτελέσουν τη βάση μιας ευρύτερης συμφωνίας που θα στοχεύει σε κατάπαυση του πυρός και στον τερματισμό του πολέμου. Παράλληλα, σύμφωνα με το δημοσίευμα, περιλαμβάνουν πρόνοιες που αποσκοπούν στο να πειστεί το Κίεβο να αποδεχθεί την παραχώρηση ορισμένων εδαφών στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής συμφωνίας και να εγκαταλείψει την προοπτική επίσημης ένταξης στο ΝΑΤΟ.

Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι New York Times, μια πλήρης κατάπαυση του πυρός παραμένει προς το παρόν ανέφικτη, καθώς η Ρωσία δεν συμμετέχει στις συγκεκριμένες διαπραγματεύσεις και δεν έχει επιδείξει διάθεση για συμβιβασμό.

Η επεξεργασία των εγγράφων διήρκεσε περισσότερες από οκτώ ώρες και πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή ηγετών και ανώτερων αξιωματούχων από περίπου 12 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με Αμερικανούς και Ευρωπαίους διπλωμάτες, το πρώτο έγγραφο περιλαμβάνει γενικές αρχές ασφάλειας, οι οποίες σε επίπεδο περιεχομένου προσομοιάζουν στις εγγυήσεις του Άρθρου 5 της Συνθήκης της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.

Το δεύτερο έγγραφο είναι πιο επιχειρησιακό και περιγράφει αναλυτικά τον τρόπο με τον οποίο οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές δυνάμεις θα συνεργάζονται με τον ουκρανικό στρατό, με στόχο την αποτροπή νέων ρωσικών προσπαθειών κατάληψης ουκρανικών εδαφών. Όπως ανέφερε Αμερικανός αξιωματούχος, το κείμενο είναι «πολύ συγκεκριμένο» ως προς τα μέτρα αποτροπής και την αντίδραση σε ενδεχόμενες εισβολές.

Κεντρικό στοιχείο του σχεδίου αποτελεί ο καθορισμός του μεγέθους των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας στους 800.000 στρατιωτικούς, με σύγχρονη εκπαίδευση και εξοπλισμό. Παράλληλα, τα έγγραφα προβλέπουν τη δημιουργία ευρωπαϊκής στρατιωτικής αποστολής, υπό ευρωπαϊκή ηγεσία, η οποία θα επιχειρεί στο ουκρανικό έδαφος με αποστολή την προστασία του εναέριου και θαλάσσιου χώρου της χώρας. Η αποστολή αναμένεται να εδρεύει στη δυτική Ουκρανία, μακριά από την πιθανή γραμμή κατάπαυσης του πυρός.

Η πρωτοβουλία για την ανάπτυξη ευρωπαϊκών δυνάμεων συντονίζεται από τη Γαλλία και τη Βρετανία στο πλαίσιο της λεγόμενης «Συμμαχίας των Προθύμων». Οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την πλευρά τους, δηλώνουν έτοιμες να επιβλέπουν την εφαρμογή μιας ενδεχόμενης κατάπαυσης του πυρός, να παρακολουθούν τις κινήσεις της Ρωσίας και να εντοπίζουν πιθανές προκλήσεις.

Ένα από τα βασικά σημεία ανησυχίας για την ουκρανική πλευρά παραμένει ο φόβος επανάληψης της εμπειρίας του Μνημονίου της Βουδαπέστης του 1994, το οποίο δεν απέτρεψε τη ρωσική εισβολή. Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι διαβεβαιώνουν ότι οι νέες εγγυήσεις ασφαλείας θα είναι νομικά δεσμευτικές και θα υποβληθούν σε διαδικασίες εθνικής κύρωσης στα εμπλεκόμενα κράτη.