Πρώην πρόεδρος: Η Ουκρανία αναδύει οσμή αυταρχισμού

Σφοδρή κριτική στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξαπέλυσε ο πρώην πρόεδρος της Ουκρανίας, Πιότρ Ποροσένκο, κατηγορώντας τον νυν πρόεδρο για απόπειρα εξόντωσης των πολιτικών αντιπάλων του και της αντιπολίτευσης, καθώς και για συγκέντρωση των εξουσιών στα χέρια του.

Σε συνέντευξή του στους Times, ανέφερε ότι «ο Ζελένσκι θέλει να πετάξει από το πολιτικό προσκήνιο όλους τους πολιτικούς αντιπάλους του και να κυβερνά με σιδηρά πυγμή», ενώ τόνισε ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί σε βάρος του αποτελούν εργαλείο πίεσης και συνιστούν πολιτική δίωξη. «Γιατί το κάνει αυτό ο Ζελένσκι; Γιατί με μισεί. Κι’ εγώ, ειλικρινά, δεν τρέφω καμία συμπάθεια γι’ αυτόν. Αλλά εν καιρώ πολέμου δεν έκανα τίποτα εναντίον του».

Ο Ποροσένκο, επικεφαλής της δεύτερης μεγαλύτερης κοινοβουλευτικής ομάδας, θεωρεί απαράδεκτο ότι του έχουν επιβληθεί απαγορεύσεις και περιορισμοί στην κοινοβουλευτική του δραστηριότητα.

Στη σκιά του αυταρχισμού

Αν και η Ουκρανία διατηρεί πολιτική πολυφωνία, ο Ποροσένκο εκφράζει ανησυχία για τη συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια του Ζελένσκι. Οι υποστηρικτές του προέδρου υποστηρίζουν ότι αυτό είναι απαραίτητο σε καιρό πολέμου, αλλά οι αντίπαλοί του, μεταξύ των οποίων και ο Δήμαρχος του Κιέβου, Βιτάλι Κλιτσκό, βλέπουν ανησυχητικά σημάδια αυταρχισμού.

«Δεν θέλω να τον κριτικάρω. Θέλω να δώσω συμβουλή», επιμένει ο Ποροσένκο, αν και οι δηλώσεις του αποτελούν ανοικτές κατηγορίες για λάθη και αποτυχίες του Ζελένσκι. Εστιάζει ιδιαίτερα, δε, στην «καταστροφική» συνάντηση Ζελένσκι – Τραμπ στο Οβάλ γραφείο και στην αποτυχία της ουκρανικής ηγεσίας να αναπτύξει αποτελεσματικό διάλογο με τις ΗΠΑ.

Εκφράζει μεγάλο προβληματισμό για την «προβληματική επικοινωνία» του Κιέβου με την Ουάσιγκτον, υποστηρίζοντας ότι οι Αμερικανοί δεν εμπιστεύονται τον επικεφαλής του προεδρικού γραφείου, Αντρέϊ Γερμάκ και την πρέσβειρα της Ουκρανίας στην Ουάσινγκτον, Οξάνα Μαρκάροβα. Αποτέλεσμα, όπως υποστηρίζει ο Ποροσένκο, ήταν η ταπεινωτική σκηνή στο Οβάλ γραφείο, όπου ο Τραμπ και ο αντιπρόεδρός του, Τζέι Ντι Βανς, επέκριναν δημόσια τον Ζελένσκι.

Κρατάει χρόνια η εχθρότητα

Η ρήξη μεταξύ του πέμπτου και του έκτου προέδρου της Ουκρανίας δεν είναι καινούργια. Κρατάει εδώ και χρόνια. Ξεκίνησε το 2019, όταν ο Ζελένσκι, πρώην ηθοποιός και κωμικός, νίκησε συντριπτικά τον Ποροσένκο στις εκλογές. Παρά τις δημόσιες σκηνές της … συμφιλίωσής τους στην πρώτη περίοδου του πολέμου, η αντιπαράθεση αναζωπυρώθηκε τρία χρόνια αργότερα.

Τον Φεβρουάριο του 2025, η ουκρανική κυβέρνηση επέβαλε ποινές σε βάρος του Ποροσένκο: πάγωμα τραπεζικών λογαριασμών, απαγόρευση εξόδου από τη χώρα και αποκλεισμός του από τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Η επίσημη αιτιολογία ήταν ότι αποτελεί «απειλή για την εθνική ασφάλεια». Ο ίδιος απορρίπτει την κατηγορία.

Ο 59χρονος Ποροσένκο είναι πάμπλουτος και χαρακτηρίζεται ως ο «βασιλιάς της σοκολάτας», επειδή είναι ιδιοκτήτης σοκολατοβιομηχανίας. Σύμφωνα με το Forbes, η περιουσία του εκτιμάται στα 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι έχει προσφέρει περί τα 200 εκατομμύρια δολάρια στις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας τα τελευταία τρία χρόνια.

«Δεν είμαι εχθρός σου», λέει απευθυνόμενος στον Ζελένσκι. «Στέκομαι στο πλευρό σου, όχι επειδή δεν έχω τι να σου καταλογίσω. Αυτό θα γίνει μετά. Τώρα προέχει η ενότητα».

Ο Ποροσένκο θεωρεί ότι ο «πραγματικός στόχος» των ποινών που του έχουν επιβληθεί, «είναι να με εμποδίσουν να συμμετάσχω στις προεδρικές εκλογές». Αν και οι εκλογές έχουν αναβληθεί λόγω του εμπολέμου, στο παρασκήνιο συζητείται έντονα το ενδεχόμενο να διεξαχθούν εάν συμφωνηθεί εκεχειρία. Ο Ποροσένκο, πάντως, δεν θεωρεί ότι πρέπει να γίνουν τώρα οι εκλογές, αλλά δηλώνει πεπεισμένος ότι ήδη «καθαρίζεται» το πολιτικό τοπίο για χάρη του Ζελένσκι.

«Η χώρα βρωμάει αυταρχισμό»

Να σημειωθεί πως οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι υστερεί τόσο έναντι του Ζελένσκι όσο και έναντι του πρώην αρχηγού ΓΕΕΘΑ, Βαλέρι Ζαλούζνι. Ο τελευταίος είναι σήμερα πρέσβης στη Βρετανία και φέρεται να μην επιδεικνύει ενδιαφέρον για τις εκλογές. Ωστόσο, ως πρώην αρχηγός των ουκρανικων Ενόπλων Δυνάμεων, έχει καλλιεργήσει προφίλ ήρωα για πολλούς Ουκρανούς.

«Σήμερα είναι ο Ποροσένκο, αύριο ο Ζαλούζνι, μεθαύριο οποιοσδήποτε άλλος. Αυτό είναι ο αυταρχισμός», προειδοποιεί ο Ποροσένκο. Καταγγέλλει επίσης ότι ασκούνται πιέσεις στα ΜΜΕ, τους ακτιβιστές και την επιχειρηματικότητα. Κατά την άποψη του, η Ουκρανία μετατρέπεται σε «καζάνι που βράζει». «Αν αποκοπείς από την κοινωνία, αυτό μπορεί να καταλήξει σε έκρηξη», λέει.

Μαζί του συμφωνεί και ο δήμαρχος Κιέβου, Βιτάλι Κλιτσκό, ο οποίος επίσης υφίσταται πιέσεις: η Αστυνομία εισέβαλε και έκανε έρευνες στο γραφείο του, ενώ το περιβάλλον του επίσης αντιμετωπίζει διώξεις. «Κάποτε είπα ότι στη χώρα μας μυρίζει αυταρχισμό. Τώρα βρωμάει», είχε πει στους Times τον Μάιο.

Στην ερώτηση αν συνεργάζεται με τον Ποροσένκο για τη διαμόρφωση κοινής εκλογικής στρατηγικής, απάντησε αρνητικά, προσθέτοντας πάντως ότι ολοένα περισσότεροι Ουκρανοί δυσανασχετούν με την κυβέρνηση.

Αν αυτό το «καζάνι που βράζει» θα εκραγεί, μένει να το δείξει ο χρόνος.

neostrategy.gr