SSM: Αυστηρές συστάσεις στις τράπεζες για κόκκινα δάνεια και κερδοφορία

Τα νέα «κόκκινα» δάνεια που θα δημιουργήσει η πανδημία αποτελούν τον σημαντικότερο κίνδυνο για τις τράπεζες της ευρωζώνης το 2021, όπως τονίζει στην ετήσιά έκθεσή του Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Υπό αυτά τα δεδομένα ο SSM ζητά από τις τράπεζες έναν μηχανισμό έγκαιρης προειδοποίησης για νέα κόκκινα δάνεια ώστε να προβαίνουν σε άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος με προβλέψεις και διευκολύνσεις των δανειοληπτών.

Όπως σημειώνει ο ίδιος ο επικεφαλής του SSM κ. Ανδρέα Ενρία στην έκθεση που δημοσιεύτηκε σήμερα, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις τράπεζες την περίοδο της πανδημίας είναι η αντιμετώπιση των υφιστάμενων κόκκινων δανείων και η αντιμετώπιση δημιουργίας νέων. Για το λόγο αυτό, όπως επεσήμανε, ο SSM είχε ζητήσει από πέρσι να προετοιμαστούν κατάλληλα τράπεζες και δόθηκε παράταση μέχρι τον Μάρτιο του 2021 να υποβάλουν τις στρατηγικές μείωσης κόκκινων δανείων.

Ο κ. Ενρία σημειώνει ότι ο SSM θα συνεχίσει να παρακολουθεί από κοντά την εφαρμογή προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων, αλλά και τη στρατηγική των τραπεζών σε ό,τι αφορά την ενίσχυση της ποιότητας των κεφαλαίων.

Αναθεώρηση επιχειρηματικού μοντέλου

Ο SSM έχει ήδη διαπιστώσει ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες εμφανίζουν χαμηλή κερδοφορία και μη ικανοποιητική μείωση του λειτουργικού κόστους που σημαίνει ότι θα πρέπει να αναθεωρήσουν το γρηγορότερο δυνατόν το επιχειρηματικό τους μοντέλο. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται και συνεργασίες, όπως συνέβη για παράδειγμα μεταξύ Intesa Sanpaolo – UBI Banca, CaixaBank – Bankia, και Unicaja Banco – Liberbank. Όλες αυτές οι κινήσεις είχαν προληπτικό χαρακτήρα με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, της ανταγωνιστικότητας και την επιτάχυνση στον τραπεζικό και ψηφιακό μετασχηματισμό.

Οι συστάσεις αυτές έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για τις ελληνικές τράπεζες, λόγω του μικρότερου συγκριτικά μεγέθους και του υψηλότερου αποθέματος κόκκινων δανείων στην Ευρώπη.

Ωστόσο, ο SSM σημειώνει στην έκθεσή του ότι ύστερα από μια βαθιά ύφεση το 2020, αναμένεται δυνατή ανάκαμψη τη διετία 2021-2022, και με δεδομένο ότι οι τράπεζες εισήλθαν σε αυτή την κρίση πιο δυνατές από ό,τι στην προηγούμενη του 2008, θα πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι ότι το τραπεζικό σύστημα θα βγει πιο δυνατό. Ταυτόχρονα, οι εποπτικές αρχές δεν χρειάζεται να γίνουν πιο αυστηρές, αλλά να παραμείνουν σταθερές στις οδηγίες και τις συστάσεις που έχουν δώσει κατά τη διάρκεια του 2020 χωρίς να δέχονται αποκλίσεις.

Ταυτόχρονα, ο SSM υπενθυμίζει ότι μαζί με την ΕΚΤ και τις κυβερνήσεις με τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης, έχουν προχωρήσει σε ελαστικοποίηση των κριτηρίων ως προς τις ελάχιστες εποπτικές απαιτήσεις και τις ανάγκες αυξήσεων κεφαλαίων μετά τα stress test. Υπενθυμίζεται ότι ο SSM έχει δώσει στις τράπεζες την ευχέρεια να χρησιμοποιούν κεφάλαια που πριν δεν μπορούσαν να τα εντάξουν στα εποπτικά τους, ενώ δεν πρόκειται να ζητηθεί υποχρεωτική αύξηση κεφαλαίων από τις τράπεζες μέχρι το τέλος του 2022.

Μικρή ανάκαμψη της κερδοφορίας

Η κερδοφορία των εποπτευόμενων ιδρυμάτων προβλέπεται ότι θα ανακάμψει συγκρατημένα το 2021, σε ένα χαμηλό πάντως επίπεδο που θα συνοδεύεται από δυσμενείς προοπτικές για τα κέρδη. Επιπλέον, η επίδραση της πανδημίας αναμένεται να δημιουργήσει την ανάγκη για αυξημένο σχηματισμό προβλέψεων, γεγονός που με τη σειρά του θα επιβαρύνει περαιτέρω τη διαρθρωτικά χαμηλή κερδοφορία στον τραπεζικό τομέα. Οι πιέσεις για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων ευπαθειών, όπως το πλεονάζον δυναμικό στον τραπεζικό τομέα και η εμμένουσα αναποτελεσματικότητα κόστους, ενδέχεται να ενισχυθούν.

Εντούτοις, οι ενοποιήσεις στον τραπεζικό κλάδο μπορεί να συμβάλουν στην αντιμετώπιση αυτών των διαρθρωτικών προβλημάτων και να στηρίξουν τη βιωσιμότητα των επιχειρηματικών μοντέλων των τραπεζών. Ο αυξανόμενος ανταγωνισμός από μη τραπεζικά ιδρύματα και η στροφή της αγοράς προς περισσότερο ψηφιακό μετασχηματισμό δημιουργούν ευκαιρίες, αλλά ταυτόχρονα ενισχύουν και τους κινδύνους που πηγάζουν από τις ανεπάρκειες των πληροφοριακών συστημάτων, το κυβερνοέγκλημα και τις δυσλειτουργίες στον τραπεζικό τομέα.

Οι προκλήσεις για την κεφαλαιακή επάρκεια

Κατά την προσεχή περίοδο, η δυνητική επιδείνωση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού θα αποτελέσει πρόκληση για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι τράπεζες χρειάζεται να διαθέτουν αξιόπιστες στρατηγικές διαχείρισης κινδύνων, ειδικά δομημένες ώστε να ενισχύουν τις πρακτικές διαχείρισης του πιστωτικού κινδύνου. Η αποτελεσματική παρακολούθηση των κινδύνων, η ορθή αναγνώριση της επιδείνωσης της πιστωτικής ποιότητας (επισήμανση των δανείων υπό ρύθμιση (forebearance flagging) και χαρακτηρισμός δανείων ως αβέβαιης είσπραξης), η διαφανής και ακριβής διαχείριση των προβληματικών στοιχείων ενεργητικού και, τέλος, η επαρκής και έγκαιρη κάλυψη των κινδύνων από σχηματισθείσες προβλέψεις είναι στοιχεία που χαρακτηρίζουν μια αξιόπιστη στρατηγική διαχείρισης κινδύνων.

news247.gr