«Στον αέρα» η πρώτη κατοικία ευάλωτων νοικοκυριών

Καμία προστασία για την πρώτη τους κατοικία δεν έχουν εδώ και λίγες ημέρες χιλιάδες ευάλωτα νοικοκυριά, καθώς η συμφωνία του Υπουργείου Οικονομικών με τις τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων για «πάγωμα» των πλειστηριασμών έληξε στις 30 Ιουνίου.

Στο εξής κανένα ευάλωτο νοικοκυριό δεν τυγχάνει προστασίας και ανά πάσα στιγμή μπορεί να κινηθούν οι διαδικασίες πλειστηριασμού του ακινήτου τους, παρά το γεγονός ότι το οικονομικό επιτελείο στις αρχές Ιουνίου (μέσω άτυπης ενημέρωσης) είχε αναφέρει ότι βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή με τις τράπεζες για επέκταση του «παγώματος» για ένα διάστημα εννέα μηνών, μέχρι να τεθεί σε λειτουργία ο ιδιωτικός φορέας διαχείρισης ακινήτων, στον οποίο θα περνούν τα ακίνητα των οφειλετών που καταθέτουν αίτηση πτώχευσης.

Μάλιστα, υπάρχουν οικονομικά ευάλωτοι πολίτες με δάνειο α’ κατοικίας, οι οποίοι απέστειλαν τις τελευταίες ημέρες στην τράπεζα ή τον διαχειριστή του δανείου τους την τελευταία δήλωση φορολογίας εισοδήματος Ε1 και τη δήλωση στοιχείων ακινήτων Ε9, όπως είχε συστήσει το υπουργείο Οικονομικών, για να αποδείξουν ότι ανήκουν στα ευάλωτα νοικοκυριά και να ανασταλεί ο πλειστηριασμός της α’ κατοικίας τους. Ενώ η άτυπη συμφωνία δεν έχει ανανεωθεί, οι απαντήσεις που λαμβάνουν είναι ότι δεν υπάρχει καμιά νέα ενημέρωση για περαιτέρω «πάγωμα» των πλειστηριασμών.

Ποιοι είναι ευάλωτοι

Σημειώνεται ότι τα ευάλωτα νοικοκυριά προσδιορίζονται με βάση συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και συγκεκριμένα:

* Άγαμοι με ετήσιο εισόδημα έως 7.000 ευρώ και αντικειμενική αξία κατοικίας που δεν ξεπερνά τα 120.000 ευρώ.

* Έγγαμοι με ετήσιο εισόδημα έως 10.500 ευρώ και αξία ακινήτου έως 135.000 ευρώ.

* Οικογένειες με 1 παιδί που διαθέτουν εισόδημα έως 14.000 ευρώ και η αξία της ακίνητης περιουσίας τους δεν υπερβαίνει τα 150.000 ευρώ, και

* Οικογένειες με 2 παιδιά με ετήσιο εισόδημα έως 17.500 ευρώ και αντικειμενική αξία ακινήτου έως 165.000 ευρώ.

Ύπουλο χτύπημα

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ακόμα και στην περίπτωση που κυβέρνηση και τράπεζες είχαν προχωρήσει σε αναθεώρηση της άτυπης συμφωνίας για «πάγωμα» των πλειστηριασμών αρκετά ευάλωτα νοικοκυριά που διαμένουν σε περιοχές στις οποίες παρατηρείται αύξηση των αντικειμενικών αξιών θα κινδύνευαν να βρεθούν ούτως ή άλλως εκτός της προστασίας, αφού η αξία της περιουσίας τους θα αυξηθεί λόγω των νέων τιμών.

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα αναμένεται να τεθεί ξανά στο τραπέζι την ερχόμενη Τρίτη κατά τη διάρκεια της νέας σύσκεψης του υπουργείου Οικονομικών με τις διοικήσεις των τραπεζών, η οποία πραγματοποιείται κάθε εβδομάδα. Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι η όποια συμφωνία δεν πρόκειται να περιληφθεί σε κάποιο σχέδιο νόμου, καθώς θα παραμείνει σε προφορικό επίπεδο μεταξύ των δύο πλευρών.

Προστασία μόνο για όσους μπαίνουν στον Πτωχευτικό

Οι τράπεζες πάντως εδώ και αρκετές εβδομάδες διαμηνύουν ότι η συμφωνία με την κυβέρνηση προβλέπει ότι υπό προσωρινή προστασία θα τίθεται η πρώτη κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών που εκκινούν τις διαδικασίες πτώχευσης.

Δηλαδή, το «πάγωμα» θα αφορά μόνο όσους δανειολήπτες εισέλθουν στην ιστοσελίδα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και δηλώσουν ότι θέλουν να ενταχθούν στον νέο Πτωχευτικό Νόμο και όταν λειτουργήσει ο ιδιωτικός φορέας θα παραμείνουν ως ενοικιαστές στο… σπίτι τους. Με βάση αυτή τη λογική, η προστασία της πρώτης κατοικίας θα αφορά στο εξής μόνο περιπτώσεις δανειοληπτών που θα χάσουν ούτως ή άλλως το σπίτι τους μέσα στους επόμενους μήνες.

Στην πράξη, όταν ένας οφειλέτης δηλώσει πρόθεση πτώχευσης, τότε η κατοικία του δεν προστατεύεται, αφού εκκινούν ήδη οι διαδικασίες να τη χάσει! Η μόνη διαφορά είναι ότι πραγματική απώλεια της πρώτης κατοικίας ενός δανειολήπτη που θα ενταχθεί στον Πτωχευτικό Νόμο θα πραγματοποιηθεί όταν δημιουργηθεί ο νέος ιδιωτικός φορέας διαχείρισης ακινήτων, στον οποίο θα καταβάλει ενοίκιο για μια περίοδο 12 ετών, με δικαίωμα επαναγοράς του ακινήτου στην εμπορική τιμή εκείνης της περιόδου.

Πότε γίνεται έξωση

Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που ο ιδιωτικός φορέας διαχείρισης ακινήτων ζητήσει ένα ασύμφορο για τον οφειλέτη ποσό μηνιαίου μισθώματος τότε θα κινηθούν και οι διαδικασίες έξωσης από την κατοικία.

Οι ευάλωτοι δανειολήπτες που θα πτωχεύσουν και θα παραμείνουν στο σπίτι τους ως ενοικιαστές θα δικαιούνται και ένα στεγαστικό επίδομα που θα χορηγείται από το κράτος.
Το επίδομα αυτό ανέρχεται σε 70 ευρώ ανά μήνα για τον αιτούντα, με επιπλέον προσαύξηση 35 ευρώ τον μήνα για κάθε μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια χορηγείται επιπλέον προσαύξηση 35 ευρώ τον μήνα. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτο/α τέκνο/α χορηγείται επιπλέον προσαύξηση 35 ευρώ τον μήνα για κάθε απροστάτευτο τέκνο. Ως ανώτατο όριο του επιδόματος στέγασης ορίζονται τα 210 ευρώ μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.

Οι τράπεζες εκτιμούν ότι το ύψος του στεγαστικού επιδόματος θα μπορεί να καλύψει το 60%-70% του μηνιαίου μισθώματος, καθώς ο μέσος όρος των δανείων σήμερα ανέρχεται στα 70.000-80.000 ευρώ. Επίσης, η διαδικασία έξωσης από το ακίνητο θα κινηθεί και προς όσους οφειλέτες έχουν πτωχεύσει αλλά δεν καταφέρουν να καταβάλουν τρία μηνιαία μισθώματα προς τον ιδιωτικό φορέα.