Στον αέρα το deal Ερντογάν – Ζελένσκι

Τα τετελεσμένα που δημιουργεί η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, με βασικό στόχο της Μόσχας την πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της χώρας και τη ματαίωση της όποιας συζήτησης περί ΝΑΤΟ, προκαλούν άμεσες παρενέργειες στα σχέδια της Τουρκίας.

Η Αγκυρα, όπως φέρνουμε στο φως σήμερα, υπέγραψε με το Κίεβο στις 3 Φεβρουαρίου μια συμφωνία ζωτικής σημασίας για τις πολεμικές φιλοδοξίες της. Μέσα σε τρεις εβδομάδες, όμως, ο Ερντογάν βλέπει το deal με τον Ζελένσκι να τινάζεται στον αέρα. Τα παζάρια του Τούρκου προέδρου και με τις δυο πλευρές, κλείνοντας ταυτόχρονα το μάτι σε Δύση και Πούτιν, ασφαλώς αποκαλύπτουν ακόμα μία φορά τον στρατηγικό καιροσκοπισμό του.

Βασικός μεσοπρόθεσμος στόχος του Ερντογάν είναι μια «στρατιωτική επανάσταση». Πρώτο ζητούμενο είναι η πλήρης αυτονομία της αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας και δεύτερο η ανάδειξη της χώρας του σε διεθνή εξαγωγέα όπλων, κάτι που θα χρησιμοποιεί ακόμα πιο έντονα ως εργαλείο επιρροής στη διεθνή σκηνή.

Η τουρκική βιομηχανία όπλων είναι σήμερα μεγαλύτερη και πιο αυτάρκης παρά ποτέ. Ο τζίρος της έφτασε τα 11 δισ. δολάρια το 2020, από 1 δισ. το 2002! Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις στο παρελθόν ήταν εξαρτημένες από ξένους προμηθευτές για το 70% των αναγκών τους, όμως πλέον αυτό το ποσοστό έχει πέσει στο 30%.

Το πιο επιτυχημένο σε πωλήσεις όπλο θεωρείται μέχρι στιγμής το τουρκικό TB2 drone. Στις 3 Φεβρουαρίου, εν μέσω της ρωσοουκρανικής κρίσης, ο Ερντογάν και ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι υπέγραψαν deal για από κοινού παραγωγή περισσότερων όπλων, όπως αποκάλυψε το βρετανικό περιοδικό «Economist».

Η συμφωνία προβλέπει ότι η Ουκρανία υποχρεούται να διαθέσει γη για τις εγκαταστάσεις της παραγωγής των τουρκικών drones για μια περίοδο 49 ετών, με παροχή μιας σειράς κινήτρων. Για τα μέρη και τα υλικά στην κατασκευή των drones το deal προβλέπει απαλλαγή από δασμούς. Η συμφωνία ορίζει ότι τα οικονομικά στοιχεία και οι πληροφορίες σχετικά με το προσωπικό στη νέα εγκατάσταση διέπονται από πλήρη εμπιστευτικότητα, ενώ, εκτός από το εργοστάσιο των drones, προβλέπεται και η κατασκευή εκπαιδευτικού κέντρου. Για την τουρκική Baykar, την εταιρία που κατασκευάζει τα drones, προβλέφθηκε προνομιακή απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για 10 χρόνια λόγω των επενδύσεών της στην Ουκρανία. Η Baykar χρησιμοποιεί κινητήρες από τις ουκρανικές εταιρίες Ivchenko-Progress και Motor Sich στα στρατιωτικά drones που παράγει.

Ομως, η βιωσιμότητα του deal αμυντικής συνεργασίας Τουρκίας – Ουκρανίας είναι εξαιρετικά αμφίβολη μετά την εισβολή της Ρωσίας και την επιβολή των όρων του Κρεμλίνου σε ό,τι έχει να κάνει με τη γειτονική του χώρα, ειδικά σε στρατιωτικό και διπλωματικό επίπεδο.

Τα τελευταία δύο χρόνια η Ουκρανία έχει αγοράσει δεκάδες τουρκικά TB2 drones, με τη Μόσχα να εξοργίζεται και να αντιδρά δυναμικά στην πώληση των συγκεκριμένων όπλων, τα οποία ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο χρησιμοποιήθηκαν εναντίον των υποστηριζόμενων από τη Ρωσία δυνάμεων στην περιοχή του Ντονμπάς. Μόνο το 2020 η Ουκρανία παρέλαβε από την Τουρκία έξι μη επανδρωμένα πολεμικά και αναγνωριστικά αεροσκάφη τύπου Bayraktar TB2 καθώς και τρεις σταθμούς ελέγχου για τον χειρισμό τους.

Ρεκόρ εξαγωγών όπλων το 2021

Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρυσι οι συνολικές εξαγωγές όπλων της Τουρκίας έφτασαν τα 3,2 δισ. δολάρια, ποσό ρεκόρ. Η νέα αιχμή του δόρατος των φιλοδοξιών της Αγκυρας για ηγεμονία είναι η «τουρκοποίηση» της αμυντικής βιομηχανίας.

«Η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει εξαγάγει 228 προϊόντα σε 170 χώρες τα τελευταία 10 χρόνια» ανακοίνωσε τον Δεκέμβριο ο επικεφαλής της προεδρίας των αμυντικών βιομηχανιών (SSB) Ισμαήλ Ντεμίρ.

Ομως, ο Ερντογάν είδε ότι έχει πολλά περισσότερα να κερδίσει από ένα deal με τους Ουκρανούς. «Η Τουρκία λαμβάνει πολύ σημαντική τεχνογνωσία από την ουκρανική αμυντική βιομηχανία, ιδιαίτερα για το πώς να κατασκευάζει κινητήρες. Αυτό είναι κάτι που λείπει από την πολύ φιλόδοξη αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας. Μην ξεχνάμε ότι η Ουκρανία ήταν μια σημαντική παραγωγική βάση κατά τη σοβιετική εποχή» εκτίμησε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.

Μήλον της Εριδος η ουκρανική τεχνογνωσία στους κινητήρες αεροσκαφών

Σύμφωνα με τον Πέτρο Μπουρκόφσκι, ανώτερο αναλυτή στο Ιδρυμα Δημοκρατικών Πρωτοβουλιών στο Κίεβο, η Ουκρανία είναι ανάμεσα στους παγκόσμιους ηγέτες στην παραγωγή στρατιωτικών κινητήρων, από κινητήρες αεριωθουμένων έως πυραύλους, μια κληρονομιά από την εποχή που η Ουκρανία ήταν κομμάτι της πρώην Σοβιετικής Ενωσης.

Η πρόσβαση σε αυτή την τεχνογνωσία έχει γίνει κέντρο μιας διεθνούς πάλης εξουσίας. «Εχουμε ένα τεράστιο εργοστάσιο, το οποίο κατά τη σοβιετική εποχή και μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής ενωσης παρήγαγε κινητήρες. Οι Κινέζοι προσπάθησαν να το αγοράσουν, αλλά το συμβόλαιο πάγωσε από τους Ουκρανούς καθώς οι ΗΠΑ αντιτάχθηκαν επειδή θα ενίσχυε τις στρατιωτικές δυνατότητες της Κίνας. Το ίδιο εργοστάσιο είναι ο βασικός εταίρος σε αυτό το τουρκοουκρανικό εγχείρημα για την ανάπτυξη των drones και την προμήθεια κινητήρων στα drones» δηλώνει ο Μπουρκόφσκι.

Τη στιγμή που Ζελένσκι και Ερντογάν υπέγραφαν το deal στις 3 Φεβρουαρίου, η Αγκυρα, με βασική μέριμνά της να μη χρειάζεται προμήθεια τεχνολογίας και εξαρτημάτων από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, επέλεγε να πληρώσει το τίμημα της ρωσικής οργής μπροστά στην πρόσβαση στην τεχνογνωσία της Ουκρανίας και στην τεχνογνωσία κινητήρων για να αναπτύξει το δικό της μαχητικό αεροσκάφος.

newsbreak.gr