Συμβάσεις μηδενικών ωρών – Ο χειρότερος εφιάλτης των εργαζομένων είναι εδώ!

Το πιο άγριο εργασιακό νομοσχέδιο, μετά από τις δρεπανηφόρες αλλαγές που πέρασαν με τους νόμους των πρώτων μνημονίων, την περίοδο 2010 – 2012, φέρνει η «2η κυβέρνηση Μητσοτάκη», με την «υπογραφή» του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Άδωνι Γεωργιάδη. Επί της ουσίας η «μαύρη εργασία» περιορίζεσαι μέσω της… επικείμενης νομιμοποίησης της, με τις συμβάσεις μηδενικών ωρών απασχόλησης να βαίνουν προς καθιέρωση θέτοντας τη βάση για μια νέα κατηγορία φτωχοποιημένων εργαζομένων: Των «εργαζομένων σε αναμονή»!

Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, είναι αληθινό. Η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο το οποίο την Παρασκευή 25 Αυγούστου τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση (με θέμα: ««Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1152 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Απλοποίηση ψηφιακών διαδικασιών και ενίσχυση της Κάρτας Εργασίας – Ρυθμίσεις για την αναβάθμιση της επιχειρησιακής λειτουργίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και της Επιθεώρησης Εργασίας») προωθεί την πιο ακραία μορφή ευέλικτης, και υποαμειβόμενης, μορφής εργασίας.

Τι είναι οι συμβάσεις μηδενικών ωρών ή «συμβάσεις εργαζομένων σε αναμονή»;

Επί της ουσίας, με τις επερχόμενες συμβάσεις μηδενικών ωρών εργασίας, νομιμοποιείται η «μαύρη εργασία» και επίκειται… «λογιστικού τύπου» μείωση των ανέργων, οι οποίοι από… «άνεργοι» θα χαρακτηριστούν εργαζόμενοι, χάνοντας σωρεία δικαιωμάτων, επειδή θα απασχοληθούν λίγες ώρες την εβδομάδα ή τον μήνα σε έναν εργοδότη. Όσοι και όσες υπογράψουν τις νέες συμβάσεις μηδενικών ωρών απασχόλησης ή «συμβάσεις εργαζομένων σε αναμονή», θα περιμένουν την ειδοποίηση του εργοδότη ένα εικοσιτετράωρο πριν (ακόμη και σε χρόνο μικρότερο του ενός εικοσιτετραώρου) για να παράσχουν τις υπηρεσίες τους, για αμοιβές – «ρεγάλο» και χωρίς να έχουν καμία δυνατότητα διαμόρφωσης ενός προγράμματος στη ζωή τους.

Όπως ανέφερε σε πρόσφατη ανάλυση του ο νομικός σύμβουλος της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (ΟΙΕΛΕ) και έγκριτος δικηγόρος Γιώργος Μελισσάρης, «οι συμβάσεις μηδενικών ωρών είναι μια μορφή ευέλικτης εργασίας κατά την οποία τα χρονικά όρια της εργασίας δεν είναι εκ των προτέρων καθορισμένα. Από τη μία έχουμε την υποχρέωση του εργαζομένου να είναι διαθέσιμος για εργασία όπως και όταν απαιτείται, από την άλλη ο εργοδότης δεν είναι απαραίτητα υποχρεωμένος να δώσει στον εργαζόμενο οποιαδήποτε εργασία».

Η καταβολή του μισθού γίνεται αναλόγως των ωρών της πραγματικής εργασίας που θα προσφέρει ο εργαζόμενος, μετά την πρόσκληση του εργοδότη.

Η μορφή αυτή της άτυπης απασχόλησης ήταν για αρκετό χρονικό διάστημα διαδεδομένη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδίως στη Μεγάλη Βρετανία όπου το φαινόμενο ανθεί (υπολογίζεται ότι οι απασχολούμενοι με τέτοιες συμβάσεις είναι πάνω από 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι). Υπάρχει, όμως, η τάση περιορισμού του, ακριβώς λόγω της κατάχρησης εκ μέρους των εργοδοτών αλλά και της τεράστιας εργασιακής ανασφάλειας που γεννά στους εργαζόμενους.

Η πρακτική δείχνει ότι εφαρμόζεται σε αρκετούς τομείς του ιδιωτικού τομέα (σε κάποιες χώρες και στο δημόσιο) και ιδίως στη διαμονή και εστίαση, υγεία και κοινωνική εργασία, εμπόριο, εκπαίδευση κ.λπ. Με τη σημερινή απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων στην Ελλάδα, τη λεγκαλιστική προσέγγιση των εργασιακών ζητημάτων από την Επιθεώρηση Εργασίας («ό,τι λέει ο νόμος») και την ατιμωρησία των εργοδοτών από καταχρηστικές συμπεριφορές, η μορφή αυτή της απασχόλησης θα γενικευτεί σε όλο τον ιδιωτικό τομέα.

Διαβάστε εδώ όλη την ανάλυση του νομικού συμβούλου της ΟΙΕΛΕ Γ. Μελισσάρη

Τι αναφέρει το σχετικό άρθρο του νομοσχεδίου Γεωργιάδη για τις «συμβάσεις εργαζομένων σε αναμονή»

Άρθρο 10 – Ελάχιστη προβλεψιμότητα της εργασίας – Προστατευτικά μέτρα – Προσθήκη άρθρου 182Α στον Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου – (Άρθρα 10 και 11 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1152)

Στον Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 80/2022, Α’ 222), μετά από το άρθρο 182, προστίθεται άρθρο 182Α, ως εξής:

«Άρθρο 182Α

Ελάχιστη προβλεψιμότητα της εργασίας – Προστατευτικά μέτρα

1. Όταν το πρόγραμμα οργάνωσης του χρόνου εργασίας του εργαζομένου είναι εξ ολοκλήρου ή ως επί το πλείστον μη προβλέψιμο, ο εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος να δεχτεί να απασχοληθεί από τον εργοδότη, μόνο όταν πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες δύο προϋποθέσεις:

α) Η εργασία παρέχεται εντός προκαθορισμένων ωρών και ημερών αναφοράς, τις οποίες ο εργοδότης υποχρεωτικά γνωστοποιεί στον εργαζόμενο, σύμφωνα με την υποπερ. ii) της περ. ιγ) της παρ. 1 του άρθρου 70.

β) Ο εργαζόμενος έχει ειδοποιηθεί από τον εργοδότη για την ανάθεση της εργασίας εγγράφως ή με γραπτό μήνυμα μέσω κινητού τηλεφώνου (sms) ή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή με άλλο πρόσφορο τρόπο, σε εύλογο χρόνο που δεν μπορεί να είναι μικρότερος των είκοσι τεσσάρων (24) ωρών πριν από την ανάληψη της εργασίας, πλην περιπτώσεων που δικαιολογούν αντικειμενικά μικρότερο χρόνο προειδοποίησης, τον οποίο ο εργοδότης γνωστοποιεί στον εργαζόμενο, σύμφωνα με την υποπερ. iii) της περ. ιγ) της παρ. 1 του άρθρου 70.

2. Αν οι προϋποθέσεις της παρ. 1 δεν πληρούνται σωρευτικά, ο εργαζόμενος δικαιούται να αρνηθεί την ανάληψη εργασίας. Σε αυτή την περίπτωση απαγορεύεται οποιαδήποτε δυσμενής διάκριση σε βάρος του εργαζόμενου από τον εργοδότη.

3. Αν οποιαδήποτε χρονική στιγμή και πάντως πριν από την ανάληψη της εργασίας ο εργοδότης ακυρώσει την ανάθεσή της, ο εργαζόμενος δικαιούται αποζημίωση που αντιστοιχεί στο ημερομίσθιο της εργασίας που δεν του ανατέθηκε.

4. Σε περίπτωση σύναψης σύμβασης σύμφωνα με τις παρ. 1 έως 3, τα μέρη υποχρεούνται να συμφωνούν έναν ελάχιστο αριθμό αμειβόμενων ωρών εργασίας, άλλως η σύμβαση είναι άκυρη.

5. Σε κάθε περίπτωση σύναψης σύμβασης κατά το παρόν άρθρο, εφαρμόζονται όλες οι προστατευτικές για τον εργαζόμενο διατάξεις που συνδέονται με τη σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας του, όπως αυτές αποτυπώνονται ιδίως στα άρθρα 162 έως 179 και στην παρ. 1 του άρθρου 339.».

antitheto.gr