Συντονισμένη επίθεση Μόσχας και «τουρκορθόδοξων» στο Οικουμενικό Πατριαρχείο λόγω Ζελένσκι

Στη Τουρκία, λειτουργεί εδώ και δεκαετίες, υπό τη προστασία του κράτους, μια «ορθόδοξη εκκλησία», η οποία, ούτε ορθόδοξη ούτε ο εκκλησία είναι. Πρόκειται για το λεγόμενο «Τουρκορθόδοξο Πατριαρχείο», το οποίο δεν έχει πιστούς, δεν έχει πνευματικό υπόβαθρο και δεν έχει νομιμοποίηση από καμία κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία. Μοναδικός του στόχος η υπονόμευση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, εναντίον του οποίου καταφεύγει συχνά στα δικαστήρια, απαιτώντας τον περιορισμό της δράσης του, στα όρια μια ενορίας της Κωνσταντινούπολης.

Πριν λίγες μέρες, αντιπροσωπεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου επισκέφθηκε το Κίεβο, για να λάβει μέρος στις εκδηλώσεις για τα 33χρονια ανεξαρτησίας της Ουκρανίας από την Σοβιετική Ένωση. Επίσης ακολούθησε τηλεφωνική επικοινωνία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντιμίρ Ζελένσκι, η οποία εξόργισε το «Τουρκορθόδοξο Πατριαρχείο», το οποίο στηρίζει με ιδιαίτερο πάθος τις θέσεις του Πατριαρχείου Μόσχας.

Τα είπαν Ζελένσκι – Βαρθολομαίος

Ο Ουκρανός Πρόεδρος μετά την τηλεφωνική επικοινωνία με τον Οικουμενικό Πατριάρχη έγραψε σε ανάρτηση του στο Χ ότι εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για τις προσευχές του Παναγιωτάτου για την Ουκρανία και τους Ουκρανούς και ευχαρίστησε το Οικουμενικό Πατριαρχείο για την υποστήριξη.

Σε επίσημη ανακοίνωση της ουκρανικής προεδρίας αναφέρθηκε πως Ζελένσκι και Βαρθολομαίος, «αξιολόγησαν θετικά τη συνεχιζόμενη συνεργασία σε διάφορα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης επίσκεψης της ουκρανικής αντιπροσωπείας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, και αντάλλαξαν απόψεις». Επίσης ο Ουκρανός Πρόεδρος ενημέρωσε τον Οικουμενικό Πατριάρχη για τον νόμο που ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα από την πλειοψηφία της Βουλής της χώρας του, για την πνευματική ανεξαρτησία της Ουκρανίας, από τη Μόσχα και υποστηρίχθηκε από το Ουκρανικό Συμβούλιο Εκκλησιών και Θρησκευτικών Οργανώσεων.

«Μια ανεξάρτητη χώρα και ένα ανεξάρτητο έθνος πρέπει επίσης να είναι πνευματικά ανεξάρτητα. Σήμερα, η Μόσχα χάνει έναν ακόμη μοχλό επιρροής στην Ουκρανία και τους Ουκρανούς», είπε ο Ζελένσκι και επαναβεβαίωσε τη δέσμευση του ίδιου και της κυβέρνησης του για περαιτέρω ενίσχυση της Ορθοδοξίας στην Ουκρανία και προώθηση του ανοιχτού διαλόγου μεταξύ των Εκκλησιών. Κάλεσε τέλος τον Οικουμενικό Πατριάρχη να επισκεφθεί την Ουκρανία.

Ρωσο-τουρκική αντίδραση στην οικουμενικότητα

Η λεγόμενη «Τουρκική Ανεξάρτητη Ορθόδοξη Εκκλησία», χαρακτήρισε τις αναφορές του Ουκρανού Προέδρου για τον Οικουμενικό Πατριάρχη, «οικουμενικό» έγκλημα κατά της εδαφικής ακεραιότητας της Τουρκίας και «απόπειρα διατάραξης» της συνταγματικής της τάξης. Κάλεσε το Φανάρι (Φενέρ όπως το αποκαλεί) και τη διεθνή κοινότητα που υποστηρίζει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, να λογοδοτήσει. Την ανακοίνωση του «τουρκορθόδοξου πατριαρχείου» μετέδωσε μόνο το τουρκικό πρακτορείο Ανατολού και το ρωσικό Tass, αι τα τηλεγραφήματα του αναπαρήχθησαν από διάφορα ρωσικά ΜΜΕ! Το «τουρκορθόδοξο πατριαρχείο» και το ρωσικό πρακτορείο Tass επεσήμαναν πως ο Ζελένσκι αποκάλεσε τον Βαρθολομαίο, Οικουμενικό Πατριάρχη.

Κατά το Tass, που επικαλείται δήλωση του εκπροσώπου της «Τουρκικής Ορθόδοξης Εκκλησίας», Σελτζούκ Ερενερόλ, ο Ζελένσκι, «στις 21 Αυγούστου, αποκάλεσε για άλλη μια φορά ‘Οικουμενικό Πατριάρχη’ τον Αρχιερέα της Ελληνικής Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης Βαρθολομαίο και ανακοίνωσε στην παγκόσμια κοινότητα ότι η συνεργασία μεταξύ τους συνεχίζεται. Αυτή η αναφορά αποτελεί διατάραξη της συνταγματικής τάξης της Τουρκικής Δημοκρατίας και είναι ένα έγκλημα που διαπράχθηκε στη διεθνή σκηνή κατά της εδαφικής της ακεραιότητας της χώρας. Το Φενέρ (Οικουμενικό Πατριαρχείο), που προσπαθεί να διακηρύξει την ανεξαρτησία του στην τουρκική επικράτειά και οι υποστηρικτές του, εντός και εκτός Τουρκίας, πρέπει να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη αμέσως».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος όπως και οι προκάτοχοι του, βρίσκονται συνεχώς κάτω από έντονη πίεση από το τουρκικό κράτος, το οποίο δεν αναγνωρίζει την παγκόσμια εμβέλεια του Πατριαρχείου. Συχνά ο Βαρθολομαίος, επικρίνεται στην Τουρκία, για τη συμμετοχή του σε διεθνείς εκδηλώσεις με το καθεστώς του Οικουμενικού Πατριάρχη. Μόλις τον περασμένο Ιούνιο, συμμετείχε στη διάσκεψη για την ειρήνη στην Ουκρανία στο Μπούργκενστοκ της Ελβετίας, όπου μίλησε και υπέγραψε την τελική διακήρυξη ως Οικουμενικός Πατριάρχης. Το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών, έσπευσε να διαψεύσει δημοσιεύματα, που έφεραν τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο να συμμετείχε με το καθεστώς που συμμετείχαν οι ηγέτες κρατών και ζήτησε εξηγήσεις από τους διοργανωτές για την υπογραφή του, στην τελική διακήρυξη.

Ο Παπα Εφτίμ και τα εγγόνια του

Το 2018 είχε κατατεθεί και πάλι μήνυση κατά του Οικουμενικού Πατριάρχη από τη Σεβγκί Ερένερολ, η οποία ήταν η εκπρόσωπος της «Τουρκορθόδοξης Εκκλησίας». Η Ερένορολ είναι εγγονή του Παπα-Εφτίμ, ο οποίος από υπάλληλος σε υφασματοπωλείο έγινε ιερέας για να γλιτώσει τη στράτευση κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν τουρκόφωνος Πόντιος και ονομαζόταν Παύλος Καραχισαρίδης. Στη συνέχεια άλλαξε το επώνυμο του σε Καραχισαρίογλου και αργότερα σε Ζεκί Ερενερόλ. Τον διαδέχθηκαν ως «Πατριάρχες» τα παιδιά και ο εγγονός του, φέροντας τον τίτλο Παπα-Εφτίμ Β’ (Γεώργιος Καραχισαρίδης), Γ’ και Δ’. Το 1968 έγινε «Πατριάρχης» ο γιός του, Τουργκούτ και, όταν πέθανε και εκείνος το 1991, τον αντικατέστησε ο άλλος γιος του Παπα -Εφτίμ, ο Σελτσούκ Ερενερόλ. Μετά το θάνατο του Σελτσούκ, τον διαδέχτηκε ο γιος του, ο Πασά Ερενερόλ που ηγείται σήμερα της λεγόμενης «τουρκορθόδοξης εκκλησίας».

Στο πλευρό του Ατατούρκ

Την περίοδο του διωγμού των Ελλήνων, από τον Κεμάλ Ατατούρκ (με τη στήριξη των Ρώσων Μπολσεβίκων του Λένιν) , ο Παπα -Εφτίμ Α’ συνεργάστηκε με το τουρκικό καθεστώς και επιχείρησε να καταλάβει το Οικουμενικό Πατριαρχείο δύο φορές. Δεν κατάφερε να προσελκύσει τους Ορθόδοξους Έλληνες της Μικράς Ασίας, οι οποίοι τον θεωρούσαν προδότη και προτίμησαν την απέλαση τους στην Ελλάδα. Ο ίδιος ο Παπα-Εφτίμ εξασφάλισε με προσωπική παρέμβαση του Αταττούρκ την εξαίρεση του ίδιου και των παιδιών του από την ανταλλαγή πληθυσμών. Παρά τις προσπάθειες για να αποκτήσει ποίμνιο, δεν μπόρεσε να προσεγγίσει ούτε καν τους Ορθόδοξους τουρκόφωνους Γκαγκαούζους που είχαν μεταφερθεί από τη Ρουμανία.

Το Τουρκικό κράτος παρά την αντίθεση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, επέβαλλε τη ταφή του Παπα-Εφτίμ και των διαδόχων του στο ελληνικό κοιμητήριο της Κωνσταντινούπολης. Μάλιστα στον τάφο του Παπα – Εφτίμ γράφτηκε η φράση του Κεμάλ Ατατούρκ ότι, «Ο Παπα-Εφτίμ έχει προσφέρει στη χώρα μας όσο μια μεραρχία».

Ο ίδιος δεν έκρυβε την ενόχληση του όταν τον παρουσίαζαν ως Έλληνα φίλο των Τούρκων και έλεγε: «Δεν είμαι ο Εφτίμ ο φίλος των Τούρκων, είμαι ο Εφτίμ ο Τούρκος, που είναι γιος Τούρκου. Πάντα ξεκαθάριζα την τουρκική μου ταυτότητα. Οι ξένοι μπορούν να είναι φίλοι με τους Τούρκους. Ωστόσο, ένας Τούρκος πολίτης σαν εμένα που παρουσιάζεται ως ξένος αμφισβητώντας την καταγωγή μου, πληγώνεται βαθιά. Δεν θα συγχωρήσω ποτέ ανθρώπους που δεν με λένε Τούρκο, αλλά φίλο των Τούρκων»

Με σύμμαχο τη Μόσχα

Η εγγονή του Παπα-Εφτίμ, Σεβγκί Ερένορολ, με τη μήνυση που έκανε το 2018 κατά του Οικουμενικού Πατριάρχη, επιχείρησε να υποστηρίξει τα επιχειρήματα του Πατριαρχείου Μόσχας, το οποίο ισχυρίζεται ότι ο Βαρθολομαίος δεν μπορεί να δίνει αυτοκεφαλία σε άλλες ορθόδοξες τοπικές Εκκλησίες και συνεπώς παρανόμως ανακήρυξε Αυτοκέφαλη την Εκκλησία της Ουκρανίας.

Η Σεβγκί Ερένορολ, είχε γίνει πρώτο θέμα στα ρωσικά ΜΜΕ όπως το πρακτορείο Tass, το Sputnik και το Russia Today, δηλώνοντας πως σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης, το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης στην πραγματικότητα απώλεσε την εξουσία του και μετατράπηκε σε κατ’ όνομα Εκκλησία για τη λειτουργία της θρησκευτικής μειονότητας των ορθοδόξων της Ινσταμπούλ (Κωνσταντινούπολης). Με άλλα λόγια, κατά την Ερένορολ, μετά την υπογραφή της Συνθήκη της Λωζάνης, η Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης (Οικουμενικό Πατριαρχείο) «δεν είχε οποιαδήποτε επίσημη εξουσία να εκχωρεί αυτοκεφαλία και να λαμβάνει αποφάσεις στον τομέα των διεθνών υποθέσεων». Είχε υποστηρίξει πως η εκχώρηση καθεστώτος αυτοκεφαλίας στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, υπό τον Επιφάνιο, φέρνει την Τουρκία σε δύσκολη θέση, σε μια περίοδο που «οι ρωσοτουρκικές σχέσεις αναπτύσσονται ταχύτατα σε επίπεδο στρατηγικής συνεργασίας». Η Ερένορολ είχε πει στα ρωσικά ΜΜΕ πως η κίνηση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου «είναι εξαιρετικά λανθασμένη και επικίνδυνη» καθώς κατά την εκτίμηση της, στόχος ήταν να ενταθούν οι διαφορές μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ, και να αποσυνδεθούν οι Ουκρανοί από το Πατριαρχείο της Μόσχας, εντασσόμενοι στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης.

Χαρακτήρισε επίσης παράνομη την πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη προς τον Πρόεδρο της Ουκρανίας, λέγοντας πως μόνο ο Πρόεδρος της Τουρκίας μπορεί να προσκαλεί κάποιον ομόλογο του.

Με τη μήνυση η «τουρκορθόδοξη εκκλησία» ζητούσε από τη τουρκική δικαιοσύνη, «το συντομότερο δυνατό, να σταματήσει τέτοιες παράνομες ενέργειες του αρχιερέα της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης».

Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι η εγγονή του Παπα-Εφτίμ, ήταν υποψήφια βουλευτής του φασιστικού κόμματος της Τουρκίας και είχε συλληφθεί το 2008 μαζί με εκατοντάδες άλλους, για τη συνομωσία «Εργκένεκον» και τον σχεδιασμό τρομοκρατικών ενεργειών και δολοφονιών. Το κέντρο της οργάνωσης αυτών των ενεργειών βρισκόταν στον ναό που βρίσκεται η έδρα της «τουρκορθόδοξης εκκλησίας» στη Κωνσταντινούπολη.