ΣΥΡΙΖΑ: Ο δύσκολος τοκετός της ανανέωσης

Κανείς δεν είχε την αυταπάτη πως η χθεσινή συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, που πραγματοποιήθηκε μετά από πολλά χρόνια δίχως την παρουσία του Αλέξη Τσίπρα, θα ήταν μια εύκολη υπόθεση. Παρόλα αυτά το κεντρικό όργανο του ΣΥΡΙΖΑ -στο οποίο απεικονίζονταν έως τώρα με σαφή οριοθέτηση οι εσωτερικοί «συσχετισμοί δυνάμεων» – μπορεί να καταγράψει στο ενεργητικό του πώς πέτυχε τους περισσότερους από τους στόχους που απαιτεί η πολιτική συγκυρία και να δρομολογήσει μια πορεία ανανέωσης. Αν και όχι δίχως δυσκολίες, αντιδράσεις ακόμη και επαπειλούμενες παραιτήσεις.

Οι τρείς στόχοι που επιτεύχθηκαν

Έτσι λοιπόν ένα πρώτος απολογισμός της πολύωρης χθεσινής διαδικασίας – διήρκεσε περίπου 6 ώρες και ενσωμάτωσε πολύ περισσότερο χρόνο διαβουλεύσεων το Σαββατοκύριακο που προηγήθηκε – μπορεί να κωδικοποιηθεί ως εξής:

Η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ μπόρεσε να καταλήξει σε μία συνθετική (κι ως εκ τούτου συμβιβαστική) θέση που καθορίζει ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την εκλογή νέας ηγεσίας. Δηλαδή να «καλύψει» το μεγάλο πολιτικό κενό που αντικειμενικά δημιούργησε η απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να μην είναι πλέον πρόεδρος του κόμματος. Σε αυτή την διαδικασία εντάσσεται η απόφαση για συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής στις 15 Ιουλίου όπου και θα ανακοινωθούν οι υποψηφιότητες για το ποιος/ποια θα αναλάβει την θέση του προέδρου. Η εκλογή από την βάση – όπως προβλέπει το καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ- θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Σεπτεμβρίου. Θα έχει προηγηθεί ένα Διαρκές Συνέδριο, όπου οι ίδιοι αντιπρόσωποι που μετείχαν στο 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ την Άνοιξη του 2022 θα επικυρώσουν τις υποψηφιότητες τόσο για το προεδρικό αξίωμα όσο και για την Κεντρική Επιτροπή.

Επίσης η Π.Γ μπόρεσε να ανταποκριθεί στο αυτονόητο ζητούμενο του να παίξει ο ΣΥΡΙΖΑ τον ρόλο που του ανατέθηκε από το εκλογικό σώμα: Δηλαδή της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αυτό επιτεύχθηκε μέσω της ευρύτερα αποδεκτής πρότασης για τον ορισμό του προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, δηλαδή του Σωκράτη Φάμελλου όπως και τον ορισμό του νέου γραμματέας της Κ.Ο (Διονύση Καλαματιανού), του νέου διευθυντή της (Θανάση Θεοχαρόπουλου) όπως και των τριών κοινοβουλευτικών εκπροσώπων (Νάσος Ηλιόπουλος, Νίκος Παππάς, Θεοδώρα Τζάκρη). Επίσης αποφασίστηκε η Όλγα Γεροβασίλη να τοποθετηθεί στην θέση της αντιπροέδρου της Βουλής, εφόσον δεν θέλησε την θέση του προέδρου της Κ.Ο.

Τέλος η Π.Γ κατάφερε να επιτύχει το συγκερασμό δύο φαινομενικά αντιφατικών αναγκαιοτητών: Αυτή της άμεσης «ανάταξης» του κομματικού μηχανισμού πριν τα πολιτικά ορόσημα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης και των αυτό-διοικητικών εκλογών. Επίσης αυτή της αποτίμησης του αποτελέσματος των δύο τελευταίων εκλογικών αναμετρήσεων που – αντικειμενικά- εγείρει θέματα για την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ τα οποία φθάνουν αρκετά βαθύτερα στο παρελθόν. Η συμβιβαστική λύση που προέκυψε από τις προτάσεις που κατατέθηκαν ήταν το …διπλό συνέδριο: Δηλαδή το Διαρκές Συνέδριο που προαναφέρθηκε, όπως και η διενέργεια ενός Έκτακτου Συνεδρίου με νεοκλεγμένους συνέδρους και αντικείμενο τον απολογισμό και την εφεξής στρατηγική το ΣΥΡΙΖΑ, που θα γίνει είτε τον Νοέμβριο, είτε τον Δεκέμβριο.

Τοκετός

Εκτός όμως από τα παραπάνω η χθεσινή συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας απέδειξε πως ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε διαδικασίες …πολιτικού τοκετού. Με όλα τα ελπιδοφόρα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας διαδικασίας, αλλά και με τις ανησυχίες και τις «αναταράξεις» που εγείρει.

Είναι χαρακτηριστικό πως τα στελέχη του «νέου κύματος» του ΣΥΡΙΖΑ έπαιξαν καθοριστικό λόγο στην διαμόρφωση των ισορροπιών που οδήγησαν στις τελικές αποφάσεις. Ενώ στελέχη που δεν ανήκουν ηλικιακά σε αυτή την κατηγορία απέδειξαν – ανεξαρτήτως της …τάσης στην οποία βρίσκονται – πως μπορούν να αντιληφθούν την ύπαρξη αλλά και την αναγκαιότητα του «καινούργιου». Όπως και το αντίθετο.

Στο πλαίσιο αυτό η ισχυρότερη «τάση» του ΣΥΡΙΖΑ, αυτή της Κίνησης Μελών φαίνεται πως δεν εκφράστηκε με ενιαίο τρόπο. Ενώ η πλειοψηφία της κινήθηκε με γνώμονα την αναζήτηση συναινετικών λύσεων, οι οποίες και επιτεύχθηκαν, ένας από τους χαρακτηριστικούς εκπροσώπους της έως σήμερα ο Χρήστος Σπίρτζης, λειτούργησε σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση.

Αντιτάχθηκε σε όσα αποδείχθηκαν ζητούμενα στην Πολιτική Γραμματεία ζητώντας την άμεση παραίτηση των γραμματέων του κόμματος και την εκλογή νέων οργάνων και το πάγωμα των εσωκομματικών διαδικασιών για το επόμενο 5μηνο ή και 6μηνο. Μάλιστα οι θέσεις αυτές εμπλουτίστηκαν με την – εμφανώς ανεδαφική και άνευ νοήματος – πρόταση για παραμονή του …Αλέξη Τσίπρα στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ ενώ συνοδεύθηκαν και από την παραίτηση του την οποία ανακοίνωσε πως θα υποβάλλει στην επερχόμενη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Την θέση αυτή φαίνεται ότι στήριξε ο Παύλος Πολλάκης καθώς και η Κατερίνα Νοτοπούλου μαζί με την Ζωή Καρκούλια. Η στάση αυτή ερμηνεύθηκε από πολλούς στην Π.Γ ως μία έντονη προσπάθεια χειραγώγησης των εξελίξεων στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ.

Ενδιαφέρον παρουσίασε και η δημόσια τοποθέτηση του Διονύση Τεμπονέρα, αφού ο ίδιος δημοσιοποίησε στα social media την ομιλία του στην Πολιτική Γραμματεία. Τάχθηκε ενάντια «σε ένα «fast track» συνέδριο» και «σε μια εκλογή Προέδρου, από τη βάση μέσα στο Καλοκαίρι». Αντιθέτως εκτίμησε πως «όλα τα όργανα πρέπει να είναι μεταβατικά ή υπηρεσιακά. Οι κοινοβουλευτικοί ρόλοι, λόγω της βαρύτητας και της προβολής πρέπει να είναι κυκλικοί και ανανεούμενοι, σε σύντομες θητείες». Εκτίμησε επίσης πως «το εξάμηνο μετά την ήττα, μοιραία δεν επηρεάζει δραματικά το πολιτικό σκηνικό και πρέπει να αξιοποιηθεί, για τις διαδικασίες». Μάλιστα αίσθηση προκάλεσε και μία αναφορά του. Σύμφωνα με αυτή «δηλώνω προκαταβολικά παρών σε όλες τις διεργασίες μόνο εφόσον συντελέσουν στην δημιουργία ενός νέου πολιτικού υποκειμένου, που θα συμβαδίζει με τις θέσεις και τις αρχές που σας ανέφερα». Η αναφορά αυτή σε κάποιους έγινε αντιληπτή ως προαναγγελία παραίτησης, σε κάποιους άλλους όμως ως έμμεση αναφορά σε πιθανή υποψηφιότητα.

Γεράσιμος Λιβιτσάνος