Είναι η μοίρα του «ανεξάρτητου» Ελληνικού τύπου να προσαρμόζει τις «αποκαλύψεις» που δήθεν κάνει σε συνεννόηση με το εμπορικό τμήμα.

Όταν μένεις μακριά από αυτή την λογική όπως το «Ε5» τότε μπορείς να γράφεις την αλήθεια!

Η ΔΕΠΑ που έχει το μονοπώλιο της διακίνησης του φυσικού αερίου της χώρας μας με πληρωμένα non papers προσπαθεί να μας πείσει εδώ και αρκετό καιρό ότι η «ικανότητα» της διοικητικής της ομάδας θα οδηγήσει σε δικαστική νίκη την εκκρεμότητα που έχει η εταιρεία με το Ρωσικό κολοσσό Gazprom που είχε την τροφοδοσία σχέδον σε όλη την Ευρώπη με τις ποσότητες φυσικού αερίου που χρειαζόταν.

Η απόφαση του σημερινού CEO της εταιρείας Ξιφαρά να διακόψει την συνεργασία με την εταιρεία αυτή, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν συμβόλαια προμήθειας που δεν είχαν λήξει έχει οδηγήσει σε διαιτητικό δικαστήριο που όλα δείχνουν ότι η ΔΕΠΑ θα κληθεί να πληρώσει περισσότερα από 500 εκατ. ευρώ.

Τα έργα και οι ημέρες του Κώστα Ξιφαρά στην ΔΕΠΑ αρχίζουν από αρκετά παλιά…

Πρόκειται για τον άνθρωπο που τοποθετήθηκε στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ), παρά το γεγονός ότι μέχρι το 2016 εργαζόταν στον Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ). Κάτι τέτοιο απαγορεύεται ρητά από την ελληνική αλλά και την κοινοτική νομοθεσία καθώς από την παραίτησή του έχουν περάσει μόλις τρία χρόνια.

Ο ίδιος παρουσιάζει τον εαυτό του ως «γκουρού» της ενεργειακής πολιτικής. Δεν είναι η πρώτη φορά που δραστηριοποιείται επαγγελματικά στην ελληνική ενεργειακή. Το 2013, επί κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου, ο Κ. Ξιφαράς τοποθετήθηκε στη θέση του CEO του ΔΕΣΦΑ, όπου παρέμεινε μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2016.

Πριν από τον ΔΕΣΦΑ ο Κ. Ξιφαράς είχε τοποθετηθεί ως διευθυντής στο πολιτικό γραφείο του τότε υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Κυριάκου Βιρβιδάκη. . Ωστόσο λόγω της θητείας του Κ. Ξιφαρά στον ΔΕΣΦΑ εγείρονται ερωτήματα για την τοποθέτησή του από τη σημερινή κυβέρνηση Μητσοτάκη στη ΔΕΠΑ, τα οποία έχουν να κάνουν με το κατά πόσο υπάρχει παράβαση των όσων ορίζουν η κοινοτική και η ελληνική νομοθεσία σχετικά με τα πρόσωπα που απασχολούνται στη διοίκηση του ΔΕΣΦΑ και τις μελλοντικές επαγγελματικές τους επιλογές.

Τα νομικά κωλύματα

Ειδικότερα, το 2012 ψηφίστηκε από την τότε κυβέρνηση ο νόμος 4093, η παράγραφος 7 του άρθρου 63 Δ του οποίου ορίζει ρητά τα κωλύματα για τα μέλη του ΔΣ του ΔΕΣΦΑ σχετικά με τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες και ειδικότερα σε σχέση με τη ΔΕΠΑ.

«Μετά τη λήξη της περιόδου απασχόλησής τους στον ΔΕΣΦΑ ΑΕ, τα μέλη του Διοικητικού του Συμβουλίου ή άλλου συλλογικού οργάνου με εκτελεστικές αρμοδιότητες υποχρεούνται να μην έχουν επαγγελματική θέση ή ευθύνη, συμφέρον ή επιχειρηματική σχέση που να συνδέεται με οποιοδήποτε τμήμα ή κλάδο ή άλλη συνδεδεμένη Επιχείρηση της ΔΕΠΑ ΑΕ ή με τους μετόχους που ασκούν τον Ελεγχό της για διάστημα τεσσάρων (4) ετών. Ομοίως απαγορεύεται στη ΔΕΠΑ ΑΕ να απασχολεί μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ή άλλου συλλογικού οργάνου με εκτελεστικές αρμοδιότητες του ΔΕΣΦΑ ΑΕ σε οποιαδήποτε επαγγελματική θέση ή ευθύνη ή επιχειρηματική σχέση που να συνδέεται με οποιοδήποτε τμήμα ή κλάδο ή άλλη Συνδεδεμένη Επιχείρηση της ΔΕΠΑ ΑΕ ή με τους μετόχους που ασκούν τον Ελεγχό της για διάστημα τεσσάρων (4) ετών από τη λήξη της απασχόλησής τους» επισημαίνεται χαρακτηριστικά στον νόμο που είχε ψηφιστεί επί κυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ το 2012.

Η κοινοτική οδηγία

Το συγκεκριμένο άρθρο του νόμου στην ουσία ενσωμάτωνε την κοινοτική οδηγία 2009/73/ΕΚ της 13ης Ιουλίου 2009 σχετικά «με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου και την κατάργηση της οδηγίας 2003/55/ΕΚ». Στην παράγραφο 7 του άρθρου 19 της οδηγίας επισημαίνεται: «Μετά τη λήξη της περιόδου απασχόλησής τους στον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς, οι υπεύθυνοι για τη διαχείρισή του ή/και τα μέλη των διοικητικών οργάνων του δεν πρέπει να έχουν καμία επαγγελματική θέση ή ευθύνη, συμφέρον ή επιχειρηματική σχέση που να συνδέεται με οποιοδήποτε μέρος της κάθετα ολοκληρωμένης επιχείρησης πέραν του διαχειριστή συστήματος μεταφοράς ή με τους μετόχους που ασκούν τον έλεγχό της, για διάστημα τουλάχιστον τεσσάρων ετών». Με λίγα λόγια, εάν κάποιος έχει θητεύσει στο ΔΣ του ΔΕΣΦΑ (διαχειριστής συστήματος μεταφοράς) δεν μπορεί να εργαστεί στη ΔΕΠΑ (κάθετα ολοκληρωμένη επιχείρηση) για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια μετά την αποχώρησή του από τον ΔΕΣΦΑ. Παρά τη ρητή αυτή απαγόρευση ο Κ. Ξιφαράς τοποθετήθηκε στη ΔΕΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2019, τρία χρόνια μετά την παραίτησή του από τον ΔΕΣΦΑ.

Πριν λίγο καιρό ως πρόεδρος στο Δ.Σ. της ΔΕΠΑ τοποθετήθηκε ο Αντώνης Διαμαντάρης ο οποίος είχε διοριστεί στην πρώτη κυβέρνηση Μητσοτάκη ως μέλος του υπουργικού συμβουλίου αλλά πολύ σύντομα εκδιώχθηκε αφού πολύ σύντομα αποκαλύφθηκε από την δημοσιογραφική έρευνα ότι δεν είχε τα πτυχία (!) που ισχυριζόταν.

Σήμερα στους διαδρόμους της ΔΕΠΑ αυτό αποτελεί το ανέκδοτο της ημέρας από τους υπαλλήλους! Οι σχέσεις του με τον Κώστα Ξιφαρά είναι χείριστες και όλοι λένε ότι τοποθετήθηκε στην ΔΕΠΑ ως «κοριός» του Μαξίμου, γεγονός που δυσανασχέτησε το γαλάζιο Golden Boy Κώστα Ξιφαρά.

Το δώρο στην HELLENiQ Energy από το ΤΑΪΠΕΔ

Σε μια περίοδο όπου οι ιδιωτικοποιήσεις  και συμβάσεις παραχώρησης βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, προκύπτει το «παράδοξο» της επανακρατικοποίησης της ΔΕΠΑ Εμπορίας και μάλιστα με τρόπο – χάρισμα. Ο Λάτσης βλέποντας ότι ο Ξιφαράς με τις ενέργειες του θα τινάξει την μπάνγκα στον αέρα της ΔΕΠΑ Εμπορίου έφυγε νύχτα. 

Για την ακρίβεια δρομολογήθηκε, η εξαγορά του μεριδίου του 35% της Ηelleniq Energy από το ελληνικό Δημόσιο μέσω ΤΑΙΠΕΔ με το ποσό των 208 εκατ. ευρώ!

Την ίδια ώρα η ΔΕΠΑ έχει χρεωθεί με δάνειο 390 εκατ. ευρώ για δήθεν αναπτυξιακή πολιτική. Το μεγάλο «αγκάθι» όμως δεν είναι το δάνειο αλλά η δικαστική εκκρεμότητα με την Gazprom. Μέχρι σήμερα οι προσφυγές της Gazprom με άλλες ευρωπαϊκές έχουν δικαιωθεί και έχουν αποφέρει στα ταμεία της πάνω από 14 δις ευρώ!

Αυτή τη στιγμή εκκρεμεί σειρά προσφυγών τόσο στο Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο της Γενεύης και σε άλλα ευρωπαϊκά διαιτητικά δικαστήρια, όπως της Σουηδίας, της Ολλανδίας και της Τσεχίας, όσο και σε δικαστήρια της Ρωσίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Ανάμεσα σ’ αυτές είναι και η προσφυγή στη διαιτησία και της ΔΕΠΑ Εμπορίας κατά της Gazprοm διεκδικώντας καλύτερη τιμή για τις ποσότητες φυσικού αερίου που έχει λάβει στη βάση της σύμβασης που συνήφθη στις αρχές του 2022 και λήγει το 2026 και προσαρμογή των ποσοτήτων που δεν έχει λάβει. Με λίγα λόγια η ΔΕΠΑ αποφάσισε σε ήδη υπογεγραμμένες συμφωνίες να τις διακόψει και να ζητήσει να αλλάξουν.

Αυτό δεν μπορεί να σταθεί νομικά ούτε σε Ειρηνοδικείο επαρχίας.

Άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν καταθέσει αγωγές διαιτησίας κατά της Gazprom λόγω της μείωσης της προσφοράς ρωσικού αγώγιμου φυσικού αερίου βάσει μακροπρόθεσμων συμβάσεων κατά τη διάρκεια του 2022. Τότε η Gazprom περιόρισε τις ροές μέσω του υπεράκτιου αγωγού Nord Stream προς τη Γερμανία και τις σταμάτησε συνολικά τον Αύγουστο του 2022. Οι αγωγοί Nord Stream 1 και 2 υπέστησαν στη συνέχεια ζημιές σε μια πράξη δολιοφθοράς, όπως έχει καταγγελθεί, τον Σεπτέμβριο του 2022. Αυτό ήταν η βασική δικαιολογία της Ρωσικής εταιρείας που αποτελούσε και τον Πυρήνα της δικαίωσης της.

Επιπλέον, από την πλευρά της η Gazprom απάντησε με ανταγωγές στα ρωσικά δικαστήρια, προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι δεν μπορεί να υπερασπιστεί πλήρως τις θέσεις της σε διεθνείς διαιτητικές διαφορές λόγω των κυρώσεων που της είχαν επιβληθεί από τη Δύση.

Συγκεκριμένα, υποστήριξε ότι λόγω των κυρώσεων περιορίστηκε η πρόσβασή της σε νομικές υπηρεσίες, υπήρξαν δυσκολίες στις μετακινήσεις και τις πληρωμές όσον αφορά στους Ρώσους υπηκόους, ενώ δημιουργήθηκαν αμφιβολίες σχετικά με τη λήψη αμερόληπτης απόφασης από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια.

Άγνωστο το πλήρες ποσό των αξιώσεων

Το πλήρες ποσό των αξιώσεων ή των αποφάσεων διαιτησίας στα ευρωπαϊκά δικαστήρια δεν είναι σαφές, καθώς δεν έχουν δημοσιοποιηθεί όλες.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύει ο ιστότοπος Energy Intelligence, η Gazprom έχει ήδη κερδίσει στο διαιτητικό δικαστήριο της Αγίας Πετρούπολης και της περιοχής του Λένινγκραντ ανταπαιτήσεις αξίας άνω των 16,8 δισεκατομμυρίων ευρώ που κατέθεσε εναντίον περισσότερων από 12 ευρωπαϊκών εταιρειών προμηθευτριών φυσικού αερίου και διαχειριστριών συστημάτων μεταφοράς.

Ρωσικά δικαστικά έγγραφα δείχνουν επίσης ότι οι ανταπαιτήσεις της Gazprom που κατατέθηκαν στη Ρωσία κατά άλλων ευρωπαϊκών εταιρειών ανέρχονται σε 2,5 δισ. ευρώ. Σε αυτές περιλαμβάνονται ποσό ύψους 623 εκατ. ευρώ που κερδήθηκε σε ρωσικό δικαστήριο κατά της εμπορικής εταιρείας Axpo Solutions με έδρα την Ελβετία, 575 εκατ. ευρώ κατά της αυστριακής ενεργειακής εταιρείας OMV, 385 εκατ. ευρώ κατά της εμπορικής εταιρείας DXT Commodities με έδρα την Ελβετία και 305 εκατ. ευρώ κατά της γαλλικής Engie.

Ακόμη και ευρωπαϊκή διαιτησία να κερδίσει η ΔΕΠΑ – γεγονός απίθανο- είναι βέβαιο ότι Ρωσικό δικαστήριο θα την καταδικάσει σε δεκάδες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ αποζημίωση στον Ρωσικό κολοσσό.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, το διαιτητικό δικαστήριο της Στοκχόλμης αποφάσισε ότι η φινλανδική εταιρεία κοινής ωφέλειας Gasum θα πρέπει να καταβάλει στην Gazprom περισσότερα από 300 εκατομμύρια ευρώ για αέριο που έλαβε αλλά δεν πλήρωσε.