Τα τουρκικά συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου χτυπούν την… πόρτα μας του Νίκου Μελέτη

Αντιμέτωπη με μια νέα απειλή βρίσκεται η Ελλάδα, καθώς η Τουρκία φαίνεται ότι στον Έβρο δοκίμασε τα νέα μέσα ηλεκτρονικού πολέμου τα οποία έχει επιστρατεύσει ήδη στη Συρία και της προσέφεραν ένα σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των δυνάμεων του Άσαντ στις πρόσφατες επιχειρήσεις στο Ιντλίμπ.

Πριν από μερικές εβδομάδες και όταν η απόπειρα προσβολής των ελληνικών συνόρων ήταν στην κορύφωσή της είχε αποκαλυφθεί (από την «Καθημερινή») ότι η Τουρκία είχε εφαρμόσει τακτικές ηλεκτρονικού πολέμου με παρεμβολές που νεκρώνουν τη λειτουργία κινητών τηλεφώνων και άλλων συσκευών επικοινωνίας στον Έβρο. Στόχος της επιχείρησης αυτής ήταν να αποκοπεί η επικοινωνία μεταξύ των Ελλήνων αστυνομικών που περιπολούν στον Έβρο, οι οποίοι, όπως επισήμανε στο δημοσίευμά της η εφημερίδα, είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν τα κινητά τους και συγκεκριμένες εφαρμογές, καθώς ο εξοπλισμός των ασυρμάτων που διαθέτουν είναι πεπαλαιωμένος.

Δεν ήταν όμως μόνον ο Έβρος. Ο τουρκικός στρατός σε μια ακόμη επιχείρηση ηλεκτρονικού πολέμου την περασμένη εβδομάδα «χάκαρε» τις ραδιοσυχνότητες των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων και μέσα από αυτές απηύθυνε προειδοποιητικά μηνύματα, καλώντας να αποχωρήσουν από τη ζώνη αποκλιμάκωσης που έχει συμφωνηθεί.

«Οι στρατιωτικοί ηγέτες σας θέτουν τη ζωή σας σε κίνδυνο και σας οδηγούν στον θάνατο δίνοντας διαταγές να βομβαρδίσετε τη ζώνη αποκλιμάκωσης…» ανέφερε το μήνυμα που μεταδόθηκε σε μια προσπάθεια να πληγεί το ηθικό των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων, αλλά και να προκαλέσει σύγχυση στις δυνάμεις του Άσαντ που συνεχίζουν να πολιορκούν περιοχές οι οποίες κατέχονται είτε από τους Τούρκους είτε από τους προσκείμενους στην Άγκυρα αντάρτες.

Υποκλοπές και παρεμβολές

Μετά την αποστολή και την περιπολία πάνω από τον Έβρο, όσο διαρκούσε η κρίση, οπλισμένου τουρκικού UAV που έχει δυνατότητες και συλλογής πληροφοριών και παρεμβολών, οι εξελίξεις αυτές δημιουργούν σοβαρό προβληματισμό, καθώς η δυνατότητα της Τουρκίας να νεκρώνει κεραίες κινητής τηλεφωνίας σε μια κρίσιμη περιοχή, να υποκλέπτει τηλεφωνικές επικοινωνίες και να τυφλώνει ραντάρ σε μεγάλη ακτίνα, με τουρκικής κατασκευής υψηλής τεχνολογίας σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου (Electronic Warfare-EW), συνιστούν σοβαρή απειλή εθνικής ασφάλειας.

Η σημασία τέτοιου είδους όπλων είναι αυτονόητη, και σε συμβατικές μικρές επιχειρήσεις όπως αυτή στον Έβρο αλλά κυρίως σε μεγαλύτερης κλίμακας στρατιωτικές αντιπαραθέσεις και η Τουρκία είχε την ευκαιρία να δοκιμάσει στην πράξη τους τελευταίους μήνες αυτό το οπλοστάσιό της στη Συρία.

Η Τουρκία έχει αναπτύξει στις τελευταίες δύο επιχειρήσεις της στη Συρία τόσο το σύστημα Koral της τουρκικής εταιρείας Aselsan όσο και τα UAV’s Anka-S της εταιρείας Turkish Aerospace Industries. Ο ίδιος ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Φ. Αλτούν επιβεβαίωσε ότι στην επιχείρηση «Peace Spring» στη Βόρεια Συρία έπαιξε κρίσιμο ρόλο το σύστημα Koral.

Τα τουρκικά συστήματα τύφλωσαν τα συριακά ραντάρ παραλύοντας έτσι και το σύστημα επικοινωνιών των δυνάμεων του καθεστώτος Άσαντ που δεν διέθεταν δίκτυο επικοινωνίας μέσω οπτικών ινών και σύμφωνα με Τούρκους αναλυτές μόλις απενεργοποιήθηκε η αντιαεροπορική άμυνα από τα σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου τότε ακόμη και τα μεγάλα τεθωρακισμένα ήταν ευάλωτα ακόμη και σε πολύ ελαφρότερα οπλικά συστήματα.

Το Koral

Το σύστημα υποκλοπών και παρεμβολών Koral χρησιμοποιήθηκε ήδη από το 2018 στις επιχειρήσεις του Αφρίν κατά των Κούρδων, αλλά και για την καταγραφή των ηλεκτρονικών εκπομπών των ρωσικών και συριακών ενόπλων δυνάμεων.

Σύμφωνα με ανοιχτές πηγές, το σύστημα υποκλοπών και παρεμβολών Koral αποτελείται από τέσσερα οχήματα-συστήματα ηλεκτρονικής υποστήριξης και ένα σύστημα ηλεκτρονικής επίθεσης. Το Koral αποτελείται από το υποσύστημα μέτρων ηλεκτρονικής υποστήριξης ραντάρ (Radar Electronic Support) Koral ED και το υποσύστημα ηλεκτρονικής επίθεσης/παρεμβολών ραντάρ (Radar Electronic Attack) Koral ET.

Το σύστημα Koral μπορεί να εκτελεί εξελιγμένες αποστολές, όπως εντοπισμό, αναχαίτιση, ανάλυση, ταξινόμηση και προσδιορισμό της κατεύθυνσης πολλαπλών τύπων σημάτων ραντάρ, συμπεριλαμβανομένων πολύπλοκων σημάτων. Χρησιμοποιείται επίσης για να μπλοκάρει, να παραπλανήσει και να παραλύσει εχθρικά συστήματα ραντάρ.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η βασική αποστολή του συστήματος είναι η παρεμβολή σε ναυτικά ραντάρ και σε συστήματα ραντάρ ελέγχου πυρός αντιαεροπορικών πυραύλων από την ακτή, ραντάρ αεροσκαφών, ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης τοποθετημένων σε αεροσκάφη, χερσαίων ραντάρ αεράμυνας και ελέγχου πυρός αντιαεροπορικών συστημάτων.

«Μάτι» και «αυτί» στον ουρανό

Και βεβαίως στην Συρία ήταν πολύ σημαντική η συμβολή και από τα UAV’s Anka-S και Bayraktar TB2. Τα Anka-S είχαν σημαντικό ρόλο και εναντίον των δυνάμεων των Κούρδων, καθώς, σύμφωνα με τουρκικές πηγές, οι επικοινωνίες των δυνάμεων του YPG γίνονται μέσω ραδιοασυρμάτων, αλλά και μέσω κινητών τηλεφώνων. Τα Anka-S μπορούν να συλλέγουν πληροφορίες επικοινωνιών (Communication Intelligence COMINT) και ηλεκτρονικών συστημάτων (Electronic Intelligence ELINT) καλύπτοντας συχνότητες από 30 megahertz ώς 3 gigahertz waveband. Ετσι το τουρκικό UAV είχε δυνατότητα να «πιάνει» όλα τα μηνύματα μεταξύ των δυνάμεων της YPG. Τα Anka-S έχουν δυνατότητα συνεχούς πτήσης για 18 ώρες με ταχύτητα 217 χιλιομέτρων και σε ύψος 35.000 ft.

Σύμφωνα με τουρκικές πηγές, στην περιορισμένης διάρκειας σύγκρουση με τη Συρία οι τουρκικές δυνάμεις κατόρθωσαν να καταστρέψουν σχεδόν 100 άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα, καθώς και τρία αντιαεροπορικά συστήματα. Το τουρκικό υπουργείο Αμυνας μάλιστα έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο από πλήγμα των τουρκικών UAV’s σε ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα Pantsir S1, κάτι που δεν έχει επιβεβαιωθεί από τη συριακή πλευρά.

Αυτή η επιτυχία οφειλόταν κυρίως στα UAV’s, είτε με τις πληροφορίες που συγκέντρωναν διευκολύνοντας τα τουρκικά F16 να πλήξουν στόχους από μακριά χωρίς να χρειασθούν να εισέλθουν στον συριακό εναέριο χώρο, είτε με πλήγματα από τα δικά τους όπλα, κυρίως το σύστημα μικρών πυραύλων ΜΑΜ, με τους οποίους είναι οπλισμένα τα Bayraktar.

Από την πλευρά της η Δαμασκός υποστήριξε ότι κατόρθωσε να καταρρίψει 6 τουρκικά UAV’s, κάτι που δείχνει προφανώς ότι έχουν ακόμη σοβαρά προβλήματα ασφαλείας, αλλά πάντως στο πεδίο προσφέρουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε εκείνον που τα διαθέτει.

Ζωτικής σημασίας

Η τακτική και συστηματική πλέον χρήση συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου, αλλά και των UAV’s, όλα τουρκικής κατασκευής, όχι μόνο σε στρατιωτικές επιχειρήσεις, αλλά και σε υβριδικές επιχειρήσεις, θέτουν σοβαρές προκλήσεις για την Αθήνα, καθώς είναι ζωτικής σημασίας η προμήθεια από τη διεθνή αγορά αλλά και η ανάπτυξη εγχώριας τεχνολογίας για την προσθήκη στο ελληνικό οπλοστάσιο συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου και UAV’s.

Διαφήμιση και παραγγελίες

Δεν είναι τυχαίο ότι η Τουρκία τόσο στη Συρία όσο και στη Λιβύη δοκιμάζει όλα τα εξελιγμένα τουρκικής κατασκευής UAV’s και συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, προσδοκώντας ότι η «διαφήμισή» τους θα προσελκύσει αγοραστές.

Ήδη από το 2018 έχουν δοθεί παραγγελίες για 12 Bayraktar TB2 από την Ουκρανία και 6 από το Κατάρ, ενώ η Τυνησία αγόρασε 6 Anka-S, αξίας 240 εκατ. ευρώ.