Τι αλλάζει στον τομέα της Υγείας το 2023: Προληπτικές εξετάσεις, νέος χάρτης στο ΕΣΥ

Με σχεδιασμούς για σημαντικές αλλαγές εντός του συστήματος υγείας ολοκληρώθηκε το έτος στο υπουργείο Υγείας.

Το 2022 δίνει τη σκυτάλη στο 2023 με την πρόκληση της υλοποίησης τεσσάρων μείζονων αλλαγών στο πεδίο της υγείας, κι ενώ παράλληλα στο επίκεντρο βρίσκεται η διαχείριση για μια ακόμη φορά ενός δυνατού επιδημικού κύματος γριπώδους συνδρομής, λόγω κορωνοιού, γρίπης και άλλων αναπνευστικών ιών, που δοκιμάζει τα νοσοκομεία, τους εργαζόμενους και τους ασθενείς.

Προσωπικός γιατρός: αναζητούνται και άλλα κίνητρα για την εγγραφή γιατρών στο σύστημα

Ο πυλώνας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) που ξεκίνησε να οικοδομείται το καλοκαίρι του 2022 στη χώρα μας έχει σχετικά καλή βάση, αλλά χρειάζεται περαιτέρω ενίσχυση. Περισσότεροι από 6 εκατομμύρια πολίτες έχουν εγγραφεί σε Προσωπικό γιατρό, με τον πληθυσμό των ατόμων ηλικίας άνω των 60 χρόνων να έχει κάνει εγγραφή σε ποσοστό έως και 70%, ποσοστό σημαντικό γιατί η συγκεκριμένη ομάδα χρειάζεται πρωτίστως την επαφή με τον Προσωπικό γιατρό. Ωστόσο, στην Αττική η κάλυψη των πολιτών δεν είναι καλή, καθώς περίπου 1,5 εκατομμύριο πολίτες αναζητούν, μάταια προς το παρόν, γιατρό. Το ενδιαφέρον των ιδιωτών γιατρών να ενταχθούν στο νέο σύστημα της ΠΦΥ είναι χαμηλό και αποτυπώνεται έντονα στο λεκανοπέδιο και σε μεγάλα αστικά κέντρα. Έχουν εγγραφεί ως Προσωπικοί γιατροί μόλις 1.116 ιδιώτες. Υπενθυμίζεται πως οι 2.234 γιατροί των Κέντρων Υγείας και των άλλων δημόσιων δομών ΠΦΥ εντάχθηκαν υποχρεωτικά. Οι οικονομικές απολαβές, από 1.500 έως και 4.000 ευρώ τον μήνα, στους γιατρούς, ανάλογα με τον πληθυσμό εγγραφής, δεν καλύπτουν τον ιατρικό κόσμο, που αντιμετωπίζει είτε με επιφύλαξη τις αποφάσεις του υπουργείου Υγείας είτε με αδιαφορία. Τα στελέχη του υπουργείου Υγείας αναγνωρίζουν ότι πρόκειται για μεγάλη αλλαγή και αποτιμούν θετικά την εγγραφή των 6 εκατ. πολιτών μέσα σε μερικούς μήνες και με τη δεξαμενή των γιατρών να είναι μικρή. Ωστόσο, συνεχίζουν να αναζητούν κίνητρα οικονομικής φύσεως για να προσελκύσουν γιατρούς όλων πια των ειδικοτήτων και να καλύψουν τις ανάγκες όλων όσοι αναμένουν ακόμη για εγγραφής στον Προσωπικό τους γιατρό.

Υγειονομικός χάρτης: αξιοποίηση όλων των νοσοκομείων στοχευμένα για τις ανάγκες των πολιτών

Η αναδιαμόρφωση του χάρτη των μονάδων υγείας του ΕΣΥ διεκδικεί αναμφίβολα τον τίτλο της… διαχρονικής εξαγγελίας των κυβερνήσεων και των επικεφαλής του υπουργείου Υγείας, με την τωρινή ηγεσία να μην αποτελεί εξαίρεση. Η πανδημία μπλόκαρε τη μερική υλοποίηση που είχε δρομολογηθεί για το 2020 και πλέον ο ανασχεδιασμένος υγειονομικός χάρτης βρίσκεται και πάλι πάνω στο τραπέζι των αρμοδίων. Οι εκατοντάδες δομές υγείας, ατάκτως εριμμμένες στην επικράτεια, χωρίς στόχευση και χωρίς συνεργασία μεταξύ τους, αφήνουν πια βαθύ και επώδυνο το αποτύπωμά τους στις ανάγκες περίθαλψης και νοσηλείας των πολιτών. Τα ράντζα που αποτελούν καθημερινότητα για τα μεγάλα νοσοκομεία της Αττικής, στα οποία απευθύνονται πολίτες από τη μισή χώρα, αποδεικνύουν το πρόβλημα με τον πιο σκληρό τρόπο.

Για το θέμα των ράντζων έχουν γίνει αλλεπάλληλες συσκέψεις και στο Μέγαρο Μαξίμου και αναζητούνται λύσεις, οι οποίες υπάρχουν στον επικαιροποιημένο υγειονομικό χάρτη. Κάποια νοσοκομεία, ιδίως στην περιφέρεια αλλά και στην Αττική, έχουν χαμηλή πληρότητα, δηλαδή άδεια κρεββάτια, και άλλα έχουν υπερπληρότητα, που μεταφράζεται σε ράντζα. Η αξιοποίηση κάποιων νοσοκομείων με χαμηλή πληρότητα για την κάλυψη αναγκών πχ στην ανακουφιστική φροντίδα ή την αποκατάσταση, είναι μονόδρομος. Όπως και οι συνέργειες των νοσοκομείων με βάση τις κλινικές και τις ιατρικές ειδικότητες που διαθέτουν, ώστε να περιθάλπονται και να νοσηλεύονται οι ασθενείς με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Περιοχές, όπως το Λασίθι όπου υπάρχουν τέσσερα νοσοκομεία-Κέντρα Υγείας από τα οκτώ που διαθέτει η Κρήτη, η Αργολίδα με δύο νοσοκομεία σε Άργος και Ναύπλιο, με μόλις 15 χιλιόμετρα να τα χωρίσουν, η Ηλεία επίσης με κοντινά νοσοκομεία σε Αμαλιάδα και Πύργο, η Κοζάνη με τα νοσοκομεία σε Κοζάνη και Πτολεμαίδα σε απόσταση μισής ώρας, είναι ενδεικτικές. Πρέπει να σημειωθεί βεβαίως πως οι αλλαγές στον υγειονομικό χάρτη περιλαμβάνουν τη λειτουργία της ΠΦΥ και του Προσωπικού γιατρού καθως θα δημιουργήσουν ανάχωμα για τα νοσοκομεία και θα περιορίσουν το κύμα των ασθενών πάσης φύσεως που φτάνει στον στενό πυρήνα του ΕΣΥ.

Γιατροί με νέο εργασιακό πλαίσιο:

Η νομοθέτηση νέου εργασιακού πλαισίου για τους γιατρούς του ΕΣΥ που μπορούν πλέον να εργάζονται υπό προϋποθέσεις στο ιδιωτικό πεδίο, παράλληλα με την απασχόληση τους στο ΕΣΥ, αλλά και για τους γιατρούς του ιδιωτικού τομέα που θα μπορούν, επίσης, υπό όρους να εργάζονται σε δημόσια νοσοκομεία, αποτέλεσε μια μείζονα “θεραπευτική” τομή στο πολύπαθο ΕΣΥ κατά το υπουργείο Υγείας, την οποία ωστόσο οι εκπρόσωποι του ιατρικού κόσμου απορρίπτουν βλέποντας μόνο “επιπλοκές” και “παρενέργειες”. Οι μεν γιατροί του ΕΣΥ θεωρούν πως υπό το νέο πλαίσιο οι ασθενείς θα αναζητούν τη λύση στο ιδιωτικό έργο των γιατρών λόγω των ελλείψεων του ΕΣΥ, που εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να καλύψει όλες τις ανάγκες των πολιτών. Οι ιδιώτες γιατροί, πάλι, βλέπουν αθέμιτο ανταγωνισμό, με τους γιατρούς του ΕΣΥ να μπαίνουν στο δικό τους πεδίο. Και από τις δύο πλευρές, βεβαίως, υπάρχουν κάποιοι που βλέπουν αξιοποίηση δυναμικού και δυνάμεων προς όφελος των πολιτών, εφόσον εφαρμοστούν δικλείδες ασφαλείας. Από την πλευρά του, το υπουργείο Υγείας δρομολογεί πιλοτικά τα απογευματινά χειρουργεία εντός του ΕΣΥ με ιδιωτική δαπάνη των ασθενών μέσα στο πρώτο δίμηνο του έτους για να αξιολογήσει τη συμμετοχή των γιατρών και των ασθενών. Οπως έχει νομοθετηθεί, οι γιατροί που θα συμμετέχουν στα απογευματινά χειρουργεία, θα πρέπει να είναι συνεπείς ως προς την τήρηση του προγράμματος των πρωινών χειρουργείων. Η αμοιβή τους θα καθοριστεί με υπουργική απόφαση, ενώ η ηλεκτρονική λίστα χειρουργείων με κωδικούς και για τον ασθενή θα διασφαλίζει ότι δεν θα γίνονται “παρεμβάσεις” στα χειρουργεία. Στο πλαίσιο των νέων εργασιακών δεδομένων και με τις ελλείψεις στον Προσωπικό Γιατρό στο λεκανοπέδιο να έχουν αφήσει ακάλυπτους τους πολίτες, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας μελετά το σενάριο να προσκαλέσει και τους γιατρούς του ΕΣΥ να ενταχθούν στον θεσμό του Προσωπικού Γιατρού.

Πρόγραμμα “Σπύρος Δοξιάδης”: Προληπτικός έλεγχος για εκατομμύρια πολίτες

Μέσα στον Ιανουάριο εκατομμύρια πολίτες, ασφαλισμένοι και ανασφάλιστοι, θα λάβουν με βάση τον ΑΜΚΑ τους μήνυμα (sms) στο κινητό τους για να προγραμματίσουν μια σειρά εξετάσεων χωρίς χρέωση σε ιδιωτικές και δημόσιες δομές για την πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων καθώς και για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ειδικότερα, 5,5 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες ηλικίας 30 ως 70 χρόνων θα ενημερωθούν για τον τρόπο που μπορούν να ελέγξουν δωρεάν το λιπιδαιμικό προφίλ και το μεταβολικό σύνδρομο. Παράλληλα, 2,5 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας 21 έως 65 χρόνων θα λάβουν μήνυμα στο κινητό τους για το που και πως θα μπορούν να προγραμματίσουν δωρεάν εξετάσεις πρόληψης για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Το συγκεκριμένο επιμέρους πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου περιλαμβάνει τεστ Παπ, HPV dna test, κολποσκόπηση, βιοψία. Η επιλογή των προληπτικών εξετάσεων δεν είναι τυχαία. Το 75% των θανάτων στην Ελλάδα οφείλεται στις καρδιαγγειακές παθήσεις και τον καρκίνο, συνεπώς σε νοσήματα που μπορούν να προληφθούν και σε κάθε περίπτωση να εξελιχθούν διαφορετικά εάν διαγνωστούν εγκαίρως. Το πρόγραμμα “Δοξιάδης” που ξεκίνησε πιλοτικά την περασμένη άνοιξη με τις εξετάσεις για τον καρκίνο του μαστού, δίνει για πρώτη φορά στους πολίτες τη δυνατότητα ενός ολοκληρωμένου προσυμπτωματικού ελέγχου και μάλιστα απολύτως δωρεάν. Ωστόσο, η συνειδητοποίηση της αξίας της πρόληψης και της οικοδόμησης μιας νέας κουλτούρας για την προαγωγή της δημόσιας υγείας απαιτεί πολλή δουλειά ακόμη στον ελληνικό πληθυσμό. Είναι ενδεικτικό, ότι ενώ περίπου 2 εκατ. Γυναίκες ηλικίας άνω των 50 είχαν τη δυνατότητα διενέργειας δωρεάν ψηφιακής μαστογραφίας, έχουν διενεργηθεί περί τις 60.000 μαστογραφίες και έχουν εντοπισθεί πάνω από 3.800 γυναίκες με ευρήματα, οι οποίες παραπέμφθηκαν για περαιτέρω έλεγχο και διερεύνηση. Tο πρόγραμμα “Δοξιάδης” αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση σε ορίζοντα μακροπρόθεσμο.