Τι συμβαίνει με τους εξοπλισμούς;

Συνεχίζει να δημιουργεί «απόνερα» το πρόγραμμα προμήθειας των πολλαπλού ρόλου και μεγάλου βεληνεκούς κατευθυνόμενων βλημάτων Spike NLOS, μέσω διακρατικής σύμβασης με το Ισραήλ. Εάν, μάλιστα, αληθεύουν οι σχετικές πληροφορίες, τότε για την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας αναγκάστηκε να ασχοληθεί αυτοπροσώπως ο πρωθυπουργός της χώρας Κυριάκος Μητσοτάκης.

Υπενθυμίζεται ότι στις αρχές της τρέχουσας εβδομάδας είχαν δει το φως της δημοσιότητας πληροφορίες ότι η εξέλιξη του συγκεκριμένου προγράμματος επρόκειτο να αποτελέσει αντικείμενο σύσκεψης υπό τον πρωθυπουργό, που θα ελάμβανε χώρα την Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου και στην οποία θα συμμετείχαν ο υπουργός Εθνικής Αμυνας και οι αρχηγοί των γενικών επιτελείων.

Το βράδυ της Πέμπτης πληροφορίες ανέφεραν ότι η σύσκεψη όντως έλαβε χώρα, αλλά με… μειωμένη σύνθεση, δηλαδή με τη συμμετοχή του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμυνας (Α/ΓΕΕΘΑ) στρατηγού Κωνσταντίνου Φλώρου και του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ) αντιστράτηγου Χαράλαμπου Λαλούση. Δηλαδή, των δύο ανώτατων αξιωματικών που τα ονόματά τους περιλαμβάνονται στον δημοσιοποιημένο κατάλογο των προσώπων των οποίων οι επικοινωνίες ήταν υπό παρακολούθηση.

«Επιτηρητής»

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, στη σύσκεψη ανακοινώθηκε ότι η σχετική σύμβαση θα πρέπει να υπογραφεί μέχρι τα τέλη του χρόνου και ότι καθήκοντα, κατά κάποιον τρόπο, «επιτηρητή» της διαδικασίας ανατέθηκαν στον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας Θάνο Ντόκο. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η τοποθέτηση «επιτηρητή», εφόσον επιβεβαιωθεί, εγείρει ζήτημα πρωθυπουργικής εμπιστοσύνης στα πρόσωπα/φορείς του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, που είναι οι καθ’ ύλην αρμόδιοι.

Με την προϋπόθεση ότι όντως η σύσκεψη αφορούσε το πρόγραμμα Spike NLOS, πρόκειται για μια αξιοπερίεργη εξέλιξη σε σχέση με την υλοποίηση ενός εξοπλιστικού προγράμματος που ούτε το οικονομικό μέγεθός του (350.000.000 – 370.000.000 ευρώ) ούτε το αντικείμενό του δικαιολογεί.

Κατ’ αρχάς, πρόκειται για μέσω διακρατικής σύμβασης απευθείας ανάθεση, αφού το υλικό (και κατ’ επέκταση ο κατασκευαστής του) προσδιορίζεται ονομαστικά, δηλαδή δεν τίθεται θέμα διαγωνιστικής διαδικασίας και αξιολόγησης υλικών παραπλήσιων επιχειρησιακών και τεχνικών δυνατοτήτων. Κι όμως, κατά την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων διαπιστώθηκαν (αρκετές φορές είδαν και το φως της δημοσιότητας) φαινόμενα καθυστέρησης ή εκτροχιασμού της διαδικασίας, με μάλλον προσχηματικές αιτιάσεις.

Φαίνεται ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα απετέλεσε πεδίο μάχης ομάδων συγκρουόμενων συμφερόντων που βρίσκονται σε ανταγωνισμό όχι απαραίτητα για το περιεχόμενο του προγράμματος, αλλά ευρύτερο. Αυτή η διατύπωση υπονοεί ανταγωνισμό αναφορικά με τη γενικότερη κατανομή οικονομικών πόρων για τη χρηματοδότηση εξοπλιστικών προγραμμάτων και, ως συνέπεια αυτής, την επιτάχυνση ή την καθυστέρηση υλοποίησης άλλων προγραμμάτων.

Εξωθεσμική παρέμβαση

Αυτή η υπόθεση θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο πρωθυπουργικού ενδιαφέροντος, καθώς στην πράξη πρόκειται για εξωθεσμική παρέμβαση σε κυβερνητική επιλογή. Είναι, όμως, βέβαιο ότι οι παρευρισκόμενοι στη σύσκεψη δεν ήταν οι κατάλληλοι για να φωτίσουν το σκηνικό.

Επιπρόσθετα, λαμβανομένου υπʼ όψιν ότι οι διαπραγματεύσεις με τις αντίστοιχες ισραηλινές κρατικές υπηρεσίες διεξάγονται από επιτροπές που έχει συστήσει η Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, η απουσία του γενικού διευθυντή ή εκπροσώπου της από τη σύσκεψη αποτελεί ισχυρή βάση για να υποστηριχθεί ότι και οι καθυστερήσεις στις διαπραγματεύσεις δεν αποτελούσαν αντικείμενό της.

Στην αντίθετη περίπτωση η απουσία του γενικού διευθυντή της ΓΔΑΕΕ πρακτικά θα σήμαινε την με άκομψο τρόπο κατάργησή του, ενώ σε ό,τι αφορά τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων είναι προφανές ότι οι γνώσεις των αρχηγών ΓΕΕΘΑ και ΓΕΣ περιορίζονται στις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στα υπηρεσιακά ενημερωτικά που ζητήθηκε να συνταχθούν εν όψει της συνάντησης.

Διά της εις άτοπον απαγωγής, η παρουσία των αρχηγών ΓΕΕΘΑ και ΓΕΣ υποδεικνύει ότι πιθανό αντικείμενο της σύσκεψης ήταν επιχειρησιακά ζητήματα σε σχέση με το σκέλος του προγράμματος που αφορά τον Ελληνικό Στρατό, και συγκεκριμένα την προμήθεια βλημάτων που θα εξοπλίσουν τα επιθετικά ελικόπτερα AH-64A+ Apache και επίγειων μονάδων πυρός.

Υπενθυμίζεται ότι συστήματα Spike NLOS πρόκειται να εγκατασταθούν και σε μονάδες επιφανείας του Πολεμικού Ναυτικού, ειδικότερα σε τέσσερις κανονιοφόρους τύπου ΜΑΧΗΤΗΣ και τέσσερα σκάφη ανορθόδοξου πολέμου (ΣΑΠ) τύπου Mark. V, και ότι οι σχετικές διαπραγματεύσεις φέρεται ότι έχουν ολοκληρωθεί.

Ποια προβλήματα;

Το ζήτημα γίνεται εξαιρετικά ενδιαφέρον, όταν επιχειρηθεί να διερευνηθεί το ερώτημα «ποια επιχειρησιακά ζητήματα;». Θα μπορούσε να είναι, παραδείγματος χάριν, η επιχειρησιακή σκοπιμότητα της προμήθειας του συστήματος Spike NLOS; Εξαιρετικά αμφίβολο, καθώς, αν αυτή δεν είχε εξαρχής τεκμηριωθεί σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες του νομικού/διαδικαστικού πλαισίου, η υλοποίηση του προγράμματος δεν θα είχε καν εκκινήσει.

Επιπρόσθετα, δε, για ό,τι αφορά τα επιχειρησιακά πλεονεκτήματα που προσφέρει το συγκεκριμένο οπλικό σύστημα στο ελληνικό θέατρο επιχειρήσεων κατά της τουρκικής απειλής, δεν θα έπρεπε να υπάρχουν εκ των υστέρων αμφιβολίες. Δεν εκπλήσσει, άλλωστε, ότι η κριτική που έχει διατυπωθεί αφορά την εσφαλμένη προτεραιοποίηση της προμήθειας, άρα και την καθυστερημένη υλοποίησή της, δεδομένου του δυσανάλογα ισχυρού αποτρεπτικού πλεονεκτήματος που επιτυγχάνεται, με την αξιοποίηση υπαρχουσών πλατφορμών και φυσικά σε σχέση με το συνολικό κόστος που προβλέπεται να δαπανηθεί.

Μήπως ζητήματα που αφορούν την από αέρος (από τα επιθετικά ελικόπτερα AH-64A+ Apache) εκτοξευόμενη έκδοση; Καθώς ο συνδυασμός βρίσκεται για χρόνια επί χρήση από τις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ, πιθανά όχι. Μήπως ζητήματα που αφορούν το όχημα – φορέας; Μα, δεν πρόκειται για νέα εξέλιξη.

Οπως έχει ήδη αναφέρει η «κυριακάτικη δημοκρατία», στο ελληνικό αίτημα για προσφορά που απεστάλη στο υπουργείο Αμυνας του Ισραήλ γίνεται συγκεκριμένη αναφορά στον τύπο/κατασκευαστή του οχήματος (SandCat Stormer της Plasan) που χρησιμοποιεί η επίγεια μονάδα πυρός Spike NLOS (στην τυπική διαμόρφωση περιλαμβάνει δύο οχήματα – εκτοξευτές βλημάτων με ηλεκτρο-οπτικούς αισθητήρες για τον εντοπισμό στόχων και ένα όχημα αναγνώρισης εξοπλισμένο με δύο μη επανδρωμένα αεροσκάφη για τον εντοπισμό στόχων σε μεγάλες αποστάσεις).

Εν κατακλείδι, είτε το πρόγραμμα προμήθειας των Spike NLOS όντως αντιμετωπίζει προβλήματα που απαιτούν να δώσει ο πρωθυπουργός κατευθύνσεις για την επίλυσή τους, είτε απλώς χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα για τη συνάντησή του με τους αρχηγούς ΓΕΕΘΑ και ΓΕΣ ανήμερα την σκληρή σύγκρουση στη Βουλή και πριν από τις φημολογούμενες διαρροές ηχητικών αποσπασμάτων εντός του Σαββατοκύριακου, η εμπιστοσύνη του φορολογούμενου κλονίζεται.

Οι εκάστοτε κυβερνώντες θα πρέπει να έχουν υπʼ όψιν τους ότι η ανάπτυξη ισχυρής αμυντικής ικανότητας είναι διαδικασία που απαιτεί πόρους και πως μόνο αν οι φορολογούμενοι, που καταβάλλουν το κόστος, πειστούν ότι επιτυγχάνεται ο καλύτερος λόγος επένδυσης/ισχύος θα υποστηρίξουν την εφαρμογή πολιτικών σε βάθος χρόνου. Διαφορετικά, αν τρωθεί η εμπιστοσύνη, η ζημία στη χώρα θα είναι σημαντική.

newsbreak.gr