Το δίκτυο του Κατάρ – Πώς στρατολογούν λομπίστες, πολιτικούς και διεθνή ΜΜΕ

Μήπως το Κατάρ το παρατράβηξε; Από την περασμένη Παρασκευή, έρευνες και κατηγορίες έχουν στοχοθετήσει ευρωβουλευτές, τους βοηθούς τους, έναν πρώην ευρωβουλευτή και έναν κορυφαίο συνδικαλιστή σε μια υπόθεση διαφθοράς γύρω από το εμιράτο του Κόλπου.

Η χώρα θεωρείται ύποπτη ότι ήθελε να εξαγοράσει ευνοϊκές γνώμες και να επηρεάσει τις ψηφοφορίες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το Κατάρ αναπτύσσει ένα δίκτυο παγκόσμιας επιρροής, του οποίου η διαφθορά, αν αποδειχθεί, θα είναι μόνο το εγκληματικό μέρος του παγόβουνου.

Τα τελευταία χρόνια, και μάλιστα λίγους μήνες πριν από την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου, το εμιράτο έχει εντείνει τις προσπάθειές του να αποκαταστήσει την εικόνα του στην Ευρώπη, όπου ασκείται κριτική για τα δικαιώματα των μεταναστών εργατών, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον.

Εκπρόσωποι του Κατάρ, όπως ο διευθύνων σύμβουλος του Qatar 2022 ή ακόμη και ο ίδιος ο εμίρης (σε συνέντευξή του στο Le Point ), έχουν προβάλει τα επιχειρήματα του καθεστώτος στα μέσα ενημέρωσης: το εμιράτο έχει γίνει ένα από τα προγεφυρώματα της εργασίας του δικαίου στην περιοχή, οι προσπάθειες θα είναι ανυπολόγιστες… Ακόμη και ότι η κριτική κατά του Κατάρ θα καθοδηγείται από τους εχθρούς του στον Κόλπο ή θα αποτελεί εκδήλωση ρατσισμού.

Προσκλήσεις με όλα τα έξοδα πληρωμένα

Το Κατάρ αισθάνεται παρεξηγημένο. Έτσι, εργάζεται για να το αλλάξει αυτό. «Υπάρχει μια πολύ έντονα παρούσα αγγλοσαξονική παράδοση στο Κατάρ», επισημαίνει ο Nabil Ennasri, διδάκτωρ πολιτικών επιστημών και συν-συγγραφέας του βιβλίου «Η αυτοκρατορία του Κατάρ, ο νέος κυρίαρχος του παιχνιδιού» μαζί με τον Raphaël Le Magoariec.

«Η λέξη lobbying, η οποία είναι μια βρώμικη λέξη στο γαλλικό λεξιλογικό πεδίο, δεν υπάρχει στον αγγλοσαξονικό κόσμο. Σε μεγάλους οργανισμούς που είναι ανοιχτοί σε αυτούς τους ελιγμούς, σε αδίστακτες διαδικασίες, όπως η FIFA, αυτή η συνήθεια έχει φλερτάρει με τα όρια της νομιμότητας. Έχει επίσης αναπτυχθεί και σε άλλους κύκλους», συνεχίζει ο ερευνητής.

Για να εξασφαλίσει ένα δίκτυο και συμμαχίες, το Κατάρ εφαρμόζει τη «διπλωματία συνόδου».

Συνήθως προσκαλεί στη Ντόχα, με όλα τα έξοδα πληρωμένα, σε μεγάλες διεθνείς εκδηλώσεις, όπως το Φόρουμ της Ντόχα ή η Παγκόσμια Σύνοδος Καινοτομίας για την Εκπαίδευση, το Νταβός της εκπαίδευσης.

«Ένα δίκτυο σφυρηλατείται χάρη σε αυτές τις εκδηλώσεις: στελέχη, διανοούμενοι, δημοσιογράφοι, λομπίστες, δεξαμενές σκέψης που ανταλλάσσουν απόψεις κατά τη διάρκεια δείπνων» υπογραμμίζει ο Nabil Ennasri, ο οποίος συμμετείχε σε μία από τις εκδηλώσεις του Φόρουμ του Νταβός.

Ο Samuel Cogolati (Οικολόγοι) ή η Els Van Hoof (CD&V), πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων στο Επιμελητήριο, δήλωσαν στην L’Echo ότι αρνήθηκαν τις προσκλήσεις από τη χώρα του Κόλπου.
Ο βουλευτής επιβεβαιώνει στη Le Soir ότι τον έχουν προσεγγίσει τέσσερις φορές το 2022 και τον έχουν καλέσει να μείνει σε ξενοδοχεία πέντε αστέρων.

Ο Quentin Müller, δημοσιογράφος και συγγραφέας του βιβλίου The Oil Man’s Slaves , προσεγγίστηκε επίσης.

«Με κάλεσαν να πάω στο Κατάρ, με όλα τα έξοδα πληρωμένα, για να γράψω θετικά άρθρα για τη χώρα. Εκείνη την εποχή, το Κατάρ προσπαθούσε να αλλάξει τον κυρίαρχο λόγο και να βρει Γάλλους δημοσιογράφους για να κάνουν αυτή τη δουλειά. Πρόκειται για προπαγάνδα», λέει. Την άνοιξη του 2021, τον κάλεσαν να συναντήσει έναν άνθρωπο που εργαζόταν στην Εθνική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μια οργάνωση προσκείμενη στο καθεστώς, στο πολυτελές ξενοδοχείο Peninsula στο Παρίσι. Σε αντάλλαγμα για τα άρθρα του, θα αμείβονταν. Ο ίδιος αρνήθηκε την πρόταση.

Ένας πρώην λομπίστας

Όπως και άλλες χώρες, το Κατάρ απασχολεί μια σειρά από λομπίστες, οι οποίοι προσπαθούν να προβάλουν την άποψή του. Τους τελευταίους μήνες, ο Γαλλοαλγερινός λομπίστας Tayeb Benabderrahmane έγινε πρωτοσέλιδο. Είχε εμπλακεί σε ένα σκάνδαλο γύρω από την PSG, κατηγορούμενος ότι ήθελε να βλάψει το αφεντικό της PSG από το Κατάρ, τον Nasser al-Khelaïfi. Από την πλευρά του, κατέθεσε μήνυση για απαγωγή και βασανιστήρια καθώς και για εκβιασμό και συνέργεια, αφού φυλακίστηκε για αρκετούς μήνες στο Κατάρ το 2020.
Σύμφωνα με τη Le Monde , είχε προσληφθεί για να υποστηρίξει τις θέσεις του Κατάρ κατά τη διάρκεια του αποκλεισμού που οργάνωσαν οι γείτονες του Κόλπου. Συγκεκριμένα δημοσίευσε ένα άρθρο στο περιοδικό National Defense , το οποίο υπερασπίζεται την άποψη του Κατάρ έναντι των (πρώην) Σαουδαράβων και Εμιράτων εχθρών του.

Μια άλλη λομπίστρια, η Sihem Souid, οργανώνει ταξίδια στον Τύπο και δημοσιεύει στον ιστότοπό της φωτογραφίες με τους πολιτικούς που συναντά. Μιλάει δημόσια για το έργο της ως επικοινωνιολόγος, όπως σε πρόσφατη συνέντευξή της στο Politico.
Σύμφωνα με την εφημερίδα The Team , θα είχε στοχοποιηθεί από μια προσπάθεια απαξίωσης εκ μέρους ανταγωνιστικών λομπιστών.

Η Le Soir ταξίδεψε στο Κατάρ το 2019 στο πλαίσιο ενός από αυτά τα ταξίδια Τύπου που διοργάνωσε το πρακτορείο λόμπι Edile Consulting, τονίζοντας ιδιαίτερα το χάσμα μεταξύ της επίσημης επικοινωνίας και της πραγματικότητας που περιγράφουν οι μετανάστες εργαζόμενοι.

Σε ένα πιο διάσημο είδος, το εμιράτο έχει επίσης πληρώσει για τις υπηρεσίες του πρώην Βρετανού διεθνούς Ντέιβιντ Μπέκαμ, ο οποίος συνέχισε να εμφανίζεται σε εκδηλώσεις, συνεντεύξεις για να διαφημίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο.

«Το λόμπι του Κατάρ δεν περιορίστηκε στις κλασικές συζητήσεις»

Στους διαδρόμους των διεθνών οργανισμών, όπως όλες οι χώρες, το Κατάρ προωθεί τη διπλωματία του. Ο υπουργός Εργασίας του Κατάρ, Ali ben Samikh Al-Marri, έχει αυξήσει τους τελευταίους μήνες τα ταξίδια του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και σε βελγικούς θεσμούς.

Πολλές επικριτικές φωνές μιλούν για τις πιέσεις. Στο βιβλίο του Still work to be done, ο Βέλγος συνδικαλιστής Luc Cortebeeck περιγράφει μια έντονη εκστρατεία πίεσης στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, ένα όργανο του ΟΗΕ.

«Η στρατηγική ήταν η ίδια με εκείνη που ακολούθησε το Μπαχρέιν λίγα χρόνια νωρίτερα, και συχνά την ακολουθούν και άλλες χώρες που μπαίνουν στο στόχαστρο του εποπτικού συστήματος της ΔΟΕ. Πρώτα, αρνούνται ή ελαχιστοποιούν το πρόβλημα, και αν αυτό αποδειχθεί ανεπαρκές, ανακοινώνουν νέα νομοθεσία και προσπαθούν να δείξουν καλή θέληση. Όσοι θέτουν το πρόβλημα στην ατζέντα της ΔΟΕ κατηγορούνται ότι το κάνουν για πολιτικούς λόγους ή καταγγέλλονται ως πράκτορες πολιτικών αντιπάλων. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η λέξη «τρομοκράτης» δεν ήταν ποτέ μακριά. (…) Η άσκηση πίεσης από το Κατάρ δεν περιοριζόταν σε ουσιαστικά επιχειρήματα ή σε παραδοσιακές συζητήσεις στους διαδρόμους ή στο μπαρ των αντιπροσώπων. Κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων, οι αντιπρόσωποι του Κατάρ καλούσαν ξεδιάντροπα μεμονωμένα μέλη του διοικητικού συμβουλίου στην αίθουσα συνεδριάσεων».

Διπλωματία των Rolex

Αλλά πέρα από αυτές τις προσπάθειες επηρεασμού της δημόσιας ομιλίας, αρκετά συνηθισμένες στους διεθνείς οργανισμούς, το Κατάρ εφαρμόζει μια «διπλωματία των Rolex», προσφέροντας εύκολα δώρα αξίας αρκετών χιλιάδων ευρώ στους συνομιλητές του.
Ο Γάλλος δημοσιογράφος Christian Chesnot παραπέμπει μάλιστα σε μια ιεράρχηση του βαθμού πολυτέλειας του Rolex ανάλογα με τη δύναμη του «συνομιλητή».

Το αμερικανικό Ομοσπονδιακό Μητρώο, το επίσημο διοικητικό μητρώο, περιγράφει τα δώρα του Κατάρ μέχρι το 2019: πολυτελή ρολόγια, iPhone…

Σε έναν στρατηγό προσφέρθηκε έτσι ένα Rolex αξίας 15.000 δολαρίων, το οποίο στη συνέχεια παρέδωσε στις ομοσπονδιακές αρχές.

Ο πρώην γενικός εισαγγελέας Αλί μπεν Φετάις Αλ Μάρι, που έκτοτε βρίσκεται σε δυσμένεια στο εμιράτο, είχε συνηθίσει στην πρακτική αυτή.
«Υπάρχει ένα έθιμο φιλοξενίας στο Κατάρ που μπορεί να διολισθήσει σε φαινόμενο συνωμοτικής συναλλαγής όταν φτάσει στην κορύφωσή του», επισημαίνει ο Nabil Ennasri. «Σύμφωνα με την παράδοση των χωρών του Κόλπου, έχεις καθήκον να τιμάς τον οικοδεσπότη σου, να του δίνεις το καλύτερο μέρος, να τον ανταμείβεις με κάποιας μορφής δώρο».

Αλλά γιατί να πολλαπλασιάσετε, παντού, τις μεθόδους επιρροής; Κάθε χώρα προσπαθεί να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της. Αλλά για το Κατάρ, αυτό έχει μετατραπεί σε «εμμονή», πιστεύει ο Nabil Ennasri. Η χώρα εξασφαλίζει συμμαχίες από όλες τις πλευρές και προστατεύει τη φήμη της. Περιτριγυρισμένο από τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι οποίες υπήρξαν κινητήριες δυνάμεις σε έναν βαρύ οικονομικό και συνοριακό αποκλεισμό που έπληξε το εμιράτο, το Κατάρ αισθάνεται συνεχώς να απειλείται από τους γείτονές του. Για να αντιμετωπίσει αυτό το αίσθημα απειλής, θέλει (και το πέτυχε) να καταστεί απαραίτητο στη διεθνή σκηνή.

Μέσω του αθλητισμού, αλλά και στρατιωτικά (με την αμερικανική βάση Αλ-Ουντέιντ) και διπλωματικά (όπως έδειξε ο καθοριστικός ρόλος που έπαιξε στην εκκένωση από το Αφγανιστάν).

Το Κατάρ είναι μια μικρή χώρα, πολύ πλούσια, της οποίας ο πλούτος είναι αντιστρόφως ανάλογος με την τρωτότητά της.

«Η χώρα είχε μια επιτακτική ανάγκη επιβίωσης, μια εμμονή να βγει από το τέλμα, ήθελε να μεγιστοποιήσει τις συμμαχίες της και να βρει τη στήριξή της, να αποδείξει ότι ήταν ικανή να αντέξει», συνεχίζει ο Nabil Ennasri. Το Κατάρ ήθελε να γίνει ένας αναντικατάστατος παίκτης στην παγκοσμιοποίηση, το κέντρο του κόσμου από τη μικρή του χερσόνησο. Έγινε. Αλλά με ποιο κόστος;

ieidiseis.gr

AP Photo