Το ελληνικό me too μεταξύ αναξιοκρατίας έως ακραίας σεξουαλικής παρενόχλησης

Οι πρόσφατες καταγγελίες στον αθλητικό χώρο άνοιξαν το κουτί της Πανδώρας για τις αμέτρητες περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης και για οποιασδήποτε μορφής bullying που είναι καταιγιστικές και διαδέχονται η μία την άλλη.

Τα κριτήρια επιλογής στο καλλιτεχνικό χώρο δεν είναι πάντα αξιοκρατικά και η επιλογή των πρωταγωνιστών και των συντελεστών μίας παράστασης μπορεί να γίνει και με αδιαφανείς τρόπους. Νέοι επαγγελματίες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα όνειρά τους γιατί χάνουν την πρόσβαση σε θέσεις εργασίας, επειδή δεν συμβιβάστηκαν και δεν αποδέχθηκαν όρους αναξιοπρέπειας.

Αυτές οι περιπτώσεις δεν αποτελούν ευτυχώς την πλειοψηφία του καλλιτεχνικού, αλλά και άλλων εργασιακών χώρων, αλλά θεωρούνται ως μία ισχυρή μειοψηφία που λόγω της αποτρόπαιης συμπεριφοράς ορισμένων ατόμων με θέσεις εξουσίας κηλιδώνει ανεπανόρθωτα και προσβάλει το κύρος που θα έπρεπε να περιβάλει το εν γένει εργασιακό περιβάλλον.

Η προσπάθεια επιβολής του ισχυρότερου με αθέμιτα μέσα και η έλλειψη αξιοκρατίας και διαφάνειας για την επιλογή θέσεων εργασίας, δεν συνάδουν με τις αρχές του κράτους δικαίου που πρέπει να διέπουν την έννομη τάξη μας.

Η διακριτική μεταχείριση των αδυνάμων, των γυναικών και εν γένει οι πρακτικές διακρίσεων ανάλογα με τον σεξουαλικό προσανατολισμό του κάθε προσώπου δεν έχουν καμία θέση στη σύγχρονη κοινωνία που θα πρέπει να σέβεται τα ατομικά δικαιώματα και τις ελευθερίες. Ως εκ τούτου, οποιαδήποτε απαξιωτική συμπεριφορά ή ενέργεια προσβάλει την προσωπικότητα του καταγγέλλοντος,  πληγώνει βαθιά την υπόσταση του και την ίδια τη σωματική ακεραιότητα του, ενώ παράλληλα καταστρέφει τον ψυχισμό του και διατηρείται μέσα του ως αγκάθι μεταξύ σιωπής και ενοχής μέχρι την ώρα της λύτρωσης και της απελευθέρωσης.

Το σπάσιμο της σιωπής των βαριά ψυχικά τραυματισμένων ανθρώπων επισύρει μεν την ηθική απαξία όλων μας για τους θύτες, αλλά συνάμα δεν πρέπει να λησμονηθεί ότι κάθε οργανωμένη και συντεταγμένη πολιτεία διαθέτει δίκαιο και κανόνες για την εκδίκαση τέτοιων υποθέσεων, μακριά από πρακτικές λαϊκών δικαστηρίων.

Σε κάθε κοινωνία, σε κάθε χώρο όχι μόνο στο θεατρικό, αλλά και σε άλλους σκληρούς και ανταγωνιστικούς επαγγελματικούς στίβους, ας σπάσει η σιωπή, ας ξεκινήσει μία πορεία κάθαρσης και ας ληφθούν υπόψη κριτήρια που αφορούν την ισότητα, τις ίσες ευκαιρίες και τη αντιμετώπιση της διακριτικής μεταχείρισης μέσα από διαφανείς διαδικασίες.

Η ενίσχυση ενός ηθικού αξιακού χάρτη, η τήρηση των κανόνων δικαίου και ενός ισχυρού θεσμικού πλαισίου αποτελούν την θωράκιση για την προώθηση της αξιοκρατίας και της αριστείας.

Τέλος, η διατύπωση αρχών μέσα από την καθιέρωση ενός κώδικα δεοντολογίας θα μπορούσε να συμβάλει σε μια πρώτη εξυγίανση και κατοχύρωση των νέων εργαζομένων και επαγγελματιών στο ξεκίνημα της καριέρας τους και σε μία επιστροφή σε μία κοινωνία που θα είναι εν εγρηγόρση με όρους κάθαρσης, ισονομίας και ισοπολιτείας.

Χαρίκλεια Αθανασοπούλου

Δρ. Νομικής, Δικηγόρος,

Αντιπρόεδρος του Σωματείου Αξιότης