Το Πατριαρχείο δέχεται επίθεση, αλλά η κυβέρνηση περί … Ελπιδοφόρον τυρβάζει

Σε άκρως προβληματική κατάσταση για τα συμφέροντα της χώρας, έχει περιέλθει η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης. Τη στιγμή που ο Πατριάρχης, Βαρθολομαίος, δέχεται επίθεση από την επίσημη Τουρκία και τα ΜΜΕ της γείτονος, άπαντες ασχολούνται με το εάν ο Κ.Μητσοτάκης ζητάει την απομάκρυνση του αρχιεπισκόπου Αμερικής, Ελπιδοφόρου, ή όχι.

Τις τελευταίες ημέρες το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης δέχεται καταιγιστικά «πυρά» από τον τουρκικό Τύπο, με πρόσχημα τη συμμετοχή του Βαρθολομαίου στη Διάσκεψη για την «Ειρήνη» στην Ουκρανία, που έγινε στην Ελβετία, στις 15 και 16 Ιουνίου 2024. Ως γνωστόν, το βασικότερο μέρος της σύγκρουσης, η Ρωσία, δεν είχε προσκληθεί στη Διάσκεψη.

Στη λίστα με τους υπογράφοντες την «διακήρυξη για ειρήνη» περιλαμβανόταν και το όνομα του Πατριάρχη. Μετά από αντιδράσεις στο εσωτερικό της γείτονος και με παρέμβαση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, αφαιρέθηκε.

Το «επιχείρημα» είναι ότι το Πατριαρχείο δεν έχει οικουμενικό στάτους και «βαρύτητα κράτους» και είναι απλά μια «Ρωμέϊκη Εκκλησία», «όπως και άλλες Εκκλησίες και Συναγωγές στην Τουρκία», σύμφωνα με τη δήλωση του εκπροσώπου του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών. Πρόκειται για την γνωστή διαχρονικά θέση της Αγκυρας, η οποία δεν αναγνωρίζει το Πατριαρχείο ως Οικουμενικό, αλλά μόνον ως μια από τις Ορθόδοξες Εκκλησίες εντός της Τουρκίας.

Περί … Ελπιδοφόρου τυρβάζουν

Ενώ, λοιπόν, το Πατριαρχείο -για μια ακόμη φορά- βρίσκεται «στριμωγμένο», στην Ελλάδα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος περί … Ελπιδοφόρου τυρβάζει.

Ως γνωστόν, προ ημερών, μετά από ομοβροντία δημοσιευμάτων στην Ελλάδα και στον ομογενειακό Τύπο που έφεραν τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να έχει ζητήσει από τον Βαρθολομαίο, κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στο περιθώριο της Διάσκεψης, στην Ελβετία, την απομάκρυνση του Ελπιδοφόρου από το πόστο του αρχιεπισκόπου Αμερικής, ερωτήθη γι’ αυτό ο εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης, Παύλος Μαρινάκης.

«Κατ’ αρχάς -απάντησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος- να πούμε ότι είναι σταθερή και διαχρονική η σχέση του πρωθυπουργού με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και δεν είναι είδηση η συνάντησή τους. Είναι μία αυτονόητη συνάντηση όταν βρίσκεται ο χρόνος και δίνεται η δυνατότητα, και είναι μια σταθερή επικοινωνία». Και αναφερόμενος σε σχετικό δημοσίευμα της ομογενειακής εφημερίδας, «Εθνικός Κήρυκας» περί «αιτήματος» απομάκρυνσης του Ελπιδοφόρου, είπε: «Επαναλαμβάνω ότι δεν έχω καμία τέτοια ενημέρωση ούτε κάποια τέτοια πληροφόρηση».

Εμμέσως, δηλαδή, προσπάθησε να διαψεύσει και να διασκεδάσει τα δημοσιεύματα του «Εθνικού Κήρυκα», τα οποία αναδημοσιεύτηκαν στα ελληνικά ΜΜΕ. Ο «Εθνικός Κήρυκας», ο οποίος αποτελεί την αιχμή του δόρατος των επιθέσεων κατά του Ελπιδοφόρου, είναι η εφημερίδα του Αντώνη Διαματάρη, γνωστού υφυπουργού Εξωτερικών για θέματα Απόδημου Ελληνισμού του τοποθέτησε το 2019 ο Κ. Μητσοτάκης. Κατόπιν, ωστόσο, όταν αποδείχτηκε ότι δεν διέθετε πτυχίο που απαιτείτο για τη θέση -αν και έλεγε ότι το είχε- αναγκάστηκε σε παραίτηση.

Αλείφουν βούτυρο στο ψωμί του Ερντογάν

Οπως και να’ χει, ο Παύλος Μαρινάκης, καλό θα ήταν προτού απαντήσει να βουτάει τη γλώσσα του στο μυαλό του. Διότι, αφενός στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σκοινί, αφετέρου γιατί, κατά τον τρόπο που απάντησε, είναι σαν να παραδέχτηκε ότι η επίσημη Ελλάδα δεν αποκλείεται να εμπλέκεται στις εκκλησιαστικές υποθέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Κανονικά, ανεξαρτήτως εάν ο πρωθυπουργός έθεσε στον Πατριάρχη «ζήτημα Ελπιδοφόρου» ή όχι, η απάντηση που έπρεπε να δώσει, είναι ότι η Αθήνα δεν ανακατεύεται σε εκκλησιαστικές υποθέσεις και μάλιστα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Τόσο απλά.

Αντιλαμβάνεται, άραγε, ο Π. Μαρινάκης και το μέγαρο Μαξίμου ότι, με τόσα που έχουν βγει στη δημοσιότητα, αλείφουν βούτυρο στο ψωμί του Ερντογάν; Εάν επιβεβαιωθεί ότι η ελληνική κυβέρνηση εμπλέκεται και παρεμβαίνει σε εκκλησιαστικές υποθέσεις, στον άκρως ευαίσθητο χώρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, για ποιο λόγο κατηγορεί η ίδια, όπως και η ΕΕ και οι ΗΠΑ, την Αγκυρα για παρεμβάσεις στις εκκλησιαστικές υποθέσεις στην Τουρκία, για παραβιάσεις θρησκευτικών ελευθεριών, κ.ο.κ.; Καταλαβαίνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ότι όλα αυτά θα τα εκμεταλλευτεί η Τουρκία στα «θρησκευτικά» ζητήματα στη Θράκη;

Αραγε, οι «διπλωματικοί» σύμβουλοι του πρωθυπουργού δεν του έφτιαξαν προηγουμένως κανά «σκονάκι» για να μην δίνει εθνικά «προβληματικές» απαντήσεις; Εκτός κι’ αν και αυτοί (ές) περί άλλα τυρβάζουν!

Κακό προηγούμενο

Να σημειωθεί ότι υπάρχει το αρνητικό προηγούμενο, η βροχή δημοσιευμάτων, διαρροών και πληροφοριών, σύμφωνα με τις οποίες προ μηνών η υφυπουργός Εξωτερικών, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, ως «απεσταλμένη» του Κ. Μητσοτάκη στον Βαρθολομαίο, του είχε ζητήσει την απομάκρυνση του Ελπιδοφόρου.

Πάντως, είναι κοινό μυστικό στους διπλωματικούς κύκλους ότι τα προηγούμενα χρόνια, οπότε η Α. Παπαδοπούλου ήταν πρέσβης στις ΗΠΑ (προηγουμένως, επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού), οι σχέσεις της με τον Ελπιδοφόρο μόνο ελπίδες για … ειρηνική διευθέτησή τους δεν γεννούν.

Πάντως, την ίδια στιγμή, σε αντίθεση με την Αθήνα και το μέγαρο Μαξίμου που δεν φαίνεται να διακατέχονται από … φιλικά αισθήματα προς τον Ελπιδοφόρο, αρκετοί Ελληνες πολιτικοί, όταν επισκέπτονται τις ΗΠΑ, τον συναντούν. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε η συνάντηση του γενικού γραμματέα του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα. Κατά ασφαλείς πληροφορίες, μάλιστα, ήταν ο επικεφαλής του κόμματος που ζήτησε τη συνάντηση με τον αρχιεπίσκοπο.

Τώρα, κατά δημοσιεύματα σε μερίδα του ελληνικού Τύπου, φέρεται να τα’ χουν «τσουγκρίσει» η ίδια με τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, ελληνοαμερικάνο, Τζόρτζ Τσούνης. Κι’ αυτό, ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, που έχει προγραμματιστεί για τις 9-11 Ιουλίου. Τότε, στις ΗΠΑ θα βρεθεί ο Ελληνας πρωθυπουργός και οι επαφές του πρέπει να είναι όσο το δυνατόν υψηλότερες. Και σε αυτό, ανέκαθεν ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα έπαιζε ρόλο.

Οπως εξαιρετικά κρίσιμο ρόλο, ιδιαίτερα στο κλείσιμο συναντήσεων του πρωθυπουργού με πρωτοκλασάτους παράγοντες στις ΗΠΑ και τον Αμερικανό πρόεδρο, αλλά ακόμα και στην ίδια την ομιλία του Κ. Μητσοτάκη στο Κογκρέσο, τον Μάϊο του 2022, έπαιξαν «παράγοντες» της ελληνικής Ομογένειας, όπως οι ίδιοι υποστηρίζουν, και όχι η εκεί ελληνική πρεσβεία (!).

Στο στόχαστρο

Στο μεταξύ, στην Τουρκία, επί σειρά ημερών συνεχίζει να συγκεντρώνει επικριτικά πυρά ο Βαρθολομαίος για για την προσυπογραφή του τελικού κειμένου της Κοινής Διακήρυξης της Διεθνούς Διάσκεψης για την «ειρήνη» στην Ουκρανία.

Η τουρκική εφημερίδα, Sabah, αναφέρει πως «η συμμετοχή του Ρωμιού Πατριάρχη (σ.σ. όχι του Οικουμενικού) στη Διάσκεψη προκάλεσε αντιδράσεις. Μάλιστα, μετά την αντίδραση της Τουρκίας, το όνομα “Οικουμενικό Πατριαρχείο”, το οποίο είχε προστεθεί στην Κοινή Διακήρυξη της Διάσκεψης λίγες ημέρες μετά το τέλος της, αφαιρέθηκε και δημοσιεύθηκε νέα λίστα».

Κατά ο δημοσίευμα «περισσότερες από 90 χώρες και πάνω από είκοσι ΜΚΟ, διεθνείς Οργανισμοί και Ιδρύματα εκπροσωπήθηκαν στη Διάσκεψη. Η Άγκυρα αρχικά ερμήνευσε τον ρόλο του Πατριάρχη, ο οποίος ήταν παρών στη Διάσκεψη ως παρατηρητής, στο πλαίσιο ότι η ουκρανική Εκκλησία διαχωρίστηκε από τη ρωσική Εκκλησία και συμφώνησε να ενταχθεί στο Ρωμαίικο Πατριαρχείο του Φαναρίου (σ.σ. ο Βαρθολομαίος έδωσε τόμο αυτοκεφαλίας στο Κίεβο, κάτι που έχει προκαλέσει «σχίσμα» με τη Μόσχα). Οι τουρκική πλευρά, πάντως, ενημέρωσε τους διοργανωτές της ότι θα ήταν απαράδεκτο ο Πατριάρχης να υπογράψει την Κοινή Διακήρυξη».

Διπλωματικά επεισόδια

Στη Διάσκεψη σημειώθηκε και ένα ακόμη «επεισόδιο», σύμφωνα με την Sabah. «Ο υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, επρόκειτο να συντονίσει το πάνελ για την επισιτιστική ασφάλεια μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών της Κένυας. Το Ισραήλ και η Ελληνοκυπριακή Διοίκηση της Νότιας Κύπρου (σ.σ. Κυπριακή Δημοκρατία) είχαν επίσης προσκληθεί μία ημέρα πριν στη συνάντηση.

»Ο Χ. Φιντάν αποχώρησε αμέσως μετά την ομιλία του στην κύρια συνεδρίαση της Διάσκεψης. Δεν άκουσε τους ομιλητές που πήραν το λόγο μετά από αυτόν και δεν συμμετείχε σε άλλες δραστηριότητες, ακύρωσε και τη συμμετοχή του στο πάνελ και επέστρεψε αμέσως στην Τουρκία».

Επικρίσεις

Από τα πυρά των επικρίσεων εκ μέρους εθνικιστικών κύκλων δεν γλύτωσε ούτε ο Φιντάν και το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.

Ενδεικτικό είναι το δημοσίευμα της εφημερίδας, Yeni Çağ, με τίτλο «Χρησιμοποιείται ο οικουμενισμός εναντίον της Ρωσίας;», που κατηγορούσε αρχικά την τουρκική κυβέρνηση ότι επέτρεψε στον Βαρθολομαίο να «συμμετέχει στη Διάσκεψη, στην Ελβετία, ως “κρατικός αξιωματούχος”». Κατά την εφημερίδα, «η ουσία είναι ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η αντιπαράθεση Πατριαρχείου Ρωσίας με το Φανάρι για το θέμα της παγκόσμιας πρωτοκαθεδρίας. Το Ρωμαίικο Πατριαρχείο του Φαναρίου θέλει το Ουκρανικό Πατριαρχείο υπό την αιγίδα του. Αυτός είναι ο κύριος σκοπός της πρόσκλησης Βαρθολομαίου στην Ελβετία».

Μέχρι και ο υποναύαρχος ε.α. και φερόμενος ως εμπνευστής της «Γαλάζιας Πατρίδας», Τζιχάτ Γιαϊτζί (Cihat Yaycı), επιστρατεύθηκε, κατηγορώντας τον Χακάν Φιντάν για ομοτράπεζο του Βαρθολομαίου στη Διάσκεψη της Ελβετίας.

Τέλος, ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Ονσού Κετσελί (Öncü Keçeli), σπεύδοντας να καθησυχάσει τις αντιδράσεις, δήλωσε ότι «το Πατριαρχείο, το οποίο είναι υπό την αιγίδα του τουρκικού Συντάγματος και των νόμων, δεν έχει περισσότερη εξουσία ή δικαιώματα από οποιαδήποτε Εκκλησία ή Συναγωγή που ανήκει σε μη μουσουλμανικές μειονότητες. Οι Πατριάρχες υπάγονται διοικητικά στην Περιφέρεια Φατίχ και στην Νομαρχία της Κωνσταντινούπολης».

neostrategy.gr