Το Spiegel αποκαλύπτει το παρασκήνιο της δημοσίευσης του άρθρου γνώμης του Έλον Μασκ στην WELT

Το περιοδικό Der Spiegel δίνει στο νέο τεύχος του συνέχεια στο ζήτημα του άρθρου γνώμης του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία Έλον Μασκ στη γερμανική εφημερίδα «WELT», με το οποίο ο στενός συνεργάτης του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ καλεί τους Γερμανούς να ψηφίσουν την ακροδεξιά «Εναλλακτική για την Γερμανία» (AfD), περιγράφοντάς την ως την «τελευταία σπίθα ελπίδας» για την χώρα, η οποία «βρίσκεται στο χείλος της οικονομικής και πολιτιστικής καταστροφής».

Σύμφωνα με το περιοδικό, η επιλογή της ηγετικής ομάδας της WELT να δημοσιεύσει το άρθρο του Έλον Μασκ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό της εφημερίδας. Μετά τη δημοσίευση του κειμένου, η επικεφαλής του τμήματος άρθρων γνώμης Εύα Μαρί Κόγκελ έκανε άλλωστε γνωστό ότι είχε ήδη υποβάλει την παραίτησή της. «Το γεγονός ότι έπρεπε να δοθεί χώρος στην «WELT» για τον Μασκ προκειμένου να αναλύσει την κυνική θέση του προκάλεσε εκνευρισμό. Ακόμη περισσότερο, όταν οι πρώτοι συντάκτες διαπίστωσαν ότι επρόκειτο για ένα άρθρο που θα αποκαλούσε κανείς επιεικώς απλοϊκό.

Το γεγονός ότι ο Μασκ χρησιμοποίησε υπερβολές, ότι δεν παρείχε σχεδόν κανένα επαληθεύσιμο επιχείρημα για τον ισχυρισμό του παρά μόνο αδύναμες αερολογίες, για παράδειγμα για το πώς η υποψήφια καγκελάριος της AfD Αλίς Βάιντελ, ως ομοφυλόφιλη που ζει με τη σύντροφό της από την Σρι Λάνκα, δεν θα μπορούσε να θυμίζει σοβαρά σε κανέναν τον Χίτλερ.

«Ένας αρχισυντάκτης θα είχε σοκαριστεί από αυτό κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επεξεργασίας», σχολιάζει το περιοδικό και αποκαλύπτει ότι υπήρξαν αλλεπάλληλες προσπάθειες συντακτών να αλλάξουν την απόφαση της ηγεσίας. Στις 26 Δεκεμβρίου, 50 συντάκτες έστειλαν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μήνυμα στην ηγετική ομάδα ζητώντας της να μην δημοσιεύσει το άρθρο, με το επιχείρημα ότι θα έβλαπτε την φήμη της WELT και ότι δεν συνάδει με τον κώδικα δεοντολογίας του εκδοτικού οίκου Axel Springer, όπου αναφέρεται ότι «απορρίπτουμε τον πολιτικό και θρησκευτικό εξτρεμισμό και κάθε μορφής ρατσισμό και σεξουαλική διάκριση».

Ο Ρόμπιν Αλεξάντερ, μέλος της ομάδας αρχισυνταξίας της εφημερίδας, στην γραπτή απάντησή του στο μήνυμα, απηύθυνε έκκληση προς την ηγεσία να λάβει σοβαρά υπ’ όψιν τη θέση των εργαζομένων. «Αυτοί είναι οι άνθρωποί σας. Αυτοί είναι η WELT. Και απλώς έχουν δίκιο», τόνισε. Την επομένη, όταν κάποιοι συντάκτες δήλωσαν ότι θα αποστασιοποιούνταν από την απόφαση για δημοσίευση του άρθρου, η ηγεσία, σύμφωνα με το Spiegel, «λέγεται ότι τους απείλησε ότι θα έπρεπε κατόπιν να ζήσουν με τις συνέπειες».

Το Spiegel σημειώνει ακόμη ότι το ποιος ζήτησε εξ αρχής από τον Έλον Μασκ να γράψει το άρθρο γνώμης για την WELT παραμένει μυστικό. Το περιοδικό υπενθυμίζει ωστόσο την σχέση του με τον επικεφαλής του εκδοτικού οίκου Axel Springer, στον οποίο ανήκουν μεταξύ άλλων η WELT και η BILD, Ματίας Ντέπφνερ. Το 2020 είχε ο ίδιος πάρει συνέντευξη από τον Έλον Μασκ και τον είχε χαρακτηρίσει ως τον «μεγαλύτερο οραματιστή στον πλανήτη».

Το 2022 ο κ. Ντέπφνερ είχε γράψει στο Twitter: «Γιατί δεν το αγοράζεις; Θα το διοικούμε εμείς για σένα. Και θα δημιουργήσουμε μια πραγματική πλατφόρμα για ελεύθερη έκφραση». «Ενδιαφέρουσα ιδέα», είχε απαντήσει ο Ίλον Μασκ. «Το εννοώ σοβαρά. Είναι εφικτό. Θα έχει πλάκα», επανήλθε ο κ. Ντέπφνερ. Το 2024 ο επικεφαλής του ισχυρού γερμανικού εκδοτικού οίκου γιόρτασε τα 60ά του γενέθλια, με τον Έλον Μασκ μεταξύ των προσκεκλημένων.

«Μεταξύ των συντακτών της WELT υπάρχει σήμερα η ανησυχία ότι ο εκδότης είναι πλέον περισσότερο από ό,τι παλαιότερα διατεθειμένος να θυσιάσει τη δημοσιογραφική του επιχείρηση για τις ιδιωτικές του διασυνδέσεις. Η συζήτηση είναι σαν τη βενζίνη για ένα σπίτι που καίγεται εδώ και καιρό», γράφει χαρακτηριστικά το SPIEGEL και αναφέρει ότι πριν από λίγες εβδομάδες, ο Axel Springer ανακοίνωσε την πρόθεσή του να συγχωνεύσει το συντακτικό προσωπικό της WELT με αυτό των γερμανικών τμημάτων των θυγατρικών του στις ΗΠΑ, Business Insider και Politico, χωρίς να διευκρινίσει τι ακριβώς θα κάνουν στο μέλλον οι συντάκτες, αφήνοντας όμως να εννοηθεί ότι θα υπάρξει μείωση θέσεων εργασίας.