Το τρίγωνο των Βερμούδων: Κοινωνία – διαπλοκή – σύμμαχοι

Οι πρώτες 60 μέρες της δεύτερης κυβερνητικής θητείας της Νέας Δημοκρατίας δεν έχουν καμία σχέση με τις πρώτες 60 μέρες της πρώτης θητείας της. Εχουν περάσει σχεδόν δύο μήνες από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου και η εντύπωση που υπάρχει στους πολίτες είναι ότι έχει περάσει ένας πολιτικός αιώνας. Οι εκλογές φαίνονται τόσο μακρινές!

Μέσα σε δύο μήνες εξαερώθηκε η ατμόσφαιρα που οδήγησε την κυβέρνηση στον πρωτοφανή θρίαμβο του 41 % και στην εξαφάνιση της αντιπολίτευσης. Κάθε μέρα γίνεται και πιο φανερό ότι η κυβέρνηση πήγαινε καλύτερα όταν είχε απέναντί της συγκροτημένη αντιπολίτευση που την κρατούσε σε εγρήγορση. Τώρα, κάθε μέρα έχει σχόλια να αντιμετωπίσει. Σχόλια από τον δικό της κόσμο. Οι δύο αυτοί πρώτοι μήνες της νέας θητείας σημαδεύτηκαν:

Πρώτον, από τις ισχυρές αρρυθμίες που καταγράφονται ήδη στο κυβερνητικό σχήμα και εκδηλώθηκαν σε πρώτη φάση με την αλλαγή του υπουργού Δημόσιας Τάξης και του περιφερειάρχη Αττικής.

Δεύτερον, από τη σταδιακή μεταβολή στον συσχετισμό μεταξύ των ιδιωτικών συμφερόντων που στήριξαν την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, τα οποία τώρα, απελευθερωμένα μετά την εξόφληση των πολιτικών γραμματίων τους, σιγά σιγά αρχίζουν και παίρνουν τις αποστάσεις τους από τον κύριο Μητσοτάκη και αυτονομούνται. Γράφοντας σε πρώτη φάση στα παλαιότερα των υποδημάτων τους τους υπουργούς.

Τρίτον, από τη ραγδαία μεταβολή του διεθνούς περιβάλλοντος, η οποία δεν γίνεται αντιληπτή από το βολονταριστικό Μαξίμου, που εμμένει να εφαρμόζει την ίδια πολιτική σε συγκεκριμένους τομείς των εθνικών μας θεμάτων, όταν τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Η Ελλάς προετοιμάζεται για ειρήνη με την Τουρκία και για βαθύτερη εμπλοκή στην Ουκρανία, ενώ ο Ερντογάν έχει ήδη ήδη κηρύξει μέσα στο καλοκαίρι το τέλος της Συνθήκης της Λωζάννης και παρατηρεί από τον δορυφόρο όλη τη διάταξη της ελληνικής άμυνας σε περιοχές που κάηκαν με σύστημα στο Αιγαίο και στη Θράκη την τριετία 2020-2023.

Τέταρτον, από την ανάδυση στο φως της επικαιρότητας διάφορων πολιτικών σκελετών που κρύβονταν καλά στις ντουλάπες της κυβέρνησης το προηγούμενο διάστημα. Και δεν μιλάμε μόνο για τις υποκλοπές, τις οποίες οι σύμμαχοι θα ανεμίζουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα, όταν θέλουν να πιέζουν την Ελληνική Δημοκρατία. Είναι μαθηματικώς βέβαιο, έχει ξανασυμβεί, ότι ζητήματα που στο παρελθόν δεν προκάλεσαν καμιά βλάβη στην κυβερνητική εικόνα λόγω της επικοινωνιακής υπεροπλίας της, τώρα, επανερχόμενα με το ίδιο ακριβώς περιεχόμενο, θα προκαλέσουν συντριπτικά χτυπήματα στο προφίλ της.

Το αποτέλεσμα πάντως (η απαρίθμηση των αιτιών είναι ενδεικτική) είναι πολύ συγκεκριμένο: το αίσθημα σταθερότητας για το οποίο ψήφισαν οι Ελληνες την Ν.Δ. και ηρέμησαν όταν το κατέκτησαν, αμέσως μετά το εντυπωσιακό αποτέλεσμα των εκλογών της 25ης Ιουνίου, έχει μετατραπεί σε πρώτη φάση σε ένα μεγάλο και γενικευμένο αίσθημα εσωτερικής ανασφάλειας για τις απειλές που δέχεται η ανοχύρωτη Ελλάς και οργής για την ακρίβεια. Για το οποίο, δυστυχώς για την κυβέρνηση, δεν υπάρχει πλέον ο κακός Τσίπρας για να το αντισταθμίσει. Ο μακαρθισμός έχει και αυτός κάποτε ημερομηνία λήξης.

Θα επικεντρωθώ σήμερα σε δύο από τις αιτίες που αναφέραμε: στις αρρυθμίες που επικρατούν στο εσωτερικό της κυβέρνησης και στην αυτονόμηση της αγοράς. Η διαφορά με το παρελθόν είναι καταλυτική.

Ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της συγκρότησης κυβέρνησης απομάκρυνε από κυβερνητικούς θώκους όλα τα πολιτικά πρόσωπα τα οποία είχαν εκ των πραγμάτων αναπτύξει δεσμούς με τον ανιψιό του, γενικό γραμματέα της κυβέρνησης Γρηγόρη Δημητριάδη. Υπουργούς, υφυπουργούς, γενικούς γραμματείς, κρατικούς αξιωματούχους. Το αποτέλεσμα δεν άργησε να έρθει: απ’ όπου απομακρύνθηκαν άξιοι άνθρωποι γεννήθηκαν προβλήματα. Προβλήματα που στο παρελθόν επιλύονταν εν τη γενέσει τους.

Το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η αναξιοκρατία που επικρατεί στις τάξεις της Αστυνομίας μετά την αποπομπή του αρχηγού της την προηγούμενη άνοιξη, με την κατηγορία ότι ήταν εισήγηση Δημητριάδη, και η τοποθέτηση σε κομβικές θέσεις αξιωματικών που δεν είχαν τα απαραίτητα προσόντα οδήγησε σε προστριβές, συγκρούσεις, ανικανότητα και αναποτελεσματικότητα. Με συνέπεια να συμβούν όλα όσα συνέβησαν με τους Κροάτες χούλιγκαν. Τις ίδιες συνέπειες είχε η απομάκρυνση έμπειρων υφυπουργών.

Το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης δεν είναι το μοναδικό από το οποίο ξηλώθηκαν τα… σταγονίδια. Υπάρχουν κι άλλα. Ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης είχε όλη την εξουσία να επιβάλει τη θέληση του πρωθυπουργού χωρίς να προκαλούνται αυτονομήσεις και αρρυθμίες. Η ιστορία θα γράψει ποιον κάποτε «απείλησε» χάριν αστεϊσμού ότι θα… χαστουκίσει, αν συνέχιζε σε καιρούς κοινοβουλευτικής δημοκρατίας να κάνει διαρροές εις βάρος πολιτικής ηγεσίας υπουργείου. Και πώς εκείνος πειθάρχησε αμέσως. Και δεν το ξανάκανε!

Στην πραγματικότητα, ο ανιψιός του πρωθυπουργού λειτουργούσε ως εξισορροπητικός παράγων στο εσωτερικό της κυβέρνησης αλλά και γενικότερα. Η απουσία του από το Μέγαρο Μαξίμου έχει οδηγήσει ήδη σε ανάπτυξη εσωτερικών ανταγωνισμών μεταξύ των παλαιών και των νέων υπουργών Επικρατείας, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τον συντονισμό της κυβέρνησης και την επίτευξη των μέγιστων δυνατών αποτελεσμάτων. Είναι ξεκάθαρο ότι το ρολόι έχει ξεκουρδιστεί.

Η δεύτερη αιτία πλήρους αλλαγής της ατμόσφαιρας είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν η αγορά και τα ιδιωτικά συμφέροντα. Η κυβέρνηση ακόμα χαίρει εκτιμήσεως μεταξύ αυτών, αλλά σειρά γεγονότων έχει δείξει ότι η ιστορία στο τέλος επαναλαμβάνεται. Μέσα στο καλοκαίρι ανακοινώθηκαν μονομερώς, χωρίς κοινή επικοινωνιακή διαχείριση, οι (προβλεπόμενες στις συμβάσεις) αυξήσεις στα διόδια από τους παραχωρησιούχους, με συνέπεια να γίνει έξω φρενών ο νέος υπουργός Μεταφορών.

Μέσα στο καλοκαίρι οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας ανακοίνωσαν αύξηση των τιμολογίων από τον Σεπτέμβριο κατά 15%! Μέσα στο καλοκαίρι ολόκληροι κλάδοι της αγοράς στην αλυσίδα των τροφίμων συνέχισαν να αυξάνουν τις τιμές σε προϊόντα πρώτης ανάγκης, με τον αέρα των συμφερόντων που στήριξαν ποικιλοτρόπως την κυβέρνηση στις εκλογές και τώρα αναμένουν την ανοχή της στο κερδοσκοπικό παιχνίδι τους. Μέσα στο καλοκαίρι η τιμή της βενζίνης στα νησιά του Αιγαίου άγγιξε τα 2,4 ευρώ και στο λεκανοπέδιο τα 2 ευρώ!

Μέσα στο καλοκαίρι ασκήθηκαν και ασκούνται πιέσεις για αυξήσεις στις τιμές των τελών των εταιριών κινητής τηλεφωνίας, ενώ είναι θέμα χρόνου η νέα αύξηση των επιτοκίων, που θα έχει ως αποτέλεσμα των εκτίναξη των μηνιαίων δόσεων των στεγαστικών δανείων και κατ’ επέκταση την κατάρρευση των οικογενειακών προϋπολογισμών.

Η αγορά κινήθηκε επί τρία χρόνια με τα επιδόματα ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ της πανδημίας, αλλά το χρήμα φαίνεται ότι έκανε τον κύκλο του. Πρόβλημα υπ’ αριθμόν 2, λοιπόν. Δεν λειτουργεί καλά η κυβέρνηση, δεν λειτουργεί καλά και η αγορά. Και πάνω σε αυτά τα δύο προστίθεται το τρίτο: το νέο διεθνές περιβάλλον και η εξωτερική πολιτική.

Ενώ στην πατρίδα μας το κλίμα για τον πόλεμο έχει αλλάξει, παρά το επικοινωνιακό μπαράζ της Δύσης, και σύμφωνα με δημοσκόπηση της αμερικανικής εταιρίας Pew ο πρόεδρος Πούτιν είναι εξαιρετικά δημοφιλής στο 80 % των Ελλήνων, οι οποίοι απορρίπτουν το ΝΑΤΟ, η κυβέρνηση περιφέρει ως τρόπαιο τον Ζελένσκι στην Αθήνα. Και λαμβάνει την απόφαση να μπει περισσότερο, πιο βαθιά στον πόλεμο.

Τούτων δοθέντων, με βάση όλα όσα έχουν συμβεί αυτές τις 60 πρώτες μέρες, η διακυβέρνηση και ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχουν τεθεί πλέον στο μικροσκόπιο των πολιτών που τους έδωσαν το 41% στις εκλογές της 25ης Ιουνίου. Πολιτικός χρόνος για ανάκαμψη δεν υπάρχει άπειρος. Εως τον Δεκέμβριο η κυβέρνηση θα έχει καταφέρει να ξαναβρεί την ισορροπία της, διαφορετικά κινδυνεύει από αυτό που στα αεροπλάνα ονομάζουμε «απώλεια στήριξης».

Δεν θα είναι εύκολο, καθώς κινείται μεταξύ ενός απαιτητικού εκλογικού σώματος που ζητάει εκπλήρωση των υποσχέσεων που έλαβε για καλύτερους μισθούς (και όχι για ωράρια-λάστιχο), μεταξύ των ιδιωτικών συμφερόντων που έχουν επενδύσει σε αυτήν και μεταξύ των συμμάχων που επίσης προσδοκούν από εκείνη να κάνει μεγάλους συμβιβασμούς. Το τρίγωνο κοινωνία – διαπλοκή – σύμμαχοι είναι το τρίγωνο των Βερμούδων που καλείται να περάσει ο κύριος Μητσοτάκης. Ο ίδιος διαμόρφωσε αυτόν τον συσχετισμό με αυτές τις απαιτήσεις, ο ίδιος πρέπει και να τον περάσει.

Η τριγωνοποίηση που εφαρμόζει ο σύμβουλός του Σταν Γκρίνμπεργκ, κλεμμένη από συμβούλους του προέδρου Κλίντον (για την οποία επαίρονται κάποιοι τώρα, που απομακρυνθήκαμε από τις εκλογές, ότι του έδωσε τη νίκη) δεν αρκεί πια. Ο κύριος Μητσοτάκης βρίσκεται σε ένα προστάδιο το οποίο πέρασαν κι άλλοι πρωθυπουργοί πριν χάσουν πλήρως την επαφή τους με το εκλογικό σώμα.

Το 41% σήμερα τον παρατηρεί και τον επιτηρεί, και περιμένει υπομονετικά. Οχι για πάντα. Αν η κυβέρνηση συνεχίσει στην ίδια ρότα, από τον Δεκέμβριο και μετά ο πρωθυπουργός θα πάψει να ακούγεται. Και σε μια πολιτική σκηνή στην οποία δεν υπάρχουν εναλλακτικές, εάν αυτό συμβεί, μπορεί να γεννηθούν τέρατα. Πολιτικά τέρατα.

Μανωλης Κοτάκης

Newsbreak.gr