Τουρκία: Το μεγάλο ρίσκο του Ερντογάν και το μαύρο σύννεφο της κοινωνικής δυσαρέσκειας

Συμπληρώνεται σήμερα μία εβδομάδα από τη στιγμή που ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις βρέθηκαν με ένταλμα σύλληψης από τις δικαστικές αρχές της Τουρκίας στο σπίτι του Δημάρχου της μεγαλύτερης και ιστορικότερης πόλης της Τουρκίας. Ο Εκρέμ Ιμάμογλου συμπληρώνει επίσης τέσσερις ημέρες πλέον στις φυλακές της Σιλιβρίας και φαίνεται πως το διάστημα παραμονής του στο συγκεκριμένο σωφρονιστικό ίδρυμα θα αποτελέσει την επόμενη μεγάλη «μάχη» ανάμεσα στην αξιωματική αντιπολίτευση και την κυβέρνηση.

Τα «χαρτιά» που έχει επιλέξει να ανοίξει ο Ταγίπ Ερντογάν πέρα από τις διαδηλώσεις στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας ήταν και μία πρώτη σοβαρή δοκιμασία από το εξωτερικό μέσα από την οποία ο Τούρκος πρόεδρος ήθελε να δοκιμάσει μέχρι που μπορεί να τεντώσει χωρίς συνέπειες το σχοινί σε δεύτερο ή και γιατί όχι και σε τρίτο χρόνο.

Νίκες στα σημεία και μεγάλο ρίσκο

Ο πρόεδρος της Τουρκίας με μία πρώτη εβδομάδα να έχει κυλήσει δεν φαίνεται να κλυδωνίζεται. Οι διαδηλώσεις είναι δεδομένα πολλές και η συμμετοχή αν και μεγάλη δεν φαίνεται να τον τρομάζει. Ο φόβος και η πίεση που έχουν γίνει καθημερινότητα για τους πολίτες έχουν κρατήσει σε μέτρια για τα δεδομένα της χώρας επίπεδα τη συμμετοχή στους δρόμους, ενώ επί της ουσίας δεν έχουν παρά μεμονωμένα επεισόδια ανάμεσα σε διαδηλωτές και αστυνομία.

Η αστυνομία, ειδικά στην Κωνσταντινούπολη, έχει επίσης επιδείξει αυτοσυγκράτηση και ελάχιστα είναι τα περιστατικά στα οποία έχει αστυνομικός προκαλέσει το πλήθος. Την ίδια στιγμή το CHP ξεκαθάρισε πως οι διαδηλώσεις υπό την αιγίδα του ολοκληρώνονται αύριο και έστειλε μήνυμα πως πλέον όλη η προσοχή θα στραφεί στην πολιτική διαχείριση της κατάστασης. Το βήμα αυτό για την κυβέρνηση και τον ίδιο τον Ερντογάν ισοδυναμεί με υποχώρηση και δεν είναι απίθανο να επιχειρήσει να την εκμεταλλευτεί.

Ταυτόχρονα ο πρόεδρος της Τουρκίας σήμερα αν προχωρήσει στη δεύτερη – ίσως και πιο επιθετική – φάση του σχεδίου του ίσως να μην έχει τη σωστή εικόνα των όσων συμβαίνουν. Αν η ερμηνεία από το μήνυμα του CHP και τις διαδηλώσεις είναι πως «σηκώνει» περισσότερη πίεση ίσως η κλωστή – και μάλιστα λεπτή- που κρατά σε ισορροπία την κοινωνία αυτή τη φορά να σπάσει. Αν ειδικά η κυβέρνηση του AKP δεν κάνει και το παραμικρό για να βελτιωθεί άμεσα η οικονομική καθημερινότητα των Τούρκων τότε ίσως αυτή η ώρα να μην αργήσει.

Το τέλος του Ραμαζανιού και ένα μεγάλο μαύρο σύννεφο

Στις 29 Μαρτίου τελειώνει η μεγάλη θρησκευτική γιορτή του Ραμαζανιού. Οι φοιτητές, πολλοί από τους οποίους έχουν επιστρέψει στα πατρικά τους έχουν ανοιχτά δηλώσει πως οι κινητοποιήσεις τους θα ενταθούν ανεξάρτητα από το εάν υπάρχουν ή όχι περιορισμοί και απαγορεύσεις. Στο ίδιο μοτίβο είναι και οι ανακοινώσεις των εργατικών συνδικάτων που μετά από αρκετά χρόνια άφησαν να εννοηθεί πως δεν απέχουν πολύ από τη λήψη απόφασης για απεργία διαρκείας – μία κίνηση που ενδέχεται πέρα από τα προβλήματα που θα προσθέσει στο ήδη μακρά λίστα από τέτοια που έχει να διαχειριστεί σήμερα ο Ερντογάν θα βγάλει στους δρόμους και άλλους κλάδους.

Αξίζει να σημειωθεί πως στο πλευρό των φοιτητών τους σε μία εξαιρετικά σπάνια κίνηση θα σταθούν οι ακαδημαϊκοί οι οποίοι έχουν μετά από δεκαετίες προκηρύξει 24ωρη απεργία στο τέλος της τρέχουσας εβδομάδας. Στην Τουρκία αυτές οι κινήσεις παραδοσιακά λειτουργούν αλυσιδωτά κι αν η συγκεκριμένη τάση επεκταθεί τότε για πρώτη φορά από το 2013 ο Ερντογάν θα βρεθεί αντιμέτωπος με μία χώρα που θα έχει παραλύσει από τις απεργιακές κινητοποιήσεις και με μία κοινωνία η οποία στην πλειοψηφία της δεν θα έχει καμία διάθεση να ακούσει τι έχει να πει ο ίδιος ο Πρόεδρος της χώρας. Το μεγάλο μαύρο σύννεφο της κοινωνικής δυσαρέσκειας πλησιάζει επικίνδυνα το Προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα και είναι πολύ πιθανό εάν ξεκινήσει η «βροχή» να υπάρξουν μεγάλες και ίσως κομβικές «πλημμύρες». Ο Ταγίπ Ερντογάν που αρέσκεται στο να δίνει άμεσες – κάθετες λύσεις ίσως αυτή τη φορά υποχρεωθεί να υποχωρήσει για να μην ηττηθεί, όχι τουλάχιστον άμεσα.