Τούρκος πρέσβης: Οι διαφωνίες δεν πρέπει να δημιουργούν εχθρούς

«Προσπαθούμε με ειλικρίνεια και καλή πίστη να λύσουμε ό,τι μπορούμε μόνοι μας, και τα υπόλοιπα τα παραπέμπουμε σε κάποιου είδους μηχανισμό επίλυσης διαφορών από τρίτους» ίσως το Διεθνές Δικαστήριο ή κάποιο άλλο αμοιβαία αποδεκτό δικαστήριο ή άλλα φόρουμ» δηλώνει με αφορμή τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν ο Burak Özügergin.

Η Τουρκία ως κανονιστική δύναμη, δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη στις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή μας, σημειώνει ο Πρέσβης της Τουρκίας Burak Özügergin σε συνέντευξη του στο iEidiseis, εξηγώντας τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η Τουρκία στην ρωσο-ουκρανική κρίση.

Στο πρώτο μέρος της συνέντευξης του Πρέσβη της Τουρκικής Δημοκρατίας που δημοσιεύεται σήμερα, η συζήτηση περιστρέφεται στις τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία, τον ρόλο της Τουρκίας στην κρίση, το νέο πλαίσιο που γεννά η εισβολή της Ρωσίας στην παγκόσμια και περιφερειακή ασφάλεια, αλλά και τις συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας σημειώνοντας ότι οι διαφωνίες δεν πρέπει να δημιουργούν εχθρούς.
Μετά τη συνάντηση που αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ του Τούρκου Προέδρου και του Έλληνα Πρωθυπουργού, θα υπάρξει μια δεύτερη συνέντευξη με το σύνολο των ελληνοτουρκικών ως θέμα.

Κύριε Πρέσβη, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν περιμένατε αυτή την εξέλιξη στη ρωσο-ουκρανική κρίση.

Δεν μπορώ να πω ότι βρεθήκαμε εντελώς απροετοίμαστοι. Τα σημάδια υπήρχαν σίγουρα, δεν χρειαζόταν να είσαι στρατιωτικός αναλυτής για να διαισθανθείς ότι κάτι τρομερό επρόκειτο να συμβεί. Η δυσοίωνη ρωσική στρατιωτική ανάπτυξη γύρω από την Ουκρανία αυξανόταν σχεδόν σε καθημερινή βάση μέχρι που άρχισαν να εμφανίζονται οι τρομερές εικόνες στα κανάλια ειδήσεων. Από την άλλη πλευρά, πολλοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού μου, εξακολουθούν να είναι σοκαρισμένοι από το μέγεθος της καταστροφής και από το πόσο άσχημα έγιναν τα πράγματα και πόσο γρήγορα.

Ποιες αλλαγές στην παγκόσμια και περιφερειακή ασφάλεια θα επιφέρει ο πόλεμος στην Ουκρανία; Είναι δυνατόν να οικοδομηθεί ένα νέο πλαίσιο για τη διασφάλιση της ειρήνης, της συνεργασίας και της ασφάλειας μεταξύ των κρατών, και τι πρέπει να γίνει τώρα που δεν έχει γίνει στο παρελθόν;

Η διπλωματία θα πρέπει να συμβάλει στην αποφυγή του πολέμου και όχι να θέσει τις βάσεις για αυτόν. Εάν δεν ήταν δυνατόν να αποφευχθεί ο πόλεμος, τότε ο στόχος θα πρέπει να είναι ο τερματισμός του στο συντομότερο δυνατό χρόνο με τις λιγότερες δυνατές απώλειες και καταστροφές. Αυτή είναι η προτεραιότητα τώρα.

Ο επείγων χαρακτήρας της ανθρωπιστικής καταστροφής στην Ουκρανία απαιτεί άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός. Οι πλευρές θα πρέπει να ξεκινήσουν σοβαρές διαπραγματεύσεις το συντομότερο δυνατό. Προσπαθούμε να το πετύχουμε αυτό, παραμένοντας σε συνεχή διάλογο και με τις δύο πλευρές, καθώς και με τους Συμμάχους μας.

Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, μια νέα προσέγγιση για την ειρήνη απαιτεί παγκόσμια ηγεσία προικισμένη με ηθικό κύρος. Μια τέτοια παγκόσμια ηγεσία, με τη σειρά της, χρειάζεται να υπερβεί τα τοπικά συμφέροντα. Τώρα είναι η ώρα να επιδείξουμε την ικανότητά μας για ειρήνευση. Μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας, αν πρόκειται να λειτουργήσει, πρέπει να έχει χαρακτήρα χωρίς αποκλεισμούς. Για να είμαστε σαφείς, το ΝΑΤΟ εξακολουθεί να είναι ένα από τα αγαπημένα ακρωνύμια στην Τουρκία. Και παρακαλώ μην ξεχνάτε ότι η Ευρώπη είναι μεγαλύτερη από την ΕΕ.

Η Τουρκία, και σε αυτή την κρίση, είναι πρόθυμη να παίξει διαμεσολαβητικό ρόλο. Αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, έχουν εκφράσει ανησυχίες για το ρόλο της Τουρκίας, αναφέροντας ως παράδειγμα την εμπλοκή της στη Συρία, τη Λιβύη, την Κύπρο και αλλού με ένοπλες δυνάμεις. Είναι η Τουρκία ειρηνοποιός ή χρησιμοποιεί τις κρίσεις για το δικό της γεωστρατηγικό όφελος;

Για να μπορέσεις να παίξεις διαμεσολαβητικό ρόλο – και δεν υπάρχει τίποτα αποκλειστικό σε μια τέτοια προσπάθεια, πρέπει να είσαι πρόθυμος και πρέπει να μπορείς. Νομίζω ότι η Τουρκία είναι και τα δύο. Ως κανονιστική δύναμη, δεν μπορούμε να μείνουμε αδιάφοροι στις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή μας.

Έχουμε δηλώσει ξεκάθαρα και απερίφραστα στο υψηλότερο επίπεδο ότι υποστηρίζουμε πλήρως την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της. Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο – το λέμε αυτό από το 2014, μετά την Κριμαία.

Ο Πρόεδρός μας και ο Υπουργός Εξωτερικών μας βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τους Ρώσους και Ουκρανούς ομολόγους τους. Ελπίζουμε ότι η συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών της Ρωσίας και της Ουκρανίας αυτή την εβδομάδα στο περιθώριο του Φόρουμ Διπλωματίας της Αττάλειας θα ανοίξει χώρο για νέες διευκολύνσεις που θα αντικαταστήσουν την πικρία. Πρέπει να τερματίσουμε τα δεινά των αμάχων τώρα – όχι αύριο, όχι την επόμενη εβδομάδα, τώρα.

Αλλά ας επιστρέψουμε στα δικά μας. Πριν από λίγες ημέρες ολοκληρώθηκε ο 64ος γύρος διερευνητικών επαφών, πολιτικών διαβουλεύσεων για την τουρκική πλευρά. Οι πληροφορίες για το τι συζητήθηκε παραμένει επτασφράγιστο μυστικό, τουλάχιστον από ελληνικές πηγές. Θα μπορούσατε να μας πείτε τι συζητήθηκε σε αυτές τις συναντήσεις; Υπήρξε συζήτηση ή υπήρξαν δύο μονόλογοι χωρίς αποτέλεσμα; Υπάρχει λόγος να συνεχιστεί αυτή η διαδικασία; Κατά τη γνώμη σας, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για έναν ουσιαστικό διάλογο; Έχουν προταθεί από οποιαδήποτε πλευρά;

Τα μακροχρόνια και αλληλένδετα ζητήματα στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο καλύπτουν πολύπλοκα πολιτικά, νομικά, οικονομικά ζητήματα. Φυσικά, εμπλέκονται πολλά ιστορικά και συναισθηματικά φορτία, γεγονός που καθιστά τα πράγματα ακόμη πιο περίπλοκα. Αλλά δεν είμαι αποθαρρημένος.

Στην πραγματικότητα, αυτό που χρειαζόμαστε για να λύσουμε αυτά τα προβλήματα υπάρχει ήδη στο τεράστιο σώμα του διεθνούς δικαίου. Τα προβλήματα είναι δύσκολα, αλλά η μέθοδος επίλυσης είναι απλή και ξεκάθαρη. Αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον ως εταίρους και όχι ως αντιπάλους, προσπαθούμε με ειλικρίνεια και καλή πίστη να λύσουμε ό,τι μπορούμε μόνοι μας, και τα υπόλοιπα τα παραπέμπουμε σε κάποιου είδους μηχανισμό επίλυσης διαφορών από τρίτους – ίσως το Διεθνές Δικαστήριο ή κάποιο άλλο αμοιβαία αποδεκτό δικαστήριο ή άλλα φόρουμ.

Ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου, της κυριαρχίας, των κυριαρχικών δικαιωμάτων κάθε χώρας και των αρχών των σχέσεων καλής γειτονίας είναι πρότυπα που λειτουργούν για άλλα έθνη και σίγουρα θα λειτουργήσουν και για εμάς.

Οι διαφωνίες δεν πρέπει να δημιουργούν εχθρούς. Είμαστε καλύτεροι από αυτό.

Μπορεί η συνάντηση του Προέδρου Ερντογάν με τον Έλληνα Πρωθυπουργό να αποφέρει θετικά αποτελέσματα;

Απολύτως – η επίσκεψη αυτή έχει τη δυνατότητα να παράγει τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα θετικά αποτελέσματα. Ούτως ή άλλως εμείς – και στις δύο πλευρές του Αιγαίου, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε, ή να καλλιεργήσουμε, ένα είδος διμερούς σχέσης όπου μια τέτοια συνάντηση δεν θα ήταν είδηση.

Σπύρος Σιδέρης

ieidiseis.gr