Τράπεζες: Χάθηκε σε 4 χρόνια ¼ καταστημάτων και εργαζομένων

Περισσότερες από 10.000 θέσεις εργασίας και 500 καταστήματα, «χάθηκαν» από το τραπεζικό σύστημα την τελευταία 4ετία, την ίδια στιγμή που το 90% των πληρωμών γίνεται πλέον μέσω ηλεκτρονικών δικτύων.

Τρία νούμερα που παρουσιάζουν ανάγλυφα τη νέα τραπεζική πραγματικότητα που διαμορφώνεται στην ελληνική οικονομία και την οποία παρουσίασε πρόσφατα στην ετήσια έκθεσή της η Ελληνική Ένωση Τραπεζών.

Την τετραετία 2019 – 2022 οι τράπεζες συνέχισαν με εντατικούς ρυθμούς την συρρίκνωση των δικτύων καταστημάτων και την μείωση προσωπικού, διαδικασία που άρχισε από το 2009 – 2010, με το ξέσπασμα της μεγάλης οικονομικής κρίσης. Συγκεκριμένα και μόνο την τελευταία τετραετία χάθηκαν περισσότερες από 10.000 θέσεις εργασίας στο τραπεζικό σύστημα, ενώ έκλεισαν σχεδόν 500 καταστήματα και, παράλληλα, αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός των ATM και των συναλλαγών με κάρτες.

Χάθηκε το 1/4 των θέσεων εργασίας σε 4 χρόνια

Ειδικότερα, σύμφωνα με τη νέα, ετήσια έκθεση της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, την τετραετία 2019 – 2022 χάθηκε το ένα τέταρτο των θέσεων εργασίας που καταγράφονταν στο τέλος του 2018 (ποσοστό μείωσης 25,5%):

• Ο αριθμός των εργαζομένων στις τράπεζες μειώθηκε στο τέλος του 2022 σε 29.341, έναντι 39.383 στο τέλος του 2018, μια απώλεια 10.042 θέσεων εργασίας.
• Σε ό,τι αφορά τα καταστήματα, έκλεισαν συνολικά 498 την ίδια περίοδο, καθώς ο αριθμός τους μειώθηκε από 1.981 σε 1.483 μεταξύ 2018 και 2022. Το ποσοστό μείωσης των καταστημάτων (-25,1%) συμβαδίζει με το αντίστοιχο ποσοστό μείωσης των υπαλλήλων (-25,5%).
• Παρά τη μείωση των καταστημάτων, ο αριθμός των ATM αυξήθηκε σημαντικά, από τα 5.594 το 2018 στα 5.927 το 2022. Αυτή η αύξηση, κατά 6%, στον αριθμό των μηχανημάτων αποδίδεται στη νέα πολιτική που έχουν υιοθετήσει οι τράπεζες, βάσει της οποίας τα ATM εγκαθίστανται σε νέες θέσεις, εκτός του δικτύου καταστημάτων (σούπερ μάρκετ, σταθμοί μετρό κ.α.).

Σε σχέση με το 2009 όμως η μείωση του δικτύου των τραπεζικών καταστημάτων ανέρχεται στο 65%, φθάνοντας τα 1.483 το 2022 έναντι 4.079 το 2009, ενώ το ίδιο διάστημα σημαντική ήταν και η μείωση των ATMS που περιορίστηκαν από τα 9.170 σε 5.927 το 2022.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η μείωση των ATMS – όπως και η μείωση των καταστημάτων– ήταν αποτέλεσμα της συρρίκνωσης του αριθμού των τραπεζών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Η τάση αυτή αντιστράφηκε από το 2015 και μετά, όταν δηλαδή έκλεισε ο κύκλος των συγχωνεύσεων μεταξύ των τραπεζών και έκτοτε ο αριθμός των ATMS παρουσιάζει μικρή αλλά σταθερή αύξηση.

Αντίστοιχη ήταν και η μείωση στην απασχόληση στον τραπεζικό τομέα, με τον αριθμό των τραπεζοϋπαλλήλων την ίδια περίοδο να μειώνεται κατά 55% και συγκεκριμένα από 65.682 σε 29.340, μια τάση που αναμένεται να συνεχιστεί και το 2023, μέσα από νέα προγράμματα εθελουσίας εξόδου για το προσωπικό τους, που υλοποιούν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες.

Η σημερινή δομή

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, η Alpha διαθέτει 280 καταστήματα και 5.958 υπαλλήλους, η Εθνική Τράπεζα 318 καταστήματα και 6.706 υπαλλήλους, η Eurobank 274 καταστήματα και 6.272 υπαλλήλους και η Τράπεζα Πειραιώς 389 καταστήματα και 7.900 υπαλλήλους.

Όσο για την δομή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, η Επισκόπηση της ΕΕΤ αναφέρει ότι ο αριθμός των εγχώριων τραπεζών μειώθηκε δραστικά από 35 το 2009 σε 14 σήμερα, εκ των οποίων 9 εμπορικές και 5 συνεταιριστικές. Οι πέντε μεγαλύτερες τράπεζες (Πειραιώς, Εθνική, Alpha, Eurobank – οι αποκαλούμενες σημαντικές – και η Attica Bank) ελέγχουν το 95,7% του συνολικού τραπεζικού ενεργητικού. Στην Ελλάδα έχουν παρουσία και 21 υποκαταστήματα ξένων τραπεζών, με αμελητέο μερίδιο αγοράς, ωστόσο.

Το 90% των πληρωμών μέσω ηλεκτρονικών δικτύων

Η συρρίκνωση δικτύου και εργαζομένων αντισταθμίστηκε από την έκρηξη των ηλεκτρονικών συναλλαγών καθώς πάνω από το 90% των πληρωμών στις τράπεζες το 2022 πραγματοποιήθηκε μέσω Ιντερνετ και mobile banking, αναδεικνύοντας την κυριαρχία των ηλεκτρονικών δικτύων στις καθημερινές συναλλαγές.

Πρόκειται για συναλλαγές κάθε μορφής από επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα, όπως οι πληρωμές προς δημόσιους οργανισμούς, ιδιωτικές επιχειρήσεις, μεταφορές κεφαλαίων κ.ά. Η διάδοση των ηλεκτρονικών πληρωμών που ενισχύθηκε μετά την πανδημία έχει αυξήσει τους χρήστες Ιντερνετ και mobile banking και σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών:

• Οι ενεργοί χρήστες του internet banking, δηλαδή αυτοί που έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον μια εγχρήματη συναλλαγή το τελευταίο 12μηνο, ανήλθαν το 2022 σε 3,8 εκατ. και το 66% αυτών έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον μία συναλλαγή κάθε μήνα.
• Οι ενεργοί χρήστες του mobile banking ξεπέρασαν τα 5,1 εκατ. και το 55% αυτών έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον μία συναλλαγή κάθε μήνα.
• Σχεδόν το 40% των μεταφορών χρημάτων πραγματοποιείται πλέον μέσω εφαρμογών mobile banking, αναδεικνύοντας το κινητό ως κυρίαρχο για την πραγματοποίηση πληρωμών.

Υπερτριπλάσια η χρήση καρτών

Παράλληλη είναι και η αύξηση στη χρήση του πλαστικού χρήματος μέσω πιστωτικών, χρεωστικών και προπληρωμένων καρτών που έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα, με:

• Τον αριθμό των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών να ανέρχεται στο 1,88 δισ., καταγράφοντας αύξηση κατά 20% σε σχέση με το 2021.
• Την αξία των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών να φτάνει τα 58,8 δισ. ευρώ, καταγράφοντας άνοδο κατά 23% σε ετήσια βάση, ενώ η μέση αξία της κάθε συναλλαγής διαμορφώνεται στα 31 ευρώ.

Να σημειωθεί τέλος ότι η χρήση των καρτών έχει υπερτριπλασιαστεί τα έξι τελευταία χρόνια, φθάνοντας από τα 505 εκατ. συναλλαγών το 2017 στο 1,88 δισ. συναλλαγών. Επιπλέον η συμμετοχή τους στον συνολικό τζίρο των ηλεκτρονικών πληρωμών έχει διευρυνθεί και αντιπροσωπεύουν το 69,5% των συνολικών ηλεκτρονικών συναλλαγών που πραγματοποιούνται στη χώρα, έναντι 49,3% που αντιπροσωπεύουν στην Ευρωζώνη και 52% στις χώρες της Ε.Ε.

Κώστας Παπαγρηγόρης

news247.gr

Getty images