Τράπεζες: Πόσο αυξάνονται οι δόσεις των δανείων

Τρίτο ηλεκτροσόκ και μάλιστα μέσα σε διάστημα σχεδόν τεσσάρων μηνών θα υποστούν από την Δευτέρα χιλιάδες δανειολήπτες στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων οι οποίοι, από την επόμενη κιόλας πληρωμή, θα δουν τις μηνιαίες δόσεις των δανείων τους να αυξάνονται και μάλιστα σε μία περίοδο, όπου η ακρίβεια εκτοξεύει το κόστος της καθημερινότητας.

Εντείνοντας την προσπάθεια της να ελέγξει το ξέφρενο ράλι του πληθωρισμού, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχώρησε χθες στη δεύτερη διαδοχική αύξηση των επιτοκίων της κατά 75 μονάδες βάσης. Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά αύξηση των ευρωπαϊκών επιτοκίων φέτος, με την ΕΚΤ να κάνει το πρώτο βήμα τον περασμένο Ιούλιο. Συνολικά, η κεντρική τράπεζα έχει αυξήσει φέτος τα επιτόκια της κατά 200 μονάδες βάσης δρομολογώντας την επιθετικότερη καμπάνια στην ιστορία της για να αντιμετωπίσει τα διαδοχικά ρεκόρ του πληθωρισμού από 8,9% τον Ιούλιο στο 9,1% τον Αύγουστο και ακόμα υψηλότερα στο 9,9% τον Σεπτέμβριο.

Αύξηση δόσης κατά 114 ευρώ

Αυτό πρακτικά σημαίνει πως σε ένα δάνειο ύψους 100.000 ευρώ, με επιτόκιο 3,5% και διάρκεια αποπληρωμής τα 20 έτη, που τον περασμένο Ιούνιο είχε δόση 511 ευρώ, σήμερα, μετά και τη νέα αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, θα εκτοξευτεί στα περίπου 626 ευρώ. Άρα, ο δανειολήπτης μέσα σε τέσσερις μήνες έχει δει το ποσό του δανείου του να «φουσκώνει» κατά 114 ευρώ/μήνα ή 1.369 ευρώ/χρόνο!

Και αυτό είναι μόνο η αρχή καθώς όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη το euribor 3μήνου, με το οποίο συνδέεται το 90% των δανείων, εκτιμάται ότι θα συνεχίσει την «τρελή» του πορεία, «σκαρφαλώνοντας» από το 1,58% σήμερα στο 2,5% στα τέλη του τρέχοντος έτους και σε πάνω από 3% την επόμενη χρονιά.

Σε κάθε περίπτωση, οι επιβαρύνσεις στις δόσεις μπορεί να είναι μεγαλύτερες ή μικρότερες, ανάλογα με το ποσό ή τη διάρκεια του δανείου, κυρίως, όμως, με βάση τη διάρκεια που απομένει για να λήξει. Καθώς οι τόκοι εξοφλούνται εμπροσθοβαρώς, εάν το δάνειο βρίσκεται στην πρώτη 3ετία ή 5ετία πληρωμών, μπορεί το επιπλέον κόστος να είναι μεγαλύτερο.

Αντιστοίχως, για ένα μέσο επιχειρηματικό τοκοχρεωλυτικό δάνειο, ύψους 200.000 ευρώ, με μέσο αρχικό επιτόκιο 5,5% και διάρκεια αποπληρωμής τα 10 χρόνια, η αύξηση κατά 75 μονάδες βάσης μεταφράζεται σε αύξηση της μηνιαίας δόσης κατά 76 ευρώ/μήνα (από αρχική δόση 2.230 ευρώ σε 2.307 ευρώ).

Η νέα στρατηγική

Υπ’ αυτές τις συνθήκες τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα έχουν ήδη χαράξει την νέα στρατηγική τους σε ότι αφορά στην βασική επιτοκιακή πολιτική, κινούμενη σε δύο κυρίως άξονες:

Από τη μία πλευρά, αυξάνουν τα σταθερά επιτόκια, διατηρώντας ωστόσο σε ελκυστικά επίπεδα τις διάρκειες των 3 και 5 ετών. Παρ’ όλα αυτά, τα εγχώρια ιδρύματα εξακολουθούν να προσφέρουν στους πελάτες τους δυνατότητα σταθερού επιτοκίου για τα στεγαστικά δάνεια – με το ανάλογο, βέβαια, κόστος.

Και από την άλλη, περιορίζουν τα περιθώρια κέρδους τους στα κυμαινόμενα επιτόκια, ώστε η τελική ετησιοποιημένη επιβάρυνση, όπως αυτή προκύπτει από το άθροισμά τους με τους διατραπεζικούς δείκτες euribor, να παραμείνει σε λογικά επίπεδα. Όπως εξηγούν πηγές του κλάδου, οι τράπεζες έχουν απορροφήσει ένα μέρος του αυξημένου κόστους στα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου με σκοπό να αποτρέψουν ένα “σοκ” στη ζήτηση για δάνεια εκ μέρους των πελατών τους. Με το Euribor 3μήνου να κυμαίνεται σήμερα στο 1,45%, το spread έχει μειωθεί πλέον το 2,5% από 3,5% που ήταν πριν από ένα έτος, καθώς σταδιακά “ψαλιδίστηκε” στο 3,10%, 2,90% κ.ά.

Όπως εξηγούν υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη «πρόκειται για την υιοθέτηση μιας στρατηγικής που είναι συνάρτηση των εκτιμήσεων για την πορεία της πληθωριστικής κρίσης τα αμέσως επόμενα χρόνια και στοχεύει στην διατήρηση της ζήτησης για χρηματοδότηση ακινήτων σε όσο το δυνατόν υψηλότερα επίπεδα, στο τρέχον περιβάλλον αβεβαιότητας. Πρακτικά θέλουμε οι ενδιαφερόμενοι για την λήψη στεγαστικού δανείου να συνεχίσουν να έχουν ελκυστικές επιλογές» καταλήγουν οι ίδιες πηγές.

Τι θα γίνει με τους καταθέτες

Τις πρώτες, μικρές αυξήσεις αναμένεται να δουν ήδη από τον επόμενο μήνα οι καταθέτες. Με τις καταθέσεις να συνεχίζουν την αυξητική τους πορεία, «οι τράπεζες κατανοούν πως δεν μπορούν πλέον να «αγνοούν» τις αυξήσεις της ΕΚΤ, προχωρώντας, έτσι, σε επιβράβευση των πελατών τους.

Οι συνολικές καταθέσεις στις τράπεζες έχουν αυξηθεί στα 183,1 δισ. ευρώ από 132,9 δισ. ευρώ στις αρχές του 2019, καταγράφοντας άνοδο πάνω από 45 δισ. τα τελευταία χρόνια, παρά το ξέσπασμα της πανδημικής κρίσης και την ύφεση που προκάλεσε στην οικονομία. Αξίζει να αναφερθεί πως σε αντίθεση με τράπεζες του εξωτερικού, οι οποίες προσφέρουν για λογαριασμούς σε ευρώ επιτόκια από 2% έως 2,5%, τα εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν διατηρήσει τα επιτόκια κοντά στο μηδέν. Με βάση τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), τον περασμένο Αύγουστο το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων καταθέσεων παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,04%, το μέσο επιτόκιο υφισταμένων καταθέσεων μίας ημέρας από νοικοκυριά διαμορφώνεται στο 0,03%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των καταθέσεων από επιχειρήσεις παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 0,01%.

Οι λόγοι των μηδενικών επιτοκίων

Όπως εξηγούν στο news247.gr αρμόδια τραπεζικά στελέχη, οι συστιμικές τράπεζες υιοθέτησαν την συγκεκριμένη στρατηγική τους τελευταίους μήνες κυρίως λόγω της σημαντικής ρευστότητας που συσσώρευσαν εξαιτίας και των μέτρων στήριξης κατά της πανδημίας ενώ μέχρι σήμερα ουδέποτε επέβαλαν αρνητικά επιτόκια στις καταθέσεις πελατών τους.

Η πλεονάζουσα ρευστότητα που υπάρχει στο τραπεζικό σύστημα δεν δημιουργεί πιέσεις για την προσέλκυση καταθέσεων εξηγούν τραπεζικά στελέχη και έτσι η νέα άνοδος του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ, θα έχει μικρή επίδραση στα επιτόκια καταθέσεων, ροκανίζοντας περαιτέρω το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών.

Κώστας Παπαγρηγόρης

news247.gr

ISTOCK