Τρεις εκλογές,τρία ορόσημα- Κάλπες σε Ελλάδα,Τουρκία και Κύπρο το 2023

Το 2023 άμα τη αφίξει του, σηματοδοτεί την τελική ευθεία για τις βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα και την έναρξη, επίσημα πλέον, της προεκλογικής περιόδου, ασχέτως της ημερομηνίας που θα αποφασίσει ο Πρωθυπουργός.

Με το πολιτικό κλίμα να έχει βαρύνει επικίνδυνα μετά τις αποκαλύψεις για τις υποκλοπές, το σκάνδαλο QatarGate, τα σκάνδαλα διαφθοράς και την ακρίβεια να χτυπά κόκκινο, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το τι θα αποφασίσει ο «κυρίαρχος λαός».

Φυσικά το αποτέλεσμα των εκλογών στην Ελλάδα, δεν αφορά μόνο την χώρα αλλά και την ΕΕ, όπου το κυρίαρχο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, μπορεί να δει την ήττα του ισχυρότερου κόμματος του στον ευρωπαϊκό χάρτη, απομειώνοντας περαιτέρω την δύναμη του.

Όμως δεν είναι μόνο η Ελλάδα που προσέρχεται στις κάλπες το 2023. Στη γειτονιά μας, εκλογές θα πραγματοποιηθούν σε Κύπρο και Τουρκία Προεδρικές, σε Βουλγαρία πρόωρες και στην Αλβανία δημοτικές. Δεν αποκλείεται βέβαια να έχουμε πρόωρες εκλογές και στο Μαυροβούνιο, το οποίο διέρχεται τον δεύτερο χρόνο πολιτικής κρίσης και ακυβερνησίας.

Ουδείς βέβαια μπορεί να γνωρίζει αν θα έχουμε επιπλέον εκλογικές διαδικασίες στην περιοχή των Βαλκανίων, καθώς κάποιες χώρες αντιμετωπίζουν πολιτική κρίση και η προσφυγή στις κάλπες δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Κι αν στη γειτονιά μας θα έχουμε μεγάλη εκλογική κινητοποίηση, αντίστοιχο είναι το κλίμα και σε πολλές χώρες της ΕΕ, που προετοιμάζονται για πρόωρες αλλά και προγραμματισμένες εκλογές, που ενδεχομένως θα αναδιαμορφώσουν το σκηνικό στην Ένωση.

Ερωτηματικό παραμένει για το τι θα συμβεί στη Γαλλία. Προς το παρόν δεν αναμένονται εκλογές για το 2023 στη Γαλλία. Ωστόσο, ο κίνδυνος πρόωρων βουλευτικών εκλογών δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς. Τον Ιούνιο, οι ψηφοφόροι αρνήθηκαν στον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος επανεξελέγη τον Απρίλιο του 2022, την απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση. Εν τω μεταξύ, οι διαδοχικές προτάσεις δυσπιστίας κατά του φιλελεύθερου κόμματός του της Αναγέννησης δείχνουν ένα σαθρό πολιτικό έδαφος υπό τον Γάλλο ηγέτη.

Ας ρίξουμε μια ματιά στις χώρες που είναι προγραμματισμένες για εκλογές

Κύπρος

Οι προεδρικές εκλογές στην Κύπρο θα διεξαχθούν στις 5 Φεβρουαρίου. Ο Νίκος Αναστασιάδης ολοκληρώνοντας δυο θητείες στην Προεδρία, αφήνει πίσω του έναν εμφύλιο του ΔΗΣΥ για την θέση του ανώτατου άρχοντα καθώς ο Πρόεδρος του κόμματος του Αβέρωφ Νεοφύτου και ο πρώην Υπουργός του των Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης θα κονταροχτυπηθούν για τον δεύτερο γύρο των εκλογών. Ο τρίτος υποψήφιος που θα παίξει ρόλο στο αποτέλεσμα είναι ο εκλεκτός του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Μαυρογιάννης.

Μέχρι στιγμής οι δημοσκοπήσεις δίνουν πρώτο τον Νίκο Χριστοδουλίδη με μεγάλη διαφορά από τον δεύτερο, που αυτή την στιγμή είναι ο υποψήφιος του ΑΚΕΛ.

Τουρκία

Οι δεύτερες εκλογές μετά την συνταγματική αλλαγή στο πολίτευμα θα πραγματοποιηθούν μέχρι τον Ιούνιο του 2023, αν και όλα δείχνουν ότι θα διεξαχθούν πιο νωρίς για να μπορεί να συμμετάσχει και ο νυν Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Οι δημοσκοπήσεις φέρνουν τον νυν Πρόεδρο πίσω από τους αντιπάλους του και τον συνασπισμό των έξι αντιπολιτευόμενων κομμάτων. Βέβαια ο Ερντογάν είναι πολύ σκληρός για να «πεθάνει» και σύμφωνα με Τούρκους αναλυτές, ο νυν Πρόεδρος μπορεί να κερδίσει τις επερχόμενες εκλογές έστω και με οριακή διαφορά.

Στις προηγούμενες εκλογές η διαφορά του Τούρκου Πορέδρου με τον εκλεκτό του CHP ήταν πάνω από 10 εκ. ψήφοι, ένας αριθμός που δύσκολα θα μπορούσε να αλλάξει δραματικά. Σημαντικό ρόλο θα παίξουν οι λαϊκές ψήφοι αλλά και οι ψήφοι των Κούρδων.

Βουλγαρία

Πιθανότατα την άνοιξη, οι Βούλγαροι μπορεί να χρειαστεί να ψηφίσουν ξανά σε νέες πρόωρες γενικές εκλογές. Αυτές θα ήταν οι πέμπτες γενικές εκλογές τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς οι κύριες πολιτικές δυνάμεις στη φτωχότερη χώρα της ΕΕ δεν μπορούν ακόμη να σχηματίσουν σταθερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Η σφοδρή σύγκρουση μεταξύ των δύο μεγαλύτερων κομμάτων του GERB του πρώην Πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ και του «Συνεχίζουμε την αλλαγή» του πρών Πρωθυπουργού Κίριλ Πετκόφ συνεχίζεται, έχοντας ως αποτέλεσμα την συνέχισει της πολιτικής κρίσης και την δημιουργία σταθερής κυβέρνησης.

Η βουλγαρική πολιτική διέρχεται μια περίοδο σοβαρών μετασχηματισμών μετά από μια δεκαετία πολιτικής σταθερότητας που χαρακτηρίζεται από την κυριαρχία του Μπορίσοφ. Ο Μπορίσοφ βρίσκεται πλέον σε πολιτική απομόνωση, αλλά το 25% των Βουλγάρων συνεχίζει να ψηφίζει το κόμμα του, καθιστώντας τον αναπόφευκτο παράγοντα σε κάθε προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης.

Αλβανία

Στις 14 Μαΐου οι Αλβανοί πρόκειται να ψηφίσουν στις αυτοδιοικητικές εκλογές για να επιλέξουν τους δημάρχους 61 δήμων. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Έντι Ράμα εξέλεξε όλους τους Δημάρχους καθώς το 2019 η αντιπολίτευση στο σύνολο της μποϊκόταρε τις εκλογές, λόγω διαφθοράς όπως κατήγγειλαν.

Ένας συνασπισμός μεταξύ της παράταξης του Δημοκρατικού Κόμματος υπό την ηγεσία του πρώην πρωθυπουργού και προέδρου Σαλί Μπερίσα και του πρώην προέδρου και πρωθυπουργού Ιλίρ Μέτα από το Κόμμα Ελευθερίας πρόκειται να είναι ο κύριος αντίπαλος του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος, και το αποτέλεσμα θα είναι το πρόκριμα για την κεντρική πολιτική σκηνή μετά από μια δεκαετία διακυβέρνησης της χώρας από τον Σοσιαλιστή Ράμα.

Αυτό που αναμένεται με ενδιαφέρον είναι η συμμετοχή των ψηφοφόρων που στις εκλογές του 2019 ήταν μεταξύ 10% και 38%.

Ισπανία

Διπλές οι εκλογές στην Ισπανία, όπου τον Μάιο θα πραγματοποιηθούν οι δημοτικές εκλογές και στις 10 Δεκεμβρίου οι εθνικές, έχοντας ιδιαίτερη σημασία και για την ΕΕ.

Πολλοί θεωρούν τις δημοτικές εκλογές ως την πρώτη δοκιμασία για τον κυβερνητικό συνασπισμό του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ με την αριστερή Unidas Podemos.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις είναι αντιφατικές. Κάποιες δείχνουν ότι το δεξιό PP και το ακροδεξιό VOX θα μπορούσαν να σχηματίσουν τη μελλοντική ισπανική κυβέρνηση συνασπισμού το 2024 ενώ άλλες δείχνουν νίκη του PSOE του Σάντσεθ με την Unidas Podemos και άλλα μικρότερα αριστερά κόμματα.

Πολωνία

Οι εθνικές βουλευτικές εκλογές στην Πολωνία θα διεξαχθούν στα μέσα έως τα τέλη του φθινοπώρου για την ανάδειξη των μελών της Βουλής και της Γερουσίας.

Οι επερχόμενες εκλογές θα είναι εξαιρετικά σημαντικές για την Πολωνία και τη θέση της στην ΕΕ. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η σημερινή αντιπολίτευση έχει πολλές πιθανότητες να σχηματίσει κοινή κυβέρνηση συνασπισμού, εκτοπίζοντας τον κυβερνώντα ευρωσκεπτικιστικό και συντηρητικό συνασπισμό της Ενωμένης Δεξιάς από την εξουσία.

Τσεχία

Η Τσεχία προσέρχεται στις κάλπες για να εκλέξει νέο πρόεδρο τον Ιανουάριο, ο οποίος θα αντικαταστήσει τον αμφιλεγόμενο Μίλος Ζεμάν μετά από μια δεκαετή θητεία. Αν και είναι απίθανο κάποιος υποψήφιος να κερδίσει την πλειοψηφία των ψήφων στον πρώτο γύρο, τρεις υποψήφιοι έχουν αναδειχθεί ως επικρατέστεροι για να συμμετάσχουν σε δεύτερο γύρο.

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ο πρώην Πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπιτς που υποστηρίζεται από το φιλελεύθερο κεντρώο ΑΝΟ, προηγείται με 27%. Με περίπου ίδιο ποσοστό 25% ακολουθούν ο απόστρατος στρατηγός Πετρ Πάβελ και η οικονομολόγος Ντανούσε Νερούντοβα, ανεξάρτητοι και οι δυο υποστηριζόμενοι από διάφορα κόμματα.

Ο Μπάμπιτς συγκαταλέγεται στους υποστηρικτές της Ρωσίας και της Κίνας και θεωρείται λαϊκιστής κι ενδεχομένως η εκλογή του να προκαλέσει προβλήματα στην ΕΕ. Πάντως σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, θεωρείται απίθανο να κερδίσει τις εκλογές αν τεθεί αντιμέτωπος είτε με την Πάβελ είτε με την Νερούντοβα.

Εσθονία

Η Εσθονία προσέρχεται στις κάλπες στις 5 Μαρτίου για να εκλέξει νέο κοινοβούλιο, γεγονός που θα καθορίσει αν η φιλελεύθερη Κάγια Κάλας θα συνεχίσει να εκπροσωπεί τη χώρα ως πρωθυπουργός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η Κάλας μπορεί να χάσει την κοινοβουλευτική της πλειοψηφία, που αποτελείται από το δικό της Μεταρρυθμιστικό Κόμμα, καθώς και από τους σοσιαλδημοκράτες και την κεντροδεξιά Isamaa.

Φινλανδία

Στις 2 Απριλίου η Φινλανδία θα εκλέξει νέο κοινοβούλιο, το οποίο θα καθορίσει την τύχη της κεντροαριστερής πρωθυπουργού Σάνα Μάριν. Οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός της Μάριν, αποτελούμενος από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, το Κόμμα του Κέντρου, τους Πράσινους, την Αριστερά και το φιλελεύθερο Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα, θα υπερασπιστεί την πλειοψηφία του. Ωστόσο, το κεντροδεξιό κόμμα KOK εμφανίζεται δημοσκοπικά ως το ισχυρότερο κόμμα.

Σλοβακία

Στη Σλοβακία, η κεντροδεξιά κυβέρνηση μειοψηφίας του πρωθυπουργού Έντουαρντ Χέγκερ ανατράπηκε με ψήφο εμπιστοσύνης στις 15 Δεκεμβρίου, πράγμα που σημαίνει ότι οι πρόωρες εκλογές την άνοιξη ή το φθινόπωρο του 2023 φαίνονται όλο και πιο πιθανές. Οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις υποδηλώνουν μια τεκτονική αλλαγή για το εξαιρετικά κατακερματισμένο κομματικό σύστημα, εάν γίνουν οι εκλογές.

Οι περισσότεροι αναλυτές εξακολουθούν να θεωρούν τις πρόωρες εκλογές ως το πιο πιθανό σενάριο, καθώς υπάρχει μικρή πιθανότητα να βρεθεί μια νέα πλειοψηφία.

Η Πρόεδρος της χώρας έδωσε προθεσμία μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου για να βρουν νέα πλειοψηφία. Εάν όχι, το κοινοβούλιο θα πρέπει να προκηρύξει τις νέες εκλογές το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2023.

Το πρόβλημα με την Σλοβακία είναι ότι η στάση των πολιτών είναι ιδιαίτερα φιλική προς την Ρωσία και υπάρχει η πιθανότητα μετά τις εκλογές η χώρα να γίνει μια νέα Ουγγαρία στην ΕΕ.

Ελβετία

Αν και δεν ανήκει στην ΕΕ, εκλογές θα διεξαχθούν και στην Ελβετία καθώς το νέο κοινοβούλιο θα εκλεγεί στις 22 Οκτωβρίου, ενώ οι νέοι αρχηγοί κρατών θα εκλεγούν στις 12 Δεκεμβρίου. Οι εκλογές του 2023 θα δείξουν αν το πράσινο κύμα του 2019 μπορεί να διατηρηθεί.

Εάν το πράσινο κόμμα μπορέσει να επαναλάβει την επιτυχία των τελευταίων εκλογών, θα είναι δύσκολο για τα άλλα κόμματα να του αρνηθούν μια έδρα στο Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, την επταμελή κυβέρνηση, στην οποία παραδοσιακά εκπροσωπούνται όλα τα μεγάλα κόμματα. Σε αυτή την περίπτωση, ωστόσο, ένα από τα άλλα κόμματα θα πρέπει να χάσει μια έδρα.

Σπύρος Σιδέρης

ieidiseis.gr