Βουλή: Στο τραπέζι η ελληνική συμμετοχή με στρατό στην ένοπλη σύγκρουση στην υποσαχάρια ζώνη του Σαχέλ (χάρτες)

«Η Ελλάδα δεν έχει συμφωνήσει να συμμετάσχει σε αυτή τη δύναμη, αλλά και να το έκανε, θα το έκανε σε αυτό το πλαίσιο», είπε σήμερα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη Βουλή, αναφερόμενος στην πρόβλεψη της ελληνο-γαλλικής στρατιωτικής συμφωνίας που υπεγράφη πρόσφατα, για να συνδράμει η Ελλάδα την Γαλλία στις στρατιωτικές επιχειρήσεις που διεξάγει στην υποσαχάριο Αφρική, στην περιοχή του Σαχέλ.

«Πόσες είναι οι επιχειρήσεις στο Σαχέλ; Υπάρχει η αμιγώς γαλλική επιχείρηση Μπαρκάν που εμπλέκεται προφανώς σε εχθροπραξίες. Υπάρχει και μία ακόμα που παρέχει υποστήριξη στη συνολική γαλλική παρουσία στο Σαχέλ. Ποιες χώρες συμμετέχουν; Το Βέλγιο, η Δανία, η Εσθονία, η Ιταλία, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Τσεχία. Όλες αυτές οι χώρες δεν έχουν υπογράψει καμία συμφωνία με τη Γαλλία. Δεν βρίσκονται καν στη Μεσόγειο. Κρίνουν σκόπιμο να υπάρχει δική τους υποστηρικτική παρουσία».

Ουσιαστικά, ο Κ. Μητσοτάκης άφησε να εννοηθεί ότι, εφόσον αποφασιστεί η συμμετοχή της Ελλάδας στις επιχειρήσεις, θα πρόκειται για την δεύτερη γαλλική επιχείρηση, στην οποία μετέχουν και άλλοι Ευρωπαίοι.

Οι Patriot

Οπως είναι γνωστό, εκτός του Σαχέλ, η Ελλάδα έστειλε πρόσφατα στην Σαουδική Αραβία μια πυροβολαρχία του αντιαεροπορικού συστήματος, Patriot. Η αποστολή είχε αποφασιστεί εδώ και καιρό, όπως το ίδιο και η απόσυρση σχετικού οπλισμού των ΗΠΑ από τη χώρα του Κόλπου, ήδη από την περίοδο της προεδρίας Τράμπ.

Τότε, η Ουάσιγκτον επέμεινε ιδιαίτερα να σταλούν ενισχύσεις στην Σ.Αραβία. Κάτι που έγινε μετά από επαφές του Ριάντ με την Αθήνα και τη σύσφιξη των στρατιωτικών σχέσεων Ελλάδας – Σ.Αραβίας.

Ελληνική συμμετοχή;

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην αποστολή πενήντα στρατιωτικών, ως «force protection», δηλαδή για φρουρά στρατιωτικών δυνάμεων, συνοδεία στρατιωτικού προσωπικού, και εγκαταστάσεων, στο πλαίσιο της γαλλικής στρατιωτικής επιχείρησης στο Σαχέλ.

Από τη μεριά του, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, απαντώντας στον πρωθυπουργό, παρουσίασε απάντηση που είχε δώσει στο παρελθόν στον ΣΥΡΙΖΑ, στη Βουλή, το υπουργείο Αμυνας, υποστηρίζοντας ότι από αυτήν προέκυπτε πως η ελληνική δύναμη θα λάβει μέρος και σε μάχες.

Τη γαλλική επιχείρηση σήμερα συνδράμουν η Βρετανία, η οποία έστειλε το 2018, τρία ελικόπτερα και 90 άτομα στρατιωτικό προσωπικό, καθώς και η Εσθονία με 50 άτομα. Η δανία η οποία έστειλε το 2019 70 στρατιωτικούς και δύο ελικόπτερα στο Μάλι, και η Τσεχία που το 2020 έστειλε 210 άτομα στρατιωτικό προσωπικό

Οι γαλλικές επιχειρήσεις

Οι απώλειες της Γαλλίας στις στρατιωτικές επιχειρήσεις της στο Μάλι και την περιοχή του Σαχέλ, σύμφωνα με τα επίσημα γαλλικά στοιχεία, ανέρχονται σε 56 άτομα (55 άνδρες και μια γυναίκα, εκ των οποίων 11 αξιωματικοί, 17 υπαξιωματικοί και 28 στρατιώτες).

Ο πόλεμος στο Μάλι ξεκίνησε το 2012. Σε άλλες χώρες του Σαχέλ, και ειδικά κάτω από τη Λιβύη, η αναταραχή και οι συγκρούσεις ουσιαστικά ήταν συνέπεια των κραδασμών στη Λιβυη, του εμφυλίου πολέμου και της διάλυσης της χώρας, μετά την «Αραβική Ανοιξη» και την ανατροπή Καντάφι. Οι ένοπλες οργανώσεις είναι ως επί το πλείστον τζιχαντιστικές.

Η Γαλλία προχώρησε σε ένοπλη επέμβαση αρχικά στο Μάλι, το 2013, με την επιχείρηση, Serval, και κατόπιν στην περιοχή του Σαχέλ, το 2014-15, με την επιχείρηση Barkhane. Από το 2018, οι γαλλικές δυνάμεις ενισχύθηκαν με κάποιες ευρωπαϊκές δυνάμεις.

Τουρκικός δάκτυλος

Εδώ και χρόνια το Παρίσι επιμένει να ζητάει από τους Ευρωπαίους τη συνδρομή τους για την περιοχή του Σαχέλ. Ωστόσο, η πλειοψηφία τους δεν έχει επιδείξει θετική διάθεση.

Η Γαλλία, η οποία θεωρεί το Σαχέλ «ζώνη συμφερόντων» της, προσπαθούσε, μάλιστα, να «βαφτιστούν» οι επιχειρήσεις ως ευρωπαϊκού χαρακτήρα, αλλά έως τώρα κάτι τέτοιο δεν έχει σταθεί δυνατόν.

Η περαιτέρω αποσταθεροποίηση της ζώνης του Σαχέλ εκτιμάται ότι θα έχει σοβαρές συνέπειες τόσο για τη βόρειο Αφρική όσο και για τη νότιο Ευρώπη. Πρόκειται για τις χώρες Μπουρκίνα Φάσο, το Πράσινο Ακρωτήρι, το Τσαντ, την Γκάμπια, τη Γουϊνέα – Μπισσάου, το Μάλι, τη Μαυριτανία, τον Νίγηρα και τη Σενεγάλη, με συνολικό πληθυσμό περί τα 100 εκατομμύρια. Πολλά εκατομμύρια ανθρώπων λιμοκτονούν, με αποτέλεσμα, εκτός των άλλων, τη μαζική μετανάστευση.

Να σημειωθεί πως στην περιοχή επιχειρεί να διαδραματίσει ρόλο τόσο η Ρωσία όσο και η Τουρκία, η οποία, ως γνωστόν, έχει αυξήσει θεματικά την παρουσία της στην αφρικανική ήπειρο.

Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του think tank, «Geopolitical Futures», η Τουρκία έχει ήδη εμπλοκή στο Σαχέλ. Κάτι που ενοχλεί ιδιαίτερα την Γαλλία, όπως και οι επιθετικές κινήσεις της Αγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Συνεννοήσεις Αθήνας-Παρισίων

Αν και οι πιο πολλες χώρες – μέλη της ΕΕ αντιμετωπίζουν μάλλον με αδιαφορία την γαλλική «επιθυμία» για βοήθεια, η Ελλάδα, συχνά, δια στόματος του υπουργού Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου, επανειλημμένως έχει ταχθεί υπέρ της Γαλλίας.

Ενδεικτικά, φέτος τον Μάρτιο, ο Ν.Παναγιωτόπουλος, μετέχοντας στην υπουργική τηλεδιάσκεψη του Συνασπισμού για το Σαχέλ που οργανώθηκε με πρωτοβουλία της Γαλλίδας υπουργού Άμυνας, Φλωράνς Παρλύ, είπε ότι «ο πρόσφατος διορισμός Ειδικού Απεσταλμένου του υπουργείου Εξωτερικών για θέματα Σαχέλ και η έναρξη λειτουργίας ελληνικής πρεσβείας στη Σενεγάλη, υποδηλώνει την σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στην περιοχή αυτή στην ανάπτυξη των σχέσεων με τις χώρες της Δυτικής Αφρικής, αλλά και γενικότερα τη διεθνή παρουσία της στο πλαίσιο της αμυντικής διπλωματίας και των ειρηνευτικών αποστολών».

ΝΑΤΟ – ΗΠΑ

Πρόσφατα, στη συνέντευξή του, στο πλαίσιο του Athens Democracy Forum, ο Κ.Μητσοτάκης παρατήρησε ότι «η Ευρώπη, ως ήπειρος, πρέπει να ευθυγραμμίσει την οικονομική της δύναμη με τις γεωπολιτικές της φιλοδοξίες. Και ναι, μπορεί να υπάρχουν αποστολές που ενδιαφέρουν ιδιαίτερα την Ευρώπη, στο Σαχέλ, στη Μέση Ανατολή, την Ανατολική Μεσόγειο, όπου το ΝΑΤΟ ενδέχεται να μην μην θέλει να αναμειχθεί».

Και μιλώντας για ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, «ακόμη και χωρίς την έγκριση του ΝΑΤΟ», κατέληξε: «Αυτό θα σήμαινε -για να είμαι απόλυτα ξεκάθαρος- χωρίς την έγκριση των Ηνωμένων Πολιτειών».