Η είδηση της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο στην Κρήτη ήταν η ανακοίνωση στις κοινές δηλώσεις με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη πως το αμερικανικό ελικοπτεροφόρο USS Hershel «Woody» Williams θα χρησιμοποιεί ως βάση τη Σούδα.

Γεγονός που σημαίνει την αναβάθμιση της βάσης της Σούδας και την ταυτόχρονη υποβάθμιση της βάσης του Ινσιρλίκ στην Τουρκία για τις ΗΠΑ, αλλά και ένα σαφές μήνυμα στην Άγκυρα πως τα αμερικανικά συμφέροντα είναι άρρηκτα δεμένα με την Κρήτη και με την ευρύτερη περιοχή.

Αυτό που στην πραγματικότητα κυρίως ενδιαφέρει τις ΗΠΑ βέβαια και δεν το έκρυψε ο κ. Πομπέο, είναι να ανακόψουν την επιρροή της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και τη διείσδυση της Κίνας στην Ευρώπη. Έτσι ο μόνιμος ελλιμενισμός του USS Hershel «Woody» Williams στη Σούδαδεν είναι άσχετος με την αμερικανική ενόχληση για την ανάμειξη της Μόσχας στη Λιβύη.

Σε συνέντευξη του στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha, ο κ.Πομπέο έστειλε εκ νέου χθες το βράδυ μήνυμα στην Άγκυρα. “Ο διάλογος είναι η λύση. Αυτό υποστηρίζουμε από την αρχή” δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ και αναφέρθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ που ξεκινά την Πέμπτη υπογραμμίζοντας τη σημασία της.

Ο σωστός τρόπος επίλυσης των διαφορών δεν είναι η επίδειξη ισχύος, σχολίασε ο κ.Πομπέο, την ώρα που η Τουρκία στέλνει μέσω της εμπλοκής της στο Ναγκόρνο Καραμπάχ ακριβώς ένα μήνυμα ισχύος προς Ελλάδα και Ευρώπη.

Σημειωτέον ότι ο κ.Μητσοτάκης εξέφρασε τις αμφιβολίες του κατά τις δηλώσεις με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ για την ειλικρίνεια των προθέσεων της Τουρκίας, καθώς την ώρα που εκκρεμεί η έναρξη διερευνητικών συνεχίζει τις προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.

Στη Σύνοδο Κορυφής αύριο και μεθαύριο Ελλάδα και Κύπρος θα ισορροπήσουν ζητώντας αφενός την επιβολή άμεσα των κυρώσεων που είχαν αποφασιστεί το 2019 για πρόσωπα που παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Λευκωσίας στην κυπριακή ΑΟΖ και αφετέρου έναν αυτοματοποιημένο μηχανισμό επιβολής των πιο σκληρών κυρώσεων Μπορέλ, που αφορούν γενικότερα στις προκλήσεις της Τουρκίας.

Κρίσιμη θα είναι βεβαίως η στάση της Γερμανίας. Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας συζήτησε χθες τηλεφωνικά με το Γερμανό ομόλογο του Χάικο Μάας για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Λιβύη.

Ενδιαφέρον έχει τι αναφέρει η επιστολή του πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς τους 27 ηγέτες των κρατών- μελών της ΕΕ ενόψει της Συνόδου. Η πρώτη συνεδρίαση θα αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Κίνας, μετά τη συνάντηση των ηγετών ΕΕ-Κίνας μέσω τηλεδιάσκεψης στις 14 Σεπτεμβρίου. Στο τέλος της συνεδρίασης, θα συζητηθούν η κατάσταση στη Λευκορωσία, η δηλητηρίαση του Αλεξέι Ναβάλνι και η κλιμάκωση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και οι σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία θα συζητηθούν στο δείπνο των ηγετών της ΕΕ. “Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε χώρο για εποικοδομητικό διάλογο με την Τουρκία για την επίτευξη σταθερότητας και ασφάλειας σε ολόκληρη την περιοχή και να διασφαλίσουμε τον πλήρη σεβασμό της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών μελών της ΕΕ. Αυτό θα είναι δυνατό μόνο εάν η Τουρκία δεσμευτεί εποικοδομητικά. Όλες οι επιλογές παραμένουν στο τραπέζι για να υπερασπιστούμε τα νόμιμα συμφέροντα της ΕΕ και των κρατών μελών της” δήλωσε στην επιστολή του ο κ.Μισέλ.