Ιράν: «Ντόμινο» διπλωματικών εξελίξεων μετά τη δολοφονία του πυρηνικού επιστήμονα

Ο θάνατος του κορυφαίου πυρηνικού επιστήμονα Μόχσεν Φαχριζαντέχ του Ιράν θα μπορούσε να συγκριθεί και με πυρηνική έκρηξη! Δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι πρόκειται για τον έκτο επιστήμονα που δολοφονείται στην χώρα. Ο συγκεκριμένος, όμως, δεν ήταν ένας ακόμα πυρηνικός φυσικός. Ήταν ο αρχιτέκτονας του πυρηνικού προγράμματος της χώρας του. Ο άνθρωπος που ηγείτο του τμήματος Έρευνας και Καινοτομίας στο ιρανικό υπουργείο Άμυνας και -σύμφωνα τουλάχιστον με τους δυτικούς- ο επικεφαλής ενός απόρρητου προγράμματος για την παραγωγή ατομικής βόμβας, το οποίο “σταμάτησε” το 2003.

Σε μια έκθεση-ορόσημο της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) του 2011, ο Φαχριζαντέχ αναφερόταν ως το πλέον κεντρικό πρόσωπο στην προσπάθεια του Ιράν να αναπτύξει την τεχνολογία που απαιτείται για να κατασκευάσει ατομικές βόμβες. Το κείμενο αυτό της υπηρεσίας του ΟΗΕ άφηνε να εννοηθεί ότι ο Ιρανός επιστήμονας ενδέχετο να είχε ακόμη κάποιο ρόλο σε αυτή τη δραστηριότητα, τουλάχιστον εκείνη την περίοδο. Ο Φαχριζαντέχ πιστεύεται ότι ήταν υψηλόβαθμο στέλεχος των Φρουρών της Επανάστασης, αλλά και ο μοναδικός Ιρανός που κατονομαζόταν στην έκθεση της ΙΑΕΑ.

Αξίζει να θυμίσουμε, ότι μόλις λίγες ημέρες πριν την δολοφονική επίθεση είχε δημοσιευθεί η έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας που ανέφερε ότι η Τεχεράνη πλέον διαθέτει συνολικά 2,4 τόνους απεμπλουτισμένου ουρανίου, πολλαπλάσιους από αυτούς που προέβλεπε η ιστορική Συμφωνία για το Πυρηνικό Πρόγραμμα του Ιράν. Μία συμφωνία που είχε υπογράψει η ιρανική κυβέρνηση με την κυβέρνηση Ομπάμα. Είναι, λοιπόν, προφανές ότι η επίθεση εναντίον του Μόχσεν Φαχριζαντέχ, αποτελεί ταυτοχρόνως και πλήγμα στις ερευνητικές δραστηριότητες του Ιράν. Το αυτοκίνητο του 59χρονου Φαχριζαντέχ το οποίο βρισκόταν στα περίχωρα της Τεχεράνης και συνοδευόταν από σωματοφύλακες δέχθηκε επίθεση από πολλούς ενόπλους, εφοδιασμένους με πολυβόλα, οι οποίοι τον «τραυμάτισαν βαριά». Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε το ημιεπίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο Tasnim  «τρομοκράτες ανατίναξαν ένα άλλο αυτοκίνητο», πριν  ανοίξουν πυρ εναντίον του οχήματος που μετέφερε τον Φαχριζαντέχ και τους σωματοφύλακές του. Αν και αρχικά το υπουργείο Άμυνας της χώρας δεν επιβεβαίωνε το γεγονός, αργότερα έβγαλε μία ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι, το οι σωματοφύλακες ανταπέδωσαν τα πυρά αλλά οι γιατροί δεν μπόρεσαν να τον επαναφέρουν.

«Το Ισραήλ, ο “υπ’ αριθμόν 1” εχθρός της Τεχεράνης, είναι πιθανόν να εμπλέκεται στη δολοφονία του εξέχοντα πυρηνικού επιστήμονα Μοχσέν Φαχριζαντέχ», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν. Ο πρόεδρος του Ιράν επίσης κατηγόρησε το Ισραήλ. Το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν θα κάνει κανένα σχόλιο για την επίθεση, ανέφερε νωρίτερα ένας αξιωματούχος. Το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ απέφυγε επίσης να σχολιάσει το θέμα.

Στο στόχαστρο της επίθεσης, σύμφωνα με το Ιράν, βρίσκεται το δίδυμο Τραμπ-Νετανιάχου. Μόλις μία εβδομάδα νωρίτερα, μάλιστα, είχε διαρρεύσει η επιθυμία του Τραμπ να επιτεθεί στο Ιράν πριν παραδώσει την προεδρία. Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος διατύπωσε αυτή την απαίτησή του στη διάρκεια μιας συνάντησης με κορυφαίους συνεργάτες του του τομέα της ασφάλειας. Στην συνάντηση αυτή μετείχαν ο αντιπρόεδρος Πενς, ο νέος υπηρεσιακός υπουργός Άμυνας Κρίστοφερ Μίλερ και ο αρχηγός του αμερικανικού γενικού επιτελείου στρατηγός Μαρκ Μίλι.

Τα πράγματα περιπλέκονται, αν αναλογιστεί κανείς και την πρόσφατη επίσκεψη Πομπέο στη Σαουδική Αραβία. Σε αυτήν, αν και δεν επιβεβαιώθηκε επίσημα, υπήρξαν δημοσιεύματα ότι παραβρέθηκε μυστικά και ο Νετανιάχου. Αναλυτές και γνώστες της περιοχής υποστηρίζουν ότι ο άξονας Τραμπ-Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας επιθυμεί να ασκήσει πίεση στην Τεχεράνη, η οποία θα ήταν ικανή να οδηγήσει ακόμα και σε μία ταπεινωτική υποχώρηση. Το κλίμα ήταν έτσι κι αλλιώς ιδιαίτερα τεταμένο. Διπλωματικές πηγές του Ιράν υποστήριζαν ότι η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση υψίστου συναγερμού μετά την ήττα του Τραμπ, αντιμετωπίζοντας την χρονική περίοδο μέχρι τον Ιανουάριο δηλαδή την ορκωμοσία του νέου προέδρου ως ιδιαίτερα επίφοβη. Εντύπωση προκαλεί και η δήλωση του πρώην επικεφαλής της CIA Τζον Μπρέναν, ο οποίος χαρακτήρισε την επίθεση «εγκληματική και εξαιρετικά επικίνδυνη ενέργεια». Το πιο ενδιαφέρον σημείο της παρέμβασής του, όμως, είναι ότι παροτρύνει το Ιράν να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να μην προχωρήσει σε αντίποινα. «Να περιμένει την επιστροφή υπευθύνων Αμερικανών ηγετών στη διεθνή σκηνή», προφανώς αναφερόμενος στην εκλογική νίκη του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν την 3η Νοεμβρίου. «Μια τέτοια ενέργεια κρατικής τρομοκρατίας θα αποτελούσε κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και θα ενεθάρρυνε περαιτέρω κυβερνήσεις να εξαπολύουν φονικές επιθέσεις εναντίον ξένων αξιωματούχων», εκτίμησε ο πρώην διευθυντής της CIA.

Το γεγονός αυτό ενδέχεται να λειτουργήσει ως φυτίλι στην ήδη εύφλεκτη περιοχή. Μένει να αποδειχθεί αν και πώς θα αντιδράσει το Ιράν, μόνο και μόνο για να διατηρήσει το ηθικό των πολιτών του. Οι ιερωμένοι και οι στρατιωτικοί που κυβερνούν ήδη απείλησαν ότι θα πάρουν εκδίκηση για τον φόνο.

Άραγε, επιθυμεί κανείς ανεξέλεγκτη κλιμάκωση; Αν μη τι άλλο δυσχεραίνει την πρόθεση του Μπάιντεν να ηρεμήσει τα πνεύματα, όπως είχε άλλωστε επιχειρήσει και ο Μπαράκ Ομπάμα.

Η δολοφονική αυτή επίθεση πάντως επανέφερε τις μνήμες της πρόσφατης αμερικανικής επίθεσης με drone που σκότωσε τον Κασέμ Σουλεϊμανί, τον διοικητή της Δύναμης Κουντς του Ιράν. Στο παρελθόν έχουν λάβει χώρα και άλλα κινηματογραφικού τύπου δολοφονικά χτυπήματα. Η εφημερίδα New York Times είχε αποκαλύψει επιχείρηση επικαλούμενη αξιωματούχους υπηρεσιών κατασκοπείας. Τότε, ο υπαρχηγός της αλ Κάιντα δολοφονήθηκε από ισραηλινούς πράκτορες που επέβαιναν σε μοτοσικλέτα στην Τεχεράνη.