Με καθυστέρηση δύο ετών κλείνουν οι κόλποι στο Ιόνιο – Δύο Θεσσαλίες επιπλέον η εθνική κυριαρχία

«Κλείνουν» οι κόλποι στο Ιόνιο Πέλαγος μέχρι το ακρωτήριο Ταίναρο στην Πελοπόννησο. Κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι, μαζί με τη μελλοντική επέκταση των χωρικών υδάτων, αυξάνεται η εθνική κυριαρχία σε θαλάσσιες ζώνες, περίπου κατά … δύο Θεσσαλίες.

Αυτό ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο σημειώνει ότι, πλέον, το επόμενο βήμα είναι η επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Ιόνιο μέχρι το Ταίναρο, από τα έξι ναυτικά μίλια που είναι σήμερα, στα 12 ν.μ.. Αυτόματο δικαίωμα, το οποίο αντλεί, ως γνωστόν κάθε χώρα παγκοσμίως, από το διεθνές Δίκαιο.

Το κλείσιμο των κόλπων αυτομάτως προσθέτει στον υπάρχοντα εθνικά κυρίαρχο της Ελλάδας επιπλέον περιοχές κυριαρχίας. Ο λόγος είναι ότι πλέον το μέτρημα της έκτασης της εθνικής κυριαρχής δεν ξεκινά από το εσωτερικό των κόλπων, αλλά από την άκρη τους. Κάτι που προσθέτει, ανάλογα με το κάθε κόλπο και τις περιοχές, αρκετές επιπλέον εκτάσεις.

Χωρικά ύδατα

Τόσο το κλείσιμο των κόλπων στο Ιόνιο, όσο και πολύ περισσότερο το επόμενο επιβεβλημένο βήμα, η επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων (ΕΧΥ), αναμένεται να προκαλέσει τις αντιδράσεις της Άγκυρας, η οποία με κάθε ευκαιρία ανακινεί το ζήτημα.

Ως γνωστόν, μάλιστα, απειλεί με πόλεμο (casus belli) στην περίπτωση της επέκτασης των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο. Ωστόσο, αν και δεν το δηλώνει ανοικτά, δεν επιθυμεί ούτε την επέκταση στο Ιόνιο, δεδομένου ότι δημιουργεί προηγούμενο.

Όπως κατά καιρούς έχει επισημανθεί, βέβαια, νευραλγικής σημασίας θεωρείται η επέκταση των ΕΧΥ στην Κρήτη. Κάτι, το οποίο αυτομάτως θα δημιουργούσε μια «σφήνα» στη ζώνη της ΑΟΖ που αυθαίρετα έχει χαράξει η Άγκυρα με την «κυβέρνηση» – μαριονέτα της Τρίπολης, στη Λιβύη.

Να σημειωθεί πως στο Αιγαίο, βάσει παλαιότερων συμφωνιών στο πλαίσιο του διαλόγου Ελλάδας και Τουρκίας, οι δύο χώρες έχουν δεσμευθεί να μην προβαίνουν σε μονομερείς κινήσεις που θα «ενοχλούσαν» η μια την άλλη χώρα.

Βέβαια, η Άγκυρα, με την επιθετική πολιτική της του «γκριζαρίσματος» πολλών περιοχών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, πρακτικά έχει παραβιάσει τις όποιες συμφωνίες και την υπογραφή της.

Ο επίσημος ισχυρισμός τόσο της Τουρκίας όσο και άλλων χωρών, οι οποίες χρησιμοποιούν το Αιγαίο για τη διέλευση των ναυτικών δυνάμεών τους, είναι ότι σε περίπτωση επέκτασης των ΕΧΥ στο Αιγαίο, το Πέλαγος θα μετατραπεί σε «κλειστή ελληνική θάλασσα».

Κι’ αυτό, παρ’ ότι η Αθήνα διαχρονικά δεσμεύεται ότι θα ληφθούν όλες οι μέριμνες προκειμένου να μην εμποδίζεται η ελευθερία της ναυσιπλοΐας και ότι θα υπάρχουν διεθνείς ναυτικοί διάδρομοι.

Επιπλέον, στα σημεία που οι αποστάσεις ανάμεσα στα ελληνικά νησιά και τα μικρασιατικά παράλια είναι πολύ μικρές, θα ληφθεί υπόψιν η λογική της μέσης γραμμής.

Με διετή καθυστέρηση

Η απόφαση για κλείσιμο των κόλπων στο Ιόνιο μέχρι το Ταίναρο υλοποιείται με καθυστέρηση δύο ετών, και αφού προηγουμένως η Τουρκία έχει κλιμακώσει τις πολύμηνες επιθετικές κινήσεις της σε όλα τα «μέτωπα».

Να σημειωθεί ότι το υπουργείο Εξωτερικών, σε συνεργασία με ένα από τα μεγαλύτερα διεθνή μελετητικά γραφεία στον κόσμο, επί μια διετία (2016 – 2018) κατάρτισε τα σχέδια για το κλείσιμο των κόλπων.

Το σχέδιο αυτό δημοσιοποίησε τον Οκτώβριο του 2018 ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, αμέσως μετά την παραίτησή του, κατά τη διάρκεια της παράδοσης του υπουργείου στον τότε πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα.

Παραδίδοντας τα σχέδια, είχε σημειώσει ότι έτσι μεγαλώνει η εθνική κυριαρχία της Ελλάδας. Επρόκειτο για το πρώτο βήμα, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, το επόμενο θα ήταν στην Κρήτη.

«Η κυριαρχία της χώρας επεκτείνεται για πρώτη φορά έπειτα από 70 χρόνια. Τα Προεδρικά Διατάγματα είναι έτοιμα. Η χώρα, σε πρώτο βήμα, επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη από τους Οθωνούς, τα Διαπόντια Νησιά, μέχρι τα Αντικύθηρα. Το πρώτο βήμα είναι να κλείσουν οι κόλποι, το δεύτερο να φτιαχτούν οι γραμμές βάσης και με βάση αυτά να γίνει η επέκταση από τα 6 στα 12 μίλια. Και αυτό θα μας βοηθήσει στην ΑΟΖ», είχε πει ο Ν.Κοτζιάς.

Ο ίδιος, ακόμα, έχει κατά καιρούς αναφέρει πως «με αυτό τον τρόπο η Ελλάδα αυξάνει την περιοχή της εθνικής κυριαρχίας της, όπως υπολογίσαμε, σε έκταση ανάλογη με δύο φορές τη Θεσσαλία».

Το 2018, η ΝΔ ως αξιωματική αντιπολίτευση, είχε αντιδράσει, κάνοντας λόγο για «ημίμετρα». Τώρα, ωστόσο, από τη θέση της κυβέρνησης, σπεύδει να το προωθήσει και να το διαφημίσει.

Μετά την παραίτησή του, ο Ν.Κοτζιάς είχε παραδώσει στην τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και τα σχετικά Προεδρικά Διατάγματα, με τα οποία θα γινόταν το κλείσιμο των κόλπων και η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ.

Ωστόσο, η τότε κυβέρνηση άφησε το σχέδιο στα συρτάρια της, διότι, όπως εκτιμάτο, δεν ήθελε να έλθει σε ρήξη με την Άγκυρα. Μάλιστα, ορισμένοι κυβερνητικοί κύκλοι ισχυρίζονταν ότι θα πρέπει να γίνει η ρύθμιση αυτή με νόμο, δηλαδή με ψηφοφορία στη Βουλή, και όχι με Προεδρικό Διάταγμα. Κι’ αυτό, παρά το γεγονός ότι οι αρμόδιες κρατικές νομικές υπηρεσίες θεωρούσαν ότι κάλλιστα μπορούσε να γίνει με ΠΔ.

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας πήρε με μεγάλη καθυστέρηση την σκυτάλη σε αυτό το ζήτημα, ενώ μόλις προ μηνών ο πρωθυπουργός έσπευσε να το εξαγγείλει στη Βουλή.

Ενδεικτικό της καθυστέρησης είναι, εκτός των άλλων, ότι ακόμα και η συμφωνία που υπέγραψε η Ελλάδα με την Ιταλία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ των δύο χωρών έγινε χωρίς τον υπολογισμό των κλειστών κόλπων και πολύ περισσότερο δίχως να έχουν επεκταθεί τα ΕΧΥ. Κάτι που, όπως επισημάνθηκε, έπρεπε να είχε γίνει προτού υπογραφεί η ελληνο-ιταλική συμφωνία.

Το Προεδρικό Διάταγμα

Στην ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ότι τέθηκε σε ισχύ του Προεδρικό Διάταγμα περί κλεισίματος κόλπων και χάραξης ευθείων γραμμών βάσης στην θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και των Ιόνιων νήσων μέχρι το ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου.

Ειδικότερα, σημειώνει πως «το Προεδρικό Διάταγμα εκδόθηκε σε εφαρμογή του κυρωτικού νόμου της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Αποτελεί απαραίτητο βήμα για την διαδικασία επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης της χώρας στην ανωτέρω περιοχή, ενέργεια που αποτελεί, με βάση τη Σύμβαση, αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας.

Το Προεδρικό Διάταγμα επισημαίνει ότι η Ελλάδα επιφυλάσσεται για την άσκηση και στις λοιπές περιοχές της Επικράτειάς της των αντιστοίχων δικαιωμάτων της, όπως αυτά απορρέουν από τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία αποτυπώνει διεθνές εθιμικό δίκαιο».

Και καταλήγει: «Η Ελλάδα, αυστηρά προσηλωμένη στην προάσπιση του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας ενεργεί πάντα με γνώμονα τη Διεθνή νομιμότητα».