Ο όψιμος «αντιμπεριαλισμός» της Τουρκίας και ο «νεο-οθωμανικός ιμπεριαλισμός»

Μπορεί η σημερινή πολιτική ηγεσία της Τουρκίας να εμφανίζεται με έντονο αντι-Δυτικό χρώμα, να προβάλει εαυτόν ως αντι-αποικιοκρατική δύναμη, και να υψώνει αντιμπεριαλιστικές κορώνες, αλλά πίσω από αυτή την προσπάθεια να παρουσιαστεί ως ηγέτιδα δύναμη του μουσουλμανικού κόσμου κρύβονται οι δικές της ιμπεριαλιστικές, νεο-οθωμανικές, αποικιοκρατικές βλέψεις.

Αν ακούσει κανείς Τούρκους πολιτικούς παράγοντες, οι οποίοι, βέβαια, στη συντριπτική πλειοψηφία τους ανήκουν στο κυβερνών -κοσμικό, ισλαμικό- κόμμα, AKP, που μετά από τις μαζικές εκκαθαρίσεις αντιπάλων, έχει γίνει ο «καθρέφτης» του Ταγίπ Ερντογάν, θα νομίζει ότι έχει να κάνει με Μαοϊκούς.

Αντιαμερικανισμός, εναντίωση στην αποικιοκρατική, ρατσιστική, ισλαμοφοβική Ευρώπη, αντισιωνιστικές κορώνες, ανθρωπιστικές αξίες και υπεράσπιση των απανταχού κατατρεγμένων προσφύγων και μεταναστών, θυμάτων των πολέμων, ρητορική κατά των διεφθαρμένων αραβικών καθεστώτων και των κοινωνικών ανισοτήτων, υπεράσπιση των δικαίων των Αράβων, πρωτίστως κάνοντας παντιέρα το Παλαιστινιακό ζήτημα, και βέβαια η διεκδίκηση της θέσης της Άγκυρας ως ο «πατερούλης» των απανταχού Τουρκογενών.

Πίσω από αυτό τον ιδεολογικό-θρησκευτικό μανδύα, κρύβονται οι γεωπολιτικές επιδιώξεις της Άγκυρας. Να μετατραπεί σε μια διεθνή δύναμη.

Άλλωστε, ουδόλως κρύβει τους μεγαλοϊδεατικούς, «νεο-οθωμανικούς», όπως η ίδια τους χαρακτηρίζει, στόχους της, που δεν είναι άλλοι από την εξάπλωση της επιρροής της, με κάθε τρόπο, στις περιοχές που κάποτε κάλυπτε η Οθωμανική αυτοκρατορία κι’ ακόμα πιο πέρα.

Αν αυτό δεν είναι τουρκικός ιμπεριαλισμός και νεο-αποικιοκρατία με τουρκικό – θρησκευτικό πρόσημο, πως αλλιώς μπορεί να ονομαστεί;

Όψιμος αντιμπεριαλισμός

Ενδεικτικά είναι ορισμένα σημεία της πρόσφατης ομιλίας του προέδρου της τουρκικής Βουλής, Μουσταφά Σεντόπ, ο οποίος ήλθε να προστεθεί στη μακρά λίστα των όψιμων Τούρκων … αντιμπεριαλιστών.

Αφού, βέβαια, επαναλαμβάνει το ίδιο κουραστικά, όπως και τόσοι άλλοι Τούρκοι αξιωματούχοι τα περί «κακής» Ελλάδας και «καλής» Τουρκίας, αναμασά το γνωστό πλέον αφήγημα του πακέτου διαφορών της Τουρκίας με την Ελλάδα.

Ειδικότερα κάνει λόγο για «διαφορές στο Αιγαίο σχετικά με τα χωρικά ύδατα, την υφαλοκρηπίδα, την αποστρατικοποίηση των νησιών, τον εναέριο χώρο, κ.λ.π.», που, όπως λέγει, όλα αυτά «μπορεί να θεωρηθεί ότι εντάσσονται στα προβλήματα στην Ανατολική Μεσόγειο».

Με τη σειρά τους, όλα αυτά, μαζί και η Ανατολική Μεσόγειος «συνδέονται στενά, όχι μόνο με το διαμοιρασμό των ενεργειακών πόρων, αλλά, σε μεγάλο βαθμό, και τη μάχη επιρροής σε χώρες όπως η Κύπρος, η Συρία, ο Λίβανος, ή η Λιβύη, η οποία διαθέτει πλούσιους φυσικούς πόρους».

Και εδώ είναι που κάνει την εμφάνισή του ο τουρκικός «αντιμπεριαλισμός». Το προπέτασμα, δηλαδή, του σύγχρονου «μεγαλο-οθωμανισμού».

Οι Δυτικές χώρες, κατά τον Μ.Σεντόπ, «ως κληρονόμοι των αποικιακών αυτοκρατοριών, ακολουθούν τις κλασικές ιμπεριαλιστικές πολιτικές».

Αυτό, λοιπόν, κατά τον πρόεδρο της τουρκικής Βουλής, «βρίσκεται στον πυρήνα των προβλημάτων. Είναι στην πραγματικότητα η Δύση που εξακολουθεί να αυτοπροσδιορίζεται μέσα από αρχαϊκές προσεγγίσεις και δεν δέχεται την ύπαρξη νέων παγκόσμιων και περιφερειακών παραγόντων, όπως η Τουρκία, η Κίνα και η Ρωσία».

Μάλιστα, όπως λέγει, «στόχος της πολιτικής της Δύσης δεν είναι μόνο η Τουρκία. Στοχοποιεί και άλλες ανερχόμενες παγκόσμιες δυνάμεις, ιδίως τη Ρωσία, οι οποίες προσπαθούν να αποκτήσουν επιρροή».

Τόσο απλά. Η Τουρκία θέλει να πάρει τη θέση της στο πάνθεον των μεγάλων παγκοσμίων δυνάμεων.

Και από αυτή τη θέση της μεγάλης δύναμης, όπως νομίζει ότι είναι, επιθυμία της είναι να κλείσει μια στρατηγική συμφωνία με την Ευρώπη.

Στη Σύνοδο Κορυφής, λοιπόν, λέγει ο Μ.Σεντόπ, η ΕΕ «πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στην παγίδευσή της σε μια άκαρπη προσέγγιση σε περιφερειακά προβλήματα, με τις προκλήσεις της Ελλάδας και της Διοίκησης της Νότιας Κύπρου (σ.σ. Κυπριακή Δημοκρατία), και στις ευκαιρίες, όπως είναι η Τουρκία, η οποία μετατρέπει την ευρωπαϊκή ήπειρο σε Ευρασία και διαθέτει έναν ευρύ ορίζοντα και τη δύναμη να μεταμορφώσει το μέλλον».

Πόσο μάλλον, προσθέτει με νόημα, που η ΕΕ θα πρέπει «να ξεπεράσει την κρίση ταυτότητάς της, εξαιτίας του Brexit και της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου».

Ανίερες συμμαχίες

Προκειμένου να εξυπηρετήσει τις «μεγαλο-οθωμανικές» βλέψεις της, η Τουρκία δεν αρνείται ακόμα και τις πιο ανίερες -για τα δικά της ιστορικά, ιδεολογικά, θρησκευτικά και πολιτικά δεδομένα- συμμαχίες.

Συμμαχεί με τη Ρωσία, με την οποία, επανειλημμένως, επί αιώνες βρισκόταν σε πολεμικές αντιπαραθέσεις.

Καλλιεργεί την εικόνα της στενής σχέσης Ερντογάν – Πούτιν, με έναν από τους εμφανείς στόχους της να αποσπάσει περισσότερα ανταλλάγματα από τις ΗΠΑ και την ΕΕ στα γεωπολιτικά σχέδιά της. Είτε πρόκειται για τη Μέση Ανατολή (Συρία, Ιράκ, Κούρδοι), είτε για την Ανατολική Μεσόγειο, τη Βόρειο Αφρική και την Αφρική γενικότερα.

Συμμαχεί με διεφθαρμένες ηγεσίες, όπως στη Λιβύη, ή με καταπιεστικά καθεστώτα, όπως στο Πακιστάν, ακόμα και με αιμοσταγείς «ηγέτες», όπως στην Αφρική, προκειμένου να εξυπηρετήσει τα σχέδιά της.

«Σταυροφορία» κατά της Δύσης

Εμφανίζεται ως «αντιμπεριαλιστής» και «αντι-Δυτική», όταν επί σχεδόν έναν αιώνα έχει παίξει τον ρόλο της «Κούβας των ΗΠΑ», όπως άλλωστε χαρακτηριζόταν την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.

Ξεχνάει, εξάλλου, κανείς ότι η «κρίση των πυραύλων» στην Κούβα ξεκίνησε, όταν οι ΗΠΑ ανέπτυξαν πυραυλικά συστήματα που στόχευαν την Σοβιετική Ενωση στην Τουρκία, και όχι επειδή οι Σοβιετικοί αποφάσισαν αίφνης να εγκαταστήσουν πυραύλους στην Κούβα;

Καταγγέλλει τη Δύση. Ποιος; Το -διαχρονικά- καλύτερο «πελατάκι» των δυτικών εμπόρων όπλων, τα οποία σήμερα η Τουρκία χρησιμοποιεί κατά των Κούρδων, Σύρων, Ιρακινών, κ.ο.κ.

Ποιος; Μια πολιτική ηγεσία που έχει προσφέρει το έδαφος της χώρας για να κτιστούν δεκάδες μεγαθήρια δυτικά εργοστάσια, όπου οι Τούρκοι δουλεύουν σαν φτηνό εργατικό δυναμικό.

Κάνει ιδεολογική εκστρατεία κατά της Δύσης, με σημαία την ημισέληνο, και την κατηγορεί για ισλαμοφοβία, την ίδια στιγμή που η Αγκυρα συμμαχεί ό,τι πιο αντιδραστικό και θρησκευτικά μισαλλόδοξο στοιχείο υπάρχει, όπως οι οπαδοί της Μεσαιωνικής οπισθοδρόμησης, δήθεν «μαχητές της ελευθερίας» σε εμπόλεμες περιοχές της Μ.Ανατολής.

Οι Έλληνες γνωρίζουν πολύ καλά τι εστί ιμπεριαλισμός και αποικιοκρατία, ειδικά στην Κύπρο, όπου οι «άνθρωποι» της Αγκυρας είχαν συμμαχήσει με την βρετανική αποικιοκρατία, έζησαν στο πετσί τους τη ναζιστική κατοχή και αγωνίστηκαν εναντίον της, και σίγουρα δεν χρειάζονται μαθήματα επί αυτού. Τουλάχιστον από τη σημερινή ηγεσία της γείτονος.

Φτηνό «αντιφασιστικό» αφήγημα

Η Τουρκία, επίσης, σηκώνει την παντιέρα της υπεράσπισης των αδικημένων και των κατατρεγμένων, στο πρόσωπο των προσφύγων πολέμου και των μεταναστών εξαιτίας της φτώχειας, και την ίδια στιγμή τους εκμεταλλεύεται για να ρίξει τα «τείχη» της Ευρώπης και να αποσπάσει περισσότερα ανταλλάγματα στο παζάρι που κάνει με την ΕΕ.

Κι’ όμως, τους χρησιμοποιεί ακόμα και ως κρέας για τα κανόνια, στρατολογώντας από τις εμπόλεμες ζώνες της Μ.Ανατολής ανθρώπους για να τους στείλει να σκοτωθούν, ως μισθοφόροι, στη Λιβύη, στον Καύκασο και αλλού.

Τους εκμεταλλεύεται ως φτηνή εργατική δύναμη. Είναι γνωστό τοις πάσι ποια είναι η μοίρα των ανθρώπων που έχουν εγκλωβιστεί στην Τουρκία και κάτω από πόσο αντίξοες συνθήκες και άθλιες εργασίες κάνουν, για να επιβιώσουν.

Εσχάτως, μάλιστα, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΑΚΡ, Χαμί Ακσόϊ, λίγο έλειψε να εμφανιστεί ο εκπρόσωπος της αντιφασιστικής Διεθνούς. Αν όχι του Black Block, όταν κατήγγειλε την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη, εξαιτίας του μεταναστευτικού κύματος.

Έφτασε στο σημείο να πει ότι η Τουρκία σώσει το πολιτικό σύστημα της Δημοκρατίας στην Ευρώπη, επειδή αποτρέπει τους πρόσφυγες και μετανάστες να περάσουν στην ΕΕ. Όποτε, βέβαια, δεν τους σπρώχνει στο Αιγαίο για να θαλασσοπνιγούν.

Οι άρχοντες των offshore

Συμμαχεί με καθεστώτα, όπως στο Κατάρ, που κολυμπάνε στον πλούτο, τον οποίο δήθεν καταγγέλει η Άγκυρα, προκειμένου να εξυπηρετήσει τους γεωπολιτικούς στόχους της και να μπει σφήνα στο αντίπαλο στρατόπεδο της Σαουδικής Αραβίας.

Εξάλλου, στο Κατάρ βρίσκει ένα άκρως πολύτιμο ταμείο, προκειμένου να χρηματοδοτήσει τις γεωπολιτικές «περιπέτειές» της.

Κι’ όμως, πολλάκις έχει αποκαλυφθεί ότι άτομα του στενού περιβάλλοντος Ερντογάν, και, βέβαια, πάμπολλα πρωτοκλασσάτα κυβερνητικά στελέχη της τουρκικής κυβέρνησης, είναι ζάμπλουτα, με πάρα πολλές offshore ανά τον κόσμο.

Αρκετές αποκαλύψεις, μάλιστα, αφορούν και το μικρό νησί – μέλος της ΕΕ, το οποίο, όλως περιέργως (!) συχνά στηρίζει τις τουρκικές θέσεις εντός της ΕΕ.

Για να μην μιλήσει κανείς, βέβαια, για την περιβόητη, Halk Bank, μέσω της οποίας γινόταν ξέπλυμα όλου του εμπορίου και των κάθε λογής συναλλαγών με το Ιράν. Χρήμα που έμπαινε στις τσέπες κάποιων επιτηδείων της κυβέρνησης Ερντογάν.

Μεγαλο-οθωμανικές φιλοδοξίες

Από κοινού με το Κατάρ, συμμαχεί με δυνάμεις οι οποίες, όχι απλά κινούνται στις παρυφές του σκληρού Ισλάμ, αλλά βρίσκονται στον σκληρό τζιχαντιστικό πυρήνα, μόνο και μόνο για να επεκτείνει την επιρροή της στη Μέση Ανατολή και για να έχει «μάτια» ακόμα και στην Ερυθρά Θάλασσα.

Ουδείς, βεβαίως, ξεχνά ότι πριν από έναν αιώνα, η Οθωμανικό αυτοκρατορία είχε «μάτια» στην είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας, στην Υεμένη, βασική ναυτική, εμπορική είσοδος.

Ο καφές και η Δημοκρατία

Διακηρύσσει τη Δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, καταγγέλλει τις αραβικές μοναρχίες, και επιχειρεί να αποσταθεροποιήσει αραβικές χώρες, όπως η Αίγυπτος, αλλά είναι η ίδια η τουρκική κυβέρνηση που έχει ρίξει στα μπουντρούμια χιλιάδες αντικαθεστωτικούς, και έχει καταστήσει υποχείριά της τη Δικαιοσύνη και άλλους θεσμικούς πυλώνες της τουρκικής κοινωνίας.

Στην προκειμένη, ηχούν άκρως επίκαιρα και πάλι τα λόγια του Τούρκου συγγραφέα, Αζίν Νεσίν: «Δυο πράγματα δεν ευδοκιμούν στη χώρα μας. Το ένα είναι το δέντρο του καφέ και το άλλο η Δημοκρατία. Και τα δύο μας έρχονται από το εξωτερικό».

Να σημειωθεί πως με την Αίγυπτο, εκτός των άλλων γεωπολιτικών λόγων, υπάρχει και μια βεντέτα ανάμεσα στον Ερντογάν και τον πρόεδρο της χώρας, Αλ Σίσι.

Ο τελευταίος, και ο στρατός, ανέτρεψαν με πραξικοπηματικό τρόπο τον εκλεγμένο μέσα από εκλογές «Αδελφό Μουσουλμάνο», Μόρσι. Αυτός, μάλιστα, πέθανε κατά τη διάρκεια της δίκης του. Ο Τ.Ερντογάν θεωρείται από πολλούς ως βασικό στέλεχος των «Αδελφών Μουσουλμάνων».

Κύπρος – Παλαιστίνη

Υπερασπίζεται, δήθεν, την -πράγματι δίκαια- παλαιστινιακή υπόθεση, και καταγγέλλει το Ισραήλ για την κατάληψη παλαιστινιακών εδαφών και για εβραϊκούς εποικισμούς εντός της Δυτικής Οχθης, και την ίδια στιγμή έχει καταλάβει εδώ και πενήντα χρόνια τη μισή Κύπρο.

Προσποιείται ότι είναι θεματοφύλακας του διεθνούς Δικαίου -κατά το δικούν, βέβαια- αλλά την ίδια στιγμή εισβάλει με τον τσαμπουκά των πολεμικών πλοίων σε θαλάσσιες ζώνες, όπως στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες, εφόσον δεν έχουν οριοθετηθεί, δεν δικαιούται κανείς να μπαίνει εκεί.

Το ίδιο κάνει, ωστόσο, ακόμα και σε οριοθετημένες περιοχές, φτάνοντας στο σημείο να αμφισβητήσει και να απειλήσει με casus belli ακόμα και για το αυτονόητο δικαίωμα που απορρέει από το διεθνές Δίκαιο, την επέκταση των χωρικών υδάτων μιας χώρας, από τα έξι στα δώδεκα ναυτικά μίλια.

Πίσω από όλα αυτά, βέβαια, δεν κρύβεται άλλος στόχος, παρά να αποσπάσει μερίδιο από την ενεργειακή πίτα της Α.Μεσογείου.