Τσαβούσογλου: «Θα έχω διάλογο με τον φίλο μου, Δένδια, τις επόμενες εβδομάδες»

Διάλογο με τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, τις επόμενες εβδομάδες, προανήγγειλε ο Τούρκος ομόλογός του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, χτες, από τη Λισαβώνα, κατά την επίσκεψή του στην Πορτογαλία, η οποία αυτή την περίοδο έχει την προεδρία της ΕΕ.

Σύμφωνα με το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, πιθανώς την επόμενη εβδομάδα στη Λισαβώνα θα βρεθεί και ο Ν.Δένδιας.

Ο Μ.Τσαβούσογλου ανέφερε, επίσης, ότι στόχος της Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο, την πραγματοποίηση της οποίας εξετάζει η ΕΕ, κατόπιν πρότασης του Ερντογάν, είναι «να επιτευχθεί συμφωνία, όπου όλα τα μέρη θα μπορούν να έχουν ίσο μερίδιο» (!).

Ακόμα, αναφερόμενος στο Κυπριακό, ετάχθη υπέρ της διχοτόμησης, ισχυριζόμενος ότι υπέρ της «λύσης» των δύο κρατών, έχει ταχθεί και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης. Ο τελευταίος, πάντως, στο παρελθόν διέψευσε τέτοιου είδους ισχυρισμούς.

Συνάντηση με Δένδια;

«Υπάρχει ένα άνοιγμα με την Ελλάδα, ώστε να μπορέσουμε να διεξάγουμε έναν πολύ καλύτερο διάλογο», ανέφερε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών.

Και υποστήριξε, στη συνέχεια: «Ο υπουργός Εξωτερικών τους (σ.σ. Ν.Δένδιας) είναι πολύ καλός προσωπικός μου φίλος και θα έχουμε διάλογο μαζί του τις επόμενες εβδομάδες. Σε αυτό το πλαίσιο, μάλιστα, είμαστε έτοιμοι να ανοίξουμε μια νέα σελίδα στις σχέσεις μας με την ΕΕ».

Εάν πράγματι ισχύει η δήλωση Τσαβούσογλου περί επικείμενης συνάντησης με τον Ν.Δένδια, θα είναι η πολλοστή φορά που η ελληνική κοινή γνώμη πληροφορείται από την τουρκική πλευρά για τις τις διεργασίες που συντελούνται στα ελληνο-τουρκικά.

Να σημειωθεί ότι το καλοκαίρι του 2020, οπότε, με γερμανική πρωτοβουλία, πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία η συνάντηση της εκπροσώπου του Ελληνα πρωθυπουργού, Ελένης Σουρανή, και του στενού συμβούλου του Τούρκου προέδρου, Ιμπραήμ Καλίν, το γεγονός έγινε γνωστό στην Ελλάδα από τον Μ.Τσαβούσογλου.

Ωστόσο, δεν είναι η πρώτη φορά που ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών δηλώνει ότι η Αγκυρα κρατάει ανοικτή την πόρτα του διαλόγου και ετοιμάζεται για διαπραγματεύσεις. Τα ίδια είχε πει, προ μηνών, και στη συνάντηση που είχε με τον Ν.Δένδια, στο περιθώριο του διεθνούς Φόρουμ, στη Μπρατισλάβα.

Εκεί, μάλιστα, είχε υποσχεθεί να καταθέσει πρόταση για ημερομηνία έναρξης των διερευνητικών επαφών Ελλάδας – Τουρκίας. Κάτι που, όχι μόνο δεν έκανε, αλλά αντίθετα, λίγο αργότερα, πανηγύριζε, μέσω twitter, για τη νέα, πολλοστή έξοδο του τουρκικού πολεμικού στόλου και του ερευνητικού σκάφους, Oruc Reis, στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ως εκ τούτου, οι δηλώσεις Τσαβούσογλου αντιμετωπίζονται με σχετική επιφύλαξη στην Αθήνα, αν και, σύμφωνα με πληροφορίες, διεξάγονται παρασκηνιακές επαφές, προκειμένου να συμφωνηθεί η έναρξη των διερευνητικών επαφών, στην Κωνσταντινούπολη.

Η Αθήνα, πάντως, έως τώρα δεν έχει λάβει από την Αγκυρα επίσημη πρόταση για συγκεκριμένη ημερομηνία.

Ενδεχόμενη συνάντηση Δένδια – Τσαβούσογλου, ωστόσο, θα σημάνει μια «αναθέρμανση» των σχέσεων Αθήνας – Αγκυρας, καθώς και ότι οι δύο πλευρές βρίσκονται στην τελική ευθεία για τον καθορισμό της πρώτης συνάντησης μετά το 2016, οπότε σταμάτησαν οι διερευνητικες επαφές.

Εγκώμια για την πορτογαλική προεδρία

Ο Μ.Τσαβούσογλου, επίσης, έπλεξε το εγκώμιο στην πορτογαλική προεδρία, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η Αγκυρα «εκτιμά την στάση των ίσων αποστάσεων της Πορτογαλίας» σε θέματα, όπως αυτό της Ανατολικής Μεσογείου.

Ανέφερε, ακόμα, ότι «η Πορτογαλία συνεχίζει να παίζει πολύ εξισορροπητικό ρόλο εδώ εξαρχής», ενώ είπε πως «εκτιμούμε την στήριξη της Πορτογαλίας στην ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ».

Επεσήμανε, μάλιστα, ότι «υπάρχει πολύ καλύτερη ατμόσφαιρα στις σχέσεις μας με την ΕΕ μετά την τελευταία Σύνοδο Κορυφής. Ως εκ τούτου, δηλώνω ότι δίνεται μία ευκαιρία».

Ως γνωστόν, στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, τον Δεκέμβριο του 2020, αποφασίστηκε να μην επιβληθούν σκληρές κυρώσεις στην Τουρκία και μετατέθηκε το ζήτημα ενδεχόμενης επιβολής τους στη νέα Σύνοδο, τον Μάρτιο του 2021.

Ωστόσο, και στη Σύνοδο, τον Οκτώβριο του 2020, το ίδιο θέμα είχε μετατεθεί για τον Δεκέμβριο, όπου επίσης η ΕΕ επέδειξε απροθυμία για επιβολή κυρώσεων.

Σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας

Ο ίδιος, πάντως, ανέφερε ότι, εκτός των ελληνο-τουρκικών και της Κύπρου, η ΕΕ πρέπει να συζητήσει το σύνολο της ατζέντας των ευρω-τουρκικών σχέσεων.

«Φυσικά -είπε- μπορούμε να εργαστούμε πάνω σε ζητήματα που σχετίζονται με την επίλυση προβληματικών ζητημάτων μεταξύ της Τουρκίας και ορισμένων άλλων κρατών μελών. Αλλά θα πρέπει να είμαστε σε θέση να εργαστούμε και πάνω σε άλλα θέματα.

Για παράδειγμα, η συμφωνία για το Μεταναστευτικό. (…) Η επικαιροποίηση της Τελωνειακής Ενωσης θα είναι προς το συμφέρον αμφότερων των πλευρών. Και η απελευθέρωση των θεωρήσεων (σ.σ. για την είσοδο των Τούρκων πολιτών στην ΕΕ) ήταν μια υπόσχεση που έδωσε η ΕΕ. Αναμένουμε να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα από την ΕΕ στις προσεχείς συναντήσεις».

Διάσκεψη για «ίσο μερίδιο» στην Α.Μεσόγειο

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη εξεταζόμενη Διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο. Ως γνωστόν, την πρόταση αυτή είχε καταθέσει ο Τ.Ερντογάν, και υϊοθέτησε στη συνέχεια η ΕΕ.

Στη Σύνοδο Κορυφής, τον Δεκέμβριο του 2020, εξουσιοδοτήθηκε ο Επίτροπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Ισπανός, Ζοζέπ Μπορέλ, να διερευνήσει τις δυνατότητες πραγματοποίησής της, και την ίδια τη διεξαγωγή της.

Ο Μ.Τσαβούσογλου, λοιπόν, παρατήρησε ότι η Τουρκία βρίσκεται εκτός «ενεργειακού παιχνιδιού» στην Ανατολική Μεσόγειο, αν και απέφυγε να παραδεχτεί την υπαιτιότητα της Αγκυρας γι’ αυτό.

Εμμέσως πλην σαφέστατα, όμως, αναγνώρισε ότι, εξαιτίας της επιθετικής πολιτικής της Αγκυρας, δεν είναι μόνο η Ελλάδα και η Κύπρος που αντιδρούν, αλλά και πλειάδα κρατών της περιοχής έχουν στραφεί εναντίον της.

Κάτι που δείχνει ότι, όσο κι’ αν κάποιοι ευρωπαϊκοί κύκλοι προωθούν τη συγκεκριμένη Διάσκεψη, πολλά κράτη της Α.Μεσογείου δεν θα συμφωνήσουν να μετάσχουν. Γεγονός που, πιθανώς, να οδηγήσει σε ναυάγιο μια τέτοια διοργάνωση.

«Ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ -είπε- εννοώ την Ελλάδα και την ελληνοκυπριακή πλευρά (σ.σ. Κυπριακή Δημοκρατία), και πολλά κράτη που συνορεύουν με την Ανατολική Μεσόγειο, εδώ και πολλά χρόνια αρνούνται τα δικαιώματα της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής πλευράς. Και μας απέκλεισαν από όλα τα σχέδια» στην περιοχή.

Κατλα τα λοιπά, ο ίδιος έσπευσε να βαφτίζει τους τουρκικές πειρατικές ενέργειες και την παραβίαση κάθε έννοιας του διεθνούς Δικαίου ως «έρευνα στην υφαλοκρηπίδα μας, επί της οποίας έχουμε νόμιμο δικαίωμα».

Βάφτισε, δηλαδή, τις θαλάσσιες περιοχές, για τις οποίες δεν υπάρχει συμφωνία διευθέτησης και οριοθέτησής τους, ως τουρκικές.

Εφτασε, μάλιστα, στο σημείο να ειρωνευτεί την ΕΕ, επειδή επέδειξε αλληλεγγύη -έστω και στα λόγια- απέναντι σε δύο μέλη της, στην Ελλάδα και την Κύπρο.

«Υπήρξαν ορισμένες δηλώσεις από την ΕΕ», είπε. Και πρόσθεσε: «Εγινε έκδηλη η αλληλεγγύη της. Mας έδειξαν τι είναι η “τόσο διάσημη αλληλεγγύη”».

Αναφερόμενος στο ενδεχόμενο να γίνει η Διάσκεψη για την Α.Μεσόγειο, είπε ότι η Τουρκία ήδη ανταλλάσσει απόψεις με τον Ζ,Μπορέλ.

Αναλυτικά, ανέφερε: «Η Τουρκία προτείνει μια πολυμερή διάσκεψη. Επ’ αυτού μοιραστήκαμε τις ιδέες και τις προτάσεις μας με τον Ζοζέπ Μπορέλ.

Προτείναμε να συμμετέχουν όλα τα κράτη της Μεσογείου σε αυτό τη διάσκεψη. Όχι μόνο της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά όλες οι χώρες με ακτές στη Μεσόγειο και οι χώρες που έχουν εταιρείες εδώ.

Τώρα, συνεργαζόμαστε με την ΕΕ για την εν λόγω διάσκεψη. Στόχος της Διάσκεψης είναι να επιτευχθεί συμφωνία, όπου όλα τα μέρη θα μπορούν να έχουν ίσο μερίδιο».

Να σημειωθεί πως η Αγκυρα ζητάει να μετάσχει στη Διάσκεψη το «μη κράτος» των κατεχομένων εδαφών της Κύπρου.

Κύπρος: Δύο κράτη

Οσον αφορά το Κυπριακό, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, εμμέσως πλην σαφώς, άφησε να διαφανεί ότι πλέον η Αγκυρα απορρίπτει τις συνομιλίες για την επίλυση του προβλήματος στη βάση της δικοινοτικής, διζωνικής Ομοσπονδίας, και, αντίθετα, είναι υπέρ της διχοτόμησης και της δημιουργίας δύο κρατών.

Και, βέβαια, ούτε λόγος από τα χείλη του για την εισβολή και κατοχή επί πενήντα χρόνια του μισού εδάφους ανεξάρτητου κράτους.

«Συνεχίσαμε τις διαπραγματεύσεις για ομοσπονδία επί 52 έτη», είπε. Και συμπλήρωσε: «Η λύση των δύο κρατών προτάθηκε όχι μόνο από εμάς, αλλά κυρίως από τον Αναστασιάδη. Μοιράστηκε αυτήν την ιδέα μαζί μου, την μοιράστηκε με άλλους.

Αυτήν την ιδέα τη μοιράστηκε με το Ελληνικό Πατριαρχείο (σ.σ. Οικουμενικό Πατριαρχείο) στο Φανάρι και δήλωσε ότι η λύση των δύο κρατών φαίνεται ως η καλύτερη λύση.

(…) Σε αυτό το στάδιο, πρέπει να καταλάβουμε ότι πρέπει να καθορίσουμε τι μπορούμε να διαπραγματευτούμε. Γι’ αυτό πρότεινα τη λύση 5+1. Και ο ΟΗΕ συμφώνησε για συνάντηση σε αυτό το πλαίσιο. Θα δούμε αν μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο διαπραγμάτευσης εδώ. Η διαπραγμάτευση για ομοσπονδία θα ήταν χάσιμο χρόνου».

Θέλουν εξομάλυνση με τη Γαλλία

Ο Μ.Τσαβούσογλου υποστήριξε ακόμα ότι η Τουρκία είναι έτοιμη για εξομάλυνση των λιαν ταραγμένων σχέσεών της με τη Γαλλία.

Ο ίδιος ανέφερε ότι η διάρρηξη στις σχέσεις των δύο πλευρών ξεκίνησε «από την επιχείρηση “Peace Spring” εναντίον της τρομοκρατικής οργάνωσης, ΡΚΚ».

Επρόκειτο, ως γνωστόν, για την τρίτη τουρκική στρατιωτική εισβολή στη Συρία. Ξεκίνησε στο τέλος του 2019. Αυτή τη φορά με πρόσχημα, δήθεν, την εκδίωξη «Κούρδων τρομορατων». Στην πραγματικότητα, η Αγκυρα εστράφη κατά των κουρδικών δυνάμεων που πολεμούσαν επί σειρά ετών τους τζιχαντιστές στη Συρία.

Παράθυρο ευκαιρίας για τη νέα εισβολή της βρήκε, μετά το θεαματικό άδειασμα των Κούρδων της Συρίας από τον Ντόναλντ Τράμπ.

Τουρκικές δυνάμεις ήδη κατέχουν τις επαρχίες, Αφρίν και Ιντλίμπ, τις οποίες έχουν καταστήσει καταφύγιο τζιχαντιστών. Αρκετούς εξ’ αυτών έχουν στρατολογήσει και, στη συνέχεια, στείλει ως μισθοφόρους στη Λιβύη και τον Καύκασο.

Να σημειωθεί πως με αφορμή την τρίτη τουρκική εισβολή στη Συρία, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμμανουέλ Μακρόν, είχε υπογραμμίσει με έμφαση ότι «το ΝΑΤΟ είναι εγκεφαλικά νεκρό». Κι’ αυτό, διότι η ηγεσία του ΝΑΤΟ, μέλος του οποίου είναι η Τουρκία, ουδόλως αντέδρασε στις πολεμικές «περιπέτειες» της Αγκυρας.

«Ως Τουρκία -είπε ο Μ.Τσαβούσογλου- δεν θέλουμε να είμαστε κακοί με καμία χώρα. Είτε είναι μέλος της ΕΕ είτε όχι. Ειδικά αν είναι σύμμαχός μας στο ΝΑΤΟ. Συνεπώς, εάν η Γαλλία είναι ειλικρινής από αυτήν την έποψη, η Τουρκία είναι έτοιμη να εξομαλύνει τις σχέσεις».

«Στηρίζουμε» Μπάϊντεν

Τέλος, επιχειρώντας άνοιγμα προς τις ΗΠΑ, και ειδικά προς την κατεύθυνση της ηγεσίας Μπάϊντεν, ο Μ.Τσαβούσογλου, αφού χαρακτήρισε ως «ανησυχητική εξέλιξη, όχι μόνο για εμάς αλλά και για την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο», την εισβολή «οπαδών» του Τράμπ στο Καπιτώλιο, είπε:

«Ελπίζουμε ότι η αλλαγή ηγεσίας θα πραγματοποιηθεί ειρηνικά και ομαλά στις 20 Ιανουαρίου. Είναι καιρός να πούμε ξεκάθαρα ότι στηρίζουμε τον Μπάϊντεν.

Διενεργήθηκαν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές στις ΗΠΑ και αναμένουμε να εργαστούμε με τον Μπάϊντεν και την κυβέρνησή του.

Επειδή πιστεύουμε ότι αυτό θα είναι ένα σημείο καμπής για τις σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ».