Μαγειρέματα και πυκνό παρασκήνιο επαφών ΕΕ-Τουρκίας στο θολό φόντο των κυρώσεων

Εξαιρετικά μεγάλη κινητικότητα, «μαγειρέματα» εντός της ΕΕ, αλλά και πυκνό παρασκήνιο επαφών ανάμεσα σε Βρυξέλλες και Αγκυρα, καταγράφεται τις τελευταίες ημέρες, ενόψει της συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, τη Δευτέρα, και της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, την Πέμπτη και Παρασκευή.

Σήμερα, σε ενημέρωση που έκανε σε εκπροσώπους των ΜΜΕ ανώτατος αξιωματούχος της ΕΕ, απέφυγε να αναφερθεί συγκεκριμένα στον όρο «κυρώσεις», λέγοντας χαρακτηριστικά ότι δεν θα ήθελε να προβεί σε «εικασίες» για το τι θα αποφασίσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η ηγεσία της ΕΕ, στις 10 και 11 Δεκεμβρίου 2020.

Είπε, πάντως, ότι αποτελεί κοινή πεποίθηση πως η στάση της Τουρκίας, όχι μόνο δεν άλλαξε, αλλά επιδεινώθηκε, παρά τις προ μηνών προειδοποιήσεις της ΕΕ. Κάτι, που δεν αμφισβητεί, όπως είπε μάλιστα, κανένα κράτος – μέλος της ΕΕ.

Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, δεδομένου ότι η ΕΕ θέλει να διατηρήσει τις σχέσεις της με την Αγκυρα, αφού την θεωρεί «μείζονα» και «σημαντικό γείτονα».

Επιδείνωση

Ειδικότερα, σε ερώτηση για το εάν θα ληφθούν μέτρα και ποια θα είναι αυτά, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος:

-Τόνισε ότι δεν μπορεί να προβεί σε εικασίες,

-Επεσήμανε ότι «η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί, αλλά έχει επιδεινωθεί, οπότε είναι στη διακριτική ευχέρεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να εξαγάγει τα σχετικά συμπεράσματα και να αποφασίσει για συνέπειες».

Επιπλέον, ερωτηθείς εάν υπάρχουν κράτη – μέλη της ΕΕ, τα οποία αμφισβητούν την ανάγκη να ληφθούν μέτρα κατά της Τουρκίας, απέφυγε να απαντήσει ευθέως, λέγοντας:

«Εξ’ όσων γνωρίζω, δεν υπάρχει κράτος – μέλος που να μην αναγνωρίζει ότι η κατάσταση έχει επιδεινωθεί και ότι η ΕΕ θα αποφασίσει ή θα μπορούσε να αποφασίσει για συνέπειες. Κανένα κράτος – μέλος δεν το αμφισβητεί αυτό».

Εμπάργκο όπλων

Δεδομένου, επίσης, ότι η Αθήνα εμφανίζεται να επιδιώκει μέτρα σε βάρος της Τουρκίας, όπως εμπάργκο στις πωλήσεις όπλων, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, είπε:

«Εχω ενημερωθεί ότι η Ελλάδα έχει προσεγγίσει κράτη – μέλη σχετικά με το θέμα, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει σχετική πρόταση στην ΕΕ».

Εφόσον ισχύει κάτι τέτοιο, σημαίνει ότι η Αθήνα δεν έχει προβεί σε αποστολή επιστολής προς την Κομισιόν, από την οποία θα ζητάει να ληφθεί μια κεντρική απόφαση από την ηγεσία της ΕΕ για εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία. Κι’ αυτό, ανεξαρτήτως εάν κράτη – μέλη της ΕΕ δεν θα πειθαρχούσαν σε μια τέτοια απόφαση.

Σύμφωνα, πάντως, με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, το θέμα ετέθη στη γερμανική πλευρά κατά το πρόσφατο ταξίδι του στη Γερμανία. Ειδικότερα, να σταματήσει η προμήθεια του εξοπλισμού για τα έξι τουρκικά υποβρύχια τύπου 214 που κατασκευάζονται με την άδεια της Thyssen-Krupp και με την χρηματοδοτική εγγύηση, Hermes, του γερμανικού κράτους.

Πρόσφατα, επίσης, η Ολλανδία κατέθεσε αίτημα επίσης για εμπάργκο όπλων στην Τουρκία.

Επαφές ΕΕ – Τουρκίας

Πάντως, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος παραδέχτηκε ότι συνεχίζονται οι «ζυμώσεις» μεταξύ ΕΕ – Αγκυρας.

Ειδικότερα, όπως εξήγησε, «ενόψει του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συνεχίζονται οι επαφές ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και την Κομισιόν, και στην Αγκυρα».

Στις καλένδες

Οσον αφορά την πρόταση που είχε πέσει στο τραπέζι, επισήμως από τον Ταγίπ Ερντογάν, αλλά είχε και την στήριξη κύκλων της ΕΕ, για σύγκληση Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο, όπου θα έπαιρναν μέρος οι χώρες της περιοχής, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, υπό το πρίσμα των σημερινών συνθηκών, φαίνεται ότι απομακρύνεται αυτή η προοπτική.

Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι «δεν θα γίνει στο κενό», καθώς και ότι «θα πρέπει να υπάρξουν (σ.σ. θετικές) εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο για να γίνει».

«Κυρώσεις»

Ακόμα, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, αναφερόμενος στη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικων της ΕΕ, στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, στις 7 Δεκεμβρίου, είπε ότι εκεί «ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ (σ.σ. για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ) θα ενημερώσει τους υπουργούς Εξωτερικών σχετικά με τις εξελίξεις στο θέμα της Τουρκίας», και ότι «θα υπάρξει ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί».

Ανέφερε, επίσης, ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα αποφασίσει για την πολιτική που θα ακολουθηθεί στη συνέχεια», καθώς και ότι «το πλαίσιο για την αξιολόγηση των εξελίξεων σχετικά με την Τουρκία είναι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου».

Υπογράμμισε, επίσης, πως οι αποφάσεις στη Σύνοδο Κορυφής λαμβάνονται με ομοφωνία.

Οπως είναι γνωστό, στ Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου, η ηγεσία της ΕΕ είχε προειδοποιήσει την Τουρκία πως, σε περίπτωση που δεν αλλάξει τακτική, και συνεχίσει την επιθετική πολιτική της, η ΕΕ θα λάβει μέτρα σε βάρος της.

Γι’ αυτό, άλλωστε, της είχε δώσει «διωρία» μέχρι τον Δεκέμβριο. Τώρα, όμως, παρ’ ότι άπαντες αναγνωρίζουν ότι τίποτα δεν άλλαξε, διστάζει να προβεί σε σκλήρυνση της πολιτικής της έναντι της Αγκυρας.

Η Τουρκία είναι μείζων γείτονας

Ερωτηθείς, ακόμα, για τις εκτιμήσεις σχετικά με την συμπεριφορά της Τουρκίας και εάν άλλαξε κάτι το τελευταίο διάστημα, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος είπε ότι «η αξιολόγηση της κατάστασης είναι ότι η Τουρκία δεν ανταποκρίθηκε θετικά στις προσδοκίες που της προσφέραμε την 1η Οκτωβρίου. Αυτά είναι τα γεγονότα».

Ο ίδιος, αφού επανέλαβε ότι είναι «τα κράτη – μέλη της ΕΕ που θα αποφασίσουν σχετικά με το θέμα των πολιτικών συνεπειών» σε βάρος της Τουρκίας, πρόσθεσε:

«Η Τουρκία είναι και θα συνεχίσει να είναι ένας μείζων και πολύ σημαντικός γείτονας στη νοτιοανατολική Ευρώπη και θα συνεχίσουμε να έχουμε σχέσεις μαζί της σε κάθε περίπτωση.

Ωστόσο, της ζητούμε να προβεί σε θετικά βήματα σε σειρά θεμάτων, όπως η Ανατολική Μεσόγειος, η Κύπρος, η Συρία, η Λιβύη, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Έχουμε ζητήσει αλλαγή πολιτικής, αλλά αυτό μέχρι στιγμής δεν έχει συμβεί».

Κυπριακό – Oruc Reis

Σε ερώτηση εάν η απόσυρση του τουρκικού ερενυνητικού σκάφους, Oruc Reis, από την Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και οι επαφές που έκανε πρόσφατα η ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ για το Κυπριακό με τη Λευκωσία και τα κατεχόμενα, θα ληφθούν υπόψιν από τους ηγέτες της ΕΕ, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, αν και σημείωσε ότι «είμαστε σε αχαρτογράφητα ύδατα», είπε:

-Για το Oruc Reis: «Αυτή τη φορά φαίνεται πιο οριστικό, αλλά θα δούμε. Τις εξελίξεις αυτές θα τις κρίνουν οι ηγέτες. Εκείνοι θα αποφασίσουν σχετικά με τη βαρύτητά τους. Αλλά προσωπική μου γνώμη είναι ότι τα θετικά δείγματα πρέπει να συνεκτιμηθούν».

Να σημειωθεί ότι και την προηγούμενη φορά που επρόκειτο να εξεταστεί το θέμα της στην ΕΕ, η Τουρκία κινήθηκε με τον ίδιο τρόπο. Είχε αποσύρει το Oruc Reis, αλλά στη συνέχεια το ξεναέστειλε στην Α.Μεσόγειο.

-Για το Κυπριακό περιορίστηκε να πει πως «είναι όντως θετική εξέλιξη ότι η ειδική απεσταλμένη συνάντησε τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων».